سهم آلایندگی صنایع ۱۷.۸ درصد، پایشگاه ۴.۴ درصد، نیروگاه ۱۲.۱ درصد، پایانه های اتوبوس ۲.۳ درصد، خانگی و تجاری ۲.۳ درصد، راه آهن و فرودگاه ۰.۴ درصد گزارش شده است که بخش قابل توجهی از آلودگی هوای تهران را یدک می کشد.
فصل های پاییز و زمستان به دلیل پایداری جوی و گاهی وزش باد از سمت غرب به شرق و به همراه آوردن آلاینده های استان های همجوار و حتی بومی، شاهد افزایش غلظت آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در سطح شهر و آلودگی هوای تهران هستیم.
صنایع آلاینده و کارخانه های مختلف بیشتر در غرب استان تهران قرار گرفته است که آلایندگی آنها به سایر نقاط استان سرازیر می شود و تردد را برای شهروندان در هوای ناسالم دشوار می کند.
هشدار محیط زیست به واحدهای آلاینده تهران
محیط زیست استان تهران در روزهای آلودگی هوای تهران به واحدهای آلاینده هشدار می دهد و با پایش‌های شبانه و روزی گشت های زیست محیطی،برای واحدهای آلاینده اخطاریه صادر و حتی واحدهایی را نیز به تعطیلی می کشاند.
مدیرکل محیط زیست استان تهران اعلام کرد: در ۲۹ آذرماه که اوج آلودگی هوای تهران بود حدود ۱۰ واحد آلاینده در استان تهران پلمب شد که شامل واحدهای آلاینده ریخته گری، پسماند سوزی پلاستیک، تولید بتن، شن و ماسه، آسفالت و ذوب باطری بود.
سعید محمودی گفت: برای سایر واحدهای آلاینده نیز اخطاریه محیط زیستی صادر و به آن ها ابلاغ شد تا در زمان مقرر اقدام کنند.
وی تاکید کرد: در روزها آلودگی هوا و انباشت آلاینده در آسمان شهر تهران موضوع با جدیت بیشتری پیگیری می شود و برهمین اساس ١١ اکیپ گشت محیط زیست، بیش از ۳۵ محور اصلی و فرعی را در استان تهران و در مجموع ١٠ شهرستان مورد پایش می دهند.
مدیرکل محیط زیست استان تهران همچنین به صاحبان و مدیران واحدهای صنعتی و معدنی هشدار داد: واحدهای آلاینده و واحدهایی که دارای بار آلایندگی هستند قبل از ورود محیط زیست به وضعیت خود رسیدگی کنند چرا که به صورت قطعی برخورد محیط زیست با این موضوع قهری و ضابطه مند خواهد بود و روابط و بهانه های واهی و سرپیچی از قانون به هیچ وجه پذیرفتنی نیست.
استقرار واحدها و صنایع بیش از حد ظرفیت تهران است
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایداری شهرداری تهران درباره راهکارهای آلودگی هوای این استان گفت: تولید آلاینده‌ها از منابع ثابت و متحرک، با توجه به بارگذاری جمعیت، صنعت و خدمات بیش از ظرفیت اکولوژیک در شهر تهران، به انباشت آنها در سطح زمین منجر شده است.
شینا انصاری افزود: وارونگی دما پدیده‌ای است که تحت‌تاثیر کاهش دما در فصل سرد به شکل تشکیل لایه هوای سرد، اجازه صعود هوای گرم و آلوده شهر به بالا را نمی‌دهد و این امر باعث شدت آلودگی در فصل پاییز و زمستان می شود.
وی با بیان اینکه برنامه های بلندمدت در کاهش آلودگی هوا زمان بر است گفت: در شرایط کوتاه مدت برای کاهش انتشار آلاینده‌ها و حفاظت از سلامت مردم به خصوص گروه‌های حساس جامعه همچون کودکان و سالمندان برنامه هایی از جمله توقف واحدهای آلاینده، تعطیلی مدارس، محدودیت در تردد خودروها و سایر موارد اتخاذ می‌شود.
وی تاکید کرد: فعالیت صنایع آلاینده و یا حتی سوزاندن پسماند منجر به انباشت بیشتر آلودگی هوا در فضای بسته شهر می شود.
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران با اشاره به گزارش اخیر بانک جهانی درباره پیامدهای اقتصادی آلودگی هوا گفت: این گزارش حاکی از خسارتی سالانه معادل ۶.۲ میلیارد دلار به شهروندان تهرانی است که با احتساب جمعیت ۷.۸ میلیونی تهران، سهم هر نفر در زیان متاثر از آلودگی هوا، برابر ۳۰۰ دلار در سال است.
نقش صنایع آلاینده و کارخانه‌ها در آلودگی هوای تهران
عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، به نقش آلایندگی صنایع تولیدی و کارخانه ها اشاره کرد و گفت: صنایع به دنبال سود بیشتر هستند و اهمیت کمتری به محیط زیست می دهند و از سوخت هایی با درجه آلودگی کننده بیشتر مانند مازوت استفاده می کنند.
سید امیر منصوری افزود: باید شهرداری در مقام ذی نفع مطالبه تخلفات را رسانه ای کند.
موتور سیکلت برقی؛ راهکاری برای کاهش آلودگی هوا
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه موتور سیکلت برقی؛راهکاری برای کاهش آلودگی هوا است گفت: موتور های برقی می تواند جایگزین مناسبی برای موتورهایی درحال ساخت باشد که شهرداری در قبال این موضوع بلاتکلیف است.
طرح پیاده روی در شهر
وی خواستار اولویت بخشی به طرح زندگی پیاده در شهر، شد و گفت: اکنون این طرح در برنامه های شهری تهران جایی ندارد، این در حالیست که می تواند ضمن کاهش تقاضای حمل و نقل عمومی، سلامت مردم جامعه را تقویت کند.
جلب مشارکت های مردمی در کاهش آلودگی هوا
عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: کار پایدار برای حل مساله آلودگی، افزایش جلب مشارکت اجتماعی و استفاده از ظرفیت سازمان های مردم نهاد است.سید امیر منصوری روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در خصوص راهکارهایی برای کاهش آلودگی هوای تهران اظهار داشت: برای فعالیت سازمان های مردم نهاد باید شورای اسلامی شهر از آنها حمایت کند و بر عملکرد آنها نظارت کند.
وی افزود: سهم شهرداری تهران در کنار ۱۴ دستگاه دیگر، حدود ۲۵ درصد کاهش آلودگی هوا است. از آنجا که شهرداری متولی شهر است پس باید از حیث نظارت و تولی گری، مسئول حکمیت مساله آلودگی هوای تهران و پایش اقدامات سایر دستگاه ها باشد.
اولویت قرار دادن راهکارهای آلودگی هوا توسط شهرداری
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان این که شهرداری باید کاهش آلودگی هوای تهران را در اولویت قرار دهد گفت: بودجه سال ۹۸ شهرداری ۱۸ هزار میلیارد تومان است که پس از کسر و پرداخت هزینه های جاری و دیون در حدود پنج یا ۶ هزار میلیارد تومان باقی می ماند که در حدود ۸۰ درصد آن در بندهای مختلف برای مترو در نظر گرفته شده است.
وی اضافه کرد: اکنون کشور در وضعیت تحریم های سخت قرار دارد و برای تهیه اصلی ترین نیازهای خود در مضیقه است و به همین دلیل تهیه تاسیسات و تکنولوژی مترو راه سختی در پیشروی ما قرار دهد. نتیجه این شرایط، ضرورت تغییر در استراتژی مدیریت شهری است.
منصوری ادامه داد: شهرداری حل معضل ترافیک و آلودگی هوا، را در گرو مترو که یک پروژه زمانبر و دور از دسترس، قرار داده است ضمن اینکه بعد از سهمیه بندی بنزین در دو ماه گذشته مردم برای استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی و مترو گرایش پیدا کرده اند.
تحول در رویکردهای سازمانی
وی گفت: بودجه شهرداری تهران در مورد آلودگی هوا منحرف شده است، نباید همه بودجه را در دامان مترو قرار داد و این موضوع باید اصلاح شود و با توجه به تجربه جهانی ما نیازمند تحول در رویکرد های جاری هستیم.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران تاکید کرد: شواهد نشان می دهد که شهرداری در حمل و نقل شهری برنامه ویژه ای ندارد. تمرکز مدیریت شهری بر مترو و کمبود اتوبوس عمومی و فرسودگی ناوگان آن موید این امر است. با علم بر این که مترو، با کمبود ناوگان نقلیه رو به روست، شهرداری همچنان در حال ساخت و ساز تونل های نیمه کاره برای مترو است! چرا بودجه هزینه حمل و نقل شهری به جای توسعه، صرف افزایش بهره وری از شبکه موجود نمی شود؟
وی خاطر نشان کرد: بی.آر.تی اقدام متناسب با عدالت اجتماعی و زود بازده است و در شرایطی به اتوبوس های بی.آر.تی برای سوخت دیزل مشکل می‌گیرند و در این مدت برای حل مشکل سوخت آنها و جایگزینی سوخت های پاک اقدامی نکرده‌اند.
منصوری بیان داشت: اگر دولت ۴۱هزار میلیارد تومان به شهرداری بدهی دارد، و این عمل نکردن دولت به وظایف قانونی خود در قبال شهرها برای شهرداری ها ایجاد زحمت کرده است باید شهرداری این حقوق را مطالبه کند و مردم و دستگاه قضایی را در اطلاع این وضعیت قرار دهد.
راهکارهای آلودگی هوای تهران در کوتاه مدت می تواند به مدیریت وضعیت آلودگی بپردازد و با ارائه طرحی جامع کمکی به سلامت شهروندان و بهبود کیفیت هوای تهران کند.
