هفته گذشته یک پناهجوی ایرانی در بلگراد بر اثر سرمازدگی جان خود را از دست داد. او 40 سال داشت و دو سال بود که برای عبور از مرز صربستان انتظار می کشید. تصمیم گرفت تا خودش به تنهایی مسیری برای ورود به مجارستان پیدا کند اما پیاده روی او در سرمای منفی هفت درجه راهش را به سوی مرگ برد.
به گزارش جی پلاس، این خبر در چند روز اخیر به دفعات در رسانههای اجتماعی و شبکههای خبری پخش شد، اما چیزی که در این میان مورد غفلت قرار گرفت این بود که او در عین داشتن سرپناهی در کمپ پناهجویان به دلیل شرایط وخیم کمپ به مرحلهای از جنون رسیده بود که در آن سوز سرما به جنگل بزند.
با کمک دوستانی که در کمپ پناهجویان دوسلدورف آلمان داشتم، توانستم با یکی از پناهجویان ساکن کمپ وانیه، واقع در جنوب صربستان، ارتباط برقرار کنم. پناهجوی ساکن کمپ ورانیه نیز 40 سال داشت. اقلیت جنسی بود و به همراه مادرش دو سال پیش از مرز ترکیه وارد اروپا شده بود. هشت ماه در صربستان گیر کرده و پولش تمام شده بود. با کمک او و دوست دیگرش در کمپ توانستم اطلاعاتی درباره کمپهای صربستان به دست آورم.
فقط چند کمپ محدود در بلگراد و یکی در ورانیه ساختمان دارند که اصطلاحا هتل نامیده میشوند. سایر کمپها کانکس و چادر برای اقامت آوارگان دارند. این کمپها مجهز به وسایل گرمایشی خاصی نیستند برای همین بیشتر ساکنان کمپ حتی ماموران مسئول مرتب سرما میخورند.
غذایی که در کمپ میدهند معمولا اندکی برنج سبوسدار پخته یا سوپ آبکی با یک نان کوچک است که به زحمت یک کودک را سیر میکند. سوپهای کمپ به قدری آبکی هستند که میتوان حلقههای هویج نیمپخته آن را با انگشتان یک دست شمرد. برخی افراد بخاطر گرسنگی از دفتر پلیس بیسکوییت میدزدند. گوشت، یکی از نعمتهای نایابی است که فقط در جشن شکرگزاری و کریسمس به پناهندگان میدهند. بیشتر ساکنان فقر آهن، فقر ید و دیگر عوارض ناشی از سوء تغذیه دارند.
کف اتاقها موکت دارد اما سالهاست که این موکتها رنگ پودر شستوشو به خود ندیده است. والدین برای اینکه کودکشان مریض نشود زیر کودکان مقوا پهن میکنند. مقوا معمولا حکم سفره را نیز دارد چراکه نمیشود روی موکتها نان گذاشت. سرویس نظافتی هم برای تمیز کردن کمپ وجود ندارد و خود پناهجویان، اگر دغدغه نظافت داشته باشند، اطرافشان را تمیز میکنند.
وسایل بهداشتی و نظافت از طرف کمپ تامین نمیشود و هر چند وقت یک بار صلیب سرخ برای پناهجویان پکهای بهداشتی شامل شامپو، خمیردندان، مسواک، دستمال، ژیلت، صابون و نوار بهداشتی میآورد. طی پنج ماه گذشته هیچ پک بهداشتیای از صلیب سرخ به کمپ ورانیه نرسیده بود تا اینکه چند روز پیش بالاخره به هر دو نفر، یک پک دادند. در این مدت، خانمها نتوانسته بودند نوار و پد بهداشتی تهیه کنند و به ناچار از تکهپارچههای کهنه استفاده میکردند؛ همین موضوع باعث شده تا برخی زنان دچار عفونتهای واژینال شوند.
پزشکان مقیم کمپها نیز به دلیل ضعف بودجه نمیتوانند سرویس درمانی مناسبی به پناهجویان بدهند. هر کس برای هر بیماری به بهداری مراجعه کند اهمیتی ندارد. فقط یک نوع شربت برای تجویز دارند که آن هم دردی از پناهجو دوا نمیکند. اگر بیماری فرد تا حدی پیشرفت کند که نتواند راه برود، او را برای مراقبتها پزشکی به بیمارستان میفرستند.