دفتر چهارم کتاب " نهضت امام خمینی (ره) " به قلم سید حمید روحانی و همت انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برای اولین بار منتشر شد.
موضوع دفتر چهارم نهضت امام خمینی(ره)، حکومت اسلامی است که از رویدادهای سازنده و سرنوشت ساز نهضت امام به شمار می آید. امام(ره) با طرح حکومت اسلامی در نجف، در سال ۱۳۴۸ دگوگونی فکری و سیاسی ژرفی در میان ملت ایران پدید آورد و حکومت اسلامی را به عنوان جایگزین(آلترناتیو) رژیم پوسیده شاهی و سلطنتی به نمایش گذاشت.
این طرح و اندیشه در میان مردم ایران و برخی دیگر از کشورها و در مراکز علمی و سیاسی مورد نگاه ویژه قرار گرفت و دیدگاه ها و اندیشه ها را به سوی خود کشید و در میان خانواده ها، جمعیت ها، گروه ها و سازمان ها مورد بحث و بررسی قرار گرفت. ملت ایران در پی مطالعه و بررسی روی این طرح، به این آگاهی رسیدند که نظام موردنظر امام نظامی مبتنی بر قوانین اسلام است و این نظام چه حکومت اسلامی نام داشته باشد و چه جمهوری اسلامی خوانده شود، حکومت خدا بر مردم است و قوانین اسلام در این نظام می تواند پیاده شود.
خیزش ملت ایران در سال ۱۳۵۶ با شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» ناگهانی و بدون پیشینه نبود. مردم بدون مطالعه و شناخت، خواهان برقراری جمهوری اسلامی نشدند، بلکه نزدیک ده سال آزگار در محور این طرح، بحث و گفت و گو کرده بودند، تا آنجا که در سال ۱۳۵۴ قانون و اساسنامه جمهوری اسلامی از سوی هواداران این طرح در سراسر کشور پخش شد و مردم ایران را پیرامون نظام اسلامی به آگاهی بایسته ای رساند. بگذریم از اینکه ملت ایران در درازای سده ها و دوره هایی، حکومت اسلامی را به عنوان ایده ای آرمانی و ایده آل در اندیشه داشتند و برای رسیدن به آن روزشماری می کردند.
گیرایی حکومت اسلامی تا آن پایه بود که دانش آموزان، نوجوانان، دختران اصیل و روشن اندیش و جوانان دانشگاهی، در آن روزگاری که زیر بمباران تبلیغاتی شدید مارکسیستی و لیبرالیستی قرار داشتند در راه برپایی حکومت اسلامی به پا خاستند، درس را رها کردند، از زندگی دست شستند، گروه ها و سازمان هایی پدید آوردند، در این راه به خیزش مسلحانه دست زدند و چه بسا جوانمردانی در این راه به شهادت رسیدند.
از اهداف و انگیزه های نگارنده در تدوین این مجموعه، روشن کردن این نکته بوده است که طرح و بحث حکومت اسلامی در ایران زمینه ای دیرینه و درازمدت داشته و این گونه نبوده است که تنها در سال ۱۳۵۶ یک باره بر سر زبان ها افتاده باشد. لیکن جای بالندگی و خرسندی است که در کنار این رسالت ارزنده، نام و یاد شماری از گروه ها، جمعیت ها و جوانمردانی را که با هدف برپایی حکومت اسلامی گروه تشکیل داده، فداکاری و دلاوری کرده و گمنام ماندند، زنده کند و در تاریخ به ثبت برساند.
لازم به ذکر است که کتاب دفتر چهارم نهضت امام خمینی(ره) به قلم سید حمید روحانی در ۹۳۶ صفحه، ۲۰۰۰ نسخه و بهای ۲۰۰۰۰ تومان برای اولین بار منتشر شد.