مهمترین آسیب های اجتماعی شهر تهران از نگاه محمدعلی نجفی

به گزارش جی پلاس، محمد علی نجفی صبح امروز طی سخنانی ضمن تسلیت ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا (س)، ابراز کرد: خوشحال هستیم که شجاع پوریان هم به جمع مدیران شهرداری می پیونند؛ البته ایشان چهره ناشناخته‌ای نیستند و آشنایی ایشان نیز با شهرداری کم نیست چرا که چهار سال عضو شورای اسلامی شهر بودند و قبل و بعد از آن هم با شهرداری ارتباط داشتند. از این رو ایشان هم با شرایط عمومی شهرداری و هم با مدیران بخش اجتماعی و فرهنگی شهرداری آشنایی داشته و دارند.

وی ابراز امیدواری کرد که شجاع پوریان از همین روزهای آغازین مسئولیت خود در شهرداری، مستقیم به اصل مطالب بپردازند و بعضی از عقب ماندگی‌های ماه‌های گذشته را جبران کند.

نجفی ضمن آرزوی موفقیت برای صالحی امیری در مسئولیت جدید، تصریح کرد: ایشان در همان مدت کوتاهی که در معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری مسئولیت داشتند، زحمات زیادی کشیدند که از این بابت تشکر می‌کنیم. به نظر من ایشان از نظر تنظیم و تبیین برنامه‌های اصلی فعالیت در معاونت اجتماعی و فرهنگی و همچنین در زمینه فهم درست نسبت به مسائل اصلی، خیلی خوب و دقیق عمل کردند اما مجموعه شرایط به گونه‌ای بود که علاقه مند شدند بیشتر در سنگر جدیدی فعالیت کنند.

شهردار تهران تاکید کرد: امیدواریم شجاع پوریان با استفاده از آن چه صالحی امیری مقدمات آن را فراهم کردند و همچنین با استفاده از نظرات مدیران و کارشناسان این حوزه - در شورای شهر و نخبگان مسائل اجتماعی و فرهنگی - بتوانند منشأ یک خدمت مؤثر و مهم‌تری درباره مسائل فرهنگی و اجتماعی شهر تهران باشند.

وی با بیان اشاره به وجود مشکلات جدی و چالش‌های سخت در مسائل اجتماعی و فرهنگی در سطح ملی و همچنین در شهر تهران تاکید کرد: در سطح ملی وجود انواع مختلف آسیب‌های اجتماعی همانند اعتیاد، نرخ جرم و جنایت، کودکان کار، طلاق و ... یک خطر جدی برای نظام جمهوری اسلامی تلقی می‌شود؛ این خطر در حدی است که حتی شخص مقام معظم رهبری نیز در این ماجرا احساس تکلیف و مسئولیت کردند و ایشان ضمن برگزاری جلساتی در این زمینه، دستوراتی برای برخورد با این آسیب‌ها صادر فرمودند.

نجفی در ادامه به موضوع «کاهش همبستگی اجتماعی در سطح ملی» اشاره و عنوان کرد: طبق نظرسنجی‌هایی که در فواصل زمانی مختلف در این ۲۰ سال اخیر صورت گرفته است، به نظر می‌رسد همبستگی اجتماعی در بین آحاد ملت طی سال‌های اخیر به سمت تضعیف و کاسته شدن حرکت کرده است. علاوه بر این سطح نازل مسئولیت پذیری اجتماعی در نهادهای دولتی، بنگاه‌های غیر دولتی و حتی در بین مردم مشاهده می‌شود به نحوی که امروز مسئولیت پذیری اجتماعی در بین گروه‌های اقتصادی و نهادهای دولتی وجود ندارد و حتی گریز از مسئولیت اجتماعی نیز به چشم می‌خورد، این درحالی است که این مسئولیت پذیری اجتماعی در فرهنگ و سنت ما خیلی زیاد بوده است و حتی افراد در یک محله نیز همه نسبت به هم احساس مسئولیت می‌کردند؛ علاوه بر این در تعالیم دینی و اعتقادات ما نیز به این موضوع خیلی تاکید شده است.

لزوم وجود برنامه جامع در مسائل اجتماعی و فرهنگی

وی از «ناهماهنگی نهادهای درگیر مسائل مختلف فرهنگی و اجتماعی در سطح ملی» و همچنین «نبود یک برنامه منسجم برای برخورد با مسائل اجتماعی و فرهنگی» به عنوان مشکلات پیش رو یاد کرد و گفت: این موارد از جمله مشکلاتی است که مسئولان در سطوح مختلف باید به آن بپردازند و برای آن راه حل پیدا کنند.

شهردار تهران خاطر نشان کرد: در سطح شهر نیز در عین حال که سایه همان مسائل عمومی بر سر ما سنگینی می‌کند، همان مشکلات را در سطح شهرداری داریم؛ از این رو در بخشی که شهرداری مسئولیت مستقیم و یا غیر مستقیم دارد، یک برنامه جامع و یکپارجه راهبردی در مسائل اجتماعی و فرهنگی در شهرداری تهران نداریم.

وی افزود: ما نتوانستیم به خوبی از مجموعه امکانات و سازمان‌های در اختیار شهرداری و همچنین امکانات در اختیار سازمان‌های مردم نهاد برای روبرو شدن با مسائل اجتماعی و فرهنگی و همچنین برای سازماندهی و ساماندهی این مسائل استفاده کنیم. علاوه بر این یک ضعفی در بخش اطلاع رسانی برنامه‌ها و فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی در شهرداری وجود دارد که البته این ضعف در بقیه بخش‌ها هم به چشم می‌خورد اما به نظر می‌رسد در این مورد از مشکلات بیشتری رنج می‌بریم.

نجفی از «کم توجهی نسبت به آموزش شهروندان در زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی» به عنوان یکی از نقاط ضعف عملکرد یاد کرد و گفت: بهره وری پائین در اماکن و فعالیت‌های وابسته شهرداری تهران شامل فرهنگسراها، سراهای محلات و سایر امکانات در اختیار شهرداری به شمار می‌رود که باید از این امکانات در جهت حل اساسی مسائل اجتماعی و فرهنگی شهر تهران و ارائه خدمات گسترده‌تر به مردم تهران استفاده کرد.

نقاط قوت و ضعف حوزه فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران

شهردار تهران در ادامه به نقاط قوت موجود در این حوزه نیز اشاره و تصریح کرد: قدم اول برای حل یک مسئله آن است که این مسئله را به خوبی شناخته و آن را تجزیه و تحلیل کنیم چرا که بدون شناخت مسئله و تنها با تعارف و بحث‌های کلی، طبیعی است که نمی‌توان راه حل درستی پیدا کنیم؛ از این رو در خیلی از جلسات با مدیران بیشتر نقاط ضعف را مطرح می‌کنند و در جلسات عمومی و در بین مردم نقاط قوت و ضعف را باید با هم گفت و بیشتر نیز نقاط قوت را مطرح کرد تا مردم امیدوار شوندکه کارآمدی نظام در اجزای مختلف وجود دارد.

وی به وجود ظرفیت‌ها و امکانت گسترده در شهرداری اشاره کرد و گفت: سراهای محلات خیلی می‌تواند به ما ارائه آموزش‌ها، جلب مشارکت مردمی و سازماندهی مردم در زمینه‌های مورد نظر کمک کند. علاوه بر این فرهنگسراها یک پتانسیل و ظرفیت خیلی عالی به شمار می‌رود و روشن است که در سطح تهران هیچ دستگاهی چنین پتانسیلی را دارا نیست. در کنار این موارد مجموعه شبکه سازمان‌های اجتماعی در درون و بیرون شهرداری وجود دارد که اگر به خوبی هماهنگی و سازماندهی شوند، می‌تواند ما را در پیشبرد برنامه کمک کند از این رو باید یک کار سنگین و فشرده‌ را برنامه ریزی کرد.

نجفی یادآور شد: در مجموع برداشت من از نگاه نخبگان و کارشناسان نسبت به عملکرد شهرداری تهران در فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی طی شش ماه اخیر و در دوره قبل، آن است که نگاه کارشناسان صددرصد مثبت نبود چرا که نخبگان و کارشناسان ضعف‌هایی را شناسایی کرده و اشکالاتی را گرفتند که خیلی از آنها  هم وارد است.

وی تصریح کرد: ما با یکسری اشکالات و سؤالات جدی روبرو هستیم که باید برای آنها پاسخ پیدا کنیم، بخشی از این سؤال‌ها نیز ملی است که اگر پاسخی برای آنها پیدا کنیم، می‌توانیم به حل مسئله در سطح ملی نیز کمک کنیم.

شهردار تهران به موضوعاتی همچون تقویت سرمایه و هویت اجتماعی و تقویت مشارکت مردم درباره حل مسائل اجتماعی شهر اشاره کرد و گفت: این موارد از جمله سوالاتی است که باید راه‌ها و روش‌های آن را شناسایی کرده و بررسی کنیم که ورود ما به مسئله باید چگونه باشد؟ علاوه بر این در مسئله پایداری و اعتلای فرهنگی در شهر نیز باید بررسی کنیم که آیا برنامه‌هایی که تا کنون اجرا شده کفایت می‌کرده است؟ آیا همه آنها مورد قبول است یا تنها بخشی مورد قبول بوده و بخشی از آن مردود است؟

نجفی در ادامه به موضوع عدالت اجتماعی، عدالت فضایی و عدالت جنسیتی درباره فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی در شهر پرداخت و گفت: باید ببینیم امروز ما در چه نقطه‌ای ایستاده‌ایم و چگونه می‌توانیم عدالت را تحقق ببخشیم تا خواست شهروندان را محقق کنیم. همچنین پایداری اجتماعی نیز از دیگر مسائل است تا یک نوع مسئولیت اجتماعی را در بین شهروندان دامن بزنیم که پایبندی به آن مسئولیت، ایجاد پایداری اجتماعی کند.

وی خاطر نشان کرد: مسائل خیلی مهمی پیش روی بخش‌های مختلف شهرداری تهران قرار گرفته که امیدوارم شجاع پوریان با همراهی همکاران خود بتوانند در مدت زمان کوتاهی، پاسخ‌های مناسبی برای این سؤالات پیدا کنند.

شهردار تهران ادامه داد: یک موضوعی که صالحی خیلی خوب در مسائل اجتماعی و فرهنگی متوجه شدند و چند جا مطرح کردند، مسئله اصلی و فرعی کردن فعالیت‌های ما در این بخش است؛ چرا که فعالیت‌های خوب زیادی می‌توان انجام داد. در دنیا به حدی کار خوب وجود دارد که حتی انسان در زندگی شخصی خود نیز ناگزیر است از بین کارهای خوبی که می‌تواند انجام دهد، تعدادی را اولویت داده و به آنها ارجحیت ببخشد. حتی از نظر فقهی هم همین است که خداوند گفته است برای انسان یک کارهایی واجب است و باید انجام دهد. حتی در آن واجبات هم برخی موارد توسط خداوند، حضرت رسول (ص) و اولیاء ما تاکید شده و برخی موارد تاکید کمتری شده است؛ بعضی موارد نیز مستحب است که اگر بتوانیم انجام دهیم، خوب است.

وی افزود: در زمینه مسائل اجتماعی و فرهنگی در مجموعه بزرگی مثل شهرداری تهران خیلی کارها می‌شود کرد اما مهم آن است که آدم بتواند تشخیص دهد کدام کارها مهم‌تر است و با توجه به محدودیت امکانات مالی، فیزیکی، انسانی اولویت بیشتری دارد چرا که شهرداری تا یک حدی می‌تواند عهده دار مسئولیت‌ها باشد.

نجفی با تاکید بر تعیین اولویت‌ها و اصلی فرعی کردن فعالیت‌های حوزه اجتماعی و فرهنگی، تصریح کرد: در وهله اول باید به مأموریت‌های ذاتی شهرداری تهران توجه کرد؛ البته متاسفانه یک وضعی در کشور وجود دارد که موقع کار همه دوست دارند کار را گردن دیگری بیاندازند اما موقع اسم و رسم و سینه سپر کردن روی سن و تریبون‌ها، همه دوست دارند بگویند ما بودیم. از این رو اگر کاری خراب شود همه دنبال این می‌گردند که مقصر چه کسی است اما اگر کاری خوب شود، همه به عنوان اولین کسانی هستند که ادعای انجام این کار را دارند.

شهردار تهران عنوان کرد: این روحیه و شکل از کار در خیلی از نهادها وجود دارد و به دلیل آنکه شهرداری نیز در جاهایی که جزو مأموریت‌های ذاتی آن نبوده، وارد شده است؛ هم اکنون عده‌ای مدعی این قضیه هستند که چرا شهرداری این کار را نکرده است!؟ این در حالی است که اصلاً از ابتدا ربطی به شهرداری نداشته است.

وی افزود: با توجه به شرایطی که در شهرداری و مجموعه کشور در سال‌های آینده با آن روبرو هستیم، مشکل اساسی تحت عنوان محدودیت منابع وجود دارد به همین جهت باید از این منابع محدود همانند امکانات فیزیکی، انسانی، مالی و فکری به شکل بهینه‌ای استفاده کنیم.

نجفی گفت: همکاران در هر بخشی که مسئولیت دارند باید به این نکته به صورت جدی بپردازند و به عنوان نمونه در بخش ورزش، سلامت، فعالیت‌های اجتماعی، مطالعات و تحقیقات و ... مشخص کنند که اولویت‌های ما چیست؟ آیا همین اولویت‌ها درست است یا آنکه فضای عمومی جامعه، نیازهای عمومی و خواست مردم از ما، اولویت‌های دیگری را مورد توجه قرار می‌دهد.

شجاع پوریان چهره‌ای فرهنگی و ارزشی است

شهردار تهران با بیان اینکه «لازم است یک بازنگری دقیق و عمیقی نسبت به مسائل انجام شود» ابراز کرد: همه ما باید دست به دست هم دهیم و به شجاع پوریان کمک کنیم تا در این مسئولیت سختی که عهده دار هستند، موفق شوند.

وی گفت: حتماً ممکن است من نسبت به بعضی از کارهای در گذشته صورت می‌گرفته، انتقاد داشته باشم و یا فکر کنم که بعضی کارهای صورت گرفته، بد انجام شده است و یا بهتر بود که اصلاً انجام نمی‌شد؛ اما این موضوع منجر نمی‌شود که زحمات دوستان را نادیده بگیرم. به هر حال هر کسی در هر جایی که فعالیت می‌کند، علاقه مند است بیشتر و بهتر خدمت کند و در حدی که برنامه‌ها، امکانات و فضای کلی شهر و شهرداری اجازه می‌داده فعالیت شده که از همه دوستان تشکر می‌کنم.

نجفی ابراز امیدواری کرد تا گروهی که کار خود را با شجاع پوریان ادامه می‌دهند، دست به دست یکدیگر داده و کار را پیش ببرند؛ همچنین برای گروهی که ممکن است به هر دلیلی از تیم مدیریتی این حوزه جدا شوند نیز آرزوی موفقیت کرد.

شهردار تهران در بخش دیگری از سخنان خود به تجربه و تخصص شجاع پوریان اشاره و ابراز کرد: ایشان یک چهره دانشگاهی و عضو هیات علمی دانشگاه هستند؛ علاوه بر این دو دوره نماینده مجلس بودند و من در جریان هستم که ایشان جزو نمایندگان مورد علاقه مردم، در شهر خودشان بودند و در دوره بعدی هم به هر دلیلی کاندیدا نبودند، در غیر این صورت نمایندگی ایشان ادامه پیدا می‌کرد.

وی به یک دوره عضویت شجاع پوریان در شورای شهر تهران اشاره و تصریح کرد: ایشان یک چهره فرهنگی، ارزشی و از جانبازن انقلاب هستند که مجموعه این موارد نکات مثبت و امتیازات ایشان به شمار می‌رود. ایشان بر اساس سابقه و شخصیتی که دارند، امتیازی برای تیم مدیریت شهرداری ایجاد کرده‌اند که امیدواریم موفق باشند.

نجفی همچنین به تلاش‌های صورت گرفته برای افزایش سهم بودجه اجتماعی و فرهنگی در شورای شهر اشاره و تصریح کرد: در عمل هم در جایی که مشکلی از نظر بودجه وجود داشته باشد، ابزار تخصیص در اختیار شهرداری قرار دارد بنابر این هر جا لازم باشد، در خدمت هستیم تا با ابزارهایی که در اختیار شهرداری برای اجرای بودجه وجود دارد، کمک کنیم تا مشکلی پیش نیاید و در سال ۹۷ چهره مطلوبی در بخش اجتماعی و فرهنگی از شهرداری تهران به مردم ارائه شود.