مروری کوتاه بر شکست حصر آبادان؛

باید این حصر شکسته بشود

لینک کوتاه کپی شد

جی پلاس ـ منصوره جاسبی: ۴۰ روز از مقاومت دلیرانه در خرمشهر، مهم ترین بندر ایران می گذشت و عراق که خود را فاتح میدان می دید، گمان می کرد که می تواند بخش های دیگری از خاک ایران را نیز به تصرف خود در آورد و از آنجا که آبادان به لحاظ داشتن صنعت نفت و پالایشگاه، نقشی برجسته را برای ایران ایفا می کرد، مقصد بعدی عراق شد.

شرق کارون و شمال بهمنشیر، جولانگاه نیروهای عراقی بود تا آبادان را در یک محاصره ۳۳۰ درجه ای قرار دهند و با این فرض که اگر از بهمنشیر نیز عبور کنند، آبادان را نیز به چنگ آورده اند، سر از پا نمی شناختند؛ بنابر این منطقه ذوالفقاری را انتخاب کردند تا با استفاده از نخلستان ها بتوانند به راحتی وارد شهر شوند اما غافل از آنکه با شیرمردان ایران طرف شده اند و چنان سیلی از آنها خوردند که این مقاومت به نام «حماسه ذوالفقاری» در تاریخ هشت ساله دفاع مقدس به ثبت رسید. آنها که در این منطقه، طعم شکست بزرگی را چشیدند سعی کردند از طریق فیاضیه وارد عمل شوند که این تلاششان نیز ناکام ماند و مجبور به عقب نشینی شدند و پس از آن جهاد سازندگی مشغول به ایجاد جاده ای در میان باتلاق های اطراف آبادان شد که به جاده وحدت معروف شده بود و از این راه، تدارکات نظامی به نیروهای خودی می رسید.

چهاردهم آبان ماه سال ۵۹ بود که امام فرمان شکست حصر آبادان را صادر کرد و فرمود: «و [هشدار] مى‏ دهم به پاسداران، قواى انتظامى و فرماندهان قواى انتظامى که باید این حصر شکسته بشود.» (صحیفه امام؛ ج ۱۳، ص ۳۳۳)

فرمان امام نیروهای مسلح را بر آن داشت تا همه نیروها و امکانات خود را برای عملی کردن آن به کار گیرند،‌ جوانب عملیات سنجیده شد، نیروها و تجهیزات دشمن بررسی، و توان رزمی آنها مورد ارزیابی قرار گرفت و طرح نهایی عملیات در ۱۵ شهریور سال ۶۰ ریخته و قرار شد منطقه شرق رودخانه کارون، در حد فاصل شمال شهر آبادان و جنوب منطقه دارخوین و سرپل که وسعتی معادل ۱۵۰ تا ۱۸۰ کیلومتر مربع را در بر می گرفت و در اشغال نیروهای بعثی بود، آزاد شود.

ساعت یک بامداد روز پنجم مهر ماه سال ۶۰ را نشان می داد که عملیات ثامن الائمه (ع) ـ که به عنوان یکی از چهار عملیات بزرگ برای آزادسازی مناطق اشغالی بود و از آن به عنوان نقطه عطف و نیز حلقه واسط انتقال استراتژی جنگ از وضعیت گذشته به وضعیت جدید نام می برند ـ با رمز «نصر من الله و فتح قریب» آغاز شد.

هنوز ساعتی از عملیات نگذشته بود که رزمندگان اسلام با در هم کوبیدن مقاومت بعثی ها، خاکریزهای اول را به تصرف خود در آوردند.

هوا دیگر روشن شده بود و نیروهای ایرانی به سمت پل مارد در حرکت بودند و توانستند ضربه سختی بر نیروهای عراقی وارد آوردند. گستردگی عملیات و پیشروی نیروهای خودی در محورهای مختلف، دستپاچگی بعثی ها را بیشتر کرده بود و توان مبارزه را از آنان سلب.

دشمن که سعی داشت نبرد را به تاریکی هوا بکشاند، در ابتدا تیپ ۱۰ زرهی گارد جمهوری را وارد عمل کرد اما این حیله آنها کارساز نشد و رزمندگان پرتوان ما با در هم کوبیدن این تیپ، فرصت عرض اندام را از آنان گرفتند.

ساعت ۸:۳۲ بامداد پنجم مهر ماه بود که جاده ماهشهر ـ آبادان آزاد شد و این، امکان مقاومت را از عراقی ها گرفت.

... روز سوم عملیات بود که محاصره آبادان به انتها رسید و فرمان امام به تحقق پیوست و علاوه بر آن، نتایج زیر به وقوع پیوست:

ـ ساحل شرقی رودخانه کارون تصرف شد.

ـ بیش از ۱۵۰ کیلومتر مربع از اراضی اشغال شده ایران آزاد شد.

ـ کشته های دشمن، ۱۵۰۰ نفر و ۲۵۰۰ نفر نیز به اسارت درآمدند.

ـ ۹۰ دستگاه تانک و نفربر، ۱۰۰ دستگاه انواع خودرو منهدم شد و سه فروند هواپیما و یک فروند هلیکوپتر نیز سرنگون شدند؛ همچنین ۱۰۰ دستگاه تانک، ۶۰ دستگاه نفربر، ۳ دستگاه لودر و ۱۵۰ دستگاه خودرو به غنیمت گرفته شد.

ترکیب رزمندگان اسلام در این عملیات:

ـ لشکر ۷۷ خراسان با سه تیپ شامل ۹ گردان نیروی پیاده؛

ـ تیپ ۳۷ زرهی شیراز؛

ـ ۱۶ گردان نیروی پیاده سپاه که در سازمان سه قرارگاه تیپی عمل کرد؛

ـ گردان ۲۵۱ تانک از لشکر ۱۶ زرهی؛

ـ گروه رزمی ۲۹۱ تانک؛

علاوه بر شرکت این نیروهای رزمی، جهاد سازندگی نیز نه تنها به احداث جاده وحدت مبادرت کرد که امور مقدماتی مهندسی عملیات را هم بر عهده داشت.

در این عملیات با توجه به نقش شجاعانه ای که لشکر ۷۷ پیاده از خود نشان داد، با تصویب شورای عالی دفاع در تاریخ یازدهم مهر ماه به لشکر پیروز خراسان تغییر نام داد.

دیدگاه تان را بنویسید