پر واضح است که رهبران سوریه سیاست مرحله به مرحله را برای مقابله با دشمنان زیاد این کشور روی اراضی اش دنبال می کنند؛ درک کردند که طرح تقسیم سوریه مرحله دوم پس از شکست داعش است و آمریکا این طرح را به طور کامل در پیش گرفته است به همین دلیل متوجه این خطر شده و آماده مقابله با آن می شوند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، عبدالباری عطوان در تحلیلی در روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم نوشت: وزارت خارجه سوریه این روزها به شکل چشمگیری نه در عرصه مقدمه سازی برای کنفرانس های وین یا سوچی که راه حل های سیاسی را مورد بررسی قرار می دهند فعال شده است بلکه در عرصه هشدار دوگانه به ترکیه که تهدید به حمله به شهرهای «عفرین» و «منبج» برای از بین بردن نیروهای حمایت مردمی کُرد در این دو شهر می کند و به ایالات متحده آمریکا که «رکس تیلرسون» وزیر خارجه اش تأکید کرد که ارتش آمریکا در سوریه برای تحقق سه هدف باقی می ماند: اول جلوگیری از بازگشت داعش پس از شکست اش در الرقه و موصل، دوم مواجهه با نفوذ ایران و سوم بیرون کردن بشار اسد رئیس جمهور سوریه از قدرت، فعال شده است.
این سخنان تیلرسون که دیروز در استانفورد طی سخنرانی درباره سیاست خارجی کشورش بیان شد، سکوت دولت سوریه را شکست و باعث شد که ترتیب اولویت های خود را مورد بازنگری قراردهد و طرح هایی برای رویارویی با دخالت نظامی آمریکا در شرق فرات با بیش از هزار نیروی مارینز و طرح هایش برای ایجاد پایگاه های نظامی دائمی در شمال سوریه که هدفش ایجاد کشور کردها و تشکیل ارتشی برای حمایت از آن با 30 هزار نیرو، تدوین کند. سرهنگ «ریان دالون» سخنگوی نیروهای ائتلاف بین المللی که با داعش می جنگد یک هفته پیش تشکیل چنین ارتشی را اعلام کرد و گفت که آمریکا آموزش و تسلیح آن را به عهده دارد.
پر واضح است که رهبران سوریه سیاست مرحله به مرحله را برای مقابله با دشمنان زیاد این کشور روی اراضی اش دنبال می کنند؛ درک کردند که طرح تقسیم سوریه مرحله دوم پس از شکست داعش است و آمریکا این طرح را به طور کامل در پیش گرفته است به همین دلیل متوجه این خطر شده و آماده مقابله با آن می شوند؛ همانطور که در بیانیه منتسب به یک منبع در وزارت خارجه سوریه آمده است که تأکید کرد:« حضور نظامی آمریکا در اراضی سوریه غیر مشروع و غیرقانونی است و نقض قوانین بین المللی و حاکمیت ملی سوریه است و هدفش حمایت از گروه داعش است که دولت اوباما رئیس جمهور سابق آمریکا آن را به وجود آورد و سوریه با این حضور غیر قانونی مقابله خواهد کرد».
بیانیه وزارت خارجه سوریه زمان و چگونگی مقابله با حضور نظامی غیرقانونی را مشخص نکرده است و لیکن بیانیه «عجیب» و «مبهم» و غافلگیر کننده «اتاق عملیات نیروهای همپیمان سوریه» صادر شد که به انجام حملات ضد نیروهای آمریکایی در سوریه و منطقه در زمان مناسب در واکنش به بمباران یگان های ارتش سوریه در منطقه مرزی« التنف» واقع در مرزهای سوریه با عراق و اردن توسط نیروهای ائتلاف، تهدید کرد. این بیانیه سکوت را «خویشتنداری و نه ضعف» توصیف کرد.
این نخستین بار است که در آن درباره این«اتاق عملیات» می شنویم و بعید نیست که به مثابه نیروهای «حشد الشعبی جدید سوریه، ایران، عراق و لبنان» باشد که انجام عملیات جنگی علیه نیروهای آمریکایی در شمال شرق سوریه و چه بسا در عراق نیز (تعداد نیروهای آمریکایی در عراق پنج هزار نیرو است) به عهده می گیرد به مانند مقاومت عراق در برابر اشغال این کشور توسط آمریکا پس از اشغال آن در سال 2003.
تیلرسون از سوریه و ایران و همپیمانانش چه چیزی توقع دارد زمانی که می گوید نیروهای کشورش حتی پس از نابودی داعش برای مواجهه با نفوذ ایران و از بین بردن این نفوذ و خارج کردن اسد از قدرت در سوریه می مانند؟ آیا انتظار دارد که کشورهای سوریه و ایران به سمتش گل پرتاب کنند؟ و برایش جشنواره هایی برگزار کنند؟
چالش بزرگ استراتژیک که رهبران سوریه با آن مواجه هستند احتمال ورود به دو رویارویی نظامی در آن واحد است یعنی رویارویی با آمریکا و طرح های جدایی طلبانه اش در شمال سوریه و تهدیدهای ترکیه برای حمله زمینی به شهرهای عفرین و منبج که تحت سیطره نیروهای حمایت مردمی کرد هستند.
آقای «فیصل المقداد» معاون وزیر خارجه سوریه روز گذشته –پنجشنبه- هشدار داد که نیروی هوایی سوریه آماده انهدام هواپیماهای ترکیه در صورت انجام هر گونه حمله ای به شهرهای عفرین و منبج هستند و تأکید کرد که نیروی دفاع هوایی سوریه توان خود را به طور کامل بازیافته و آماده انهدام اهداف هوایی ترکیه در آسمان سوریه است زیرا هر گونه عملیاتی در منطقه عفرین تجاوز ارتش ترکیه به اراضی سوریه به شمار می رود.
ما بر این باور هستیم که آقای المقداد این گونه تهدیدها علیه ترکیه را بیان نمی کرد مگر آن که رهبران سوریه حمایت همپیمان روس را به دست آوردند؛ روسیه نیز با هر گونه دخالت ترکیه در عفرین مخالف است و روابط قوی با نیروهای کرد که شهر را در کنترل دارند برقرار کرده و نیروهای روسیه نیز در آن حضور دارند.
«رجب طیب اردوغان»رئیس جمهور ترکیه که روابط کشورش با آمریکا و روسیه به دلیل حمایت آنها از کردها که شبه نظامیان آنها را در شمال سوریه در فهرست تروریسم قرار داده، متشنج می شود، نمی تواند در آن واحد با دو کشور بزرگ برخورد کند و در نهایت هر دو را از دست می دهد به همین دلیل ژنرال« خلوصی آکار»رئیس ستاد مشترک ارتش اش و آقای«هاکان فیدان» رئیس دستگاه اطلاعاتی ترکیه را برای دیدار اضطراری با «سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه فرستاد تا راه برون رفتی را پیدا کنند و حمایت رهبران روسیه از طرحش در از بین بردن ارتش کردهای مورد حمایت آمریکا در شمال شرق سوریه و از بین بردن نیروهای حمایت مردمی کرد در عفرین و منبج را به دست آورد.
نمی دانیم پیامی که این مسئولان ترک برای وزیر دفاع روسیه دارند، چیست لیکن بسیار دشوار است که به دلیل روابط عمیق مسکو و کردها توقع داشته باشیم که روسیه از این حمله حمایت کند. حتی اگر کار به «قرارداد خاصی» برسد، روس ها دارای خواسته هایی هستند که بارزترین آنها لغو«وتوی»ترکیه در زمینه مشارکت کردها در کنفرانس سوچی و نزدیکی و هماهنگی بیشتر میان رهبران ترکیه و همپیمانان سوریه و ایران برای مواجهه با خطر تجزیه(سوریه) توسط آمریکا است که همه را در منطقه تهدید می کند.
اردوغان در برابر گزینه های دشواری قرار دارد وی تهدید کرده است که ارتش کردهای مورد حمایت آمریکا را در نطفه در مهدش در شمال سوریه خفه می کند و تهدید به حمله به عفرین و منبج کرد و ارتشی متشکل از 22 هزار عنصر از مخالفان مسلح سوری ایجاد کرد تا در عملیات حمله به عفرین و منبج در کنارش باشند؛ یعنی او بالای یک درخت مرتفعی رفته است که بدون نردبان روسی نمی تواند از آن پایین بیاید.
سوریه همانطور که در بیانیه های وزارت خارجه اش آمده مخالفتی با خفه کردن ارتش کردها در نطفه و برخورد ترکیه و آمریکا ندارد بلکه آن را آرزو می کند لیکن در برابر دخالت ترکیه در عفرین سکوت نمی کند و اردوغان باید تصمیم بگیرد با چه کسی اول برخورد می کند با سوریه ای های مورد حمایت روسیه در شمال سوریه یا با کردهای مورد حمایت آمریکا در شمال شرق سوریه؟ برخورد با هر دو در عین حال یک عملیات انتحاری است و ما بر این باور نیستیم وی دست به این کار می زند.
سال 2018 سال جنگ های بزرگ در اراضی سوریه است.سالی است که در آن نقشه ائتلاف ها قطعا تغییر می کند و رویارویی ها از جنگ های نیابتی توسط کشورهای بزرگ از طریق سوری ها و کردها به جنگ های مستقیم منتقل می شود و در هر صورت سال جدید هنوز در ماه نخست خود است ولی نشانه ها ترسناک و وحشتناک است... و چاره ای جز انتظار نداریم.
کریم پورزبید
