به گزارش ایرنا، کاروانسرای تاریخی (بارانداز قدیمی) شهر دماوند که مربوط به یکصد سال پیش است و در سال ۱۳۸۶ در فهرست آثار ملی کشور به شماره ٢٠١٥٥ به ثبت رسیده، عصر روز گذشته به دلیل نامعلومی آتش گرفت.
این مکان تاریخی که بنام کاروانسرای جاراللهی معروف است در گذشته بعنوان کاروانسرا مورد استفاده قرار می گیرفت که البته در ۶۰ سال گذشته این مکان بعنوان بارانداز استفاده می شد و بعد از مدتی بلااستفاده باقی ماند تا جایی که بنا رو به افول رفت و کم کم شروع به تخریب کرد.
شهرام شریفی، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دماوند در ادامه توضیح داد: با آغاز تخریب این بنا، این نهاد پیگیری های خود را جهت ساماندهی مکان تاریخی آغاز کرد که در ابتدا از مالکین آن خواسته شد تا نسبت به تعیین تکلیف آن اقدام کنند.
وی ادامه داد: اما با توجه به اینکه این ملک ورثه ای بوده و به دلیل داشتن دو مالک، در بین آنان دعوای ملکی مطرح است و هردو خانواده مدعی مالکیت آن هستند، موجب شده این مکان سالها بلاتکلیف بماند؛ با پیگیری های صورت گرفته مقرر شد ملک توسط مالکین به شهرداری واگذار شود چراکه میراث فرهنگی به دلیل نداشتن بودجه، امکان خرید ملک را نداشت و از سوی دیگر مالکین هدفی برای ساماندهی آن نداشتند.
این مقام مسئول تصریح کرد: متاسفانه با توجه به اختلافی که بین مالکین وجود داشت و عدم توافق آنان برسر قیمت واگذاری ملک، نه تنها امکان تملک ملک به شهرداری محقق نشد بلکه امکان ورود بخش خصوصی جهت ساماندهی و تقویت این بخش تاریخی نیز امکان پذیر نبود.
رئیس میراث فرهنگی در ادامه گفت: با توجه به شرایط وخیم این بنا و تخریب بخشی از آن، این مکان در سال ۹۵ توسط میراث فرهنگی مرمت شد و در این فاصله نیز تماس های متعددی با مالکین صورت گرفت اما با توجه به مشکلات ملکی بین آنان همچنان این مهم حل نشده است و البته میراث فرهنگی مرجع حل اختلاف نیست.
شریفی ادامه داد: حتی طی مکاتبه ای در تاریخ ۲۸ بهمن سال ۹۷ با اداره کل میراث فرهنگی درخصوص جذب اعتبار جهت بازسازی و مرمت این بنا از سوی این نهاد صورت گرفت ولی با توجه به کمبود اعتبار و عدم اولویت این مکان در سطح استان تهران، اتفاق خاصی را شاهد نبودیم.
گرچه این حادثه با همکاری و تلاش نیروهای آتش نشانی شهرداری دماوند بعد از تلاش سه ساعته مهار شد، اما به گفته رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان، به این مکان تاریخی که ارزش بالایی نیز دارد، خسارت زیادی وارد شده است.
شریفی اظهار داشت: با همکاری دادستان شهرستان دماوند پیگیر موضوع در خصوص عمدی بودن یا نبودن عامل یا عاملین این اتفاق هستیم تا با کمک دستگاه قضائی و انتظامی به نتیجه برسانیم و اقدامات آتی را انجام دهیم.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه بیش از ۶۰ درصد بنای تاریخی تخریب شده است، افزود: مرمت مجدد این بنا باید با حضور کارشناسان میراث فرهنگی و آثار تاریخی صورت گیرد اما چنانچه صددرصد بنای تاریخی نیز تخریب شود، باز این بنا از فهرست ثبت ملی خارج نخواهد شد و بنا باید بشکل سابق ساخته شود.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دماوند با اشاره به اینکه در صورت تخریب این مکان، امکان ساخت هیچ بنای جدید وجود ندارد، گفت: اگر آتش سوزی عمدی باشد قطعا مطامعی مثل ساخت و ساز پشت آن نهفته است ولی قطعا اداره میراث اجازه چنین اقدامی را نخواهد داد.
وی با بیان اینکه شهرستان دماوند بیش از ۱۷۰ اثر تاریخی دارد و برای ساماندهی و مرمت آنها با نبود بودجه مواجه هستیم، تاکید کرد: متاسفانه برای آثار تاریخی که دارای مالکیت شخصی هستند همواره این مشکلات جهت بهبود و ساماندهی وجود دارد و نمی توانیم بدون هماهنگی آنان تصمیماتی را بگیریم که در تلاش هستیم مشکل این مکان رفع شود.
کاروانسرای قدیمی شهر هیچگونه قابلیت گردشگری نداشت
عباس صفری، شهردار دماوند نیز با اعلام این خبر اظهار داشت: یکی از آثار تاریخی شهر دماوند که کاروانسرای قدیمی این شهر بود، عصر دیروز (دوشنبه) دچار حریق شد که با تلاش سه ساعته عوامل آتش نشانی شهر مهار گردید.
وی ادامه داد: به محض دریافت خبر به سامانه ۱۲۵ آتش نشانی، بلافاصله ابتدا گروهی از ماموران آتش نشانی شهر به همراه ادوات و تجهیزات اطفا مورد نیاز به محل حادثه اعزام شدند.
این مقام مسئول گفت: متاسفانه بدلیل چوبی بودن بنای ساختمان و همچنین وسعت و گستردگی حریق، مابقی امکانات و تجهیزات ابستگاه آتش نشانی (شامل خودروهای اطفایی سبک و سنگین و پشتیبانی) نیز به محل اعزام شد که با تلاش پرسنل زحمتکش آتش نشانی و افزایش تعداد تجهیزات به پنچ دستگاه خودرو، آتش مهار شد.
صفری ادامه داد: به منظور اطمینان کامل از اطفای حریق، نیروهای آتش نشانی تا بامداد امروز در محل حادثه جهت انجام عملیات لکه گیری حاضر داشتند و برای حفظ ایمنی منطقه هم اکنون اطراف این مکان تاریخی مسدود شده تا تکلیف این مکان که برای چندمین بار دچار حریق می شود، مشخص شود.
شهردار دماوند تاکید کرد: این بنای قدیمی دارای مالک شخصی بوده و به ثبت میراث فرهنگی و گردشگری رسیده اما هیچگونه قابلیتی به لحاظ استفاده گردشگری و سایر عملکردها نداشته است.
دستور قاطع دادستان درخصوص تعیین علت حادثه
محمدتقی تقی زاده، دادستان شهرستان دماوند نیز در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: دستگاه قضایی شهرستان پیگیر قاطع علت آتش سوزی این اثر ثبت شده میراث فرهنکی است که درصورت عمدی بودن حادثه با مقصرین و سهوی بودن با مسببین آن برخورد خواهد شد.
وی با بیان اینکه هنوز علت این حادثه مشخص نشده است، ادامه داد: این نهاد منتظر گزارش آتش نشانی دماوند است چراکه در این شرایط تنها آتش نشانی می تواند با ارائه گزارش، شرایط را از نظر کارشناسی مطرح کند و نمی توان هم اکنون پیش بینی درخصوص علت حادثه داشت.
شهرستان دماوند از جمله شهرستان های استان تهران است که ۴۵ کیلومتری شرق استان واقع شده و بیش از یکصد هزار نفر جمعیت دارد.
