دلایل پزشکی بی اشتهایی را بشناسید

دلایل مختلفی می توانند موجب بی اشتهایی و احساس خستگی شوند که از مسائل جسمانی و روانی تا مصرف دارویی خاص را شامل شده و برای تشخیص دقیق شاید به کند و کاو بیشتری نیاز داشته باشید. بی اشتهایی از جمله علائمی است که هرگز نباید نادیده گرفته شود.

عوارض جانبی دارو

داروهای بسیاری می توانند موجب بی اشتهایی شوند که از مقصران اصلی می توان به داروهای ضد درد افیونی، برخی آنتی بیوتیک ها، داروهای فشار خون، و داروهایی که موجب ناراحتی معده و عدم تمایل فرد به غذا خوردن می شوند، مانند ایبوپروفن، اشاره کرد.

سرماخوردگی و آنفلوانزا

بیماری های شایع ممکن است موجب بی اشتهایی موقت شوند که از آن جمله می توان به سرماخوردگی، آنفلوانزا، عفونت های دستگاه تنفسی، باکتریایی و ویروسی، مشکلات گوارشی، مانند حالت تهوع یا یبوست و البته مسمومیت غذایی اشاره کرد. در این شرایط افراد ممکن است با کم آبی بدن مواجه شده و تمایلی به غذا خوردن نداشته باشند یا حتی از غذا خوردن هراس داشته باشند.

عدم تعادل تیروئید

پرکاری و کم کاری تیروئید هر دو می توانند موجب بی اشتهایی شوند. غده تیروئید مسئول ترشح هورمون هایی در جریان خون است که سوخت و ساز را تنظیم می کنند و بروز تغییر در این روند می تواند موجب بروز تغییر در اشتها شود.

بارداری

بسیاری از زنان باردار در سه ماه نخست بارداری حالت تهوع را تجربه می کنند که می تواند به بی اشتهایی منجر شود. عدم آگاهی از بارداری ممکن است فرد را در تشخیص دلیل ناراحتی معده و بی اشتهایی خود سردرگم کند.

سیگار کشیدن

سیگار کشیدن به عنوان یک عامل محرک عمل می کند. این عادت می تواند موجب تحریک معده شود که به احساس یماری و سرگیجه منجر می شود. سیگار کشیدن می تواند تاثیر منفی بر دستگاه گوارش انسان داشته و موجب بی اشتهایی شود. افرادی که سیگار را ترک می کنند، بازگشت اشتهای خود را نیز احساس خواهند کرد.

سوء مصرف مواد مخدر و الکل

افرادی که نوشیدنی های الکلی مصرف می کنند، در واقع کالری خالی دریافت می کنند. این افراد با احساس نفخ مواجه شده و همچنین الکل می تواند موجب تحریک پانکراس و کبد و تجمع مایع در شکم شود. کاهش وزن و بی اشتهایی شرایطی شایع بین افراد معتاد به مواد مخدر محسوب می شود.

استرس

استرس می تواند موجب بروز تغییر در اشتهای فرد شود. همچنین، رویدادهای سخت زندگی و سطوح بالای استرس می توانند موجب پرخوری در برخی افراد شوند.

افسردگی

کاهش انرژی و اشتها بین افراد مبتلا به انواع مختلف افسردگی، مانند اختلال افسردگی مداوم، افسردگی پس از زایمان و اختلال خلقی فصلی شایع هستند. اختلال دو قطبی نیز می تواند اثری مشابه به همراه داشته باشد.

زوال عقل

در نتیجه از دست دادن حافظه و سردرگمی، افراد مبتلا به بیماری آلزایمر و دیگر انواع زوال عقل ممکن است فراموش کنند که باید غذا بخورند و همچنین ممکن است در مدیریت وظایف روزانه مانند خرید و آماده کردن غذا با مشکل مواجه شوند. افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است به افسردگی نیز مبتلا باشند که شرایط را وخیم‌تر می سازد.

کم آبی بدن

زمانی که به میزان کافی مایعات مصرف نمی کنید، ممکن است با احساس بیماری مواجه شوید. کم آبی بدن می تواند بر اشتهای انسان تاثیرگذار باشد. این شرایط به ویژه بین افراد پیر رایج است زیرا با افزایش سن، کمتر احساس تشنگی می کنیم.

بیماری های گوارشی

سندرم روده تحریک پذیر، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو، و دیگر بیماری های گوارشی می توانند موجب کاهش اشتها شوند. این بیماری ها موجب حالت تهوع، درد، یبوست یا اسهال شده که کاهش تمایل فرد برای غذا خوردن را در پی دارد. افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر ممکن است با بروز زخم هایی در دهان خود مواجه شوند که می تواند غذا خوردن را دشوار و دردناک سازد.

بازگشت اسید معده

بیماری بازگشت اسید معده به مری یکی دیگر از مشکلات گوارشی است که می تواند به کاهش اشتها منجر شود. افراد مبتلا به این بیماری، سوزش سردل مداوم را تجربه می کنند. آنها ممکن است در میانه های شب با احساس مزه‌ ای ترش در دهان خود از خواب بیدار شوند که تمایل آنها برای غذا خوردن را کاهش می دهد. همچنین، بازگشت اسید معده به مری می تواند موجب تحریک گلوی این افراد شود.

بیماری مزمن انسدادی ریه

بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) چند نوع از بیماری های ریه شامل آمفیزم، برونشیت مزمن، و آسم شدید را در بر می گیرد. این شرایط می تواند موجب سرکوب اشتها شده و به سوء تغذیه منجر شود. افت عملکرد ریه می تواند سطح فعالیت فرد را کاهش دهد که این شرایط نیز کاهش اشتها را در پی دارد. همچنین، افراد مبتلا به این بیماری ممکن است با افسردگی مواجه باشند که خود از دلایل بی اشتهایی محسوب می شود.

سرطان

از جمله شایع‌ترین سرطان هایی که موجب بی اشتهایی می شوند می توان به تخمدان، معده، کلورکتال، پانکراس، و مثانه اشاره کرد. بی اشتهایی می تواند از تغییرات متابولیک ناشی از سرطان یا درمان سرطان سرچشمه بگیرد. تشخیص زودهنگام سرطان، شانس درمان موفقیت آمیز را افزایش می دهد، از این رو، نشانه های ابتلا به این بیماری از جمله بی اشتهایی را نادیده نگیرید.

درمان سرطان

برخی روش های درمان سرطان، مانند شیمی درمانی، پرتودرمانی و ایمنی درمانی می توانند به بی اشتهایی منجر شوند. از جمله عوارض جانبی این روش های درمانی می توان به خشکی دهان، حالت تهوع، و درد دهان اشاره کرد که تمایل بیمار برای غذا خوردن را کاهش می دهد. پزشک می تواند گزینه هایی را برای کمک به بهبود این عوارض جانبی و بی اشتهایی توصیه کند.

مقابله با بی اشتهایی

رویکرد مقابله با بی اشتهایی بر اساس دلیلی که در پس این شرایط قرار دارد، تنظیم می شود. اگر فرد با حالت تهوع مواجه است، درمان این شرایط باید مد نظر قرار بگیرد. به عنوان مثال، چای زنجبیل می تواند به بهبود آن کمک کند. اگر یک مشکل گوارشی موجب بی اشتهایی شده، مصرف برخی میوه ها و سبزی ها می تواند مفید باشد. همچنین، ماست و غذاهای تخمیر شده، مانند کیمچی، حاوی باکتری های طبیعی مفید هستند که به افزایش جمیعت باکتری های خوب در بدن فرد کمک می کنند. نوشیدن آب به میزان کافی را نیز هیچگاه فراموش نکنید.