برای بسیاری از خانمها بارداری میتواند مشکلات گوناگونی ایجاد کند که سوزش معده، یکی از آنهاست.
تغییرات هورمونی در بدن میتواند موجب شل شدن مکرر مری شود. این اتفاق باعث میشود اسید معده به سمت مری برگردد، مخصوصا وقتی که دراز میکشید تا چرت بزنید یا بعد از خوردن یک وعده غذای سنگین. با هر روزی که از بارداریتان میگذرد، رحمتان بازتر میشود تا بتواند جنین در حال رشدتان را در خود جای بدهد. در نتیجه معده تحت فشار بیشتری قرار گرفته و باعث میشود غذا و اسید معده به سمت مری بیایند. سوزش معده طی سه ماههی اول و دوم بارداری طبیعی است اما به این معنی نیست که در تمام طول بارداریتان مجبور به تحمل آن هستید.
داروهایی که برای درمان سوزش معده تجویز میشوند برای دوران بارداری مناسب نیستند چون عوارضی برای جنین دارند. اما راههای سادهتر و بیخطری وجود دارند که میتوانند مشکل شما را حل کرده و در داشتن یک بارداری سالم موثر باشند.
۱. کمتر اما مکرر بخورید
وقتی باردار میشوید اهمیت بیشتری به تغذیهتان میدهید چون حالا دیگر سلامت کودکتان نیز مهم است. اما این بدان معنی نیست که باید به اندازهی دو نفر غذا بخورید و این توصیه، تنها یک باور غلط است. پُرخوری یک ممنوعهی بزرگ است زیرا میتواند سوزش معده را تشدید کند.
یکی از بهترین کارهایی که میتوانید انجام دهید، کمتر اما مکررتر خوردن است. خوردن چند وعدهی کوچکتر در طول روز نه تنها کمکتان میکند اسید معده به مری برنگردد بلکه جلوی بیماری صبحگاهی یا ویارتان را نیز میگیرد.
چه باردار باشید و چه نه، پُر کردن معده میتواند منجر به سوزش معده شود. به جای سه وعده غذا در روز، پنج یا شش وعدهی کوچکتر بخورید. غذا را آهسته بخورید و خوب بجوید. همچنین سعی کنید ۲ تا ۳ ساعت قبل از رفتن به رختخواب، غذای سنگین نخورید. اگر زود بعد از غذا خوردن دراز بکشید، علائم سوزش معدهتان بدتر خواهد شد.
۲. به پهلوی چپتان بخوابید
کارشناسان توصیه میکنند برای سلامتی بهتر است که به پهلوی چپ بخوابید، چه در دوران بارداری و چه غیر از آن. خوابیدن به پهلوی چپ، ریفلاکس اسید را کاهش میدهد چون وقتی در این حالت قرار میگیرید، اسید معده به سختی میتواند به سمت مری جاری شود. برای زنان باردار، خوابیدن به پهلوی چپ باعث میشود کبد فشار کمتری به رحم وارد کرده و جریان خون بهتری نیز به سمت رحم برقرار شود. ضمنا این وضعیت خوابیدن به تسکین کمردرد کمک کرده و میتوانید خواب بهتری داشته باشید. مطالعهای گزارش کرده است که خوابیدن به پهلوی راست نسبت به خوابیدن به پهلوی چپ، مری را بیشتر در معرض اسید معده قرار میدهد.
۳. آدامس بجوید
جویدن آدامس بعد از خوردن غذا به پیشگیری از سوزش معده کمک میکند. آدامس جویدن، غدد بزاقی را تحریک کرده و اسیدی را که به مری برگشته خنثی میکند.
چند پژوهش نشان دادهاند که جویدن آدامس، اسیدیتهی مری را کاهش میدهد. تحقیقات انجام شده دریافتهاند جویدن آدامسهای بدون قند ۳۰ دقیقه بعد از غذا میتواند ریفلاکس را کاهش بدهد. آدامسهای بدون قند را در دسترستان داشته باشید و حدود ۳۰ دقیقه بعد از اتمام غذا بجوید.
۴. زیر سرتان را بلند کنید
برای پیشگیری ازسوزش معده هنگام خواب میتوانید زیر سرتان را بلندتر کنید. این کار باعث میشود اسید معده نتواند به مری برگردد. ضمنا این مدل خوابیدن از تورم پاهایتان نیز جلوگیری میکند.
تحلیل و بررسیهای صورت گرفته اینطور نتیجه گرفته که بالا آوردن سر، روشی موثر برای کاهش ریفلاکس اسید و تسکین علائم آن در شب است. پدهای مخصوصی برای بلند کردن سر وجود دارد که میتوانید از آن استفاده کنید.
۵. جرعه جرعه آب بنوشید
نوشیدن جرعههای کوچک آب در طول روز، راه سادهی دیگری برای کنترل سوزش معده طی دوران بارداری است. نوشیدن مکرر آب باعث میشود سیستم گوارشتان عملکرد بهتری داشته و بدنتان هیدراته شود در نتیجه از سوزش معدهتان کم خواهد شد. به یکباره زیاد آب ننوشید زیرا معدهتان را بالا میآورد که موجب افزایش احتمال سوزش معده خواهد شد. به غیر از آب، غذاهای آبکی را بیشتر وارد رژیم غذاییتان کنید چون این نوع غذاها سریعتر از غذاهای جامد در معده حرکت میکنند و هضم میشوند. سوپ، اسموتی، ماست، میلک شیک، پروتئین شیک و پودینگ انتخابهای خوبی هستند.
۶. سرکه سیب مصرف کنید
سرکه سیب بکر و تصفیه نشده، یکی از بهترین چیزهایی است که میتواند سوزش معده را در دوران بارداری کنترل کند. هر چند سرکه سیب، اسیدی است اما به تعدیل تولید اسید معده کمک میکند یا مانند حائلی برای فعالیت اسیدی آن عمل میکند. سرکه سیب برای سلامتی شما و جنین در حال رشدتان نیز سودمند است. یک تا دو قاشق چایخوری سرکه سیب خام و تصفیه نشده را به یک لیوان آب اضافه کرده و ۳۰ دقیقه قبل از غذا بنوشید. این کار را به طور مرتب انجام دهید.
۷. آب نارگیل بنوشید
آب نارگیل به عنوان خنثی کنندهی اسید عمل میکند و در تسکین علائم سوزش معده بسیار مفید است. ضمنا آب نارگیل از بد هضمی پیشگیری میکند. این نوشیدنی ایزوتونیک مغذی و طبیعی، سرشار از الکترولیتها است که از دهیدراته شدن بدن پیشگیری میکنند.
۸. چای زنجبیل بنوشید
زنجبیل نیز برای تسکین سوزش معده مفید است و ضمنا با تهوع بارداری مبارزه میکند.
ترکیبات فعالی مانند فنولهای موجود در ریشهی زنجبیل، روی معده و روده اثر خوبی دارند. در نتیجه از سوزش معده، تهوع و استفراغ کم میکنند. بعد از غذا، چای زنجبیل گرم بنوشید. برای تهیهی این چای، یک قاشق چایخوری زنجبیل آسیاب شده را در یک فنجان آب داغ بریزید و بگذارید ۱۰ دقیقه دم بکشد، سپس صاف کرده و گرم بنوشید. میتوانید روزی دو فنجان یا بیشتر چای زنجبیل بنوشید. همچنین میتوانید از آبنباتهای زنجبیلی برای تسکین سوزش معدهتان استفاده کنید.
۹. مرکبات نخورید
مرکبات به دلیل ویتامین C فراوانی که دارند معمولا به زنان باردار توصیه میشوند. اما اگر شما زیاد دچار سوزش معده میشوید، بهتر است از خوردن مرکباتی چون پرتقال، لیمو و گریپ فروت اجتناب کنید. مرکبات قابلیت اسیدی زیادی دازند که میتواند سیستم گوارش را تحریک کند. در نتیجه علائم سوزش معده تشدید میشود مخصوصا اگر با معدهی خالی مصرف شوند. به جای مرکبات میتوانید میوههایی را انتخاب کنید که اسیدیتهی کمتری دارند. میوههایی که قابلیت بازی زیادی دارند شامل سیب، گلابی، موز و طالبی میشوند.
۱۰. پیاز خام نخورید
برای بعضی از زنان باردار، پیاز خام میتواند عاملی برای سوزش معده باشد. پیاز خام میتواند محتوای اسید معده را افزایش داده و تخلیهی معده را به تاخیر بیندازد.
ضمنا مصرف پیاز خام میتواند باعث برگشت اسیدهای گوارشی به مری شود. مطالعهای گزارش کرده است افرادی که ریفلاکس داشتند و همراه وعدهی غذاییشان، پیاز خام خورده بودند نسبت به آنهایی که پیاز مصرف نکرده بودند، دچار سوزش معدهی بیشتری شده بودند. اگر مصرف پیاز خام، علائم سوزش معدهتان را بدتر میکند از خوردن آن پرهیز کنید. چیزهایی مثل پیاز و سیر میتوانند در برخی از افراد سوزش معده را تشدید کنند و موجب روگردانی از غذا در دوران بارداری بشوند.
چند نکته:
. از مصرف غذاهای تند و ادویهدار و پُرروغن پرهیز کنید.
. خوردن ماست یا نوشیدن یک لیوان شیر سرد میتواند سوزش معده را تسکین بدهد.
. با عجله غذا نخورید.
. بعد از غذا زیاد مایعات ننوشید.
. از مصرف قهوه و نوشابههای گازدار خودداری کنید.
. غذاهای سرشار از فیبر را در رژیم غذاییتان بگنجانید تا دچار یبوست نشوید.
. بعد از خوردن شام، کمی پیاده روی کنید و فورا به رختخواب نروید.
. بعد از خوردن غذا فعالیتهایی انجام ندهید که بدنتان را خمیده کنند.
. لباسهای راحت و گشاد بپوشید چون لباسهای تنگ و چسبیده میتوانند فشار بر معده و شکم را افزایش بدهند.
. سیگار نکشید.
. قبل از استفاده از هر نوع دارویی حتما با پزشک خود مشورت کنید.