کتاب «تغییر جنسیت با تکیه بر دیدگاه امام خمینی(س)»، به همت محمد مهدی کریمی‌نیا توسط انتشارات چاپ و نشر عروج، وابسته به موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) منتشر شد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران، کتاب «تغییر جنسیت با تکیه بر دیدگاه امام خمینی(س)» در 274 صفحه و شمارگان 2000 نسخه به بازار عرضه شده است.
کتاب «تغییر جنسیت با تکیه بر دیدگاه امام خمینی(س)»، به قلم محمد مهدی کریمی‌نیا، بر اساس کتاب تحریرالوسیله اثر امام خمینی(س)، پیرامون مسئله «تغییر جنسیت» نگاشته شده است. «تغییر جنسیت»، یکی از مسائل عصر امروزی است و ابهام‌های فقهی و حقوقی بسیاری را به دنبال دارد که نیازمند پاسخ فقیه آگاه است. چنان که در مقدمه‌ی این کتاب آمده است، «تغییر جنسیت به معنای تبدیل جنس پسر به دختر و یا برعکس، به عنوان یک پدیده‌ی خارجی و نوظهور، زمینه‌ساز مباحث فراوان فقهی و حقوقی است، که عمدتا این مباحث در باب «حقوق خانواده» مطرح است؛ مانند: جواز یا عدم جواز تغییر جنسیت، بقا یا عدم بقای ازدواج پس از تغییر جنسیت یکی از زوجین، ولایت و سرپرستی شخص پس از تغییر جنسیت، مسئله ارث، نفقه، مهریه، عناوین خانوادگی و غیره».
حضرت امام خمینی(س)، در جلد دوم کتاب فقهی-فتوایی تحریرالوسیله، در بخشی با عنوان «مسائل مستحدثه»، در سال 1343 خورشیدی به این مباحث پرداخته‌اند و به عنوان اولین فقیه و دانشمندی نام گرفته‌اند که مسائل فقهی و حقوقی تغییر جنسیت را مطرح کرده اند.
پزشکان، تغییر جنسیت را، درمانی برای بیماران جسمی، مانند اشخاص خنثی و بیماران مبتلا به اختلال هویت جنسی می‌دانند. در واقع، علاوه بر اشخاص خنثی یا دوجنسی(هرمافرودیت)، افرادی نیز که از نظر ظاهری زن یا مرد هستند، اما از نظر روان و روح، به جنس مخالف تعلق دارند و به عنوان خنثیِ روانی یا تراجنسیتی (ترانس سکشوالیسم) شناخته می‌شوند، مشمول درمان با تغییر جنسیت قرار می‌گیرند. با توجه به آن که در جهان، تقریبا چهار تا شش نفر در هر صد هزار نفر، بیمار ترانس (تراجنسیتی) هستند، و برای مثال در ایران، 28000 تا 48000 نفر در این زمره قرار می‌گیرند، اهمیت مسئله‌ی تغییر جنسیت مشخص می‌شود.
مولف کتاب «تغییر جنسیت با تکیه بر دیدگاه امام خمینی(س)»، با اشراف بر این مهم، به پژوهش و تحقیق در باب پاسخ‌های فقهی-حقوقی امام خمینی(س) در این باب پرداخته و در هر فصل، به یکی از سوالات برآمده از این موضوع، با توجه به آراء حضرت امام پاسخ گفته است.
در فصل اول، «تغییر جنسیت»، از نظر لغت، اصطلاح پزشکان و اصطلاح فقهی مورد بررسی قرار گرفته و در ادامه، نظر امام خمینی(س) در این مورد بیان شده است.
فصل دوم به تاریخچه‌ی تغییر جنسیت می‌پردازد. از صدر اسلام تا کنون، افرادی به صورت نادر به عنوان خنثی یا دوجنسی در جامعه زندگی می‌کردند و گاه از امامان شیعه(ع) در مورد کیفیت تعیین جنسیت، کیفیت نماز جماعت و غسل و ... سوال می‌شده است، و به همین دلیل، مباحث فقهی این افراد در کتب فقهی علمای اسلام طرح شده است. اما با پیشرفت علم پزشکی، امکان تغییر جنسیت به وسیله عمل جراحی فراهم شد و مسائل جدید بسیاری را در این حوزه گشود. در این فصل، به اولین موارد تغییر جنسیت ثبت شده در تاریخ اشاره و تحلیلی از آنها ارائه شده است.
کریمی‌نیا، فصل سوم را، به برشمردن اقسام تغییر جنسیت، اختصاص داده است. با توجه به آنکه تغییر جنسیت، علاوه بر انسان، در مورد حیوانات و گیاهان هم روی می‌دهد، اقسام آن، تحت این عناوین، بیان و شرح داده شده است: تغییر جنسیت در افراد سالم، تغییر جنسیت در دوجنسی‌ها(خنثی‌ها)، تغییر جنسیت در افراد ممسوح، تغییر جنسیت در تراجنسیتی‌ها(ترانس سکشوال)، تغییر جنسیت به منظور کشف جنسیت، تغییر جنسیت در حیوانات و تغییر جنسیت در گیاهان.
فصل چهارم و پنجم، به ترتیب به اختلال هویت جنسی به دلیل تراجنسیتی بودن و دوجنسی بودن می‌پردازد و با تعریف آنها و بیان نشانه‌ها و عوارض آن، به مسائلی از قبیل تعیین جنسیت خنثی از دیدگاه روایات اسلامی، احکام ویژه خنثای مشکل(دوجنسی کامل) و ... می‌پردازد.
فصل ششم، تغییر جنسیت را از نظر حقوق ایران بررسی می‌کند. دیدگاه امام خمینی درباره تغییر جنسیت، فتوای امام(س) در جواز این عمل، مقررات پزشکی قانونی و دادگستری جمهوری اسلامی ایران، وضعیت صدور شناسنامه جدید برای این افراد، و دیدگاه فقها و مراجع شیعه درباره تغییر جنسیت بیان شده است.
در فصل هفتم، آراء امام خمینی(س)، در جواز یا عدم جواز تغییر جنسیت، در هر یک از اشکال مختلف اختلالات جنسی، بیان شده است.
فصل هشتم تا یازدهم، به مسائل نکاح و ازدواج افراد پس از تغییر جنسیت اختصاص داده شده است. حکم بقا یا بطلان ازدواج، مسئله نفقه زوجه، مهریه و عدُه پس از تغییر جنسیت در هر یک از اشکال آن، از مسائلی ست که در این چهار فصل، به تفصیل بیان شده است.
مسئله‌ی تغییر عناوین خانوادگی، نفقه فرزندان و والدین، بحث حضانت و ولایت بر فرزندان و مسئله‌ی ارث برای فرد تغییر جنسیت داده، از دیگر مسائل مهمی است که مولف در فصل‌های دوازده تا پانزده به آنان پرداخته است.
در فصل آخر، دیدگاه سایر مراجع و فقیهان معاصر، در ارتباط با تغییر جنسیت به اجمال بیان شده است. علاوه بر امام خمینی(س)، آراء فقهی آیات عظام سید علی خامنه‌ای، محمد تقی بهجت، سید علی سیستانی، صافی گلپایگانی، یوسف صانعی، فاضل لنکرانی، مکارم شیرازی، حسینعلی منتظری و بسیاری از فقهان بزرگوار و برجسته‌ی دیگر، مطرح و مرور شده است.
شایان ذکر است که کتاب «تغییر جنسیت با تکیه بر دیدگاه امام خمینی(س)»، با قیمت 6100 تومان، و مشتمل بر یک مقدمه، شانزده فصل و کتابنامه، توسط موسسه چاپ و نشر عروج (وابسته به موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)) منتشر شده و در اختیار پژوهشگران، طلاب و دانشجویان علاقه‌مند قرار گرفته است.
