برانسون هیچگاه فکر نمی کرد که به راس یک بحران دیپلماتیکی تبدیل شود که جدی ترین بحران ارزی ترکیه را در دو دهه رقم بزند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، هنگامی که در اواخر تابستان سال 2016 ماموران پلیس را پشت در خانه خود در «ازمیر» دید، فکر می کرد علت حضور آنها، یک ملاقات معمولی برای چک کردن و ساماندهی برگه های اقامت اش در ترکیه است. اما او بازداشت شد و پس از گذشت ماه ها، هنوز در زندان است. او هیچگاه فکر نمی کرد که به راس یک بحران دیپلماتیکی تبدیل شود که جدی ترین بحران ارزی ترکیه را در دو دهه رقم بزند.
این فرد کسی نیست جز کشیش «اندرو برانسون».
زندگی نامه
«اندرو کریگ برانسون» در تاریخ 3 ژانویه 1968 در کارولینای شمالی در آمریکا به دنیا آمد. او در سال 1991 از دانشگاه الهیات انجیلی «تریتیک» فارغ التحصیل شد.
او از 23 سال پیش در کلیسای ازمیر مشغول به کار است.
بازداشت
برانسون که برای اقامت دائم در ترکیه درخواست داده بود، در 7 اکتبر سال 2016 متهم به عضویت در جنبش گولن که دولت ترکیه آن را به عنوان یک سازمان تروریستی مدر نظر گرفته، شد و از آن زمان در زندان به سر می برد. اتهامات او بعدها اصلاح شد و جاسوسی و تلاش برای سرنگونی دولت هم به آن افزوده شد. برانسون در یک سلول کوچک با 17 زندانی ترکیه ای دیگر که آنها هم متهم به وابستگی به جنبش گولن هستند، هم بند است.
از اکتبر سال 2017، برانسون به آمریکایی هایی پیوسته است که به اتهامات مشابه در ترکیه دستگیر شده اند؛ از جمله «اسماعیل کول» استاد شیمی در دانشگاه «ویدنر» در ایالت پنسیلوانیا و برادرش «مصطفی کول» که در اوت 2016 بازداشت شدند.
اتهام و محاکمه
دولت ترکیه عمدتا اعلام کرده است که برانسون عضو جنبش گولن است، اما همچنین می گوید که او با پ ک ک همکاری می کند و با سرویس جاسوسی آمریکا نیز مشارکت دارد. ترکیه تأکید کرده است که برانسون علاقه مند به سرنگونی دولت ترکیه بوده و او ظاهرا به برنامه ریزی کودتا کمک کرده است، که او این اتهامات را انکار می کند.
اتهامات
شماری اتهامات علیه برانسون مطرح شده است.
وابستگی به گولن
گزارش شده که پرونده علیه برانسون بر اساس شهادت یک شاهد مخفی است؛ گرچه گزارش ها با آنچه دقیقا شاهد مدعی شده فرق دارد. در یک اتهام برانسون در یک رویداد مرتبط با گولن شرکت کرده بود و در دیگری، او در مورد روابط دوجانبه بین مسیحیان و جنبش گولن مثبت سخن گفته بود. برانسون همچنین به عضویت در یک سازمان تروریستی مسلح، جمع آوری اسرار دولتی برای جاسوسی، تلاش برای سرنگونی پارلمان و دولت ترکیه و تغییر قانون اساسی متهم شده بود.
براساس گزارش روزنامه صباح، دادستان تأکید می کند که او تماس های مکرر با یک مرد به نام «بکیر باز» دارد که به آنها گفته است که «آدم» سازمان گولن است. همچنین اعلام شده است که «داده های دیجیتال، اسناد، مکالمه تلفنی و سوابق برج های بی سیم» وجود دارد که ثابت می کند که او به آنها متصل است.
در جایی دیگر آمده است که دختر برانسون که در ترکیه بزرگ شده، یک ویدیو از تهیه یک غذای ترکیه ای به نام «مقلوبه» در گوشی آی فون خود داشته، که دولت ترکیه آن را کشف کرده است. بر اساس تحقیقات این همان غذایی است که طرفداران گولن معمولا می خورند.
دادستان تأکید می کند که او در سازماندهی اعتراضات پارک «گزی» در سال 2013 برای این سازمان شرکت داشته است. همچنین تأکید شده است که او فهرستی حاوی اطلاعات برای «کارگران پمپ بنزین در جنوب شرقی ترکیه»، «کارکنان راه آهن» یا «سربازان» را برای برقراری تماس داشته است. شاهد مخفی مذکور ادعا کرد که آنها نمی توانستند درک کنند این اطلاعات به چه معنا بوده، و احتمالا به این معنا بوده که آنها «مراکز لجستیک» بودند.
سوابق
دولت ترکیه تأکید می کند که سازمان گولن یک سازمان تروریستی است.
دادستان همچنین تأکید می کند که برانسون با گروه های مسلح کرد همکاری کرده است.
دادستانی بر این باور است که او به سرزمین کردها در سوریه یعنی کوبانی رفته است. همچنین تأکید شده است که او با نمادهای کرد نشان داده شده است.
دادستان تصریح می کند که او می خواهد کردستان را مسیحی کند.
ارتباط با آمریکا
دادستان ترکیه می گوید که برانسون در اقدام به کودتا به سیا کمک کرده است.
در رابطه با مسائل مربوط به مسیحیت، دادستان همچنین می گوید که در «آژانس جاسوسی آمریکایی» چیزی است که «گروه مورمون» نامیده می شود.
یکی از شاهدان نیز گفته است که کلیسای برانسون به دلیل حمایت از پ.ک.ک، نقطه عطفی برای هماهنگی بین سیا و کردهای سوریه بود.
ارتباط با مسیحیت
دادستان همچنین مسائل گسترده تری را در مورد مسیحیت و دولت آمریکا مطرح کرده است.
این پرونده حاوی «بحث طولانی در مورد نفوذ مورمون ها در ترکیه»، (برونسون مورمون نیست) همراه با اتهاماتی مبنی بر این بود که هر کلیسا در آمریکا با برخی سازمان ها در ارتباط است.
طرح مسائل بیشتر توسط رسانه های ترکیه
در روز 14 دسامبر 2016 روزنامه صباح بر اساس اظهارات یک خبرچین نوشت که برانسون، در حالی که کمک ها را در میان پناهندگان سوری توزیع می کرده، سعی کرده ترکیه را با موعظه های گولنی و حمایت از پ ک ک دچار شکاف کند. روزنامه دولتی «تقویم» نیز نوشت که برانسون «عضو سطح بالای جنبش گولن» و یک جاسوس آمریکایی است که سیا او را به عنوان مهره اش برای راه اندازی کودتای 2016 در این کشور گمارده بود.
«ارگون دیلر» سردبیر تقویم تأکید کرد که برانسون با کمک آموزش های سازمان اطلاعاتی خود، اقدام سوء قصدش را ناکام گذارده و گفت که برانسون در سراسر منطقه تاثیرگذار است. دیلر گمانه زنی کرد که سازمان سیا برانسون را در زندان به قتل می رساند.
واکنش ها
برانسون گفته است: «من عضو جنبش اسلامی نیستم. من هرگز در زندگی ام هیچ عضو جنبش گولن را ندیده ام.» در مارس سال 2017 برانسون در نامه ای به دونالد ترامپ گفت: «اجازه دهید دولت ترکیه بداند که تا زمانی که من را آزاد نکنید، با آنها همکاری نخواهید کرد.»
براساس نامه ای که در فوریه 2017 خطاب به رئیس جمهور ترکیه نوشته شده و به امضای 78 عضو کنگره آمریکا رسیده بود، «به نظر می رسد که هیچ شواهدی وجود ندارد که ثابت کند او در عضویت یک سازمان تروریستی مسلح بوده باشد.»
درخواست برای آزادی برانسون در ماه فوریه 2017 تحت کارزاری با نام «ما مردم» راه اندازی شد اما بعدا بدون جمع آوری امضاهای کافی بسته شد. «مرکز آمریکایی برای حقوق و عدالت» درخواست های مشابهی را در وب سایت اصلی خود منتشر کرد.
کلیسای پروتستان انجیلی آمریکا برای آزادی برانسون 7 الی 8 اوت 2017 را روز دعا و نیایش اعلام کرد.
روابط بین المللی
بحث در مورد این پرونده یکی از مواردی است که نشان دهنده روابط بدتر بین دو دولت است. ایالات متحده قبلا در مورد خرید موشک های اس 400 از روسیه ابراز نگرانی کرده است.
در 28 سپتامبر سال 2017 اردوغان گفت که ایالات متحده باید فتح الله گولن را با آندرو برانسون مبادله کند.
دادگستری فدرال به تنهایی پرونده های استرداد در ایالات متحده را تعیین می کند. فرمان اوت 2017 به اردوغان اختیار تایید تبادل خارجیان بازداشت شده یا محکوم با افرادی که در کشورهای دیگر بازداشت هستند را داده است. مقامات ناشناس در آمریکا به خبرنگاران گفته اند که دولت ترکیه هنوز مدارک کافی در اختیار دادگستری ایالات متحده برای متهم کردن گولن ارائه نکرده است.
در تاریخ 5 ژوئیه 2018 و در آستانه روز سوم دادگاه کشیش برانسون، 98 عضو پارلمان اروپا، از همه طیف های سیاسی و 21 کشور، یک نامه سرگشاده برای یادآوری به اردوغان در خصوص «تعهدات اروپایی و بین المللی جمهوری ترکیه در رابطه با آزادی مذهب، ممنوعیت بازداشت خودسرانه و حق دادرسی عادلانه» ارسال کردند. او به این موضوع اعتراض کردند که این کشیش یک سال و نیم از عمرش بدون تفهیم اتهام در زندان به سر برده است.
در تاریخ 18 ژوئیه 2018، ترامپ در توییتی خطاب به اردوغان خواستار آزادی برانسون شد. ترامپ امتناع دولت ترکیه برای آزادی برانسون را یک «رسوایی کامل» خواند و او را «گروگان» توصیف کرد و از برانسون علیه اتهامات دولت دفاع کرد.
در روز 26 ژوئیه 2018، «مایک پنس» معاون رئیس جمهور آمریکا، اردوغان را تهدید به تحریم ترکیه در صورت آزاد نکردن برانسون کرد. در همان روز ترامپ توییتی را منتشر کرد، مبنی بر اینکه آمریکا به دلیل بازداشت برانسون تحریم ها را علیه ترکیه اعمال خواهد کرد.
در 1 اوت 2018، وزارت خزانه داری آمریکا تحریم هایی را علیه دو مقام ارشد دولتی ترکیه که در بازداشت برانسون دخیل بودند، اعمال کرد. «دانیل گلاسر» یکی از مقامات وزارت خزانه داری پیشین در دولت «باراک اوباما» گفت: «قطعا اولین بار است که آمریکا یکی از متحدان خود را در ناتو تحریم می کند.»
برای ایجاد فشار اقتصادی، هر دو طرف به اعمال تعرفه ها روی آوردند.
اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، اقدامات آمریکا را در این مورد به عنوان ترجیح دادن کشیش برانسون بر روابط استراتژیک بین آنکارا و واشنگتن توصیف می کند و این روی برگرداندن از آنکارا را ناامید کننده خوانده است.
کشیش یا نیروی ویژه جاسوس
سومریه نیوز هفته نوشت انتشار عکس های قدیمی از «اندرو برونسون» کشیش آمریکایی بازداشت شده در ترکیه، در حالی که در جریان لشکرکشی آمریکا به عراق شمش طلا در دست دارد، شخصیت واقعی این کشیش آمریکایی که واشنگتن اصرار بر آزادی اش دارد را فاش کرده است.
بر اساس گزارش هایی که به سال 2004 و 2010 بر می گردد این کشیش 50 ساله یکی از نیروهای مارینز آمریکا بود که به همراه نیروهای ویژه آمریکایی وارد بغداد شدند و از جمله نیروهایی بود که ماموریت های ویژه به آنها واگذار شد؛ ماموریت هایی از جمله سیطره بر دارایی ها، طلا و محتویات کاخ های صدام حسین رئیس جمهور(معدوم) عراق و آثار تاریخی این کشور.
واشنگتن اکنون این نگرانی و ترس را دارد که این کشیش این اسرار را فاش کرده است و شاید سازمان اطلاعات ترکیه این اطلاعات را به دست آورده است؛ امری که کار را برای دولت آمریکا که تهدیدهایش علیه ترکیه را به شکل دیوانه واری بیشتر می کند، پیچیده می کند.
برخی اطلاعات نیز به بیرون درز کرده است که نشان می دهد نیروهای ویژه آمریکایی که در ترکیه حضور دارند تلاش کردند این کشیش را ترور کنند تا اطلاعات حساسی که در اختیار دارد را فاش نکند؛ اطلاعاتی که در صورت فاش شدن به روابط دو همپیمان ترک و آمریکایی آسیب اساسی می رساند، اما نیروهای ویژه آمریکا موفق به ترور این کشیش نشدند.
بازداشت این کشیش در ترکیه در سال 2016 بعد جدیدی به روابط متشنج ترکیه و ایالات متحده آمریکا داد و تبدیل به یکی از عوامل اصلی شدت گرفتن تنش و بحران میان دو کشورشد.
پس از کودتای نافرجام جولای 2016 ترکیه «فتح الله گولن» مبلغ دینی ترک ساکن آمریکا را متهم به دست داشتن در این کودتا کرد و خواستار تحویل وی به هر قیمت ممکن است اما آمریکا خواسته را رد کرده است.
برونسون از جمله بازداشت شده هایی است که ترکیه آنها را متهم به تجسس و کمک به سازمان های تروریستی می کند. «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا تهدید کرد که در صورتی که ترکیه وی را فورا آزاد نکند تحریم های گسترده ای را علیه آنکارا اعمال می کند و در سایه اصرار ترکیه بر تصمیم اش واشنگتن تحریم هایی علیه این کشوراعمال کرد که منجر به فروپاشی ارزش لیره ترکیه و آسیب به اقتصاد این کشور شد.
زندگی شخصی
برانسون ازدواج کرده و 3 فرزند دارد. همسر او «نوراین» ابتدا همراه با او بازداشت شد اما پس از 13 روز آزاد شد.
نوراین در مارس 2017 با «رکس تیلرسون» وزیر خارجه وقت دیدار کوتاهی داشت.
دختر آنها در کنگره و شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو سخنرانی هایی داشته و خواستار دخالت برای آزادی پدرش شده است.
برانسون تولد 50 سالگی اش را در زندان بوده است.