سازمان تجارت جهانی با سیلی از اختلافات تجاری میان کشورها مواجه است و جنگ تجاری آمریکا علیه چین هم بر عملکرد آن سایه افکنده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، بلومبرگ گزارش داد: در سایه تشدید جنگ تجاری، اقداماتی برای محافظت از سازمان تجارت جهانی در برابر اقدامات غیرضروری صورت گرفته است.
به گفته دو مقام رسمی آگاه، اتحادیه اروپا ماه آینده میلادی میزبان وزرای بازرگانی ایالات متحده و ژاپن در بروکسل خواهد بود. مقامات رسمی که خواستند نامشان فاش نشود، اعلام کردند که این نشست بخشی از تلاش برای رسیدگی به اقدامات تجاری چین است به طوری که سازمان تجارت جهانی را به حاشیه نکشاند. این نشست با هدف فرونشاندن تنش های تجاری، با 10 نشست در سطح بالا در سراسر جهان طی سال آینده پیگیری خواهد شد.
با روی کار آمدن ترامپ و بی احترامی مشهود دولت او به این نهاد تجاری چندجانبه، تلاش ها برای اصلاح سازمان تجارت جهانی به ضرورت تبدیل شده است. ترامپ شخصا گفته است: «سازمان تجارت جهانی در قبال آمریکا غیرمنصفانه عمل می کند.» اتحادیه اروپا روی طرحی برای اصلاح ترکیب سازمان تجارت و نیز رسیدگی به شکایات آمریکا کار می کند.
«روبرتو آزوودو» مدیر کل سازمان تجارت جهانی ماه گذشته در ژنو به خبرنگاران گفت: «بحران، جدی است. رهبران بسیاری در دنیا وجود دارند که می دانند ما باید مذاکره کنیم، که باید بنشینیم و گفت و گو کنیم، که باید راه حلی پیدا کنیم.»
ظهور چین
دولت ترامپ با این استدلال که سازمان تجارت جهانی قادر به رسیدگی به مشکلات ناشی از رشد سریع اقتصادی چین نیست، تعرفه های یکجانبه ای علیه کالاهای وارداتی چینی به ارزش 50 میلیارد دلار اعمال کرده است. پکن هم با اعمال تعرفه بر کالاهای آمریکایی به همین ارزش این اقدام را تلافی کرده و متعهد شده است که اگر ترامپ بر 200 میلیارد دلار دیگر از محصولات چینی تعرفه اعمال کند، آن را هم پاسخ دهد. تصمیم واشنگتن برای به حاشیه کشاندن سازمان تجارت جهانی، موجب بروز این نگرانی شده که در صورتی که به این موضوع رسیدگی نشود، کار این نهاد تجاری می تواند به حالت تعلیق در آید.
بر اساس گزارشی که به دست بلومبرگ رسیده، علاوه بر نشست بروکسل در ماه آینده، اتحادیه اروپا به زودی طرحی را برای بازسازی و اصلاح سازمان تجارت جهانی اعلام خواهد کرد، تا مذاکرات را انعطاف پذیرتر کند، هزینه های تجاری را کاهش دهد، سیستم حل و فصل اختلافات را شفاف تر کند و خود سازمان تجارت جهانی را تقویت کند.
اعمال اصلاحات در سازمان تجارت جهانی و همچنین رسیدگی به تخلفات تاجران چینی در سال آینده در چندین نشست در سراسر جهان از جمله یک نشست در ماه اکتبر در اوتاوا مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. این موضوعات همچنین در نشست همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوس آرام در پاپوآ گینه نو در ماه نوامبر هم مطرح خواهد شد؛ در ماه دسامبر هم رهبران گروه 20 در بوئنوس آیرس گرد هم خواهن آمد؛ در پاییز «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه در این خصوص در پاریس جلسه خواهد داشت و یک نشست وزرا هم در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس برگزار خواهد شد.
«دنیس شیا» سفیر آمریکا و نماینده دائمی ایالات متحده در سازمان تجارت جهانی در بیانیه ای از طریق ایمیل اظهار داشت: «آمریکا از اینکه شمار روزافزونی از اعضای سازمان تجارت جهانی پیگیر لزوم بهبود کار این سازمان باشند، استقبال می کند.»
زودتر و بهتر
ترامپ امروز دوشنبه اعلام کرد که ایالات متحده به پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی (نفتا) خاتمه می دهد و توافق تجاری جدید با مکزیک را امضا خواهد کرد.
دونالد ترامپ منتقد سرسخت نفتا محسوب می شود.
این حرکت به طور بالقوه می تواند کانادا را از این بلوک تجاری خارج کند.
وزارت بازرگانی آمریکا نیز امروز اعلام کرد تصمیمی اولیه گرفته است مبنی بر این که تعرفه هایی بر واردات برخی رینگ ها از چین بر پایه نرخ هایی از 58 درصد تا 172 درصد اعمال کند و این تعرفه ها را وضع خواهد کرد.
این وزارتخانه در بیانیه ای گفت به ادارات گمرک و مراقبت مرزی در آمریکا دستور خواهد داد از واردکنندگان برخی رینگ های مشخص از چین بر اساس این نرخ های اولیه واریزهای نقدی دریافت کنند.
این بیانیه میزان واردات رینگ آمریکا را از چین در سال 2017 حدود 388 میلیون دلار تخمین می زند.
در حالی که تنش میان آمریکا و چین افزایش می یابد، تهدیدات بیشتری متوجه سازمان تجارت جهانی می شود، و کار را برای به تاخیر انداختن اصلاحات از سوی اعضای آن دشوارتر می کند.
از اوت 2017 به این طرف، آمریکا مانع از انتخاب نامزدهای قضاوت در نهاد استیناف سازمان تجارت جهانی شده که یک نهاد مهم برای میانجیگری جهت حل اختلافات تجاری کشورها است. دولت آمریکا می گوید این نهاد پا را از اختیارات قانونی اش فراتر گذاشته است.
نماینده تجاری آمریکا در گزارش سالانه خود گفته بود: «سازمان تجارت جهانی، همیشه آن گونه که انتظار می رفته عمل نکرده است... این سازمان به جای عمل کردن به عنوان یک مجمع گفت وگو جهت ایجاد قواعد جدید و بهتر توسط کشورها، گاهی صرفا محل جولان سیستم حل اختلاف بوده که در آن قضات تلاش کرده اند اولویت های سیاسی خود را بر کشورهای عضو دیکته کنند.»
اگر آمریکا این خط مش را ادامه دهد، نهاد استیناف سازمان در اواخر سال 2019 عملا فلج خواهد شد و فاقد حداقل 3 قاضی برای امضای احکام صادره خواهد بود.