ایران خودرو با چه مجوزی قیمت خودرو را افزایش داد؟!/ سخن مخاطبان: چرا رسیدگی نمی شود؟!

به گزارش خبرنگار علم و فناروی جی پلاس؛ ایران خودرو با اعلام قیمت قطعی برای فروش نقدی چهار محصول خود شامل خودروهای پژو پارس اتومات، اس 30 (دانگ فنگ کراس صندوقدار)، تندر پیکاپ و وانت آریسان که ارقام بسیار بالاتری را نسبت به قیمت کارخانه ای قبل (غیر از اس 30 که به تازگی عرضه می شود) دارد، عملا به استقبال گران کردن رسمی قیمت خودرو رفته و مشخص نیست این شرکت پیش از اعلام رسمی دولت و کمیته تعیین قیمت ها، چطور و با چه مجوزی چنین اقدامی کرده است!

برخی مخاطبان جماران ( #سخن_مخاطبان ) با ارسال پیام هایی اعلام کرده اند که در دعوت نامه های ایران خودرو برای تحویل ماشین های ثبت نامی، قیمت قطعی محصولات، بسیار افزایش داشته و به طور مثال قیمت پژو 206 مبلغ 57 میلیون تومان تعیین شده و این در حالی است که قیمت قبل این خودرو حدود 36 میلیون تومان بود! ظاهرا روابط عمومی شرکت ایران خودرو نیز در واکنش به تماس های مردمی، چنین افزایش قیمتی را تایید کرده است!

مخاطبان جماران از بلاتکلیفی و شرایط کنونی ناراحت بوده و خواستار پی گیری رسانه ها هستند. بعضی از آنها معتقدند دلال های خودرو عامل بی ثباتی قیمت ها در بازار شده اند و بنابراین نرخ بازار نمی تواند مبنایی برای نرخ های رسمی کارخانه باشد.

مردم از این وضعیت سر خورده شده اند؛ از طرفی مراجع قانونی از جمله شورای رقابت یا وزارت صنعت، معدن و تجارت به واسطه کمیته تعیین قیمت ها، هنوز هیچ قیمت رسمی اعلام نکرده و شایعات پی در پی افزایش قیمت خودرو به ویژه افزایش بر مبنای 5 درصد پایین تر از نرخ بازار را رد می کنند اما از سوی دیگر خودروسازان از جمله ایران خودرو، به صورت زیرپوستی عمل کرده و کار خودشان را به شرحی که عنوان شد انجام می دهد!

همانطور که پیشتر هم نوشته بودیم، بزرگترین ایراداتی که به فرمول تعیین قیمت های جدید بر مبنای 5 درصد پایین تر از نرخ بازار وارد است، معیار قیمت ها در بازار بوده که به طور مشخص متاثر از عدم تولید و عرضه خودرو توسط خودروسازان بوده و به هیچ عنوان درست و دقیق نیست. پرواضح است هر کالایی در صورت عدم عرضه کافی ولو آنکه تولید آن با قیمت مشخصی تمام شود، دچار افزایش قیمت شدید در بازار می شود و این یک امر بدیهی و طبیعی است؛ لذا در شرایطی که بیش از 6 ماه از توقف فروش کارخانه ای انواع خودرو می گذرد، با توجه به وضع اقتصادی ناشی از تحریم ها و قیمت ارز، می توان انتظار قیمت های نجومی در بازار خودرو را داشت.

بنابراین تعیین قیمت رسمی خودرو در کارخانه دولتیِ کشور بر مبنای نرخ بی پایه و اساس بازار، امری مضحک به نظر می آید که متاسفانه در حال وقوع است!

به گزارش جی پلاس؛ در همین رابطه برخی از رسانه های نیز واکنش های مشابه داشته اند. پدال نیوز در این زمینه می نویسد: براساس این فرمول، قیمت خودروهای داخلی تا پنج درصد زیر بازار تعیین می‌شود تا عملا شبه‌آزادسازی در بازار خودرو کشور به جریان بیفتد. حالا با توجه به اقدام ایران خودرو در اعلام قیمت جدید چهار محصول خود، به نوعی پروسه لغو قیمت‌گذاری دستوری آغاز شده است.  بنابر خبری که سایت رسمی ایران خودرو چهارشنبه شب روی خروجی خود قرار داد، این شرکت با ارسال بخشنامه‌ای به نمایندگی‌های خود، قیمت جدید چهار محصول را ابلاغ کرده است.
 
نرخ‌های جدید نشان می‌دهد ایران خودرو رسما شبه‌آزادسازی قیمت را براساس فرمول حاشیه بازار، کلید زده است. طبق بخشنامه ایران خودرو، وانت آریسان، تندر پیکاپ، دانگ‌فنگ کراس صندوقدار و پژو پارس اتومات رسما در حاشیه بازار قیمت‌گذاری شده‌اند. در این بین، قیمت پژو پارس اتومات چیزی حدود ۴۰ میلیون تومان افزایش یافته و به ۸۳ میلیون تومان در کارخانه رسیده است. این محصول در بازار ۸۸ میلیون تومان به فروش می‌رسد. با توجه به قیمت پژو پارس اتومات در بازار (۸۸ میلیون تومان) و قیمت اعلامی از سوی ایران خودرو (۸۳ میلیون تومان)، مشخص است ایران خودرویی‌ها قیمت این محصول را طبق فرمول پنج درصد زیر بازار، محاسبه کرده‌اند.
 
پیش‌تر نیز خبری مبنی‌بر افزایش قیمت رسمی پژو ۲۰۶ تیپ ۲ به ۵۷ میلیون تومان منتشر شد و اتفاقا قیمت جدید این محصول نیز دقیقا با فرمول حاشیه بازار همخوانی داشت. ایران خودرویی‌ها تا به امروز قیمت ۵۷ میلیونی پژو ۲۰۶ تیپ ۲ را نه تایید کرده‌اند و نه تکذیب.
 
در مورد دو محصول دیگر ایران خودرو یعنی وانت تندر و وانت آریسان نیز فرمول حاشیه بازار کاملا صدق می‌کند. به‌عبارت بهتر، قیمت جدید این محصولات نشان می‌دهد ایران خودرو آنها را پنج درصد زیر نرخ بازار تعیین کرده است. نکته ریزی که در این بخشنامه وجود دارد، این است که ایران خودرویی‌ها اعلام کرده‌اند محصولات عرضه شده در این طرح، تعهد معوق یا تامین نشده ندارند. در واقع، چهار محصول موردنظر قرار است با قیمت قطعی و به‌صورت فروش فوری عرضه شوند و ۱۵ روزه نیز تحویل می‌شوند.
 
این در شرایطی است که در حال حاضر بسیاری از ثبت‌نام‌‌کنندگان خودروهای داخلی، بلاتکلیف مانده و نمی‌دانند در نهایت خودروهای خود را با چه قیمتی تحویل خواهند گرفت. در قرارداد پیش‌فروش این خودروها قید شده که قیمت‌ها به‌روز محاسبه خواهند شد؛ بنابراین قیمت‌گذاری در حاشیه بازار سبب می‌شود ثبت‌نام‌کنندگان با قیمتی بسیار بالاتر از آنچه تصور می‌کردند، خودروهایشان را تحویل بگیرند. پرسش مهمی که در حال حاضر مطرح می‌شود این است که منظور از «قیمت روز» دقیقا کدام روز است؟ روزی که قرار بوده خودروهای ثبت‌نامی تحویل شوند یا روزی که خودروساز اقدام به تحویل می‌کند؟ به‌عنوان مثال، مشخص نیست مشتریانی که قرار بوده خودرو خود را در مهر امسال تحویل بگیرند، اما خودروساز تاخیر کرده و قصد تحویل در آذر را دارد، کدام قیمت مبنا قرار خواهد گرفت؛ قیمت روز مهر یا قیمت روز آذر؟
 
به‌نظر می‌رسد اگر قرار باشد خودروسازان قیمت محصولات ثبت‌نامی تاخیری خود را نیز طبق روز تحویل حساب کنند، این موضوع با اعتراض مشتریان مواجه خواهد شد؛ زیرا طبعا آنها نباید تاوان تاخیر خودروسازان را بپردازند.
 
هرچه هست، با توجه به ابلاغ بخشنامه ایران خودرو به نمایندگی‌ها، به‌نظر می‌رسد طی روزهای آتی، قیمت سایر خودروهای داخلی نیز براساس حاشیه بازار اعلام شود. باید منتظر ماند و دید پس از ابلاغ تمام قیمت‌ها، خودروسازان چه شرایطی را برای محصولات ثبت‌نامی خود در گذشته، در نظر خواهند گرفت و واکنش مشتریان چه خواهد بود.به‌نظر می‌رسد وزارت صنعت، معدن و تجارت ترتیبی اتخاذ کرده تا قیمت جدید خودروها به‌صورت قطره‌چکانی ابلاغ شود نه یکباره و ناگهانی. به‌عبارت بهتر، ظاهرا وزارت صنعت و خودروسازان، سیاست محصول به محصول را برای لحاظ کردن قیمت‌های جدید در نظر گرفته‌اند تا از اثرات روانی آن بکاهند. به هر حال افزایش قیمت چند ۱۰ میلیون تومانی خودروها موضوعی نیست که به راحتی برای مشتریان قابل هضم باشد، از همین رو سیاست افزایش قیمت فعلی به‌زعم خودروسازان و وزارت صنعت می‌تواند تا حدی زهر قیمت‌گذاری در حاشیه بازار را بگیرد.
 

کلید شبه آزادسازی قیمت خودرو
 
کلید خوردن شبه‌آزادسازی قیمت خودروهای داخلی اما در شرایطی است که اواخر هفته گذشته، وزیر صنعت، معدن و تجارت بر کاهش قیمت تاکید کرد. رضا رحمانی در گفت‌وگو با «ایرنا» عنوان کرد که باید قیمت خودروها را پایین بیاوریم.  وی پیش‌تر تاکید کرده بود که قیمت‌گذاری  در حاشیه بازار، در دستور کار وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار ندارد، اما «افزایش قیمتی معقولانه» در خودروهای داخلی خواهیم داشت. حال با توجه به آغاز قیمت‌گذاری خودروها براساس فرمول حاشیه بازار، مشخص نیست وزیر صنعت چرا همزمان صحبت از کاهش قیمت‌ها به میان آورده است.
 
هفته گذشته در همین صفحه و از قول منابع آگاه اعلام شد که دولت و مجلس شورای اسلامی و خودروسازان بر سر قیمت‌گذاری خودروها پنج‌درصد زیر نرخ بازار، به توافق رسیده و قیمت‌های جدید به‌زودی اعلام خواهد شد. با این حال، به فاصله کوتاهی، یکی از مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، این موضوع را تکذیب و هرگونه افزایش قیمت را منوط به مجوز رئیس‌جمهوری دانست. وی تاکید داشت که سازمان حمایت در حال بررسی قیمت جدید خودروهاست و مسوولان هنوز تصمیم قطعی درباره روش قیمت‌گذاری اتخاذ نکرده‌اند. با این حال، بخشنامه جدید ایران خودرو مبنی‌بر افزایش قیمت محصولات خود متناسب با حاشیه بازار، نشان می‌دهد تصمیم نهایی درباره قیمت‌گذاری خودروها گرفته شده، منتها مسوولان به‌دلیل کاستن از اثرات روانی این ماجرا، قصد ندارند آن را علنی کنند. این رفتارها و اظهارات متناقض در وزارت صنعت، معدن و تجارت، احتمال مستقل نبودن وزارتخانه را در ماجرای قیمت‌گذاری خودرو به ذهن متبادر می‌کند. شاید اصلا وزارت صنعت تصمیم‌گیرنده نهایی در مورد قیمت خودرو نیست و دستور شبه‌آزادسازی از جایی دیگر صادر شده است. در این مورد، پیش‌تر نیز گفته می‌شد که رئیس‌جمهور تمایلی به افزایش قیمت خودرو ندارد، اما وزیر صنعت همین هفته گذشته این موضوع را تکذیب کرد. حالا نیز به‌نظر می‌رسد در نهایت موافقت رئیس‌جمهوری با شبه آزادسازی قیمت خودرو، تردید وزارت صنعتی‌ها را از بین برده و آنها به خودروسازان اجازه داده‌اند تا رسما تعیین قیمت در حاشیه بازار را کلید بزنند.