بیش از سه دهه از فیلم مشق شب مرحوم کیارستمی می‌گذرد اما همچنان مشق شب برای دانش‌آموزان یک کابوس پایان نیافتنی است. عباس کیارستمی 32سال پیش وارد مدرسه‌ای می‌شود میان دانش‌آموزان می‌رود و از آنها درباره مشق شبشان می‌پرسد.
تا این‌که اسم مشق شب به گوششان می‌رسید همه با استرس و اضطراب از تکالیفشان می‌گفتند. کیارستمی همان روزها نظام آموزشی را که فقط بر پایه ترس، دلهره و استرس بود، نشانه گرفت و حالا بعد از 32 سال این ترس در دانش‌آموزان همچنان به قوت خود باقیست. دانش‌آموزان تا به خانه می‌آیند به جای بازی و انجام کارهای شخصی باید مشغول نوشتن مشق شب باشند.
با این‌که وزارت آموزش و پرورش مشق شب دانش‌آموزان اول تا سوم ابتدایی و همچنین پیک‌های نوروزی را حذف کرده و در سوی دیگر وزیر آموزش و پرورش در یک سال گذشته بارها به سنگینی کتاب‌های درسی و کمک‌درسی دانش‌آموزان ابتدایی اشاره کرده و از تریبون‌های مختلف درباره حذف آزمون‌های زائد از دوره ابتدایی، حذف کتاب‌های کمک‌درسی این مقطع، حذف رقابت‌های فردی و جایگزینی آن با رقابت‌های گروهی و آموزش مهارت زندگی به دانش‌آموزان دوره ابتدایی سخن گفته است، اما چند نفر از خانواده‌ها در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران» اعلام کردند که تا دانش‌آموزانشان به خانه می‌آیند شروع به نوشتن مشق شب می‌کنند،گاهی نوشتن این مشق 4 تا 5 ساعت طول می‌کشد.
یکی از مادران پسر دوم دبستان با اشاره به این‌که پسرم از اول مهر تا حالا هر روز درگیر نوشتن مشق است می‌گوید: «در روزنامه‌ها خواندم که نوشتن مشق شب برای دانش‌آموزان ابتدایی ممنوع شده، اما از همان روزی که پسرم وارد مدرسه شده است هر روز درگیر نوشتن مشق است. پنجشنبه‌ها هم پیک آدینه دارد. 5 تا پلی کپی هر 5 شنبه و جمعه به دانش‌آموزان می‌دهند تا آنها را حل کنند در طول هفته هم کتاب حل المسائلی معرفی کرده‌اند که ما آن را خریدیم و علاوه بر رونویسی‌هایی که دارد آن را هم باید انجام دهد.
چند باری با مدیر حرف زدیم اما نتیجه‌ای هم نداشت.» یکی دیگر از مادران که دانش‌آموز کلاس سوم دبستان دارد هم از تکلیف شب پسرش گله‌مند بود و اظهار داشت: «چند روزی هست که مشق بچه‌ام زیاد شده است همین دو روز پیش بود که خانم معلم روی 150 کلمه خط کشیده بود و اعلام کرد از هر کلمه 5 بار رونویسی کنند پسرم نتوانست کامل بنویسد برای همین آن روز مدرسه نرفت. اصلاً معلم پسرم مشق‌های عجیبی می‌دهد مثلاً از 700 تا 1000 بنویسید یا ضرب المثل جوجه را آخر پاییز می‌شمارند را کاردستی کنید. گاهی وقت ها خودم از این نحوه تکالیف عصبانی می‌شوم اعتراض هم که می‌کنیم می‌گویند سبک آموزشی مدرسه همین است.»
*هیچ معلمی حق دادن مشق شب ندارد
چند وقت پیش بود که معاون ابتدایی وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که پژوهش‌ها نشان می‌دهد رونویسی و مشق شب تأثیر زیادی در یادگیری ندارد و برعکس به یک برنامه تنش زا بین بچه‌ها و والدین تبدیل شده است .بر اساس این پژوهش مشق شب در کلاس اول تا سوم ابتدایی حذف می‌شود.
رضوانه حکیم‌زاده درباره این تصمیم به خبرنگار «ایران» اظهار داشت: امسال مشق شب حذف و تکالیف مهارت محور جایگزین آن شده است. ما به تمام ادارات آموزش و پرورش ابلاغ کرده‌ایم که معلمان کلاس اول تا سوم اجازه دادن مشق شب را به دانش‌آموزان ندارند. وی گفت: برنامه حذف مشق شب در کلاس‌هایی که تراکم 16 تا 25 دانش‌آموز دارند اجرا خواهد شد و معلمان باید دانش‌آموزان را در کلاس درس زیر نظر بگیرند البته این موضوع در کلاس‌های زیر 16 دانش‌آموز هم اجرا می‌شود اما تأکید ما این است که دانش‌آموز تکالیف را در مدرسه بنویسد و بار کلاس درس را به خانه نیاورد.
اگر معلمی این مصوبه آموزش و پرورش را رعایت نکند و به دانش‌آموزان مشق دهد از نظر ما تخلف انجام داده است و ما با مدرسه برخورد خواهیم کرد.حکیم‌زاده با اشاره به این‌که دانش‌آموزان باید ساعت‌های بیرون از مدرسه را صرف مهارت‌آموزی کنند اعلام کرد: برنامه حذف مشق شب و جایگزینی تکالیف مهارت‌محور در سال‌های آینده به مدارس چند پایه هم تعمیم داده خواهد شد زیرا این برنامه مبتنی بر رویکردهای جدید تعلیم و تربیت در دوره ابتدایی است به این نحو که بچه‌ها فعالیت‌های یاددهی و یادگیری را تا جایی که مربوط به کلاس‌های درس می‌شود در مدرسه انجام دهند و بیرون از مدرسه فعالیت‌های مکمل و مبتنی بر مهارت داشته باشند.
وی با اشاره به مهارت آموزی دانش‌آموزان اظهار داشت: بر اساس پژوهش‌هایی که انجام داده‌ایم دانش‌آموزان در پایه اول فقط 10 دقیقه، در کلاس دوم 20 دقیقه و در کلاس سوم 30 دقیقه باید در منزل مشق شب داشته باشند. بر اساس بسته‌هایی که طراحی کردیم و به مدیران هم ابلاغ شده است معلمان باید مهارت آموزی دانش‌آموز را تقویت کنند. مثلاً برای آن‌که دانش‌آموزان حفاظت از محیط زیست را یاد بگیرند، تأکید داریم که ابتدا مشاهده گر خوبی باشند و خوب دقت کنند که چه چیزهایی محیط زیست را آلوده می‌کند.
یا برای تمرین مسئولیت پذیری از آنها می‌خواهیم مرتب کردن فضای منزل و اتاق خودشان را انجام دهند و یا برای مهارت بهداشت، تمرین عملی مسواک زدن را داشته باشند. برای تثبیت مهارت ریاضی هم آنها می‌توانند با خانواده به خرید بروند و حساب و کتاب خرید را انجام دهند و ضمناً مدیریت منابع را هم فرا بگیرند. مهارت خواندن نیز با قصه خوانی تقویت می‌شود و در سنین کوچک تر اگر خانواده‌ها برایشان قصه بخوانند و آنها آن را تعریف و بازگو کنند مهارت‌های بیانی و ارائه دادنشان تقویت می‌شود.
روزنامه ایران
9353 / 1539
انتهای پیام تا این‌که اسم مشق شب به گوششان می‌رسید همه با استرس و اضطراب از تکالیفشان می‌گفتند. کیارستمی همان روزها نظام آموزشی را که فقط بر پایه ترس، دلهره و استرس بود، نشانه گرفت و حالا بعد از 32 سال این ترس در دانش‌آموزان همچنان به قوت خود باقیست. دانش‌آموزان تا به خانه می‌آیند به جای بازی و انجام کارهای شخصی باید مشغول نوشتن مشق شب باشند.
با این‌که وزارت آموزش و پرورش مشق شب دانش‌آموزان اول تا سوم ابتدایی و همچنین پیک‌های نوروزی را حذف کرده و در سوی دیگر وزیر آموزش و پرورش در یک سال گذشته بارها به سنگینی کتاب‌های درسی و کمک‌درسی دانش‌آموزان ابتدایی اشاره کرده و از تریبون‌های مختلف درباره حذف آزمون‌های زائد از دوره ابتدایی، حذف کتاب‌های کمک‌درسی این مقطع، حذف رقابت‌های فردی و جایگزینی آن با رقابت‌های گروهی و آموزش مهارت زندگی به دانش‌آموزان دوره ابتدایی سخن گفته است، اما چند نفر از خانواده‌ها در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران» اعلام کردند که تا دانش‌آموزانشان به خانه می‌آیند شروع به نوشتن مشق شب می‌کنند،گاهی نوشتن این مشق 4 تا 5 ساعت طول می‌کشد.
یکی از مادران پسر دوم دبستان با اشاره به این‌که پسرم از اول مهر تا حالا هر روز درگیر نوشتن مشق است می‌گوید: «در روزنامه‌ها خواندم که نوشتن مشق شب برای دانش‌آموزان ابتدایی ممنوع شده، اما از همان روزی که پسرم وارد مدرسه شده است هر روز درگیر نوشتن مشق است. پنجشنبه‌ها هم پیک آدینه دارد. 5 تا پلی کپی هر 5 شنبه و جمعه به دانش‌آموزان می‌دهند تا آنها را حل کنند در طول هفته هم کتاب حل المسائلی معرفی کرده‌اند که ما آن را خریدیم و علاوه بر رونویسی‌هایی که دارد آن را هم باید انجام دهد.
چند باری با مدیر حرف زدیم اما نتیجه‌ای هم نداشت.» یکی دیگر از مادران که دانش‌آموز کلاس سوم دبستان دارد هم از تکلیف شب پسرش گله‌مند بود و اظهار داشت: «چند روزی هست که مشق بچه‌ام زیاد شده است همین دو روز پیش بود که خانم معلم روی 150 کلمه خط کشیده بود و اعلام کرد از هر کلمه 5 بار رونویسی کنند پسرم نتوانست کامل بنویسد برای همین آن روز مدرسه نرفت. اصلاً معلم پسرم مشق‌های عجیبی می‌دهد مثلاً از 700 تا 1000 بنویسید یا ضرب المثل جوجه را آخر پاییز می‌شمارند را کاردستی کنید. گاهی وقت ها خودم از این نحوه تکالیف عصبانی می‌شوم اعتراض هم که می‌کنیم می‌گویند سبک آموزشی مدرسه همین است.»
*هیچ معلمی حق دادن مشق شب ندارد
چند وقت پیش بود که معاون ابتدایی وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که پژوهش‌ها نشان می‌دهد رونویسی و مشق شب تأثیر زیادی در یادگیری ندارد و برعکس به یک برنامه تنش زا بین بچه‌ها و والدین تبدیل شده است .بر اساس این پژوهش مشق شب در کلاس اول تا سوم ابتدایی حذف می‌شود.
رضوانه حکیم‌زاده درباره این تصمیم به خبرنگار «ایران» اظهار داشت: امسال مشق شب حذف و تکالیف مهارت محور جایگزین آن شده است. ما به تمام ادارات آموزش و پرورش ابلاغ کرده‌ایم که معلمان کلاس اول تا سوم اجازه دادن مشق شب را به دانش‌آموزان ندارند. وی گفت: برنامه حذف مشق شب در کلاس‌هایی که تراکم 16 تا 25 دانش‌آموز دارند اجرا خواهد شد و معلمان باید دانش‌آموزان را در کلاس درس زیر نظر بگیرند البته این موضوع در کلاس‌های زیر 16 دانش‌آموز هم اجرا می‌شود اما تأکید ما این است که دانش‌آموز تکالیف را در مدرسه بنویسد و بار کلاس درس را به خانه نیاورد.
اگر معلمی این مصوبه آموزش و پرورش را رعایت نکند و به دانش‌آموزان مشق دهد از نظر ما تخلف انجام داده است و ما با مدرسه برخورد خواهیم کرد.حکیم‌زاده با اشاره به این‌که دانش‌آموزان باید ساعت‌های بیرون از مدرسه را صرف مهارت‌آموزی کنند اعلام کرد: برنامه حذف مشق شب و جایگزینی تکالیف مهارت‌محور در سال‌های آینده به مدارس چند پایه هم تعمیم داده خواهد شد زیرا این برنامه مبتنی بر رویکردهای جدید تعلیم و تربیت در دوره ابتدایی است به این نحو که بچه‌ها فعالیت‌های یاددهی و یادگیری را تا جایی که مربوط به کلاس‌های درس می‌شود در مدرسه انجام دهند و بیرون از مدرسه فعالیت‌های مکمل و مبتنی بر مهارت داشته باشند.
وی با اشاره به مهارت آموزی دانش‌آموزان اظهار داشت: بر اساس پژوهش‌هایی که انجام داده‌ایم دانش‌آموزان در پایه اول فقط 10 دقیقه، در کلاس دوم 20 دقیقه و در کلاس سوم 30 دقیقه باید در منزل مشق شب داشته باشند. بر اساس بسته‌هایی که طراحی کردیم و به مدیران هم ابلاغ شده است معلمان باید مهارت آموزی دانش‌آموز را تقویت کنند. مثلاً برای آن‌که دانش‌آموزان حفاظت از محیط زیست را یاد بگیرند، تأکید داریم که ابتدا مشاهده گر خوبی باشند و خوب دقت کنند که چه چیزهایی محیط زیست را آلوده می‌کند.
یا برای تمرین مسئولیت پذیری از آنها می‌خواهیم مرتب کردن فضای منزل و اتاق خودشان را انجام دهند و یا برای مهارت بهداشت، تمرین عملی مسواک زدن را داشته باشند. برای تثبیت مهارت ریاضی هم آنها می‌توانند با خانواده به خرید بروند و حساب و کتاب خرید را انجام دهند و ضمناً مدیریت منابع را هم فرا بگیرند. مهارت خواندن نیز با قصه خوانی تقویت می‌شود و در سنین کوچک تر اگر خانواده‌ها برایشان قصه بخوانند و آنها آن را تعریف و بازگو کنند مهارت‌های بیانی و ارائه دادنشان تقویت می‌شود.
روزنامه ایران
9353 / 1539
کپی شد
