حالت تهوع در افراد دیابتی و چگونگی برطرف کردن آن

به گزارش جی پلاس، در بیشتر موارد، تهوع موقتی و بی‌خطر است؛ اما اگر همراه با علائم دیگری باشد می‌تواند نشان‌دهنده‌ی مشکل جدی‌تری مانند دیابت باشد. در این مطلب می‌گوییم علت تهوع در افراد دیابتی چیست و چگونه می‌توان آن را برطرف کرد.

علت‌ها
تهوع یک عارضه‌ی شایع است که همه آن را تجربه کرده‌اند. تهوع علامت خیلی از مشکلات می‌تواند باشد، مانند آلرژی‌های غذایی، میگرن، پُرخوری، میکروب یا ویروس معده و اضطراب. افرادی که دیابت دارند نیز ممکن است دچار تهوع مرتبط با این بیماری شوند.

قند خون بالا یا پایین
هم دیابت نوع اول و هم دیابت نوع دوم مربوط به انسولین و میزان گلوکز در خون می‌شوند که می‌تواند دو حالت ایجاد کند:
* قند خون بالا یا هایپرگلیسمی
* قند خون پایین یا هیپوگلیسمی
هایپرگلیسمی زمانی روی می‌دهد که بدن، انسولین خیلی کمی دارد. مثلاً وقتی که فرد بیش از حد لازم می‌خورد یا کمتر از آنچه لازم است ورزش می‌کند. این اتفاق می‌تواند صبح بیفتد که به آن پدیده‌ی داون (Dawn phenomenon) می‌گویند.
هیپوگلیسمی زمانی روی می‌دهد که فرد انسولین زیادی دارد یا به اندازه‌ی کافی غذا نمی‌خورد. این اتفاق می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند شوک انسولین بشود. هم هایپرگلیسمی و هم هیپوگلیسمی می‌تواند به فرد حالت تهوع بدهند.

برخی از داروهای دیابت مانند سایر داروها می‌توانند حالت تهوع ایجاد کنند که شامل داروهای معمولی چون متفورمین می‌شود. افراد باید این دارو را همراه با غذا مصرف کنند تا دچار حالت تهوع نشوند

سایر علائم:
* آشفتگی و سردرگمی
* ضعف
* مشکلات بینایی
* غش کردن
* حملات صرع
افراد دیابتی در صورت قرار نگرفتن تحت درمان مناسب، مکرراً دچار هایپرگلیسمی و هیپوگلیسمی خواهند شد. به مرور زمان، این حالت می‌تواند باعث مشکلاتی چون شوک انسولین، کتواسیدوز دیابتی و نوروپاتی دیابتی شود. با کنترل دیابت می‌تواند جلوی این عوارض را گرفت.
پیشگیری از هایپرگلیسمی و هیپوگلیسمی:
* خوردن منظم وعده‌های غذایی و میان وعده‌ها
* مصرف دارو طبق تجویز پزشک
* تطبیق دادن تغذیه‌ای و دارویی وقتی که میزان فعالیت افزایش می‌یابد

عارضه‌ی جانبی داروی دیابت
برخی از داروهای دیابت مانند سایر داروها می‌توانند حالت تهوع ایجاد کنند که شامل داروهای معمولی چون متفورمین می‌شود. افراد باید این دارو را همراه با غذا مصرف کنند تا دچار حالت تهوع نشوند. همچنین ممکن است با شروع دریافت داروهای تزریقی، فرد دچار حالت تهوع شود؛ اما اغلب، این علامت بعد از چند بار، برطرف خواهد شد. اگر حالت تهوع باقی ماند با پزشکتان مشورت کنید تا در صورت امکان دوز دارو را تغییر دهد.

گاستروپارسیس
دیابت، علت شایع اختلال گوارشی گاستروپارسیس (فلج معده) می‌باشد. گاستروپارسیس بر چگونگی انقباضات معده اثر می‌گذارد. یعنی غذا، آهسته‌تر معده را ترک کرده و وارد روده می‌شود.

گاستروپارسیس علاوه بر تهوع می‌تواند منجر به موارد زیر نیز بشود:
* نفخ
* سوزش معده
* احساس سیری حتی بعد از خوردن مقدار کمی غذا
* از دست دادن اشتها
* نوسانات قند خون
* درد در بالای شکم
گاستروپارسیس هیچ درمانی ندارد اما می‌توانید علائم را با این روش‌ها تسکین بدهید:
* به جای سه وعده‌ی بزرگ، وعده‌های کوچک‌تر و مکررتر بخورید
* میوه‌های فیبردار و سبزیجات خام کمتر مصرف کنید تا کمتر فیبر غذایی دریافت کنید
* طی روز و بین وعده‌های غذایی آب بنوشید
* بعد از غذا خوردن تا چند ساعت دراز نکشید
* بعد از غذا پیاده‌روی کنید یا کمی تحرک داشته باشید
افرادی که گاستروپارسیس دارند باید در مورد تطبیق دادن دوز انسولین و زمان مصرف آن با پزشک مشورت کنند.

پانکراتیتیس یا التهاب لوزالمعده
پانکراتیتیس زمانی روی می‌دهد که لوزالمعده ملتهب می‌شود. افرادی که دیابت دارند بیشتر مستعد این بیماری‌اند. پانکراتیتیس علاوه بر حالت تهوع علائم زیر را نیز دارد:
* درد در شکم
* بالا بودن تریگلیسرید
* استفراغ
شما می‌توانید با داشتن رژیم غذایی کم‌چربی و ترک سیگار، از ابتلا به پانکراتیتیس پیشگیری یا آن را کنترل کنید.

کتواسیدوز دیابتی
کتواسیدوز دیابتی زمانی روی می‌دهد که سطح قند خون بسیار بالا می‌رود و کتون‌ها در سطح خطرناکی در خون باقی می‌مانند. این عارضه می‌تواند خطرناک باشد و نیاز به اقدام اورژانسی دارد.
یکی از شایع‌ترین علائم کتواسیدوز دیابتی، تهوع شدید است. سایر علائم:
* مکرراً ادرار کردن
* بیش از حد معمول احساس تشنگی کردن
* شکم درد
* احساس پریشانی و آشفتگی
* مشکل در تنفس عمیق
* احساس خستگی
* ضعف عضلانی
* بوی میوه‌ای تنفس
اگر یکی یا چند علامت از علائم گفته شده را دارید باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.

پیشگیری
دیابت می‌تواند باعث شود فرد احساس تهوع کند که ناشی از عوارض دیابت است مانند هایپرگلیسمی.
برای پیشگیری از حالت تهوع، نکات زیر را رعایت کنید:
* داروهایتان را طبق تجویز پزشک مصرف کنید
* وعده‌های غذایی را حذف نکنید
* سیگار را ترک کنید و در معرض دود سیگار قرار نگیرید
* رژیم غذایی متنوع و متعادلی داشته باشید
* با کمک متخصص تغذیه، یک برنامه‌ی غذایی مناسب در پیش بگیرید

راهکارهای خانگی
درمان حالت تهوع در خانه معمولاً شامل مصرف داروهای موجود روی پیشخوان داروخانه‌ها می‌شود که علائم تهوع را هدف می‌گیرند. همچنین می‌توانید از روش‌های دیگری مانند خوردن ریشه زنجبیل استفاده کنید.
* مقدار پروتئین را در غذاهایتان بیشتر کنید
* بدن را هیدراته نگه دارید
* ورزش کنید
* بعد از خوردن دراز نکشید
* از بوهای تند پرهیز کنید