فضای کنونی کشور در کمتر از یک ماه مانده به برگزاری ماراتن بزرگ سیاسی رنگ وبوی انتخاباتی به خود گرفته است ،در روزهای اخیر بسیاری از داوطلبان از جناح های مختلف در انتظار انتشار فهرست نهایی بررسی صلاحیت ها توسط شورای نگهبان هستند و در این بیم و امید به سر می برند که آیا اسامی آنها در فهرست نهایی قرار دارد یا خیر.
از آنجا که برگزاری انتخابات نمادی از مشارکت مردم در اداره کشور و تعیین سرنوشت خود است اقشار مختلف باید در فرایند تصمیم سازی، تصمیم گیری مشارکتی فعال داشته باشند که تحقق این امر تلاش مسئولان و دست اندرکاران را برای برگزاری هر چه باشکوهتر و بهتر انتخابات پیش رو می طلبد.
امنیت، سلامت، رقابت سالم، صیانت از آرا مردم ،پرهیز از تبلیغات انتخابای و بداخلاقی ها ،بی طرفی مجریان انتخابات و استفاده نکردن از امکانات و اموال بیت المال برای تبلیغ و یا تخریب فرد یا جناح سیاسی از مهمترین برنامه دست‌اندرکاران برگزاری انتخابات است .
درهفته پایانی دی و روزهای نخست بهمن ماه بیشترین تمرکز خبری در استان ها و شهرهای مختلف کشور بر روی رد صلاحیت داوطلبان و واکنش ها ، تخلفات انتخاباتی و تبلیغات زودهنگام ،پیش بینی تعداد صندوق‌های رای ، افزایش مشارکت مردمی و ارتقا سرمایه اجتماعی ، نتایج داوطلبان خبرگان رهبری و انتخاب اصلح بوده است .
رد صلاحیت ها و بلاتکلیفی جریان های سیاسی
قطار انتخابات آرام آرام در حال حرکت است تا دوم اسفند ماه در ایستگاه پایانی متوقف شود ، قطاری که پس از بررسی اولیه صلاحیت داوطلبان با پیاده کردن عده ای در این مرحله واکنش هایی را در محافل سیاسی و اجتماعی کشور به دنبال داشته است.
همه جریان ها و طیف های سیاسی مختلف در این روزها دربلاتکلیفی تایید یا ردصلاحیت نهایی داوطلبان مورد نظر خود بسر می‌برند و در انتظار اخذ تاییدیه نهایی از هیات نظارت شورای نگهبان هستند .
جناح موسوم به اصلاح‌طلبان می‌گوید شورای نگهبان صلاحیت بسیاری از چهره‌های شاخص این جناح را رد کرده است و همین موضوع می تواند سبب شود که مجلس آتی یک جناحی برگزار شود.
خروجی های هیات نظارت هم حاکی از آن است که بیشتر رد صلاحیت شدگان از طیف اصلاح طلب هستند که در این صورت این گروه در شهرهای مختلف نمی تواند نامزدهای مورد نظر خود را برای شرکت در انتخابات این دوره مجلس معرفی کنند به نظر می رسد با این روند رقابت در این دوره از انتخابات میان اصولگرایان باشد و آنها با دستی پرتر از سایر جناح ها در صحنه این دوره از رقابت ها حاضر شوند.
عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در این خصوص گفته که ما به جناح و گروه افراد نگاه نمی‌کنیم بلکه مستندات پرونده را می‌بینیم. از هر دو طیف سیاسی هم تایید و هم رد صلاحیت داشته‌ایم .کدخدایی: شورای نگهبان نگاه سیاسی ندارد و بر اساس ملاک‌ها تصمیم گیری می‌کند .
طی یک هفته ثبت‌نام از داوطلبان نمایندگی مجلس، ۱۶ هزار و ۳۳ نفر در تمامی حوزه‌های انتخابیه کشور ثبت‌نام کردند که پس از بررسی ها در طی دو مرحله و از میان ۱۴ هزار و ۵۰۰ نفر باقی‌مانده، ۳۴ درصد یعنی حدود ۵ هزار نفر تایید صلاحیت نشدند.
رییس جمهوری هم در جلسه هیات دولت در ۲۵ دی بدون نام بردن از شورای نگهبان گفته که با رد صلاحیت‌های گسترده جلوی مشارکت همه احزاب و گروه‌ها در انتخابات گرفته می‌شود و نمی توان با یک جناح کشور را اداره کرد.
رییس ستاد مرکزی انتخابات جبهه ائتلاف اصلاح طلبان در این زمینه به رقابت سیاسی میان دو جناح عمده سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا در دوران پس از انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: در عبور از فیلتر نظارتی، بستر برای این دو جریان به صورت مساوی فراهم نبوده و این فرایندی است که در گذشته به عنوان یک رویه درآمده است.
حسن رسولی با بیان اینکه در روزهای آینده شورای نگهبان نظر نهایی خود را اعلام می‌کند، تصریح کرد: جریان اصولگرا ضمن اینکه ریزش‌هایی داشته است اما در کلان، کمترین مشکل را در نامزدگزینی و معرفی داوطلب برای حوزه‌های انتخابیه دارای یک کرسی و حتی بیش از یک کرسی ندارد.
وی گفت: جریان اصلاح طلب به طرز بی سابقه‌ای در تهران و در سراسر کشور با نبود و یا کمبود نامزد تایید صلاحیت شده برای بستن لیست مواجه است به گونه‌ای که خود وزارت کشور اعلام کرده که از ۲۹۰ کرسی، در ۱۵۸ کرسی و حوزه، رقابتی وجود ندارد و در بسیاری از استان‌ها فاقد یک نامزد اصلاح‌طلب هستیم که بدنه جریان اصلاحات، برای رای دادن به وی راغب باشد.
رییس ستاد مرکزی انتخابات جبهه ائتلاف اصلاح طلبان یادآور شد:هر چند فرصت ناکافی است اما امیدوارم در فرصت باقی مانده با تجدید نظر شورای نگهبان، فضا به گونه‌ای آماده شود که بتوانیم با رویکرد اصلاح‌طلبانه در همه ۲۰۷ حوزه انتخابیه سراسر کشور دارای نامزد باشیم .
فاطمه راکعی دبیرکل جمعیت زنان مسلمان نواندیش نیز اظهار داشت: «باتوجه به ردصلاحیت‌های گسترده‌ای که صورت گرفته، اگر این رویه تغییر نکند اصلاح‌طلبان در بسیاری از شهرها و حوزه‌های انتخابیه در عمل گزینه‌ای ندارند که بتوانند لیست انتخاباتی ارائه دهند.
قائم مقام و سخنگوی هیات نظارت شورای نگهبان در استان بوشهر گفت: این شورا وظیفه شرعی و قانونی خود را در خصوص جلوگیری از ورود ناخالصی‌ها به ارکان نظام ایفا کرده است.
خلیل رضایی حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی از طیف‌های مختلف سیاسی در دوره‌های گذشته بیانگر رعایت مر قانون و پرهیز از هرگونه خط کشی سیاسی و جناحی از سوی شورای نگهبان بوده است.
بنا به اظهارات مسئولان مباحث اخلاقی، اعتقادی، تخلفات مالی، اقتصادی و مباحث سیاسی یعنی وابستگی به احزاب و تشکل های غیرقانونی و استعفا ندادن در موعد تعیین شده علل اصلی رد صلاحیت افراد بوده است.
شورای نگهبان از ۲۷ دی تا ۱۱ بهمن ماه فرصت بررسی مجدد اعتراضات به نتایج بررسی صلاحیت افراد را دارد. فهرست نهایی افراد تایید صلاحیت شده ۲۱ بهمن ماه به وزارت کشور ابلاغ خواهد شد و پس آن کشور وارد فضای تبلیغی انتخابات می شود و گروه‌ها و جریان‌های سیاسی در این مدت برای فتح کرسی های بهارستان تلاش خواهند کرد.
واکنش ها به رد صلاحیت ها
پس از اعلام نتیجه بررسی صلاحیت ها برخی از کسانی که اسامی آنها در فهرست تایید شدگان نیست گفته اند که ضمن پیگیری قانونی برای اثبات ناصواب بودن رد صلاحیت خود قانونا موارد را پیگیری خواهند کرد.
آنچه که در واکنش های منتشره بیش از دیگر نکات به چشم می خورد آن است که برخی دست اندرکاران و مسئولان امیدوارند که شورای نگهبان در بررسی صلاحیت ها تجدید نظر کند تا زمینه مشارکت حداکثری و حضور داوطلبان از جناح های مختلف فراهم شود.
محمدابراهیم الهی تبار رییس ستاد انتخابات استان کرمانشاه در این مورد گفته که کمیت و کیفیت تایید صلاحیت‌ها آنچنان نبوده که فضای رقابتی را برای مشارکت حداکثری رقم بزند.
شورای اصلاح طلبان استان قم در بیانیه‌ای به آنچه رد صلاحیت‌های گسترده و سخنان سخنگوی شورای نگهبان خوانده است، واکنش نشان داد.
شورای اصلاح طلبان استان فارس نیز در بیانیه ای اعلام کردند: با توجه به اینکه تاکنون تقریبا هیچ کاندیدای شناخته شده‌ای از احزاب اصلاح طلب و واجد شرایط از پیش اعلام شده توسط این شورا در صحنه رقابت‌ها باقی نمانده است، عملا توفیق معرفی لیست انتخاباتی در حوزه‌های انتخاباتی استان فارس را نخواهیم داشت.
این شورا افزوده است: از شورای نگهبان به طور قاطع می‌خواهیم با رعایت ملاک‌های قانونی و از طریق مجاری رسمی با بررسی شکایت‌ها به تعیین صلاحیت‌ها اقدام نماید که هم حق الناس را پاس بدارد و هم اصل بی طرفی در انتخابات را رعایت کرده باشد.
رییس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران نیز ضمن درخواست از شورای نگهبان برای تجدیدنظر در ردصلاحیت نامزدهای برخی جناح‌های سیاسی کشور، تاکید کرد: برگزاری انتخابات پرشور، تضمین‌کننده وحدت ملی است.
محسن هاشمی رییس شورای اسلامی شهر تهران نیز ابراز امیدوار کردی که شورای نگهبان نسبت به ردصلاحیت‌ها تجدیدنظر کند تا هر دو جناح بتوانند در انتخابات حضوری پرشور داشته باشند.
شورای‌عالی سیاست‌گذاری جبهه اصلاح طلبان نیز در اطلاعیه‌ای گفته که در حال بررسی و پیگیری نتیجه اعتراض‌ها به ردصلاحیت‌ها هستیم.
میراعظم هاشمی دبیر حزب اعتدال و توسعه استان فارس هم در واکنش به رد صلاحیت ها گفته که شورای نگهبان باید دامنه تایید صلاحیت‌ها را بیشتر کنند تا مشارکت مردم در انتخابات نیز افزایش یابد، مشارکت مردم هویت سیاسی و پشتوانه نظام جمهوری اسلامی ایران است.
منع قانونی شورای نگهبان برای اعلام جزییات پرونده ردصلاحیت‌ها
سخنگوی شورای نگهبان نیز در خصوص اعلام جزییات پرونده های رد صلاحیت داوطلبان برای افکار عمومی رد صلاحیت ها گفته که شورای نگهبان در این زمینه ممنوعیت قانونی دارد.
عباسعلی کدخدایی اظهار داشت: اعضای شورای نگهبان، نمایندگان ردصلاحیت شده را پذیرفتند و جزییات پرونده‌ها یکایک برای آنان روشن شد.
سخنگوی شورای نگهبان با بیان اینکه نظرات شورای نگهبان بسیار دقیق و مبتنی بر مستندات متقن است که در پرونده وجود دارد، یادآور شد: ممکن است اسناد جدیدی به دستمان برسد که می‌تواند درباره تغییر نظر اعضای شورای نگهبان هم موثر باشد.
در روزهای اخیر هم گمانه زنی ها در خصوص بررسی صلاحیت ها و انتساب مطالب دروغ به شورای نگهبان در فضای عمومی مطرح شده که این شورا با رد این مطالب بیانیه ای صادر کرد .
در این بیانیه آمده است :شورای نگهبان ضمن تکذیب و عدم تأیید مطالب منتشرشده از کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی، درخواست می‌کند از هرگونه اظهارنظر و گمانه‌زنی غیرمستند، انتشار شایعات بی اساس و انتساب مطالب دروغ به شورای نگهبان که باعث نگرانی افکار عمومی می شود خودداری کنند و اعلام می دارد حق این نهاد در پیگیری قضایی موارد نقض قانون از جمله نشر اکاذیب محفوظ است.
کرسی های خبرگان رهبری در انتظار نمایندگان جدید
شورای نگهبان همچنین اواخر هفته گذشته نتایج بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات نخستین میاندورهای پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری را در استان های خراسان های شمالی و رضوی، شیراز ،تهران، قم واعلام کرد.
بر اساس تبصره ۲ ماده ۱۶ آیین نامه اجرایی قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری پس از اعلام نتایج از سوم تا پنجم بهمن فرصت دارند تا با حضور در دفاتر نظارت و بازرسی بر انتخابات استان ها اعتراض خود را اعلام کنند که نتیجه نهایی تایید صلاحیت‌ها و بررسی اعتراض‌ها ۱۵ بهمن ماه از طریق شورای نگهبان به وزارت کشوراعلام شده و در ۱۶ بهمن اسامی نهایی توسط رسانه هااعلام می شود .
منتخبان خبرگان رهبری در این دوره جایگزین افرادی که دار فانی را وداع کردند، خواهند شد .
مجلس خبرگان رهبری از ۸۸ فقیه واجد شرایط تشکیل شده و در زمان کنوننی به دلیل درگذشت تعدادی از این نمایندگان ۷ کرسی در پنج استان خالی است.
خبرگان بر اساس اصل ۱۰۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مسوولیت تعیین ولی فقیه (رهبر جمهوری اسلامی) را بر عهده دارد.مدت هر دوره این مجلس که اعضای آن به وسیله انتخابات و توسط رای مستقیم و مخفی مردم انتخاب می‌شوند، هشت سال است.
مهلت قانونی تبلیغات برای انتخابات میاندورهای مجلس خبرگان از ۱۷ تا ۳۰ بهمن ماه تعیین شده است .
به‌دلیل درگذشت مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی ، آیت‌الله نصرالله شاه‌آبادی و آیت الله سیدابوالفضل میرمحمدی از تهران آیت الله سید محمود شاهرودی نماینده خراسان رضوی و رییس مجمع تشخیص مصلحت و آیت‌الله محمد مومن از فقهای شورای نگهبان و نماینده مردم قم و به منظور تعیین جایگزین باید انتخابات میان دوره‌ای برگزار شود.
همچنین با توجه به درگذشت آیت الله حبیب الله مهمان نواز، نماینده چهار دوره استان خراسان شمالی در مجلس خبرگان رهبری باید جایگزین وی در انتخابات اسفندماه مشخص شود.
فارس نیز در مجلس خبرگان، پنج کرسی نمایندگی دارد که انتخابات میاندوره ای برای جایگزینی مرحوم آیت الله اسدالله ایمانی در این استان برگزار خواهد شد.
از ۳۰۳ داوطلب نمایندگی خبرگان رهبری ۲۸ داوطلب تایید صلاحیت شده اند که از این تعداد ۱۶ داوطلب در تهران ، ۲ نفر در قم ،پنج نفر در خراسان شمالی ، چهارنفر خراسان رضوی و یک نفر در فارس تایید صلاحیت شده اند.
ممنوعیت در استفاده از امکانات دولتی در تبلیغات
رصد فضای انتخاباتی به منظور پیشگیری از وقوع جرائم انتخاباتی یکی از مهمترین نکاتی است که دست اندرکاران برگزاری به آن توجه دارند.
ایجاد فضای امن و سالم رقابت ، افزایش اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی و برخورد با جرایم انتخاباتی از جمله راهبردهای مورد نظر مسئولان در تشکیل ستادهای پیشگیری از جرایم انتخاباتی است.
پیشگیری از جرائم و تخلفات انتخاباتی نیز به عهده قوه قضائیه است و درهر انتخابات ستادی به همین منظور تشکیل می شود.
بر اساس قانون همه فعالیت ها و اقدامات داوطلبان بویژه پس از تایید صلاحیت رصد می شود و با توجه به اینکه داوطلبان نمایندگی مجاز به استفاده از امکانات و خدمات دولتی و اموال بیت المال به نفع یا زیان نامزدها برای تبلیغات نیستند در صورت مشاهده تخلفات احتمالی با متخلفان برخورد قانونی می‌شود.
طبق ماده ۵۶ قانون انتخابات فعالیت تبلیغات انتخاباتی نامزدهای نمایندگی هشت روز قبل از اخذ رای آغاز و تا ۲۴ ساعت ادامه خواهد داشت؛ گرچه ممکن است نامزدها از مدت‌ها قبل جلسات و نشست هایی برگزار کنند اما هرنوع فعالیت و تبلیغ علنی باید در بازه زمانی قانونی انجام گیرد در غیر این صورت از مصادیق قانون یاد شده و مشمول برخورد قانونی است.
فعالیت های زودهنگام انتخاباتی موجب منحرف شدن ذهن ها از مسائل اصلی، مشغول کردن افراد به یکدیگر و برخی بدگویی ها می‌شود و به فرموده رهبر معظم انقلاب این امر به ضرر مصالح کشور است.بر اساس جدول زمان‌بندی انتخابات، داوطلبان تایید صلاحیت شده نامزدی انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی روزهای ۲۴ تا ۳۰ بهمن ماه فرصت تبلیغات انتخاباتی دارند.
به نظر می رسد فرا رسیدن ایام فاطمیه و همچنین ایام الله دهه فجر فرصت مناسبی برای برخی داوطلبان و هواداران آنها برای بهره برداری تبلیغاتی باشد .
حسین کاغذلو فرماندار شهرستان ورامین گفته که برنامه‌های ایام الله دهه فجر محلی برای تبلیغات داوطلبان انتخابات مجلس شورای اسلامی نیست و اجازه چنین کاری به افراد داده نمی‌شود.
دادستان کرمانشاه نیز درخصوص تبلیغات زودهنگام و دعوت برخی نامزدها به هیات های دینی و محافل مذهبی در ایام فاطمیه و نصب بنر آنها به عنوان سخنران، مداح یا مدعو گفته اگر چه ماده ۵۶ قانون انتخابات تصریحی در مورد نوع این تبلیغات ندارد اما تبلیغات زودهنگام می تواند مصادیق بسیار زیادی داشته باشد که یکی از آنها هم تبلیغ در مجالس، محافل و هیات های مذهبی است.
علی اکبر گروسی رییس‌کل دادگستری آذربایجان‌غربی با اشاره به اینکه فضای مجازی و کانال‌های تلگرامی به بستری برای تبلیغ زودهنگام نامزدهای مجلس یازدهم و تخلف آنان تبدیل شده‌است، گفت: طبق مقررات با متخلفان به صورت جدی برخورد می‌شود.
رییس کل دادگستری آذربایجان غربی گفت: هیات‌های مذهبی، مساجد و موسسه‌های مردم نهاد نباید جولانگاه نامزدها باشد و از فضای آن به نفع شخصی استفاده کنند؛ مسوولان این هیات‌ها و مساجد هم باید تذکر لازم را به متخلفان بدهند.
امام جمعه سمنان نیز گفت: مجلس‌های عزاداری برای رضای خدا، در راه انقلاب، حمایت از مقام معظم رهبری و با اخلاص برگزار شود و مورد سوء استفاده انتخاباتی قرار نگیرد.
آیت‌الله سید محمد شاهچراغی با تاکید بر اینکه محفل‌های عزاداری سیاسی، جناحی نباشد و از حمله به گروه های سیاسی به دور باشد، یادآور شد: محفل‌های عزاداری و مذهبی با تکیه بر جنبه‌های ولایتی و انقلابی و دعوت از سخنرانان با خط مشی معتدل برگزار شود.
سید عباس دانایی فرماندارسمنان گفته که استفاده از امکانات دولتی در تبلیغات داوطلبان انتخابات مجلس شورای اسلامی تخلف است واین امکانات باید در خدمتگزاری به مردم صرف شود.
بازرسان و سربازرسانی انجام امور بازرسی در فرآیند انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی را در حوزه های مختلف انتخاباتی برعهده دارند و با هوشیاری تخلفات انتخاباتی رصد و پیگیری می‌کنند.
تبلیغات قانونی کاندیداها از ۲۴ بهمن ماه شروع می شود و زمان مجاز هشت روز قبل از زمان برگزاری انتخابات است و هرگونه تبلیغات توسط نامزدها یا حامیان آنان پیش از موعد تعیین شده تخلف محسوب شده و با این عوامل برخورد می‌شود.
حجت الاسلام درویشیان رییس سازمان بازرسی کل کشور نیز در این خصوص بیان کرد: یکی از مأموریت های مهم سازمان بازرسی کل کشور در تمامی انتخابات ها آن است که اجازه ندهد هیچ یک از کارکنان دستگاه های اجرایی در هر سطحی از امکانات دولتی له یا علیه داوطلبان یا برای تبلیغات انتخاباتی استفاده کنند.
برخی خبرها حاکی از آن است که جرایم مربوط به انتخابات و تخلف‌ها و رفتارهای خارج از ضوابط قانون تاکنون در برخی استان ها دیده شده که این تخلفات به دادگستری ها ذی ربط ارجاع شده است .
رئیس کل دادگستری استان مازندران از قاطعیت و برخورد بدون اغماض با متخلفان انتخاباتی خبر داد و گفت: تاکنون۶ پرونده تخلف انتخاباتی در استان تشکیل شده که تمام پرونده های تخلفات انتخاباتی در فضای مجازی است.
حجت الاسلام والمسلمین محمد صادق اکبری گفت: دستگاه قضایی حافظ و نگهبان اعتماد عمومی در برخورد با تخلفات انتخاباتی است.
رئیس کل دادگستری استان مرکزی نیز گفت: ۱۵ مورد جرایم مربوط به انتخابات و تخلف‌ها و رفتارهای خارج از ضوابط قانون تاکنون به دادگستری این استان ارجاع شده‌است.
حجت‌الاسلام «قاسم عبدالهی» افزود: این جرایم بیشتر در خصوص تخریب‌های سیاسی در فضای مجازی بوده که از سوی دادگستری استان برای رسیدگی به دادسراها ارجاع شده و در حال رسیدگی است.
در استان ها و شهرستان های مختلف نیز شعبه ویژه رسیدگی به تخلفات انتخاباتی راه اندازی و فعال شده است .
نقش آفرینی احزاب در انتخابات
یکی از مولفه های مهم و شاخص توسعه سیاسی وجود تشکل‌های مدنی مانند احزاب و سازمان های مردم نهاد است،احزاب محصول تکامل جوامع بشری هستند و نقش پررنگی در گسترش مشارکت سیاسی، انسجام اجتماعی، افزایش آگاهی سیاسی مردم در جوامع مدنی دارند.
احزاب به عنوان نماینده افکار عمومی می توانند در قبال مسایل و مشکلات جامعه به صحنه آمده و پاسخ‌گویی را از حاکمیت مطالبه کنند.
احزاب، در طول تاریخ سیاسی کشور از ابتدای شکل گیری تاکنون دوران پرفراز و نشیبی را سپری کرده اند که با پیروزی انقلاب اسلامی و شکل گیری نظام جمهوری اسلامی به عنوان یک نظام مردم سالار دینی که با رای و انتخاب مردم روی کار آمده اهمیت حزب و تشکل های سیاسی، اجتماعی بویژه در رخداهای سیاسی بیش از پیش نمایان شده است .
احزاب می‌توانند از انحراف حکومت‌ها جلوگیری کنند و نقش موثری به عنوان بازوی حکومت در اداره و مدیریت جامعه داشته باشند اما متاسفانه در کشور ما به دلایل مختلفی حزب به معنای واقعی شکل نگرفته است .
انتخابات یکی از عرصه های مهم است که احزاب می توانند در آن نقش آفرینی کرده و راهنمای مردم باشند.
جمال عرف رییس ستاد انتخابات کشور نیز هفته گذشته در نشست هم اندیشی معاونت سیاسی وزارت کشور با نمایندگان جبهه‌های حزبی گفت : باید حداکثر انگیزه و دغدغه احزاب، دستگاه ها و مردم، معطوف به ایجاد و تعمیق درک مشترک نسبت به شرایط کنونی و چالش ها و مسائل کشور باشد و انتخابات پیش رو که نتیجه آن بی تردید پیامی متفاوت و بین المللی خواهد داشت، فرصت ویژه ای برای رسیدن به این درک مشترک است.
حسن رسولی رییس ستاد مرکزی انتخابات جبهه ائتلاف اصلاح طلبان نیز در خصوص نقش احزاب در انتخابات گفت: احزاب و جریان‌های سیاسی در این راستا هر چقدر با حفظ اخلاق سیاسی و انتخاباتی اقدام به رقابت سالم و گسترده‌تر کنند به شادابی و گرمی انتخابات کمک می کند و برقراری رقابت میان احزاب و جریانات سیاسی امری ضروری و لازم است.
سعید متقی مدیرکل دفتر امور سیاسی، انتخابات و تقسیمات کشوری استانداری سمنان نیز گفت :احزاب در آستانه انتخابات باید نقش پررنگ تری داشته باشند، حاکمیت باید احزاب را به رسمیت بشناسد.
بیش از ۳۰۰ حزب سازمان یافته رسمی در کشور وجود دارد اما این تعدد احزاب بیانگر این است که احزاب موفق نشده اند کارکردهای حقیقی خود را انجام دهند.
تلاش برای ارتقا سرمایه اجتماعی
اعتماد به‌عنوان بخشی از سرمایه اجتماعی در توسعه سیاسی نقش مهمی ایفا می‌کند. با توجه به اینکه انتخابات برجسته‌ترین نماد مردم‌سالاری و توسعه‌یافتگی سیاسی به‌حساب می‌آید، فرایند اجرای آن در میزان اعتماد سیاسی تأثیرگذار است.
در شرایط کنونی، اتحاد و انسجام یک ضرورت غیرقابل اجتناب است و شخصیت ها و نهاد سیاسی باید به شکلی عمل کنند که سرمایه اجتماعی نظام ارتقا یابد و انسجام و اتحاد در بالاترین حد ممکن قرار گیرد.
حسینعلی امیری معاون پارلمانی رییس جمهوری تاکید کرد که همه باید به شکلی عمل کنند که سرمایه اجتماعی نظام ارتقا یابد.
محمد ابراهیم الهی تبار ریس ستاد انتخابات استان کرمانشاه نیز حضور مردم در انتخابات را سرمایه بزرگ اجتماعی نظام دانست و گفت: حضور مردم در صحنه انتخابات نقطه قوت نظام و برهم زننده محاسبات دشمن است.
مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز در نشست با روابط عمومی‌های ادارات و نهادها در استانداری کرمان گفت: امروز در معرض تهدیداتی هستیم که سرمایه، انسجام و اعتماد اجتماعی ما را هدف قرار داده و اگر انسجام نباشد، نیاز به دشمن خارجی نداریم ،اگر اعتماد نباشد ما خودمان دشمن یکدیگر هستیم و جنگ داخلی از جنگ خارجی به مراتب زیانبارتر است.
سید ضیا هاشمی با بیان اینکه ما در عرصه اجتماعی نیاز به قدرت اجتماعی داریم که از طریق گفت و گو و تفاهم اتفاق می افتد، تصریح کرد: مهمترین عامل در سرمایه اجتماعی، مشارکت اجتماعی است.
وی گفت: مشارکت در انتخابات یک فرصت است تا سرمایه و اعتماد عمومی را افزایش بدهیم و اگر از این فرصت استفاده نکنیم، دیگران ساکت نمی نشینند.
هاشمی با تاکید بر اینکه امنیت اجتماعی کمتر از امنیت نظامی نیست تاکید کرد : می توانیم انتخابات را به فرصتی برای ارتقای اعتماد و امنیت اجتماعی تبدیل کنیم در غیر این صورت تبدیل به چالش جدید برای کشور می شود.
فرماندار ویژه شهرستان ری به نقش بی بدیل رسانه در برگزاری انتخابات باشکوه اشاره کرده و گفته رسانه ها باید مشارکت اجتماعی در انتخابات را بالا برده و این امر از طریق حضور مردم که سرمایه اجتماعی جامعه هستند امکانپذیر است.
بسترسازی برای انتخاب اصلح
انتخابات، عرصه نشاط اجتماعی و حق تعیین سرنوشت سیاسی است که در این میان رسانه ها نقش مهمی برای حضور گسترده آحاد جامعه در این عرصه دارند.
رسانه‌ها در پرشورتر کردن فضای انتخاباتی نقش موثری دارند و با بستر سازی می توانند زمینه برگزاری انتخاباتی سالم با حضور حداکثری مردم مقدمات حفظ نظام اسلامی را در گام دوم انقلاب فراهم کنند.
سیدعبدالله طباطبایی دادستان عمومی و انقلاب استان اردبیل با تاکید بر ضرورت شورآفرینی انتخاباتی و ایجاد زمینه حضور حداکثری مردم در پای صندوق رای، خواستار بسترسازی رسانه‌ها در انتخاب فرد اصلح برای نمایندگی مجلس شد.
وی روشنگری رسانه‌ها را در شکل‌گیری مجلسی قوی و کارآمد مهم ارزیابی کرد و ادامه داد: مجلس قوی و کارآمد که نتیجه انتخاب آگاهانه مردم باشد، می‌تواند مطالبات عمومی مردم را به نحو احسن پیگیری کرده و مفید به حال کشور و ملت باشد.
امامان جمعه استان ها در خطبه های نماز جمعه این هفته نیز حضور حداکثری و پرشور مردم در صحنه ،مهمترین اصل در همه انتخابات برگزار شده در کشوردانسته و گفتند پس از حضور حداکثری مردم در انتخابات، انتخاب اصلح به عنوان دومین اصل مهم در انتخابات است.
آنها همچنین بابیان اینکه حضور حداکثری مردم در انتخابات بزرگترین خدمت به کشور و نماد اقتدار نظام اسلامی است، اظهارداشتند: انتخابات پیش رو از اهمیت زیادی برخوردار است و حضور مردم در این انتخابات سرنوشت‌ساز خواهد بود.
گزارش های انتخاباتی استان ها
در هفته گذشته مراکز و دفاتر استانی ایرنا در گزارش هایی به موضوع انتخابات پرداخته اند که می توان به «شبح شوم پوپولیسم در کارزار انتخاباتی» از مرکز قزوین اشاره کرد .
در این گزارش به استفاده ابزاری از طبقات مختلف اجتماعی برای کسب آرا و افزایش شعارهای بی پایه و اساس در ایام انتخابات از سوی داوطلبان پوپولیست (عوام گرا) پرداخته شده است .
«بیم و امید جناح‌های سیاسی فارس برای راهیابی به مجلس شورای اسلامی» عنوان گزارشی دیگر از مرکز فارس است .
این گزارش به بررسی فضای بیم و نگرانی بین اصلاح‌طلبان و اعتدالگرایان استان و از طرف دیگر گروه های موسوم به اصولگرا امیدوارانه در تکاپو و تلاش برای پیروزی در انتخابات دوم اسفند ۹۸ اشاره دارد.
«قومیت، موتور محرکه رقابت‌های انتخاباتی در شرق گلستان» مطلبی از دفتر گنبدکاووس است که به خوبی به پیشینیه انتخابات در مناطق شرق استان گلستان اشاره دارد .این گزارش گویای این نکته است که برخلاف سایر مناطق کشور، رقابت‌های انتخابات در این منطقه به دور از رقابت جناح‌ها گروه‌های سیاسی بوده و رنگ و بوی قومیتی دارد.
انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و نخستین میاندورهای پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در استان‌های تهران، خراسان رضوی، خراسان شمالی، فارس و قم دوم اسفند برگزار خواهد شد.
