تجربه‌ای که در ایران کمتر سابقه داشته، اما مدتی است بین دو موزه شاخص کشور همکاری مشترکی شکل گرفته و قرار است برنامه‌های مشترکی به بهانه هشتادمین سال فعالیت این دو مجموعه اجرا شود. موزه ایران‌باستان که در سال ١٣١٦ تاسیس شده است و موزه و کتابخانه ملی ملک که در سال ١٣١٦ توسط بازرگان شهیر ایرانی وقف شده است، هر دو عمری هشتادساله را پشت سر گذاشته‌اند.
به همین بهانه مدیران این دو مجموعه، برنامه‌هایی را طراحی کرده‌اند که قرار است در فضای این موزه‌ها و همچنین در مجموعه میدان مشق (باغ ملی) اجرا شود. یکی از این برنامه‌ها که در حال حاضر در مجموعه میدان مشق و خیابان پروفسور رولن اجرا شده، نمایشگاهی سیار است از تصاویر هشتاد اثر نفیس موجود در موزه‌های ایران باستان و ملک.
و برنامه‌های بعدی نیز طبق اعلام مسوولان این طرح در هفته اول آبان ماه اجرا خواهد شد. فراتر از تمام رویدادهایی که در قالب مجموعه برنامه‌های «هشتاد سالگی» طراحی شده است، به تعبیر مسعود صالحی رییس ستاد آیین «هشتاد سالگی»، اتفاق مهم‌تری در باغ ملی در حال وقوع است، آن هم همکاری بین دو موزه به بهانه تجربه‌ای مشترک است که در عرصه موزه‌داری ایران اتفاق فرخنده‌ای است. مسعود صالحی که موزه‌داری را در کارنامه کاری‌اش دارد و در سال‌های اولیه دهه هشتاد مدیر مجموعه فرهنگی – تاریخی نیاوران بوده، معتقد است: «توجه ملی و عمومی به موزه‌ها کم است. موزه‌ها در ایران مهجور هستند و در این مهجوریت و جدا افتادگی و تنهایی، اختلاف بین موزه‌ها و رقابت ناسالمی بین بعضی از آنها هم وجود دارد.
اما برای نخستین بار دو موزه از دو جنس مختلف و دو خواستگاه و حوزه متفاوت تصمیم گرفته‌اند کار مشترکی انجام دهند. هشتاد سالگی تنها یک بهانه است، اتفاق مهم‌تر این است که به بهانه یک نقطه مشترک با هم یک کار مشترک انجام دهند.»
سید مجتبی حسینی، رییس کتابخانه و موزه ملی ملک در نشست تشریح برنامه‌های آیین هشتادسالگی که روز گذشته در محل موزه ملک برگزار شد گفت: «کتابخانه و موزه ملی ملک و موزه ملی ایران هر دو قید ملی دارند، مرحوم حاج حسین آقا ملک بر ملی بودن کتابخانه و موزه ملک تاکید داشتند، تا آیندگان بدانند هر کسی در خاک ایران زندگی می‌کند امکان استفاده از این گنجینه را دارد و قابل محروم کردن نیست و موزه ملی ایران که از دو بخش ایران‌باستان و دوران اسلامی تشکیل شده هم این قید ملی را دارد و متعلق به تمام مردم ایران است.
شاید این قید ملی بهترین بهانه برای همسایگانی که در مجاورت هم هستند، بود تا برنامه‌ای مشترک را تعریف کنند.»
حسینی با اشاره به یکی از سخنرانی‌های محمد علی فروغی در مورد موزه، تعاریفی را که در این سخنرانی در مورد موزه ارایه شده بود مرور کرد و به شعار انتخاب شده توسط کارگروه مشترک 80 سالگی موزه ملی ایران و موزه ملک اشاره کرد که با توجه به قرار‌گیری این دو موزه در مجموعه میدان مشق عنوان «80 سال مشق فرهنگی در باغ ملی» را انتخاب کرده است.
در این رویداد فرهنگی دو موزه ملک و ایران‌باستان، برنامه‌های مشترک و مستقلی را اجرا خواهند کرد، حسینی به برنامه‌های مشترکی که در کارگروه هشتاد سالگی طراحی شده‌اند اشاره می‌کند و می‌گوید: «قرار بر این است که کتاب «هشتاد سالگی» مشتمل بر هشتاد اثر از دو گنجینه منتشر شود، و مجموعه دیگری نیز منتشر خواهد شد که هشتاد نفر از بزرگان فرهنگ و هنر معاصر ایران راجع به این دو گنجینه (موزه ملی و موزه ملک) مطالبی را خواهند نوشت.
برای سالمندان و کودکان (هشتادساله‌ها و هشت‌ساله‌ها) کارت‌های بازدید رایگان از این دو مجموعه از طریق وب‌سایت موزه‌ها صادر می‌شود. اوج برنامه‌های مشترک در فاصله بین سالگرد گشایش عمومی موزه ملی ایران در سال ١٣١٦ تا ٦ آبان که هشتادمین سال وقف عمومی کتابخانه و موزه ملی ملک است، خواهد بود.»
رییس کتابخانه و موزه ملی ملک در خصوص برنامه‌های مستقل این موزه در این طرح فرهنگی می‌گوید: «موزه ملک در دهه وقف (که از ٢٥ آبان آغاز می‌شود) همایش ملی جایگاه وقف در کتابخانه‌ها و موزه‌های ایران برگزار خواهد کرد.
پیشینه کتابخانه‌های وقفی در ایران بسیار قدمت دارد، اما شاید طلیعه موزه وقفی موزه ملک باشد و این فرصت خوبی است که از نهادها و کتابخانه‌ها و موزه‌های وقفی ایران دعوت کنیم تا در این همایش حضور پیدا کنند.
نمایشگاه دایمی «هنرهای تزیینی» تا پایان مهر ماه افتتاح و دوماه بعد نمایشگاه دایمی «علوم در تمدن اسلامی» گشایش خواهد شد.
همچنین ٨٠ اثر نفیس خطی که تا به حال در معرض دید عموم قرار نگرفته است به نمایش در خواهد آمد. کتابی با عنوان ٨٠ خاطره از حاج حسین آقا ملک منتشر خواهد شد، خاطرات این کتاب از زبان کسانی نقل خواهد شد که با مرحوم ملک معاشرت داشتند.»
جبرئیل نوکنده، رییس موزه ملی ایران در خصوص برنامه‌های این موزه به مناسبت هشتاد ساله شدن این مجموعه می‌گوید: «کتاب دو زبانه موزه ملی ایران را منتشر خواهیم کرد. زمانی که آندره گودار ساختمان موزه ملی ایران را طراحی کرد نامه‌ای به وزیر فرهنگ وقت آقای حکمت نوشت و گفت با توجه به کاوش‌هایی که در ایران صورت می‌گیرد و اشیایی که به موزه اضافه خواهند شد، فضای این موزه تا ١٠ سال آینده پاسخگوی نیازهای شما خواهد بود، سال ١٣٢٧ آقای گودار ایران را ترک کرد و مجددا به وزیر فرهنگ نامه نوشت و تذکر داد که این موزه به روز نیست و مشکلاتی دارد که باید رفع شود.
اما این اتفاق در این سال‌ها نیفتاد، یکی از برنامه‌هایی که به بهانه هشتاد سالگی موزه ملی ایران در نظر داریم انجام دهیم، اجرای طرح بازسازی موزه ایران باستان است که از سال گذشته در حال تهیه آن بودیم و امیدواریم که امسال بتوانیم عملیات اجرایی بازسازی بنای موزه ایران باستان را آغاز کنیم.
اینکه تا به حال این طرح اجرا نشده است به این دلیل است که طرح محتوایی موزه ایران باستان باید بازنگری می‌شد چرا که برخی کارشناسان به این طرح انتقاد داشتند و لازم بود که طرح را از نظر محتوایی بازنگری کنیم. اینکه قرار است در طرح توسعه چه اتفاقی بیفتد و ما به میدان مشق یا محل دیگری منتقل خواهیم شد یا نه، بحث جداگانه‌ای است.
اما تصمیم ما این است که موزه ایران باستان را در وضعیت موجود استاندارد‌سازی کنیم. چند نمایشگاه خارجی خواهیم داشت، یکی از آنها نمایشگاهی است که ٢٥ مهر ماه افتتاح خواهد شد که در آن ١٠٣ اثر از کشور ارمنستان در موزه ملی ایران به نمایش در خواهد آمد. آبان ماه نمایشگاهی از آثار موزه‌ای کره جنوبی خواهیم داشت و اسفند ماه هم نمایشگاهی از حدود ٦٠ اثر از آثار موزه لوور در موزه ملی ایران به نمایش در خواهد آمد. چند نمایشگاه استانی هم از استان‌های سمنان، گیلان و کرمانشاه خواهیم داشت.»
همکاری بین دو موزه که از شاخص‌ترین مجموعه‌های موزه‌ای در کشور هستند می‌تواند شروعی باشد برای آشتی موزه‌ها و مجموعه‌های فرهنگی و هم افزایی‌هایی که در این حوزه می‌تواند موجب قدرتمند شدن مجموعه‌هایی شود که به صورت جزیره‌هایی دور از هم فعالیت می‌کنند؛ مجموعه‌هایی که می‌توانند به بهانه‌های مختلف برنامه‌های مشترکی را طراحی و اجرا کنند که هم موجب پویا‌تر شدن موزه‌ها شود و هم جایگاه موزه را در میان عامه مردم به جایگاه مطلوب‌تری برساند.
روزنامه اعتماد
9353
انتهای پیام به همین بهانه مدیران این دو مجموعه، برنامه‌هایی را طراحی کرده‌اند که قرار است در فضای این موزه‌ها و همچنین در مجموعه میدان مشق (باغ ملی) اجرا شود. یکی از این برنامه‌ها که در حال حاضر در مجموعه میدان مشق و خیابان پروفسور رولن اجرا شده، نمایشگاهی سیار است از تصاویر هشتاد اثر نفیس موجود در موزه‌های ایران باستان و ملک.
و برنامه‌های بعدی نیز طبق اعلام مسوولان این طرح در هفته اول آبان ماه اجرا خواهد شد. فراتر از تمام رویدادهایی که در قالب مجموعه برنامه‌های «هشتاد سالگی» طراحی شده است، به تعبیر مسعود صالحی رییس ستاد آیین «هشتاد سالگی»، اتفاق مهم‌تری در باغ ملی در حال وقوع است، آن هم همکاری بین دو موزه به بهانه تجربه‌ای مشترک است که در عرصه موزه‌داری ایران اتفاق فرخنده‌ای است. مسعود صالحی که موزه‌داری را در کارنامه کاری‌اش دارد و در سال‌های اولیه دهه هشتاد مدیر مجموعه فرهنگی – تاریخی نیاوران بوده، معتقد است: «توجه ملی و عمومی به موزه‌ها کم است. موزه‌ها در ایران مهجور هستند و در این مهجوریت و جدا افتادگی و تنهایی، اختلاف بین موزه‌ها و رقابت ناسالمی بین بعضی از آنها هم وجود دارد.
اما برای نخستین بار دو موزه از دو جنس مختلف و دو خواستگاه و حوزه متفاوت تصمیم گرفته‌اند کار مشترکی انجام دهند. هشتاد سالگی تنها یک بهانه است، اتفاق مهم‌تر این است که به بهانه یک نقطه مشترک با هم یک کار مشترک انجام دهند.»
سید مجتبی حسینی، رییس کتابخانه و موزه ملی ملک در نشست تشریح برنامه‌های آیین هشتادسالگی که روز گذشته در محل موزه ملک برگزار شد گفت: «کتابخانه و موزه ملی ملک و موزه ملی ایران هر دو قید ملی دارند، مرحوم حاج حسین آقا ملک بر ملی بودن کتابخانه و موزه ملک تاکید داشتند، تا آیندگان بدانند هر کسی در خاک ایران زندگی می‌کند امکان استفاده از این گنجینه را دارد و قابل محروم کردن نیست و موزه ملی ایران که از دو بخش ایران‌باستان و دوران اسلامی تشکیل شده هم این قید ملی را دارد و متعلق به تمام مردم ایران است.
شاید این قید ملی بهترین بهانه برای همسایگانی که در مجاورت هم هستند، بود تا برنامه‌ای مشترک را تعریف کنند.»
حسینی با اشاره به یکی از سخنرانی‌های محمد علی فروغی در مورد موزه، تعاریفی را که در این سخنرانی در مورد موزه ارایه شده بود مرور کرد و به شعار انتخاب شده توسط کارگروه مشترک 80 سالگی موزه ملی ایران و موزه ملک اشاره کرد که با توجه به قرار‌گیری این دو موزه در مجموعه میدان مشق عنوان «80 سال مشق فرهنگی در باغ ملی» را انتخاب کرده است.
در این رویداد فرهنگی دو موزه ملک و ایران‌باستان، برنامه‌های مشترک و مستقلی را اجرا خواهند کرد، حسینی به برنامه‌های مشترکی که در کارگروه هشتاد سالگی طراحی شده‌اند اشاره می‌کند و می‌گوید: «قرار بر این است که کتاب «هشتاد سالگی» مشتمل بر هشتاد اثر از دو گنجینه منتشر شود، و مجموعه دیگری نیز منتشر خواهد شد که هشتاد نفر از بزرگان فرهنگ و هنر معاصر ایران راجع به این دو گنجینه (موزه ملی و موزه ملک) مطالبی را خواهند نوشت.
برای سالمندان و کودکان (هشتادساله‌ها و هشت‌ساله‌ها) کارت‌های بازدید رایگان از این دو مجموعه از طریق وب‌سایت موزه‌ها صادر می‌شود. اوج برنامه‌های مشترک در فاصله بین سالگرد گشایش عمومی موزه ملی ایران در سال ١٣١٦ تا ٦ آبان که هشتادمین سال وقف عمومی کتابخانه و موزه ملی ملک است، خواهد بود.»
رییس کتابخانه و موزه ملی ملک در خصوص برنامه‌های مستقل این موزه در این طرح فرهنگی می‌گوید: «موزه ملک در دهه وقف (که از ٢٥ آبان آغاز می‌شود) همایش ملی جایگاه وقف در کتابخانه‌ها و موزه‌های ایران برگزار خواهد کرد.
پیشینه کتابخانه‌های وقفی در ایران بسیار قدمت دارد، اما شاید طلیعه موزه وقفی موزه ملک باشد و این فرصت خوبی است که از نهادها و کتابخانه‌ها و موزه‌های وقفی ایران دعوت کنیم تا در این همایش حضور پیدا کنند.
نمایشگاه دایمی «هنرهای تزیینی» تا پایان مهر ماه افتتاح و دوماه بعد نمایشگاه دایمی «علوم در تمدن اسلامی» گشایش خواهد شد.
همچنین ٨٠ اثر نفیس خطی که تا به حال در معرض دید عموم قرار نگرفته است به نمایش در خواهد آمد. کتابی با عنوان ٨٠ خاطره از حاج حسین آقا ملک منتشر خواهد شد، خاطرات این کتاب از زبان کسانی نقل خواهد شد که با مرحوم ملک معاشرت داشتند.»
جبرئیل نوکنده، رییس موزه ملی ایران در خصوص برنامه‌های این موزه به مناسبت هشتاد ساله شدن این مجموعه می‌گوید: «کتاب دو زبانه موزه ملی ایران را منتشر خواهیم کرد. زمانی که آندره گودار ساختمان موزه ملی ایران را طراحی کرد نامه‌ای به وزیر فرهنگ وقت آقای حکمت نوشت و گفت با توجه به کاوش‌هایی که در ایران صورت می‌گیرد و اشیایی که به موزه اضافه خواهند شد، فضای این موزه تا ١٠ سال آینده پاسخگوی نیازهای شما خواهد بود، سال ١٣٢٧ آقای گودار ایران را ترک کرد و مجددا به وزیر فرهنگ نامه نوشت و تذکر داد که این موزه به روز نیست و مشکلاتی دارد که باید رفع شود.
اما این اتفاق در این سال‌ها نیفتاد، یکی از برنامه‌هایی که به بهانه هشتاد سالگی موزه ملی ایران در نظر داریم انجام دهیم، اجرای طرح بازسازی موزه ایران باستان است که از سال گذشته در حال تهیه آن بودیم و امیدواریم که امسال بتوانیم عملیات اجرایی بازسازی بنای موزه ایران باستان را آغاز کنیم.
اینکه تا به حال این طرح اجرا نشده است به این دلیل است که طرح محتوایی موزه ایران باستان باید بازنگری می‌شد چرا که برخی کارشناسان به این طرح انتقاد داشتند و لازم بود که طرح را از نظر محتوایی بازنگری کنیم. اینکه قرار است در طرح توسعه چه اتفاقی بیفتد و ما به میدان مشق یا محل دیگری منتقل خواهیم شد یا نه، بحث جداگانه‌ای است.
اما تصمیم ما این است که موزه ایران باستان را در وضعیت موجود استاندارد‌سازی کنیم. چند نمایشگاه خارجی خواهیم داشت، یکی از آنها نمایشگاهی است که ٢٥ مهر ماه افتتاح خواهد شد که در آن ١٠٣ اثر از کشور ارمنستان در موزه ملی ایران به نمایش در خواهد آمد. آبان ماه نمایشگاهی از آثار موزه‌ای کره جنوبی خواهیم داشت و اسفند ماه هم نمایشگاهی از حدود ٦٠ اثر از آثار موزه لوور در موزه ملی ایران به نمایش در خواهد آمد. چند نمایشگاه استانی هم از استان‌های سمنان، گیلان و کرمانشاه خواهیم داشت.»
همکاری بین دو موزه که از شاخص‌ترین مجموعه‌های موزه‌ای در کشور هستند می‌تواند شروعی باشد برای آشتی موزه‌ها و مجموعه‌های فرهنگی و هم افزایی‌هایی که در این حوزه می‌تواند موجب قدرتمند شدن مجموعه‌هایی شود که به صورت جزیره‌هایی دور از هم فعالیت می‌کنند؛ مجموعه‌هایی که می‌توانند به بهانه‌های مختلف برنامه‌های مشترکی را طراحی و اجرا کنند که هم موجب پویا‌تر شدن موزه‌ها شود و هم جایگاه موزه را در میان عامه مردم به جایگاه مطلوب‌تری برساند.
روزنامه اعتماد
9353
کپی شد
