صرفنظر از این که تازه یک تمرین طاقتفرسا را تمام کردهاید یا یک ساندویچ پر از پیاز خوردهاید، گاهی این احتمال وجود دارد که حضور شما باعث ایجاد بوی بد در اتاق شود.
دلیل این مسأله آن است که بوی بدن شما عملاً میتواند حرفهای زیادی برای گفتن درباره وضعیت سلامت شما داشته باشد. یک تحقیق جدید در سوئد نشان میدهد که بعضی از بیماریها میتوانند یک بوی منحصربهفرد و متمایز را تولید کنند.
پس باید به چه نوع بخارات بدبویی از بدن خود توجه کنید؟ در ادامه به ۵ بوی متداول بدن که میتواند نشانه یک مشکل جدی باشد و اینکه در صورت استشمام آنها از بدن خود باید چهکاری انجام دهید، اشاره میکنیم.
بوی بدن شما عملاً میتواند حرفهای زیادی برای گفتن درباره وضعیت سلامت شما داشته باشد. یک تحقیق جدید در سوئد نشان میدهد که بعضی از بیماریها میتوانند یک بوی منحصربهفرد و متمایز را تولید کنند.
نفس میوهای علامت دیابت
بهگفته پروفسور Robert Gabby، استاد ارشد پزشکی در مرکز دیابت Joslin بوستون، نفس میوهای به یکی از عوارض دیابت با نام DKA یا به طور کاملتر، Diabetic Ketoacidosis اطلاق میشود.
این عارضه وقتی روی میدهد که بدن شما دچار کمبود انسولین شده و قند خونتان بالا میرود. افرادی که دیابت نوع ۱ دارند عموماً بیشتر از افرادی که دارای دیابت نوع ۲ هستند، دچار این حالت میشوند.
اتفاقی که میافتد این است که بدن شما نمیتواند انرژی مورد نیاز برای فعالیت صحیح را تولید کند. در نتیجه، برای تأمین سوخت شروع به شکستن اسیدهای چرب میکند. این فرآیند باعث افزایش مواد شیمیایی اسیدی با نام Ketones در خون شما میشود.
دکتر گبی میگوید یکی از اسیدهای اصلی این مجموعه یعنی اَسِتون (همان مادهای که در پاککنندههای لاک ناخن بهکار میرود)، میتواند یک بوی میوهای را در نفس شما باقی بگذارد. ممکن است تا زمانی که شخص دیگری به آن اشاره نکرده، متوجه این بو نشوید اما پزشکان بلافاصله آن را تشخیص میدهند.
بهگفته او، تأثیرات DKA میتواند جدی و حتی مرگبار باشد. این وضعیت میتواند فرد را به استفراغ و ادرار مکرر دچار نموده و باعث شود که بدن مایعات خود را با سرعت خطرناکی از دست بدهد.
DKA معمولاً با سایر علایم دیابت مانند خستگی مفرط، تاری دید و کاهش غیرقابل توضیح وزن همراه است. با این حال، در بسیاری از موارد افراد همه این علایم را در کنار یکدیگر قرار نمیدهند که موجب میشود تشخیص و درمان به تأخیر بیفتد.
به همین دلیل انجمن بیماران دیابتی آمریکا توصیه میکند که اگر متوجه وجود بوی میوهای در تنفس خود به همراه هر یک از این نشانهها شدید، مخصوصاً اگر با خستگی، خشکی دهان، تنفس دشوار یا درد شکم همراه است، در اولین فرصت به اورژانس مراجعه نمایید.
پس از آنکه پزشک وضعیت Kteones خون شما را آزمایش کند، درباره جایگزیننمودن مایعات ازدسترفته و برگرداندن سطح قند خون شما به وضعیت استاندارد با درمان انسولینی کار میکند.
بوی بد پا، علامت «پای ورزشکاری»
بهگفته انجمن پزشکی بیماریهای پای آمریکا (APMA)، اگر نمیتوانید با بوی متعفن کفش ورزشی خود مقابله کنید، احتمالاً باید یک عفونت قارچی را سرزنش نمایید. اگر در اطراف انگشتان خود دچار پوستههای خشک و فلسمانند، قرمزی و تاول شدهاید، احتمالا عارضه «پای ورزشکاری» دارید.
دکتر Cameron Rokhsar، دانشیار بالینی امراض پوستی در بیمارستان Mount Sinai نیویورک، میگوید: همچنین بوی بد پای شما میتواند به خاطر ترکیبی از باکتریها و قارچها ایجاد شود که در حال فساد پوست و شکاف بین انگشتان شما هستند.
از سوی دیگر، اگر پای خود را بخارانید و سپس به بخش دیگری از بدن خود دست بزنید، میتوانید عارضه «پای ورزشکاری» را به سایر نواحی بدنتان مانند کشاله ران یا زیربغل انتقال دهید. این وضعیت میتواند موجب شود که از این نواحی نیز بوی بدی متصاعد شود.
ضمناً اگر پای ورزشکاری را نادیده بگیرید، پوست شکاف مابین انگشتان شما بیش از حد نرم و مرطوب شده و یک نقطه ورود را برای باکتریها ایجاد میکند. همچنین شما میتوانید شرایط پیچیدهتری مانند سلولیت را ایجاد کنید که یک عفونت باکتریایی در بافت نرم پوستتان است.
بنابراین اگر با چنین علایمی مواجه شدید، یک اسپری ضدقارچ عمومی مانند Lotrimin یا Tinactin را امتحان کنید. اگر مشکل بعد از دو هفته همچنان ادامه یافت، پزشک شما میتواند معاینه دقیقتری انجام داده و درمانهای هدفمندتری را تجویز کند.
قارچها تمایل دارند که در محیطهای مرطوب رشد کنند، اگر پاهای شما عادت به عرقکردن دارند، میتوانید از پودر بچه برای خشکنگهداشتن آنها استفاده کنید.
مدفوع بدبو، علامت عدم تحمل لاکتوز
به گفته دکتر Ryan Unargo، استادیار پزشکی گوارشی بیمارستان Mount Sini نیویورک، وقتی روده کوچک شما آنزیمی به نام لاکتاز (Lactase) را به اندازه کافی تولید نمیکند، قادر به هضم قندی که در محصولات لبنی یافت میشود یعنی لاکتوز (Lactose) نخواهد بود.
در نتیجه، روده کوچک لاکتوز را به جای جریان خونتان به روده بزرگ شما هدایت میکند که در آنجا توسط باکتریها تخمیر میشود. این وضعیت میتواند مدفوع شل با بوی نامطبوع، نفخ و گاز بدبو ایجاد کند.
عدم تحمل لاکتوز عارضهای نسبتاً رایج در بین افراد است. بهگزارش انستیتوی ملی سلامت، نزدیک به ۶۵ درصد از مردم در هضم لبنیات مشکل دارند.
اما Alan Aragon، مشاوره تغذیه مجله Men’s Health، میگوید که واکنش (شامل انقباض دردناک شکم، حالت تهوع، اسهال، استفراغ و همچنین مدفوع و گازهای بدبو) میتواند در بین افراد مختلف متفاوت باشد.
او میگوید با این حال برای اکثر افراد تنها ۱۲ گرم لاکتوز (حدود یکچهارم لیتر شیر یا یک فنجان بستنی) برای مشاهده علایم نگرانکننده کافی است.
به گفته دکتر Unargo، اگر بعد از مصرف مقداری شیر مدفوع یا گازهای خروجی از رودهتان بوی تندی مییابند، بهتر است که موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
پزشک شما میتواند مشکل را تشخیص داده یا حتی مشکلات رودهای نگرانکنندهتری مانند بیماری کرون (Crohn) را به عنوان مقصر بوی بد برطرف نماید.
سپس او میتواند به تعیین مقدار لاکتوزی که میتوانید بدون ایجاد مشکل در هر روز مصرف کنید، کمک نماید. Aragon میگوید اگر قرار است تنها یک بستنی بخورید، همچنین میتوانید یک قرص Lactaid مصرف کنید که حاوی آنزیم لاکتاز بوده و اجازه میدهد لبنیات را در مدت ۴۵ دقیقه هضم نمایید.
ادرار با بوی تند، نشانه عفونت مجاری ادرار
دکتر Jamin Brahmbhatt، اورولوژیست Orlando Health، میگوید عفونتهای مجاری ادرار میتوانند باعث شوند که ادرار بویی تند و تقریباً شیمیایی پیدا کند. چنین وضعیتی بعد از آن پیش میآید که باکتری (اکثر مواقع E. Coli) وارد مجاری ادرار شما میشود.
سپس باکتریها خودشان را در مثانه شما تکثیر نموده و ایجاد عفونت میکنند.
عفونتهای مجاری ادرار در زنان بیشتر از مردان رایج است زیرا در زنان، میزراه (Urethra، کانالی که مثانه را تخلیه میکند) کوتاهتر است. به همین دلیل مردان غالباً ادرار بدبوی خود را نادیده میگیرند چون تصور میکنند که در معرض چنین عفونتی قرار ندارند.
دکتر Brahmbhatt توضیح میدهد: «معمولاً مردان هنگامی دچار عفونت میشوند که چیزی به مثانه آنها اجازه تخلیه ندهد».
این بدان معنی است که عفونت مجاری ادرار میتواند نشانگر یک مشکل بزرگتر مانند سنگ کلیه، دیابت یا یک غده پروستات بزرگشده باشد که درمان آن نیازمند جراحی است. بنابراین اگر متوجه شدید که ادرارتان بدبو شده است، موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید تا آن را برای بررسی علت آزمایش کند.
نفس بدبو، نشانه توقف تنفس در خواب
اگر نفس صبحگاهی شما همواره بدبو و سنگین است (حتی با وجود آن که دایماً مسواک میزنید)، احتمالاً با مشکل تشخیص دادهنشدة Apnea یا توقف تنفس در خواب مواجه هستید؛ یک اختلال که باعث میشود تنفس شما گاه و بیگاه در طول مدتی که خواب هستید، متوقف و دوباره شروع شود.
بهگفته دکتر Raj Dasgupta، استادیار پزشکی بالینی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، توقف تنفس در خواب میتواند به خرناس شدید منتهی شود که در نتیجة آن، در طول شب از طریق دهانتان نفس میکشید.
این وضعیت میتواند دهان شما را بسیار خشک کند که همین، یکی از دلایل متداول بوی بد دهان است.
این وضعیت به باکتریها امکان میدهد تا بهتر تکثیر شوند. وقتی انواع خاصی از آنها تکثیر میشوند، یک نوع گاز گوگردی را تولید میکنند که میتوانند بوی یک تخممرغ گندیده را به نفس شما بدهند.
اگر سایر علتهای نفس بدبو را حذفکردهاید اما هنوز با یک دهان بدبو از خواب بیدار میشوید و از خوابآلودگی روزانه و خرناس رنج میبرید، به پزشک خود مراجعه کنید.
تشخیص سریع توقف تنفس در خواب از اهمیت بالایی برخوردار است. شرایط خواب قویاً با دیابت، فشار خون بالا و اختلالات قلبی ارتباط دارد. بنابراین دیر یا زود تأثیرات بلندمدتش را روی سلامتی شما خواهد گذاشت.
پس از تشخیص، پزشک خواب شما میتواند یک ابزار «فشار جریان هوای مثبت مداوم» یا CPAP را توصیه کند؛ ماسکی که روی بینی و دهان شما قرار گرفته و به بازنگهداشتن مسیر هوا در طول خواب کمک میکند.