بازار جهانی اکنون با کمبود نفت مواجه نیست، اما به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، برای جبران کاهش صادرات ایران با چالش مواجه خواهد شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، نیویورک تایمز در گزارش نوشت: «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا با انتشار توییتی از عربستان سعودی خواسته است که تولید نفتش را بهطور عمده افزایش دهد تا جلوی افزایش قیمت سوخت را بگیرد.
ترامپ در توییتی نوشته است که از «ملک سلمان» پادشاه عربستان درخواست کرده که خروجی نفتش را تا دو میلیون بشکه در روز افزایش دهد.
رئیس جمهور آمریکا در توییتش نوشته است که پادشاه سعودی این درخواستش را «پذیرفته است!»
اما ساعتی بعد از این توییت ترامپ، ریاض با صدور بیانیه ای تماس تلفنی سران دو کشور را تایید کرد اما چیزی درباره توافق برای افزایش تولید نفت اعلام نکرد.
در بیانیه منتشر شده در خبرگزاری رسمی عربستان سعودی آمده است: «طی این تماس، سران دو کشور بر لزوم اقداماتی برای حفظ ثبات بازار نفت و رشد اقتصاد جهانی تاکید کردند.»
خبرگزاری رسمی سعودی صرفا اعلام کرده است که این دو درباره لزوم تثبیت بازار نفت صحبت کرده اند اما تایید نکرده که عربستان سعودی پذیرفته باشد آن گونه که رئیس جمهور آمریکا گفته، روزی 2 میلیون بشکه به تولید نفت بیافزاید.
ترامپ نوشته است این درخواست با توجه به «اوضاع در ایران و ونزوئلا» لازم بوده است.
در ماه های اخیر ترامپ با ارسال پیام ها و انتشار توییت هایی فشار بر سعودی ها و سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) را برای افزایش عرضه نفت تشدید کرده است.
در هفته های اخیر دولت ترامپ اعلام کرده است که تحریم ها علیه ایران را باز می گرداند و می خواهد مانع تزریق نفت صادراتی ایران به بازار شود. نگرانی های در مورد کاهش عرضه نفت، قیمت این محصول را افزایش داده است. تحلیلگران می گویند کمک عربستان برای جبران کاهش عرضه نفت خام ایران، برای ترامپ حیاتی است. «هلما کرافت» تحلیلگر موسسه «آر بی سی کپیتال مارکت» می گوید: «به نتیجه رسیدن استراتژی ترامپ، به عربستان بستگی دارد.» اگر عربستان به درخواست ترامپ پاسخ مثبت ندهد، قیمت نفت افزایش خواهد یافت و آسیب سیاسی به آمریکا وارد خواهد شد.
«جیسون بوردوف» رئیس مرکز «سیاست انرژی جهانی» در دانشگاه کلمبیا گفت: «تصور اینکه امسال بهای نفت به 100 دلار در بشکه برسد، کار سختی نیست.»
قیمت جهانی نفت در هفته گذشته افزایش پیدا کرد؛ از جمله بعد از آن که آمریکا اعلام کرد تحریم ها علیه ایران را باز می گرداند.
هفته گذشته اوپک و همینطور روسیه توافق کردند که عرضه نفت را افزایش دهند اما این اقدام هم جلوی افزایش قیمت جهانی را نگرفت.
عربستان سعودی عمده ترین صادرکننده نفت در جهان است و در ماه مه، روزانه حدود 10 میلیون بشکه نفت عرضه کرد.
گزارش شده است که این کشور توانایی تولید یک میلیون و 500 هزار تا 2 میلیون بشکه دیگر را هم دارد. ولی کارشناسان گفته اند که احتمال دارد ریاض چندان اشتیاقی برای برآورده کردن این درخواست رئیس جمهور آمریکا نداشته باشد.
یک مقام سعودی گفته است: «عربستان سعودی واقعا علاقه ندارد که بیش از 11 میلیون بشکه در روز تولید کند و هیچ قصدی برای افزایش ظرفیت کنونی اش ندارد. چون برایش گران تمام می شود.»
تحریم ها علیه تهران در سه سال گذشته و بعد از توافق هسته ای ایران با شش قدرت جهانی کاهش یافته بود و ایران از سال 2016 به جایگاه خود به عنوان یکی از عمده عرضه کنندگان نفتی در جهان بازگشته بود و روزانه در حدود 2.5 میلیون بشکه یعنی بیش از 2 درصد از عرضه جهانی را تامین می کرد. بازرگانان نگرانند که کاهش صادرات ایران موجب کمبود عرضه شود و در نتیجه قیمت ها را به شدت افزایش دهد.
کرافت گفت: «اگر ما 2 میلیون بشکه نفت را از بازار خارج کنیم، چه در تانکرهای نفتی باقی می ماند؟»
برای مثال عربستان می گوید روزانه 2 میلیون بشکه نفت اضافی در اختیار دارد اما کارشناسان شک دارند که این کشور بدون حفاری و دیگر عملیات هایی که زمان بر است، بتواند به راحتی بیش از 700 هزار بشکه به تولید روزانه اش بیافزاید.
«دیوید فایف» اقتصاد دان ارشد گروه «گونوور» می گوید: «دستیابی به چنین افزایشی به این سرعت مقدور نیست.»
از سوی دیگر با وجودی که آمریکا به سرعت تولید خود را افزایش داده، تحلیلگران پیش بینی کرده اند این رشد در ماه های آتی با توجه به کمبود خطوط نفتی انتقال نفت به بازار کاهش یابد.
همزمان درگیری ها در لیبی موجب اختلال در بازار نفتی این کشور شده، در حالی که تولید نفت ونزوئلا که زمانی یکی از تولیدکنندگان اصلی بود، در دو سال اخیر به حدود 1 میلیون بشکه در روز کاهش یافته و انتظار می رود در ماه های آینده هم با کاهش بیشتری مواجه شود.
بازار اکنون با کمبود مواجه نیست. اما بازرگانان نگرانند که تمامی این مشکلات بازار را به سمت کمبود سوق دهد. برآوردهایی در مورد اینکه هر کشوری تا چه حد توان افزایش عرضه را دارند، وجود دارد اما به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، بازار نفت جهانی برای جبران کاهش صادرات ایران در کنار دیگر مشکلات موجود، با چالش مواجه خواهد شد.
ترامپ در ماه مه اعلام کرد که آمریکا از توافق با ایران کنار می کشد و تحریم ها را علیه ایران بازمی گرداند. این در حالی است که آژانس بین المللی انرژی هسته ای در سه سال گذشته همواره پایبندی ایران به تعهداتش در توافق هسته ای را تایید کرده است.
پنج قدرت جهانی دیگر که طرف این توافق بودند، مخالف این تصمیم آمریکا بودند.
این در حالی است که ترامپ بارها از اوپک نیز انتقاد کرده؛ هر چند هم پیمان اصلی دولت او یعنی عربستان سعودی، عضو کلیدی و تعیین کننده ای در این گروه صادرکنندگان نفت است.