روزهای پاریس به روایت صادق طباطبایی-۲۰

ناراحتی امام از اعضای شورای انقلاب چه بود؟/ امام چه کسی را برای ریاست این شورا در نظر داشتند؟

تاکید امام‌ بر تمرکز مدیریت‌ انقلاب‌ به‌ وسیله‌ شورای‌ انقلاب‌ بود. چند روز بعد از‎ ‎‌دستور تشکیل شورای انقلاب توسط امام آقای دکتر یزدی به امام اطلاع‌ داد که دوستان‎ ‎‌از تهران‌ پیغام‌ دادند که‌ آقای‌ طالقانی از عده‌ای از چهره‌های سیاسی‌ دعوت‌ کرده‌اند که‎ ‎‌شورایی برای اداره مسائل انقلاب تشکیل‌ دهند. این موضوع‌ موجب‌ نگرانی‌ بود، امام‌‎ ‎‌گفتند چرا این کارها در چهارچوب‌ شورای‌ انقلاب صورت نمی‌گیرد و به من گزارش‎ ‎‌داده نمی‌شود.

لینک کوتاه کپی شد

جی پلاس: ‌‌امام‌ طی‌ پیامی‌ خطاب‌ به‌ ملت‌ ایران‌ در 22 دی‌ ماه‌ رسماً برنامه‌ سیاسی خودشان را‎ ‎‌اعلام‌ کردند و اعلام داشتند که‌ برای تحقق اهداف‌ اسلامی شورایی به‌ نام‌ شورای‌‎ ‎‌انقلاب اسلامی‌ مرکب‌ از افراد باصلاحیت و مسلمان و متعهد و مورد وثوق‌ موقتاً تعیین‌‎ ‎‌شده‌ و شروع‌ به‌ کار خواهند کرد. بر اساس نظر امام این شورا ماموریت خواهد داشت‌‎ ‎‌تا شرایط تاسیس دولت‌ انتقالی‌ را مورد بررسی‌ قرار داده‌ و مقدمات‌ آن‌ را فراهم کند.‌

‌‌در همین‌ پیام‌ امام‌ چند موضوع‌ اساسی‌ دیگر را مجدداً گوشزد کردند. یکی‌ اینکه‌‎ ‎‌دولت‌ شاپور بختیار غیرقانونی‌ است‌ و همکاری‌ با آن‌ شرعاً حرام‌ و قانوناً جرم‌ است‌ و‎ ‎‌خواست‌ مردم‌ علاوه‌ بر رفتن‌ شاه‌ و بر چیده‌ شدن‌ نظام‌ سلطنتی، استقرار جمهوری‌‎ ‎‌اسلامی‌ است. هشدار دیگر امام‌ نسبت‌ به‌ کودتای‌ نظامی‌ و توطئه‌ شاه‌ در آستانه‌‎ ‎‌خروج‌ از ایران بود. آن‌ موقع‌ خیلی‌ صحبت‌ از تحریکات‌ ارتش‌ بود و اینکه‌ کسانی‌‎ ‎‌چون برژینسکی‌ مشغول‌ تدارکات‌ هستند و بین‌ امرای‌ ارتش‌ رایزنی‌ وجود دارد چون‌ از‎ ‎‌بین‌ رفتن‌ نظام‌ سلطنتی‌ برای‌ آنها غیرقابل‌ تحمل‌ است. امام‌ در این‌ پیام‌ این‌ موضوع‌ را ‎‌مختص‌ تعدادی‌ سرسپرده‌ و خونخوار دانستند و حساب‌ آنها را از پرسنل‌ شریف‌ ارتش‌‎ ‎‌جدا کردند و از صاحب‌منصبان‌ و درجه‌داران‌ خواستند در صورتی‌ که‌ چنین‌ توطئه‌ای‌ در‎ ‎‌کار باشد شدیداً از آن‌ جلوگیری‌ کنند. از ملت‌ هم‌ خواستند در مقابل‌ چنین توطئه‌ای‌‎ ‎‌مجهز باشند. یک‌ نکته‌ مهم‌ دیگر در پیام‌ امام‌ مقابله‌ با چماق به دستان‌ بود که‌ در آن‌ ایام‌‎ ‎‌به‌ مردم‌ و تظاهرات‌ مردمی‌ حمله‌ور می‌شدند. امام‌ با تاکید بر تداوم‌ اعتصابات‌ و ‌‎ ‎‌تظاهرات‌ افزودند: در صورتی‌ که چماق به دستان و یا مفسدین‌ به‌ آنان حمله کردند،‎ ‎‌می‌توانند از خود دفاع کنند اگر چه منتهی‌ به‌ قتل‌ آنان‌ شود. تصور می‌کنم‌ این‌ تصریح‎ ‎‌امام بی‌سابقه بود.‌

‌‌تشکیل شورای‌ انقلاب‌ هر چند در 22 دی‌ اعلام‌ شد اما مقدمات آن از هنگام سفر ‌‎ ‎‌آقایان‌ مطهری و بهشتی‌ به‌ پاریس فراهم‌ شده بود. بیانیه 22 دی اثرات بسیار مهمی در‎ ‎‌تسریع روند انقلاب داشت.‌

‌‎تاکید امام‌ بر تمرکز مدیریت‌ انقلاب‌ به‌ وسیله‌ شورای‌ انقلاب‌ بود. چند روز بعد از‎ ‎‌دستور تشکیل شورای انقلاب توسط امام آقای دکتر یزدی به امام اطلاع‌ داد که دوستان‎ ‎‌از تهران‌ پیغام‌ دادند که‌ آقای‌ طالقانی از عده‌ای از چهره‌های سیاسی‌ دعوت‌ کرده‌اند که‎ ‎‌شورایی برای اداره مسائل انقلاب تشکیل‌ دهند. این موضوع‌ موجب‌ نگرانی‌ بود، امام‌‎ ‎‌گفتند چرا این کارها در چهارچوب‌ شورای‌ انقلاب صورت نمی‌گیرد و به من گزارش‎ ‎‌داده نمی‌شود. یادم‌ نیست‌ دکتر یزدی‌ بلافاصله‌ پاسخ داد یا با تهران‌ تماس گرفت‌ و‎ ‎‌معلوم‌ شد آقای‌ بهشتی‌ یا شخص‌ دیگری از کادر اولیه‌ شورای‌ انقلاب، از آقای طالقانی‎ ‎‌به‌ تصور اینکه‌ ایشان‌ با جبهه‌ ملی‌ فعالیت‌ داشته‌ و احیاناً مطابق‌ میل‌ قلبی‌ امام‌ نباشد،‎ ‎‌دعوت‌ به عمل‌ نیاورده‌اند. البته در آن‌ ایام‌ شورای‌ انقلاب که‌ قبل‌ از پیام 22 دی ماه امام‎ ‎‌تشکیل شده بود به‌ دلیل حضور حاکمیت‌ فعال‌ ساواک‌ حالت مخفی داشت. امام از عدم‌‎ ‎‌حضور آیت‌الله‌ طالقانی و عدم‌ دعوت از ایشان برای عضویت‌ در شورای‌ انقلاب‌‎ ‎‌ناراحت‌ شدند و توسط‌ دکتر یزدی پیام دادند که‌ از طریق‌ آقای‌ موسوی‌ اردبیلی‌ یا دکتر ‌‎ ‎‌بهشتی حتماً از آقای طالقانی دعوت کنید که در شورای انقلاب حضور داشته باشند. ‌‎ ‎
‌‎‎‌چند روز بعد در دیداری که امام با آقایان موسوی اردبیلی و نیز مهندس عزت‌الله‎ ‎‌‌سحابی داشتند موضوع عدم‌ دعوت‌ از مرحوم‌ طالقانی در شورای انقلاب دوباره مطرح‎ ‎‌شد، و امام‌ به‌ هر دو آقایان‌ ضرورت عضویت و حتی ریاست آیت‌الله ‌طالقانی‌ را در آن‌‎ ‎‌شورا که‌ هنوز رسمیت کامل نیافته‌ بود گوشزد کردند.‌

 

 

برشی از کتاب خاطرات سیاسی اجتماعی دکتر صادق طباطبایی؛ ج 3، ص 143-145؛ چاپ سوم (1392)؛ ناشر: چاپ و نشر عروج.

 

دیدگاه تان را بنویسید