پایگاه خبری جماران: نخست وزیر عراق هفته اخیر گفت، «گرچه مخالف تحریم‌های آمریکا علیه ایران است، اما به این تحریم‌ها پایبند خواهد بود. وی تاکید کردکه منافع و مصالح عراق حکم می‌کند که این کشور، در مناقشه بین ایران و آمریکا، به تحریم‌های تعیین شده پایبند باشد.»
اما در پی واکنش‌ها به این اظهارات دفتر نخست وزیری عراق با انتشار بیانیه ای، بر حفظ روابط ویژه با ایران تاکید کرد. حیدر العبادی نخست وزیر عراق بر عمق روابط میان عراق و ایران، منافع گسترده بین دو کشور و اهمیت حفظ این روابط تاکید کرد.
در همین رابطه یک کارشناس امور خاورمیانه معتقد است: ما باید برخورد ظریفی با مسائل عراق داشته باشیم. این رفتار بسیار مثبتی بود که مسئولان رسمی ما موضع گیری یا اظهارنظری درباره سخنان العبادی نکردند، زیرا هرگونه وابستگی کشورهای همسایه به ایران، از نظر مردم آن کشورها و استقلال آنها، همچنین از لحاظ فشارهایی که ممکن است بر آن کشورها اعمال شود، به ضرر مردم آنهاست و عراق نیز از این موضوع استثنا نیست.
ما باید برخوردی ظریف با مسائل عراق داشته باشیم/ رفتار بسیار مثبتی بود که مسئولان رسمی ما اظهارنظری درباره سخنان العبادی نکردند
حجت الاسلام والمسلمین شریعتی دهاقانی درباره اظهارات اخیر حیدرالعبادی نخست وزیر عراق گفت: به نظر من، موضوع اظهارنظر العبادی درباره روابط اقتصادی با ایران با توجه به تحریم ها، شتابزده بود. به نحوی که خود وی نیز متوجه شد که این موضع گیری شتابزده، هم برای خودش و هم کشور عراق آثار منفی به دنبال خواهد داشت؛ زیرا اقتصاددانان و دست اندرکاران عراق هم معتقدند که آن‌قدر این دو کشور و ملت به هم نزدیک هستند که اجرای این تحریم ها را با مشکلاتی جدّی روبه رو می کند، چه رسد به اینکه بخواهند رابطه خود را قطع کنند.
وی افزود: خوشبختانه حیدر العبادی ضمن اصلاح اظهارات خود، بیان کرد که به دلیل عدم تحریم بانک های عراق، تنها معاملات دلاری را با ایران انجام نخواهد داد و بر معاملاتی که با یورو و دینار و ریال انجام می شوند، خللی وارد نخواهد شد. ما باید برخوردی ظریف با مسائل عراق داشته باشیم؛ این رفتار بسیار مثبتی بود که مسئولان رسمی ما موضع گیری یا اظهارنظری درباره سخنان العبادی نکردند، زیرا هرگونه وابستگی کشورهای همسایه به ایران، از نظر مردم آن کشورها و استقلال آنها، همچنین از لحاظ فشارهایی که ممکن است بر آن کشورها اعمال شود، به ضرر مردم آنهاست و عراق نیز از این موضوع استثناء نیست.
رفتارها و برخوردهای العبادی در قبال مسائل مختلف، پخته تر و سنجیده تر از نوری المالکی بود
این کارشناس مسائل خاورمیانه در ادامه گفت: عراق هرقدر که استقلال بیشتری داشته باشد و در عین حال روابط دوستانه تری با کشورهای هم جوار به ویژه ایران داشته باشد، به نفع ماست. متاسفانه در دوره آقای نوری المالکی با وجودی‌که به ایران نزدیکتر بود، اما تمام فسادهای دوره او و همچنین عدم کارایی اش در جلوگیری از داعش و تشدید شکاف های میان شیعه و سنی در آن کشور، به پای ایران نوشته می شد.
هرگونه حضور در کشورها باید با منافع ملی ما مرتبط باشد و به گونه ای نباشد که سریعاً بعد از شنیدن اظهارنظرها یا ناسپاسی برخی کشورها، علیه ارتباط ها و حضور عاقلانه در این کشورها موضع گیری کنیم.
وی بیان کرد: رفتارها و برخوردهای العبادی در قبال مسائل مختلف، پخته تر و سنجیده تر از نوری المالکی بود. این درحالی است که بعضی ها در ایران اصرار داشتند که نوری المالکی مجددا روی کار بیاید، ولی به دلیل آنکه روابط آقای سیستانی به عنوان مرجعیت شیعه در عراق با آقای العبادی خوب بود، ایران قبول کرد که آقای العبادی روی کار بیاید. عملکرد وی نیز در رابطه با برقراری ارتباط با کشورهای عربی و کشورهای همسایه و همچنین حل مشکل کردستان عراق، پخته تر از دیگران بود.
باید در موضع گیری های خود حتی درقبال عراق، بسیار با احتیاط عمل کنیم
وی بیان کرد: ایران نیز به حیدر العبادی کمک کرد تا در این مسیر حرکت کرده و بحران کردستان را پشت سر گذارد. امروز ما نباید به این مسأله افتخار کنیم که برای نمونه پایتخت کشورهای همسایه را اشغال کردیم یا اینکه آن کشورها بدون نظر ما تصمیم نمی گیرند؛ هر زمانی که ما چنین اظهاراتی در کشور کردیم، در کشورهای همسایه عکس العمل های بسیار بدی به وجود آمده است. بنابراین، با توجه به موضع گیری های کشورهایی نظیر ترکیه، چین، روسیه و حتی پاکستان در قبال تحریم های ایران، ما چنین توقعی از عراق و آقای حیدرالعبادی که نسبتاً عاقلانه تر از سایرین برخورد می کرد، نداشتیم. اما با توجه به اظهارنظر تازه ایشان و برخی از گروه های سیاسی عراق مبنی بر پیوند عمیق میان ملت های دو کشور، ما باید در موضع گیری های خود حتی درباره این موضوع که عراق موظف به پرداخت غرامت های دوران جنگ است، بسیار با احتیاط عمل کنیم.
امروز اسرائیل و آمریکای ترامپ به شدت به دنبال تفرقه افکنی در منطقه هستند
سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری اسلامی گفت: این‌ها مواردی هستند که باید بسیار با احتیاط بیان شوند، به این دلیل که ملت ها در چنین مواردی آماده تحریک هستند و ممکن است دیگران از این وضعیت بهره برداری کنند. بی تردید امروز اسرائیل و آمریکای ترامپ به شدت به دنبال تفرقه افکنی در منطقه هستند، لذا ما باید به گونه ای عمل کنیم که ملت ها در عین اینکه استقلال و هویت خود را حفظ می کنند، بتوانند به رغم فشارها در کنار هم بمانند. کشورها نباید هویت خود را در جنگ با همسایگانشان جستجو کنند، چنانکه صدام هویت کشورش را در جنگ با ایران و کویت می دید. بنابراین، ما که امروز آن مرحله را پشت سر گذاشتیم، باید پخته‌تر و عاقلانه‌تر عمل کنیم.
حمایت ما از کشورهای دیگر باید بر اساس منافع خودمان باشد
شریعتی دهاقان گفت: به عقیده من، حمایت ما از کشورهای دیگر باید بر اساس منافع خودمان باشد، یعنی اگر در سوریه و عراق حمایت های بیش از حدی صورت می گیرد، باید در آن تجدیدنظر شود و این گونه نباشد که بعد از این حمایت ها به دنبال اظهارنظرها و مواضعی باشیم که جبران کننده حمایت های ما باشند. بنابراین هرگونه حمایت و کمک بیش از حدّ به کشورها در جایی که ما خودمان نیازمند هستیم، حتماً مورد سوال قرار می گیرد. باید در ابتدا این سیاست را مورد تجدیدنظر قرار دهیم و سیاست‌های ما نباید به گونه‌ای باشد که به واسطه آنها با یک مویز، سردی و با یک کشمش دچار گرمی شویم. نباید با هرگونه اظهارنظر سریع، منافع ملی بر مبنای حضور یا کمک عاقلانه به کشورها زیر پا گذاشته شود.
نباید بعد از شنیدن اظهارنظرها یا ناسپاسی برخی کشورها، علیه ارتباط ها و حضور عاقلانه در این کشورها موضع گیری کنیم
رایزن فرهنگی اسبق در لبنان و سوریه اظهار کرد: امروز بسیاری از حضورهای جزئی در مسائل عراق، قابل تجدید نظر هستند و باید روی آن کار شود. ما نباید در تمام جزئیات مسائل کشورهای منطقه حضور داشته باشیم و به این موضوع افتخار کنیم؛ زیرا این تأثیرات و حضورها ممکن است گاهی نتیجه ای عکس در بر داشته باشد. برای نمونه می توان به برخی تظاهرات هایی اشاره کرد که مردم کشورهای همسایه داشتند و در آن شعارهایی علیه ایران سرمی دادند. ما باید از بالا برخورد کرده و برادر همه باشیم. از اهل تسنن و تشیّع گرفته تا احزابی که خود را به ایران نزدیک دانسته یا حتی نمی دانند، ما باید خود را برادر بزرگتر آنها بدانیم.
وی در پایان با بیان اینکه دخالت بیش از اندازه در مسائل کشورها به ضرر ما خواهد بود، گفت: باید به گونه ای عمل کنیم که بعدها از حضور در پایگاه ها و مشاوره نظامی دادن به کشورها دچار پشیمانی نشویم. در مجموع هرگونه حضور در کشورها باید با منافع ملی ما مرتبط باشد و به گونه ای نباشد که سریعاً بعد از شنیدن اظهارنظرها یا ناسپاسی برخی کشورها، علیه ارتباطها و حضور عاقلانه در این کشورها موضع گیری کنیم.
