روحانی و دانشجو؛ مغزهای متفکر جامعه

 به گزارش خبرنگار جی پلاس، در سال های حکومت رژیم پهلوی تبلیغات گسترده ای برای مظنون کردن این دو قشر نسبت به هم صورت می گرفت و آنان در صدد بودند که از قشر دانشگاهی تصویری کفرآلود و از حوزیان نیز مردمانی دگم و متعصب جلوه دهند و اگر نبودند شخصیت های برجسته ای مانند شهید مفتح و مطهری که این دو جبهه را به هم پیوند دهند، معلوم نبود آخر داستان به کجا ختم می شد.

اهمیت این موضوع از آنجا بیشتر به چشم می خورد که امام خمینی (س) از همان نخستین روز ورود خود به کشور، همگامی و همقدمی این دو قشر را بزرگترین پیروزی خوانده و می فرمایند: «من بزرگترین پیروزى را آشتى بین دانشگاه و مدارس علمى [حوزه ‏هاى علمى‏] مى‏ دانم. اگر ما هیچ پیروزى پیدا نکرده بودیم الّا همین معنا که بین دانشگاه و طبقه روحانى نزدیک کردیم و تفاهم حاصل شد ... و این دست خیانتى که سال هاى طولانى جدایى انداخته بود بین این دو طبقه قطع شد. و بحمد اللَّه، هم روحانى فهمید که دانشگاهى آنچه اجانب گفته‏ اند نبود و هم طبقه جوان و دانشگاهى فهمیدند که روحانى آن طور که براى اینها توصیف کرده بودند نبود.». (صحیفه امام؛ ج ۶، ص ۲۱)

هر کدام از افرادی که در این دو مرکز به تحصیل علم مشغول هستند به نوعی در ساختار کشور و توسعه و پیشبرد آن نقش برجسته ای بر عهده دارند و برای ضربه زدن نیز بهترین گزینه ها برای اجانب هستند و امام(س) به تربیت صحیح آنها تأکید کرده و بیان می دارند: «اینکه خارجی ها، کارشناس هاى اجانب، آنهایى که مى‏ خواستند این مملکت ها را غارت کنند، عنایت زیادشان به دو جبهه بود؛ یکى جبهه روحانیین، یکى جبهه دانشگاه ها؛ براى همین نکته بود که این دو جبهه اگر چنانچه یک تربیت صحیح بشوند، که در پهلوى علم تربیت و عمل صحیح باشد، آنها این معنا را فهمیدند که اگر این دو جبهه به آن طورى که باید باشد، بشود، دست آنها از منافع کوتاه خواهد شد. اگر یک دانشگاه صحیح ما داشته باشیم، یا یک جبهه روحانىِ به تمام معنا روحانى داشته باشیم، نخواهد اجازه داد به اجانب که همه حیثیت یک مملکت را از بین ببرند. از این جهت چون این دو جبهه را آنها براى خودشان خطر مى‏ دانستند، حمله‏ شان به این دو جبهه بود.» (همان؛ ج ۸، ص ۳۱۰ـ۳۱۱)

اهمیت همبستگی این دو قطب حساس و مغز متفکر جامعه در دیدگاه امام (س) تا جایی است که استادانشان را به پیوند آنها سفارش کرده و استقلالشان را در گرو با هم بودن برشمرده و فرموده اند: «با وحدت این دو قطب متفکر کشور عزیز به رشد واقعى و ترقى و تعالى حقیقى مى‏ رسد. علما و دانشمندان این دو مرکز لازم است کوشش کنند در پیوند دادن این دو قشر عزیز. و باید بدانند که نه دانشگاهى بدون روحانى مى‏ تواند به استقلال برسد؛ و نه‏ روحانى بدون دانشگاهى.». (همان؛ ج ۱۰، ص ۸۲-۸۳)

ایشان رعایت موازین و اخلاق انسانی و تهذیب نفس را در کنار یادگیری تخصص در هر دو قشر ضروری دانسته و اشاره فرموده اند: «این دو مرکز ـ که مرکز علم است ـ هم مى‏ تواند مرکز تمام گرفتاری هاى بشر باشد و هم مى‏ تواند مرکز تمام ترقیات معنوى و مادى بشر باشد. علم و عمل، علم و تعهد به منزله دو بال هستند که با هم مى ‏توانند به مراتب ترقى و تعالى برسند.». همان؛ ج ۱۳، ص ۴۱۳

امام خمینی (س) همچنین بر حضور فعال هر دو مرکز در فعالیت های جامعه تأکید و آنها را از به انزوا رفتن بر حذر داشتند. به جهت اهمیت این همبستگی، روز شهادت دکتر مفتح به نام روز وحدت حوزه و دانشگاه نامگذاری شد تا اگر چنانچه در تو در توی روزمرگی ها این مقوله حیاتی و مهم رو به فراموشی گذاشته شد، بار دیگر یادآوری و به آن به عنوان یکی از مهم ترین مباحث جامعه نگریسته شود.