نام دماوند یعنی صلابت، یعنی تاریخ، یعنی شکوه و زندگی؛ یعنی جذب توریست داخلی و خارجی یعنی رونق کسب و کار بویژه حرفه های مرتبط با گردشگری که «دست آفرینش»های هنرمندان یا همان صنایع دستی یکی از مهمترین آنها به شمار می رود؛ حال چه شده که شهرستان دماوند در دامن این رشته کوه پرجبروت باید در ماتم حال و روز صنایع دستی اش به سوگ بنشیند.
مگر نه اینکه در دنیا هرجا یک جاذبه تاریخی یا گردشگری و طبیعی وجود دارد، رونق کسب و کار آن منطقه حتی اگر هنرمند و صنایع دستی ثبت شده ای نداشته باشد به راه است؟ مگر نه اینکه می شود و باید از این فرصت خدادادی بهترین بهره را برد؟ پس ایراد کار کجاست؟
در پاسخ تنها می توان گفت، هم، همه می دانند و هم، همه نمی دانند؛ آنکه متولی است هم گلایه دارد، آنکه هنرمند است شکایت دارد، آنکه مسئولیت دارد خود مدعیست و در کل، همه شاکی و مدعی هستند.
آری، از دماوند می گوییم و صنایع دستی این دیار که هنرمندانش می گویند حال خوبی ندارد و رو به موت افتاده است؛ شهرستانی با افزون بر یکصدهزار نفر جمعیت که از سال 1312 بلدیه( شهرداری) داشته و در ویکی پدیا (دانش نامه آزاد) در باره آن نوشته شده که دماوند و اطراف آن به شماره 56 در آثار ملی ایران در 24 شهریور ماه 1310 ثبت و به عنوان شهر نمونه گردشگری ایران برگزیده شده است.
شهری که ' فتانه سامعی' از هنرمندان باسابقه سفال کار آن می خواهد یقه شهرداری آن را بگیرد زیرا در گفت وگو با خبرنگار ایرنا می گوید: هنر دست و خلاقیت ما خریدار ندارد، حتی شهرداری دماوند و شهرهای اطراف برای زیباسازی منظرشهری به ما و هنر ما بها نمی دهند و به سراغ هنرمندان خارج از این شهرستان می روند.
ایرنا فقط اظهارنظر این هنرمند صنایع دستی درباره شهرداری را منعکس می کند و هیچ قضاوتی در صحت آن ندارد، در عین حال آمادگی دارد نقطه نظرات مسئولان شهرداری دماوند را هم بشنود اما این تنها خانم سامعی هنرمند سفال کار دماوند نیست که گلایه دارد، به سراغ هرکدام از هنرمندان دیگر این دیار می رویم، همین آش است و همین کاسه.
دیگر بخش های اظهارات سامعی هنرمند باسابقه شهرستان دماوند که می گوید بیش از 10 سال در این حرفه فعالیت دارد به شرح زیر است: مردم و مسئولان از ما و آثارمان حمایت و استقبال نمنی کنند؛ هنرمندان این شهر توان انجام طرح های شهری را دارند اما مسئولان به سراغ دیگران می روند.
وی مدعیست که اکنون کارگاه سفال کاری اش متروکه شده و تصمیم به جمع آوری آن دارد.
این بانوی هنرمند می گوید که حتی مکان مناسبی برای عر ضه و فروش محصولات در اختیارشان قرار داده نشده است.
یکی دیگر از هنرمندان منبت و مجسمه ساز با چوب در شهرستان نیز که می گوید حدود 45 سال در این عرصه با عشق و علاقه فعالیتش را ادامه داده در گفت وگو با خبرنگار ایرنا می گوید: به دلیل محدودیت مکان تولید و نداشتن کارگاه فعالیتم محدود شده است.
استاد عیسی احمدی با بیان اینکه با گذشت این سال ها بیمه هنرمندان صنایع دستی ندارم گفت: طی سال های اخیر به لطف مسئولان سابق میراث فرهنگی مقرر شد مبلغی در قالب تسهیلات به ما بدهند که با تغییر مدیریت، هنوز وامی دریافت نکرده ام.
صنایع مختص دماوند
درحالی گلایه هنرمندان دماوندی از وضعیت حاکم بر این هنر- صنعت را شاهدیم که در کنار سایر هنرهای صنایع دستی که در شهرستان برقرار است، حوله بافی تنها هنر دستی ثبت شده مختص دماوند است و این شهرستان یک روستای هدف صنایع دستی به نام آینه ورزان نیز دارد.
این درحالیست که درکنار قله دماوند قرار گرفتن، در منطقه ای بکر که از آب و هوای بسیار مناسب، مناظر بدیع طبیعی، آبشارها و رودها، جاذبه های گردشگری و تاریخی برخوردار است موقعیت و فرصت بسیار مناسبی پیش روی دست اندرکاران این منطقه قرار داده تا با بهره گیری از این ظرفیت ها به رونق اقتصادی منطقه نیز هرچه بیشتر بیافزایند.
پای صحبت مسئولان
وقتی پای صحبت مسئولان می نشینیم، آنها هم مثل هنرمندان گلایه دارند.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دماوند با اشاره به قابلیت های شهرستان در حوزه صنایع دستی به خبرنگار ایرنا گفت: دماوند 50 رشته صنایع دستی از قبیل فرش بافی، گلیم بافی، نقاشی روی شیشه، لباس های محلی، حوله بافی، گیوه دوزی، معرق و منبت روی چوب، سفال گری برجسته و .... دارد.
شهرام شریفی با بیان اینکه این شهرستان 535 هنرمند صنعتگر در حوزه صنایع دستی دارد و از این تعداد 81 نفر غیرفعال هستند، افزود: عموم صنعتگران حوزه صنایع دستی شهرستان در سه حوزه اصلی شامل تهیه مواد اولیه، کارگاه مناسب و مکانی برای عرضه فروش محصولات با مشکل مواجه هستند و همین امر مانع رشد این صنعت ارزشمند منطقه شده است.
این مقام مسئول ادامه داد: اکنون 28 کارگاه فعال در منطقه وجود دارد که این رقم برای شهرستانی که در 20 سال گذشته 90 کارگاه صنایع دستی فعال داشته، نگران کننده است.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دماوند به تنها صنعت دستی مختص به شهرستان اشاره کرد و گفت: صنعت حوله بافی تنها در خراسان جنوبی و دماوند شناخته شده که در این شهرستان به مرکزیت شهر کیلان با شماره 444 در تاریخ 7دی ماه سال 90 ثبت ملی شده است.
**بیش از 80 درصد هنرمندان صنایع دستی بیمه نیستند
این مقام مسئول با اشاره به تسهیلات تخصیص یافته شده به هنرمندان این حوزه بیان کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون 27 نفر از هنرمندان برای دریافت تسهیلات به بانک معرفی شده اند و تاکنون تنها 8 نفر تسهیلات گرفته اند که 40 پرونده نیز آماده ارسال است.
وی یکی از مشکلات پیش روی هنرمندان صنایع دستی در بخش تسهیلات را گذراندن مدت زمان طولانی روند اداری و موانع پیش روی آنان معرفی کرد و افزود: علاوه بر سختی دریافت وام برای هنرمندان، لازم است در این زمینه ضمانت اجرایی برای اخذ وام وجود داشته باشد تا تمام هزینه ها تنها به بخش هنر و تولید اختصاص یابد.
شریفی ادامه داد: عمده هنرمندان این حوزه از سطح مالی کمی برخوردارند و همین امر موجب می شود مبلغ وام در بخش های دیگر هزینه شود و کمتر به بخش تولید بپردازند.
این مسئول به خدمات بیمه هنرمندان صنایع دستی اشاره کرد و گفت: در گذشته عمده هنرمندان بیمه بودند ولی به دلایل مختلف خدمات بیمه عمده هنرمندان متوقف شد و اکنون حدود 10 درصد از آنان از خدمات بیمه بهره مند هستند.
شریفی بیان کرد: صنعتگران حوزه صنایع دستی به دلیل نداشتن توانایی مالی، امکان تامین مکانی برای تولید و فروش محصولات خود را ندارند و همین امر موجب می شود نتوانند مواد اولیه کارشان را تامین یا کارگاهی برای فعالیت و تولید تهیه کنند.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دماوند ادامه داد: نبود کارگاه تولیدی موجب شده بخش عمده هنرمندان این عرصه در منازل و محل سکونت فعالیت کنند که این امر از رونق تولید می کاهد.
وی با بیان اینکه نیازمند حمایت دستگاهها و نهادهای مختلف شهرستانی هستیم زیرا میراث فرهنگی بتنهایی توانایی رفع این مشکلات و موانع را ندارد، گفت: در کنار تامین مشکلات مالی لازم است فرهنگ عمومی را در بخش خرید و استفاده از اقلام صنایع دستی چه به صورت زینتی و چه کاربردی بین مردم ترویج کنیم تا با خرید بیشتر قیمت این محصولات مناسب تر شود.
شریفی گفت: یکی از موضوعات مطرح شده در شورای برنامه ریزی استان که در شهرستان دماوند با حضور استاندار تهران برگزار شد، تصویب احداث بازارچه صنایع دستی در منطقه بود که امیدواریم کلنگ این پروژه امسال به زمین بخورد و چشم امیدی برای هنرمندان صنایع دستی شهرستان باشد.
**آینه ورزان، روستای هدف صنایع دستی دماوند
رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی دماوند با بیان اینکه روستای هدف صنایع دستی شهرستان، منطقه آینه ورزان است، گفت: هنرمندانی که اکنون در زمینه صنایع دستی فعالیت می کنند توانایی تامین بخش عمده ای از صنایع دستی استان و حتی کشور را دارند و می توان دماوند را قطب تولید مبلمان استان تهران معرفی کرد.
شریفی ادامه داد: شهرستان دماوند شهرک صنعتی آینه ورزان را دارد که می توان بسیاری از این هنرمندان را در کارگاههای آن مستقر کرد ولی متاسفانه صنایع دستی را جزو صنایع در نظر نمی گیرند در صورتی که این صنعت بشدت پویا و درآمدزا است.
این مقام مسئول با بیان اینکه صنایع دستی ارزش افزوده بالایی دارد، گفت: حمایت از هنرمندان صنایع دستی و مقابله با واردات محصولات چینی موجب می شود علاوه بر رونق این هنر ارزشمند، اشتغال و حمایت از تولیدات داخلی فراهم شود.
**استقرار مکان دائمی در دستور کار
مجید صفری فرماندار شهرستان دماوند نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به اقدامات انجام گرفته در این بخش اشاره کرد و معتقد است: از ابتدای فعالیت بنده هنرمندان شناسایی شده اند و با انتخاب یک نماینده، مطالبات آنان در جلسات مختلف بررسی و رسیدگی خواهد شد.
وی در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا مبنی بر مصوبه شورای برنامه ریزی استان برای ایجاد بازارچه صنایع دستی گفت: در اجرای مصوبه و حمایت از کالای ایرانی با توجه به تجربه خوب ستاد نوروزی شهرستان در استقرار بازارچه محلی، در نظر داریم این مکان را به صورت دائمی در ابتدای ورودی شهر و داخل بوستان شهربازی ایجاد کنیم.
صفری همچنین به هنرمندان صنایع دستی در روستاها اشاره کرد و گفت: به منظور توسعه روستایی با هدف تامین اشتغال، دولت تلاش های بسیاری داشته و شهرستان دماوند نیز در این زمینه حمایت های لازم را در تامین تسهیلات فراهم خواهد کرد.
فرماندار دماوند همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا هنرمندان صنایع دستی می توانند در شهرک های صنعتی فعال شوند، افزود: شهرستان دماوند دو شهرک صنعتی دارد که بخش عمده شهرک صنعتی آینه ورزان فعال و بخش نیمه فعال و غیر فعال آن در حال بررسی و رفع مشکل است.
وی ادامه داد: شهرک صنعتی دماوند 2 نیز با مشکلاتی مواجه بود که در حال رفع موانع و جذب صنایع تولیدی هستیم که هنرمندان صنایع دستی در صورت نیاز و داشتن شرایط لازم می توانند با مراجعه و درخواست، مستقر شوند.
تهرام/7246/ 1008
گزارش از: الهام حیدری
انتهای پیام مگر نه اینکه در دنیا هرجا یک جاذبه تاریخی یا گردشگری و طبیعی وجود دارد، رونق کسب و کار آن منطقه حتی اگر هنرمند و صنایع دستی ثبت شده ای نداشته باشد به راه است؟ مگر نه اینکه می شود و باید از این فرصت خدادادی بهترین بهره را برد؟ پس ایراد کار کجاست؟
در پاسخ تنها می توان گفت، هم، همه می دانند و هم، همه نمی دانند؛ آنکه متولی است هم گلایه دارد، آنکه هنرمند است شکایت دارد، آنکه مسئولیت دارد خود مدعیست و در کل، همه شاکی و مدعی هستند.
آری، از دماوند می گوییم و صنایع دستی این دیار که هنرمندانش می گویند حال خوبی ندارد و رو به موت افتاده است؛ شهرستانی با افزون بر یکصدهزار نفر جمعیت که از سال 1312 بلدیه( شهرداری) داشته و در ویکی پدیا (دانش نامه آزاد) در باره آن نوشته شده که دماوند و اطراف آن به شماره 56 در آثار ملی ایران در 24 شهریور ماه 1310 ثبت و به عنوان شهر نمونه گردشگری ایران برگزیده شده است.
شهری که ' فتانه سامعی' از هنرمندان باسابقه سفال کار آن می خواهد یقه شهرداری آن را بگیرد زیرا در گفت وگو با خبرنگار ایرنا می گوید: هنر دست و خلاقیت ما خریدار ندارد، حتی شهرداری دماوند و شهرهای اطراف برای زیباسازی منظرشهری به ما و هنر ما بها نمی دهند و به سراغ هنرمندان خارج از این شهرستان می روند.
ایرنا فقط اظهارنظر این هنرمند صنایع دستی درباره شهرداری را منعکس می کند و هیچ قضاوتی در صحت آن ندارد، در عین حال آمادگی دارد نقطه نظرات مسئولان شهرداری دماوند را هم بشنود اما این تنها خانم سامعی هنرمند سفال کار دماوند نیست که گلایه دارد، به سراغ هرکدام از هنرمندان دیگر این دیار می رویم، همین آش است و همین کاسه.
دیگر بخش های اظهارات سامعی هنرمند باسابقه شهرستان دماوند که می گوید بیش از 10 سال در این حرفه فعالیت دارد به شرح زیر است: مردم و مسئولان از ما و آثارمان حمایت و استقبال نمنی کنند؛ هنرمندان این شهر توان انجام طرح های شهری را دارند اما مسئولان به سراغ دیگران می روند.
وی مدعیست که اکنون کارگاه سفال کاری اش متروکه شده و تصمیم به جمع آوری آن دارد.
این بانوی هنرمند می گوید که حتی مکان مناسبی برای عر ضه و فروش محصولات در اختیارشان قرار داده نشده است.
یکی دیگر از هنرمندان منبت و مجسمه ساز با چوب در شهرستان نیز که می گوید حدود 45 سال در این عرصه با عشق و علاقه فعالیتش را ادامه داده در گفت وگو با خبرنگار ایرنا می گوید: به دلیل محدودیت مکان تولید و نداشتن کارگاه فعالیتم محدود شده است.
استاد عیسی احمدی با بیان اینکه با گذشت این سال ها بیمه هنرمندان صنایع دستی ندارم گفت: طی سال های اخیر به لطف مسئولان سابق میراث فرهنگی مقرر شد مبلغی در قالب تسهیلات به ما بدهند که با تغییر مدیریت، هنوز وامی دریافت نکرده ام.
صنایع مختص دماوند
درحالی گلایه هنرمندان دماوندی از وضعیت حاکم بر این هنر- صنعت را شاهدیم که در کنار سایر هنرهای صنایع دستی که در شهرستان برقرار است، حوله بافی تنها هنر دستی ثبت شده مختص دماوند است و این شهرستان یک روستای هدف صنایع دستی به نام آینه ورزان نیز دارد.
این درحالیست که درکنار قله دماوند قرار گرفتن، در منطقه ای بکر که از آب و هوای بسیار مناسب، مناظر بدیع طبیعی، آبشارها و رودها، جاذبه های گردشگری و تاریخی برخوردار است موقعیت و فرصت بسیار مناسبی پیش روی دست اندرکاران این منطقه قرار داده تا با بهره گیری از این ظرفیت ها به رونق اقتصادی منطقه نیز هرچه بیشتر بیافزایند.
پای صحبت مسئولان
وقتی پای صحبت مسئولان می نشینیم، آنها هم مثل هنرمندان گلایه دارند.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دماوند با اشاره به قابلیت های شهرستان در حوزه صنایع دستی به خبرنگار ایرنا گفت: دماوند 50 رشته صنایع دستی از قبیل فرش بافی، گلیم بافی، نقاشی روی شیشه، لباس های محلی، حوله بافی، گیوه دوزی، معرق و منبت روی چوب، سفال گری برجسته و .... دارد.
شهرام شریفی با بیان اینکه این شهرستان 535 هنرمند صنعتگر در حوزه صنایع دستی دارد و از این تعداد 81 نفر غیرفعال هستند، افزود: عموم صنعتگران حوزه صنایع دستی شهرستان در سه حوزه اصلی شامل تهیه مواد اولیه، کارگاه مناسب و مکانی برای عرضه فروش محصولات با مشکل مواجه هستند و همین امر مانع رشد این صنعت ارزشمند منطقه شده است.
این مقام مسئول ادامه داد: اکنون 28 کارگاه فعال در منطقه وجود دارد که این رقم برای شهرستانی که در 20 سال گذشته 90 کارگاه صنایع دستی فعال داشته، نگران کننده است.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دماوند به تنها صنعت دستی مختص به شهرستان اشاره کرد و گفت: صنعت حوله بافی تنها در خراسان جنوبی و دماوند شناخته شده که در این شهرستان به مرکزیت شهر کیلان با شماره 444 در تاریخ 7دی ماه سال 90 ثبت ملی شده است.
**بیش از 80 درصد هنرمندان صنایع دستی بیمه نیستند
این مقام مسئول با اشاره به تسهیلات تخصیص یافته شده به هنرمندان این حوزه بیان کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون 27 نفر از هنرمندان برای دریافت تسهیلات به بانک معرفی شده اند و تاکنون تنها 8 نفر تسهیلات گرفته اند که 40 پرونده نیز آماده ارسال است.
وی یکی از مشکلات پیش روی هنرمندان صنایع دستی در بخش تسهیلات را گذراندن مدت زمان طولانی روند اداری و موانع پیش روی آنان معرفی کرد و افزود: علاوه بر سختی دریافت وام برای هنرمندان، لازم است در این زمینه ضمانت اجرایی برای اخذ وام وجود داشته باشد تا تمام هزینه ها تنها به بخش هنر و تولید اختصاص یابد.
شریفی ادامه داد: عمده هنرمندان این حوزه از سطح مالی کمی برخوردارند و همین امر موجب می شود مبلغ وام در بخش های دیگر هزینه شود و کمتر به بخش تولید بپردازند.
این مسئول به خدمات بیمه هنرمندان صنایع دستی اشاره کرد و گفت: در گذشته عمده هنرمندان بیمه بودند ولی به دلایل مختلف خدمات بیمه عمده هنرمندان متوقف شد و اکنون حدود 10 درصد از آنان از خدمات بیمه بهره مند هستند.
شریفی بیان کرد: صنعتگران حوزه صنایع دستی به دلیل نداشتن توانایی مالی، امکان تامین مکانی برای تولید و فروش محصولات خود را ندارند و همین امر موجب می شود نتوانند مواد اولیه کارشان را تامین یا کارگاهی برای فعالیت و تولید تهیه کنند.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دماوند ادامه داد: نبود کارگاه تولیدی موجب شده بخش عمده هنرمندان این عرصه در منازل و محل سکونت فعالیت کنند که این امر از رونق تولید می کاهد.
وی با بیان اینکه نیازمند حمایت دستگاهها و نهادهای مختلف شهرستانی هستیم زیرا میراث فرهنگی بتنهایی توانایی رفع این مشکلات و موانع را ندارد، گفت: در کنار تامین مشکلات مالی لازم است فرهنگ عمومی را در بخش خرید و استفاده از اقلام صنایع دستی چه به صورت زینتی و چه کاربردی بین مردم ترویج کنیم تا با خرید بیشتر قیمت این محصولات مناسب تر شود.
شریفی گفت: یکی از موضوعات مطرح شده در شورای برنامه ریزی استان که در شهرستان دماوند با حضور استاندار تهران برگزار شد، تصویب احداث بازارچه صنایع دستی در منطقه بود که امیدواریم کلنگ این پروژه امسال به زمین بخورد و چشم امیدی برای هنرمندان صنایع دستی شهرستان باشد.
**آینه ورزان، روستای هدف صنایع دستی دماوند
رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی دماوند با بیان اینکه روستای هدف صنایع دستی شهرستان، منطقه آینه ورزان است، گفت: هنرمندانی که اکنون در زمینه صنایع دستی فعالیت می کنند توانایی تامین بخش عمده ای از صنایع دستی استان و حتی کشور را دارند و می توان دماوند را قطب تولید مبلمان استان تهران معرفی کرد.
شریفی ادامه داد: شهرستان دماوند شهرک صنعتی آینه ورزان را دارد که می توان بسیاری از این هنرمندان را در کارگاههای آن مستقر کرد ولی متاسفانه صنایع دستی را جزو صنایع در نظر نمی گیرند در صورتی که این صنعت بشدت پویا و درآمدزا است.
این مقام مسئول با بیان اینکه صنایع دستی ارزش افزوده بالایی دارد، گفت: حمایت از هنرمندان صنایع دستی و مقابله با واردات محصولات چینی موجب می شود علاوه بر رونق این هنر ارزشمند، اشتغال و حمایت از تولیدات داخلی فراهم شود.
**استقرار مکان دائمی در دستور کار
مجید صفری فرماندار شهرستان دماوند نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به اقدامات انجام گرفته در این بخش اشاره کرد و معتقد است: از ابتدای فعالیت بنده هنرمندان شناسایی شده اند و با انتخاب یک نماینده، مطالبات آنان در جلسات مختلف بررسی و رسیدگی خواهد شد.
وی در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا مبنی بر مصوبه شورای برنامه ریزی استان برای ایجاد بازارچه صنایع دستی گفت: در اجرای مصوبه و حمایت از کالای ایرانی با توجه به تجربه خوب ستاد نوروزی شهرستان در استقرار بازارچه محلی، در نظر داریم این مکان را به صورت دائمی در ابتدای ورودی شهر و داخل بوستان شهربازی ایجاد کنیم.
صفری همچنین به هنرمندان صنایع دستی در روستاها اشاره کرد و گفت: به منظور توسعه روستایی با هدف تامین اشتغال، دولت تلاش های بسیاری داشته و شهرستان دماوند نیز در این زمینه حمایت های لازم را در تامین تسهیلات فراهم خواهد کرد.
فرماندار دماوند همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا هنرمندان صنایع دستی می توانند در شهرک های صنعتی فعال شوند، افزود: شهرستان دماوند دو شهرک صنعتی دارد که بخش عمده شهرک صنعتی آینه ورزان فعال و بخش نیمه فعال و غیر فعال آن در حال بررسی و رفع مشکل است.
وی ادامه داد: شهرک صنعتی دماوند 2 نیز با مشکلاتی مواجه بود که در حال رفع موانع و جذب صنایع تولیدی هستیم که هنرمندان صنایع دستی در صورت نیاز و داشتن شرایط لازم می توانند با مراجعه و درخواست، مستقر شوند.
تهرام/7246/ 1008
گزارش از: الهام حیدری
کپی شد
