نکته های مهمی که دانش آموزان هنگام هدایت تحصیلی باید رعایت کنند

در ادامه نکاتی از زبان مسئولان آموزش و پرورش درباره هدایت تحصیلی می‌آید که دانستن آن‌ها می‌تواند برای دانش آموزان کلاس نهمی مفید باشد:

وزیر آموزش و پرورش:

۱- برای سال ۹۶ هیچ گونه اجباری برای هدایت تحصیلی نداریم و سعی می کنیم تا جایی که امکان دارد برای رشته‌هایی که علاقه مندان زیادی دارند، تا حد امکان افزایش ظرفیت داشته باشیم.

۲- آمار نشان می‌دهد درصد پایینی از دانش‌آموزان در رشته مورد علاقه خود درس می‌خوانند بنابراین مسئولان باید به ویژه در سال نهم هدایت تحصیلی را جدی بگیرند. طبق آمار شش میلیون فارغ التحصیل بیکار داریم در حالی که سرمایه زیادی از کشور برای تحصیل آن‌ها هزینه شده است اما بهره برداری لازم را ندارند.

معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش

۳-چالش‌های هدایت تحصیلی در سال گذشته طی جلساتی احصاء و بررسی و در نهایت قرار بر این شد سعی کنیم ظرفیت حداکثری را برای انتخاب دانش‌آموزان فراهم کنیم تا اگر دانش آموزی قصد ورود به رشته‌ای داشت بتوانیم به تقاضای او پاسخ دهیم.

۴- در دستورالعمل جدید هدایت تحصیلی همانند گذشته، برای ورود به رشته‌های موردنظر حداقل نمره‌هایی در برخی دروس در نظرگرفته شده است، بنابراین برای رشته‌هایی مانند علوم تجربی ، ریاضی، علوم انسانی، فنی وحرفه ای و شاخه کاردانش در گرایش‌های صنعت و کشاورزی، دانش آموز باید در برخی دروس متناسب با رشته موردنظر ، حداقل نمره تعیین شده را کسب کند وگرنه ثبت نام او در اولویت‌های چهارگانه صورت می‌گیرد.

۵- ۱۲ اولویت انتخابی برای دانش آموزان در دستورالعمل جدید وجود دارد و دانش‌آموزان براساس عملکرد تحصیلی خود در هر رشته، چهارفرصت ثبت نام دارند تا براساس اولویتی که در آن رشته به دست آورده‌اند در دوره دوم متوسطه ثبت نام کنند.

۶- به منظور اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به دانش آموزان و خانواده هایشان، اطلاعات دانش آموزان از جمله، نتایج دوآزمون استعداد و رغبت در سامانه ثبت نام قرارگرفته است. فرصت دادن به دانش آموزان برای انتخاب اولویت اول از مزایای سامانه ثبت نام است و اطلاعات کاملی از فرآیندانتخاب رشته دانش آموزان سراسرکشور در سامانه وجود دارد و این امر به استان‌ها کمک می‌کند تا زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های موردنیاز برای دانش آموزان در رشته موردعلاقه شان را فراهم کنند.

۷- در زمینه توزیع متوزان؛ قائل به انتخاب حداکثری دانش‌آموزان هستیم. علت توجه ویژه به توسعه متوازن در سال های گذشته تکلیف قانونی وزارت آموزش و پرورش بود و طبق ماده ۱۹ برنامه پنجم توسعه مکلف به انجام توسعه متوازن بودیم. بر مبنای همین قانون بسته اجرایی تهیه و ظرفیت توسعه شاخه ها و رشته‌ها را در پنج سال برای ما تعیین کردند که به تصویب دولت رسید و ابلاغ شد. در برنامه‌های توسعه سنواتی هر سال توسعه متوازن مورد تاکید بوده است. امسال برنامه پنجم سال آخر خود را گذراند اما این بند در برنامه ششم توسعه تکرار نشده است و دیگر تکلیف قانونی در این زمینه نداریم.

۸- عملکرد تحصیلی، اعم از نمرات پایه‌های هفتم، هشتم و نهم ملاک انتخاب رشته است.

۹- نرخ پوشش ما در فنی و حرفه‌ای و کاردانش ۱۷ درصد است. برخی هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای ما برای رشته‌های پرطرفدار همه ساله آزمون ورودی برگزار می کنند و ما توصیه کردیم اگر این امکان وجود دارد برای سال آینده ظرفیت ۱۷ درصدی را به ۱۹ و یا ۲۰ درصد برسانند تا به تقاضای دانش آموزان بیشتری برای ورود به مراکز فنی و حرفه‌ای پاسخ دهیم.

۱۰- اخیرا تفاهم نامه‌ای با سازمان فنی و حرفه‌ای امضا کردیم و بر اساس آن سازمان فنی و حرفه‌ای تعدادی از مراکزش را که نوبت صبح آنها ظرفیت خالی داشت به ما معرفی کرد تا بتوانیم استفاده کنیم. تفاهم نامه دیگری با سازمان فنی و حرفه‌ای داشتیم و قرار شد برخی مراکز شبانه روزیشان را در اختیار ما بگذارند، لذا سیاست امسال ما با توجه به سیاستهای وزارتخانه توسعه متوازن نیست بلکه پاسخگویی حداکثری است.

معاون پرورشی و فرهنگی وزیرآموزش و پرورش

۱۱- روح حاکم بر شیوه نامه جدید هدایت تحصیلی انتخاب آزادانه، آگاهانه و مدیریت شده است.

۱۲- مشاوران باید اطلاعات لازم را در زمینه رشته‌های خاص تحصیلی به دانش آموزان ارئه دهند تا دانش آموز بداند هر رشته به چه شغلی در آینده ختم می شود.

۱۳- اکثر دانش آموزان گرایش به رشته علوم تجربی دارند. رفتن به رشته تجربی ملاک قبولی دانش آموزان در رشته های پزشکی  نیست بلکه باید به آنها بگوییم از هر ۳۰ نفر از گروه امتحانی تجربی فقط یک نفر شانس قبولی در رشته های پزشکی دانشگاه ملی و آزاد دارد.

۱۴- محدودیت ثبت نام بر اساس محدوده جغرافیایی برای پایه دهم در شرایط خاص برداشته می شود و برخی دانش آموزان می‌توانند در مدارس مناطق دیگر ثبت نام کنند.

۱۵- برای هدایت تحصیلی دو فرم وجود دارد؛ نخست فرم توصیه‌نامه و دیگری فرم زمان‌بندی است. این فرم‌ها از ۲۰ تیرماه صادر می‌شود و دانش‌آموزان و خانواده‌ها می‌توانند از طریق مدارس متوسطه اول آنها را دریافت کنند.

۱۶- این توصیه‌نامه‌ها بر اساس اطلاعات تحصیلی و مشاوره‌ای است که به دانش‌آموز ارائه می‌شود.

۱۷- در دو هفته انتهایی تیر و دو هفته ابتدایی مردادماه، فرآیند ثبت‌نام صورت می‌گیرد و ثبت‌نام براساس اولویت‌های زمان‌بندی است که به دانش‌آموز اعلام می‌شود و دانش‌آموز مراجعه کرده و ثبت‌نام می‌کند.

۱۸- اگر دانش‌آموز حد نصاب لازم را کسب کرده باشد، به او در خصوص اینکه چه رشته تحصیلی را براساس اولویت اول دوم تا دوازدهم انتخاب کند، توضیح داده می‌شود؛ در نتیجه تصمیم‌گیری در خصوص اینکه دانش‌آموز به چه رشته تحصیلی برود، بر عهده او و خانواده‌اش‌ است.

۱۹- براساس ظرفیت محدودی که داریم، مجبور هستیم در بعضی از رشته‌ها جدول زمانی به دانش‌آموز و خانواده‌اش ارایه دهیم.جدول، اولویت زمانی برای دانش‌آموزانی است که رتبه علمی بالاتری در پیشینه تحصیلی خود دارند؛ البته این الزام محسوب نمی‌شود؛ بلکه جدول زمانی است، برای اینکه ابتدا دانش‌آموز با رتبه بالاتر به آن رشته رفته و سپس دانش‌آموز با رتبه پایین‌تر برود. ممکن است در این چینش زمانی، بخشی از ظرفیت‌ها پر شود و دانش‌آموز می‌تواند در اولویت‌های بعدی مورد علاقه خود ثبت‌نام کند؛ البته امسال هیچ الزامی براساس توصیه‌نامه تحصیلی وجود ندارد.

مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش

۲۰- انتخاب رشته دانش آموزان براساس بررسی‌های مشاوره‌ای و نمره‌هایی که کسب می‌کنند در مدارس انجام خواهد شد.

۲۱- برای انتخاب رشته، نسبت به سال گذشته تغییرات خاصی نداریم، اما امسال ظرفیت‌ها را ملاک قرار داده‌ایم و همه ادارات آموزش و پرورش باید حداکثر ظرفیت را برای پذیرش دانش‌آموزان در رشته‌های مختلف در نظر بگیرند.

۲۲-  امسال دو نمونه برگ را به دانش‌آموزان ارائه می‌دهیم که یکی نمونه‌برگ شماره ۶ است و اولویت‌ها را براساس توانایی، استعداد و رغبت دانش‌آموزان امتیازبندی کرده‌ایم و نمونه برگ شماره ۷ نیز ملاک نهایی برای هدایت تحصیلی، انتخاب رشته و ثبت‌نام در مدرسه است و به عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان مربوط است.

۲۳- در شیوه نامه جدید هیچ اجباری برای ورود دانش آموز به رشته خاص وجود ندارد. براساس بررسی‌های مشاوره‌ای و نمراتی که دانش آموز کسب می کند انتخاب رشته صورت می‌گیرد. در واقع روح حاکم بر هدایت تحصیلی همان انتخاب آگاهانه دانش آموزان است.

۲۴- ظرفیت هرمنطقه برای رشته‌های تحصیلی مشخص است و فرد بر اساس امتیاز و رتبه‌ای که در جریان هدایت تحصیلی بدست می‌آورد وارد رشته‌ها می‌شود.

مدیرکل دفتر آموزش متوسطه اول وزارت آموزش و پرورش

۲۵- برای هدایت تحصیلی دانش آموزان آماده‌ایم و فراهم آوری مقدمات آن از مهر سال گذشته شروع شده است. هدایت تحصیلی طبق شیوه نامه و با توجه به ظرفیت هر منطقه انجام می‌شود و امسال مشکلی برای اجرای هدایت تحصیلی نداریم.

۲۶- فرهنگسازی و آموزش مدیران و مشاوران انجام شده است. در درس کاروفناوری بخشی تحت عنوان هدایت تحصیلی وجود دارد و اکثر استان ها دانش آموزان خود را برای آشنایی با رشته‌های فنی و حرفه‌ای به بازدیدهایی از هنرستان‌ها برده‌اند و مشاوران جلساتی با دانش آموزان برگزار کرده‌اند.

۲۷- ضوابط هدایت تحصیلی اواخر سال گذشته ابلاغ شد . از جمله این ضوابط آن است که برای رشته‌ها کف نمره در دروس تخصصی تعیین شده است که به عنوان مثال برای رشته علوم تجربی و رشته ریاضی باید ۱۴ باشد. ضابطه دیگر این که مبنای کف نمره  مجموع نمرات سه سال هفتم، هشتم و نهم است که البته نمره سال نهم ضریب ۳ و نمره سال هفتم و هشتم  ضریب یک دارد.

۲۸- پس از پایان امتحانات نمره‌های سال هفتم و هشتم هم وارد سامانه شده و اولویت های دانش آموز مشخص می‌شود. پس از امتحانات خرداد کارنامه کتبی در اواخر خرداد صادر می شود و پس از آن کارنامه هدایت تحصیلی هم در اختیار دانش آموزان قرار می گیرد تا بتوانند برای ثبت نام به مدارس متوسطه دوم بروند.

معاون مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش

۲۹-  فرآیند هدایت تحصیلی از ۱۵ تیرماه به بعد شروع می‌شود و اعلام زمان مراجعه به مدارس برای دریافت فرم‌های هدایت تحصیلی از سوی مناطق و پس از بررسی ظرفیت‌های رشته‌ای مربوط صورت می‌گیرد.

۳۰- هر منطقه ظرفیتی برای پذیرش در رشته‌های گوناگون دارد، به عنوان مثال اگر منطقه‌ای ظرفیت پذیرش  ۳۰۰ دانش آموز در رشته تجربی را دارد باید این ظرفیت بر حسب عملکرد تحصیلی و داده‌های دانش آموزی مورد بررسی قرار بگیرد. بر اساس موکدات و شیوه نامه هدایت تحصیلی امسال اجباری در هدایت تحصیلی وجود ندارد و تلاش می‌کنیم با فراهم کردن ظرفیت حداکثری دانش آموزان را در رشته‌های مختلف هدایت کنیم.