تجربه انتخابات اسفند 94 نشان داد که تشکیل شورای‌عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان در مهر سال 94 و استراتژی آنان برای حضور نمایندگان اصلاح‌طلب مردم در پارلمان موفقیت‌آمیز بود.
به گزارش جی پلاس، در شرایطی که اصلاح‌طلبان به‌دلیل رد صلاحیت اغلب کاندیداهای اصلاح‌طلب در انتخابات مجلس، نمی‌توانستند استراتژی مجلس اصلاح‌طلب را دنبال کنند اما موفق شدند با ائتلاف با حامیان دولت و حزب اعتدال و توسعه، تندروها را از مجلس حذف کنند اما همین رویکرد به آنان کمک کرد تا حالا با تأیید صلاحیت اغلب کاندیداهایشان در انتخابات پیش‌رو، به سوی شورای شهری اصلاح‌طلب، خیز بردارند.
نگاهی به لیست چهره‌های شاخص تأیید صلاحیت‌شده برای حضور در انتخابات شورای شهر پنجم، نشان می‌دهد که اصلاح‌طلبان بعد از عبور از گردنه تأیید صلاحیت‌ها با چالش دیگری مواجه هستند. برخلاف دوره‌های قبل که رد صلاحیت گسترده کاندیداها مهم‌ترین چالش اصلاح‌طلبان بود، به نظر می‌رسد حالا تهیه لیستی واحد، آن‌هم تنها شامل 21 نفر، از مهم‌ترین مشکلات شورای‌عالی سیاست‌گذاری اصلاحات باشد. از‌سوی‌دیگر، دو کاندیدای شاخص چون محسن هاشمی و احمد مسجدجامعی به یک اندازه صلاحیت دارند که سرلیست اصلاح‌طلبان باشند و شورا باید دراین‌باره نیز تصمیم‌گیری کند. احمد مسجدجامعی با سابقه یک دوره ریاست شورا و سوابق اجرایی پیشین در دولت اصلاحات، به‌عنوان چهره‌ای شناخته‌شده، اولین گزینه مناسب برای سرلیستی اصلاح‌طلبان است اما با تأیید صلاحیت‌شدن محسن هاشمی- که دور از ذهن به نظر می‌رسید- حالا به نظر می‌رسد مسجدجامعی رقیبی جدی برای این جایگاه دارد.
رقابت هاشمی و مسجدجامعی
خبرهایی شنیده می‌شود حاکی از اینکه لیست اصلاح‌طلبان دو سرلیست خواهد داشت. بااین‌حال، علی صوفی، یکی از اعضای شورای‌عالی اصلاح‌طلبان که برای حضور در انتخابات از این سمت استعفا داده و روز گذشته خبر تأیید صلاحیتش منتشر شده است، در گفت‌وگو با «وقایع‌اتفاقیه» تأکید می‌کند که شورای‌عالی اصلاحات، قطعا تنها یک لیست را منتشر خواهد کرد؛ البته او نمی‌داند تکلیف سرلیست اصلاح‌طلبان و دیگر کاندیداهایی که در این لیست قرار نمی‌گیرند، چه می‌شود: «شورای‌عالی اصلاحات نمی‌تواند نظرش را به دیگر کاندیداها تحمیل کند اما انتظار می‌رود با تشکیل این شورا و عضویت احزاب اصلاح‌طلب، کاندیداها لیست نهایی را بپذیرند و اقدام به تهیه لیست دوم نکنند؛ همچنان که در سال 94 نیز حول این محور اجماع صورت گرفت.» بااین‌حال، او تأکید می‌کند اینکه عده‌ای بخواهند لیست جداگانه بدهند یا به‌طور مستقل در انتخابات شوراها شرکت کنند، خارج از کنترل شورای‌عالی اصلاحات است.
به نظر می‌رسد این مهم‌ترین نقطه ضعف اصلاح‌طلبان است و اگر راهکاری برای آن اندیشیده نشود، این نقطه ضعف می‌تواند به شکست یا دورشدن از اهداف تعیین‌شده بینجامد. به‌نظر می‌رسد انتخابات سال 94 و پیروزی لیست امید، اصلاح‌طلبان را به انتخابات پیش‌رو خوشبین کرده است. او می‌گوید: «با توجه به رویکرد مردم در انتخابات‌های اخیر، پیش‌بینی می‌کنم همین روند ادامه داشته باشد و همچنان مردم به لیست اصلاح‌طلبان بیشتر اقبال کنند.» این عضو هیأت‌مدیره بنیاد امید ایرانیان با بیان این مطلب تأکید می‌کند که آنچه این هدف را محقق می‌کند، رعایت استراتژی ارائه یک لیست واحد است.
50 درصد لیست جوانان و زنان هستند
اصلاح‌طلبان تصمیم دارند در لیستی که ارائه می‌کنند، توجه ویژه‌ای به جوانان و زنان داشته باشند. آن‌طور که علی صوفی می‌گوید، 50 درصد لیست اصلاحات را زنان و جوانان تشکیل خواهند داد. بااین‌حال، اینها تنها شرط حضور در لیست نیست. انتخاب افرادی که می‌توانند در لیست 21 نفره حاضر شوند، بر‌اساس فرمی است که هر یک از کاندیداها تکمیل کرده و در اختیار شورای‌عالی اصلاحات گذاشته است. صوفی درباره این فرم توضیح می‌دهد: «در این فرم سؤالاتی وجود دارد، مبنی‌بر سوابق سیاسی و اجرایی و فعالیت‌هایی که کاندیداها در بخش خصوصی داشته‌اند. در این فرم به‌طور کلی رزومه کاندیداها را به‌علاوه، بعضی از موارد مرتبط با شورای شهر از نظر تخصصی دسته‌بندی کرده‌اند. همچنین این سؤال پرسیده شده که شما علاقه‌مند به کدام حوزه هستید؟» آن‌طور که او می‌گوید، تجربه حضور در شورای قبل هم به‌عنوان سوابق مرتبط، یکی از امتیازات شمرده می‌شود.
پایان فصل شهرداری قالیباف
آن‌طور که اصلاح‌طلبان انتظار دارند، در صورتی که بتوانند اکثریت کرسی‌های شورای شهر تهران را اشغال کنند، قطعا قالیباف بعد از یک دهه مدیریت بر شهر تهران، باید از ساختمان بهشت برود. «شهردار فعلی تهران، کاندیدای ریاست‌جمهوری است و در صورتی که اغلب اعضای شورای شهر پنجم را اصلاح‌طلبان تشکیل بدهند، قطعا شهردار بعدی تغییر خواهد کرد.» صوفی این را می‌گوید و حدس می‌زند که قالیباف هم تمایلی به ادامه حضور در جایگاه شهرداری تهران نداشته باشد اما سؤال اینجاست که در صورت موفقیت‌آمیزبودن سناریوی اصلاح‌طلبان، چه کسی شهردار بعدی تهران خواهد بود؟ آیا محسن هاشمی که یک‌بار برای این جایگاه خیز برداشت و نتوانست قالیباف را شکست دهد، بازهم خواهان ورود به عرصه این رقابت است؟ البته محسن هاشمی نمی‌تواند تنها گزینه احتمالی اصلاح‌طلبان برای شهرداری تهران باشد. برخی از چهره‌های اصول‌گرای حاضر در شورای فعلی نیز تمایل زیادی برای اداره شهر تهران به‌عنوان شهردار دارند.
چالش اصول‌گرایان
با اینکه تعدادی از اصول‌گرایان شناخته‌شده ازجمله حبیب کاشانی و مرتضی طلایی تأیید صلاحیت نشده‌اند اما به نظر می‌رسد این نتیجه در روزهای آینده تغییر کند. چنانکه در انتخابات دوره چهارم شورای شهر نیز تعدادی از رد صلاحیت‌شدگان بعد از تجدیدنظر هیأت نظارت بر انتخابات، اجازه شرکت در این رقابت را یافتند. نایب‌رئیس هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستاهای کشور، روز گذشته در جمع خبرنگاران با دفاع از عملکرد این هیأت تأکید کرد: «ما به تکلیف قانونی و شرعی خود عمل کردیم و نه بر‌اساس حب و بغض شخصی و جناحی، بلکه بر مبنای معیارهای قانونی نسبت به بررسی صلاحیت کاندیداها اقدام کردیم؛ البته ما هرگز صلاحیت کسانی که با نظام مقدس جمهوری‌اسلامی و خانواده‌های شهدا و همچنین ارکان و مبانی شارع مقدس زاویه داشته باشند را تأیید نمی‌کنیم و اساسا مسئولیت‌ها نباید به دست نااهلان بیفتد.» محمدجواد کولیوند با انتقاد از هجمه‌های هدفداری که از سوی برخی افراد و گروه‌ها به هیأت‌های نظارت وارد می‌شود، خاطرنشان کرد: «ما مدعی پیامبری و بی‌نقص‌بودن کارهایمان نیستیم، ما مدعی نیستیم که در هیأت‌های نظارت وقوع تخلف از محالات است، بلکه ادعا داریم که شاکله کلی و تفکر غالب بر عملکردمان مبتنی‌بر قانون‌گرایی بوده و در جلسات مختلف نیز اعضای هیأت‌های نظارت در شهرستان‌ها و بخش‌ها را به امانتداری و پیشه‌کردن تقوای الهی دعوت کرده‌ایم تا ان‌شاءالله از این آزمون خطیر روسفید بیرون بیاییم.»
