اسماعیل کهرم مشاور معصومه ابتکار در سازمان حفاظت محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار سرویس جامعه جی پلاس درباره مشکلاتی پیرامون موضوع احیای دریاچه ارومیه مطرح شده، اظهار کرد: از گله مندی ستاد احیای دریاچه ارومیه مبنی بر اینکه بودجه تعیین شده قبلی، کاهش یافته اطلاع دارم اما بودجه بخشی از این مساله را حل می کند. شما با پول نمی توانید آب بخرید! طرح های مطرح شده هم طرح هایی نبود که اکولوژیست ها و فعالین محیط زیست راضی باشند. یکی از آنها انتقال آب از رود ارس بود که باعث نگرانی کشور آذربایجان شد. ما گفتیم این آب، مشاع است اما آنها بلافاصله جواب دادند که نمی توانید از این آب استفاده کنید.
** ایران از تشنگی می میرد؟!
وی با اشاره به موضوع انتقال آب از دریای مازندران، ادامه داد: این طرح با افت مواجه شد چرا که دریای مازندران تمام سواحلش مثل آمل و بابل نیست و دمای آن نسبت به آب های آزاد 23 درجه اختلاف دارد. باید این آب را با نیرو و انرژی زیاد به دمای ایده آل برسانند که این نیز بودجه زیادی می خواهد و هزینه عجیب و غریبی دارد. رودخانه" زاو" نیز به عراق می ریزد و 600 میلیون متر مکعب آب در سال دارد اما کشور عراق هم در این باره شاکی می شود. از سوی دیگر ترکیه رود دجله و فرات را گرفته و 11 سد روی آن زده است. همه این کشورها آب را از ما گرفته آند و با این روند ایران از تشنگی دارد می میرد!
این فعال محیط زیست با بیان اینکه در زمان خشکسالی، زمین های زیر کشت دریاچه ارومیه از 350 هزار هکتار به 750هزارهکتار افزایش پیدا کرده بود، افزود: بنابر طرحی قرار شد تا به کشاورزان کمک کنیم و سیستم های آبیاری آنها را پیشرفت دهیم و مثلا آبیاری قطره ای و بارانی را برای آن ها ترویج دهیم تا با این روش آب بیشتری را ذخیره کنند اما زمانی که بررسی کردند، فهمیدند هکتاری 12 میلیون تومان خرج این سیستم آبیاری است. پس این سوال پیش آمد که این 750 هزار هکتار چقدر هزینه می برد و چه کسی می تواند پرداخت کند؟ سازمان حفاظت زیست استخوان مکیده است و پولی ندارد. وزارت جهاد کشاورزی هم چنین بودجه ای ندارد و می ماند سازمان جنگل ها و مراتع که بسیار بی اعتبار است. پس این طرح زمین خورد چون هزینه زیادی را در برداشت.
** پیشرفت سیستم آبیاری تنها راه حل مشکل دریاچه ارومیه
کهرم درباره راه حل خشکسالی این دریاچه به جی پلاس گفت: معتقدم مناسبترین راه حل موجود این است که سیستم آبیاری را کم کم پیشرفت دهیم تا آب کمتری مصرف شود و مازاد را به دریاچه ارومیه بدهیم. با تشنگی که الان دریاچه ارومیه دارد، اگر شما آب پشت سد ها را هم با پمپ بکشید، چه فایده ای دارد؟ در حال حاضر 40 سد ساخته ایم اما چه فایده؟ خیلی از این آب ها تبخیر می شود! ما می گوییم 15 درصد آب این سدها را به دریاچه ارومیه بدهید اما می گویند آبی وجود ندارد که بدهیم. جالب است بدانید گیاهانی به نام شورگز که تمام بدنش شور است و آتش نمی گیرد در این دریاچه وجود دارد و به آن ضرر می رساند. متاسفانه در مجموع مدیریت غلطی را نسبت به دریاچه ارومیه اعمال کردیم.
** فاضلاب تهران به دریاچه حوض سلطان می ریزد؟!
کهرم همچنین درباره دریاچه حوض سلطان و خسارت هایی که به بار آورده نیز به جی پلاس گفت: قسمت اعظمی از این دریاچه هم نمک است و شنیده ام فاضلاب تهران به آنجا می رسد و هیچ توجهی هم به آن نمی شود. چند وقت پیش نیز در استان فارس بودم و فهمیدم همه آب های آلوده را به باختر می ریزند و آن را پر می کنند. ما می ترسیم از روزی که این اتفاق برای دریاچه ارومیه هم بیافتد. این دریاچه در حال مرگ است؛ کافیست آب برود و زمین چروک بخورد تا دیگر پرندگان مهاجر هم نیایند. زمانی که از بالا به این دریاچه نگاه می کنید، سفید است. ما می ترسیم روزی دریاچه ارومیه مانند دریاچه حوض سلطان شود.
