تیغ تیز بحران سوریه روی گردن اردوغان

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، «عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در یادداشتی در روزنامه رأی الیوم به آخرین تحولات خاورمیانه پرداخت و  نوشت: مشارکت ایالات متحده آمریکا به شکل تأثیرگذار در جنگ علیه داعش در غرب عراق و شرق سوریه در درجه نخست  همانطور که سخنگویانش طی سه سال گذشته مدعی بودند، هدفش مبارزه با تروریسم نبود بلکه به منظور ایجاد کشور کرد در منطقه رسیدن مرزهای ترکیه،سوریه و عراق است که تبدیل به پایگاهی نظامی برای آمریکا به شکل دائمی شود و جایگزین پایگاه نظامی هوایی «اینجرلیک» ترکیه در همان نزدیکی شود و این کار را نیز با هماهنگی دولت اشغالگر اسرائیل انجام دهد.

نشانه های این طرح آمریکا بلافاصله پس از شکست داعش در «موصل» و بیرون کردنش از «الرقه» پایتختش در شرق سوریه به کمک نیروهای دموکراتیک سوریه خودش را نشان داد و سرهنگ«ریان دیلون» سخنگوی ائتلاف آمریکایی روز یکشنبه به خبرگزاری فرانسه گفت که کشورش قصد دارد نیرویی برای حمایت مرزها در کمربند امنیتی که از «اربیل» شروع می شود و تا دریای مدیترانه در طول مرزهای سوریه و ترکیه می رسد،  ایجاد کند و بهانه آمریکا برای این کار جلوگیری از بازگشت داعش است و این بهانه واضح و قانع کننده نیست.

ستون فقرات این نیرویی که تعداد آن سی هزار شبه نظامی است نیمی از آنها از نیروهای دموکراتیک کرد و نیمی دیگر از کردهایی جذب شده  هستند که کارشناسان آمریکا اکنون در حال آموزش آنهاست یعنی این نیروها محدود به نژاد کرد است و قرار است این نیروها ارتش کشور کرد را شکل دهند که ایالات متحده قصد تشکیل آن و نظارات و حمایت از آن در آینده نزدیک شود.

پر واضح است که ایالات متحده آمریکا پس از گذشت هفت سال دست داشتن در بحران سوریه و هزینه کردن هفت میلیارد دلار برای حمایت مالی و تسلیح و آموزش مخالفان سوری به عرب ها به عنوان همپیمان که بتوان در جبهه های جنگ به آنها تکیه کرد، دیگر اعتماد ندارد و به همین دلیل تصمیم گرفت به کردها روی بیاورد یا به عبارتی بهتر به سمت بیشتر سیاستمداران آنها روی بیاورد زیرا کردها دشمن همه قدرت ها در منطقه خاورمیانه به جز اسرائیل هستند از سوریه و عراق گرفته تا ترکیه به عبارتی دیگر دشمن ترک ها و عرب ها و مضاف بر اینکه کردها تنها افراد مسلحی بودند که تقریبا با شور و شوق وارد جنگ علیه داعش در سوریه و به شکل جزئی در عراق شدند.

این طرح آمریکا همه طرف ها در صحنه سوریه را عصبانی کرد و بعید نیست که آنها را در یک جبهه علیه این طرح متحد می کند. «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه تهدید کرد که این نیروها را در مهد آنها«از بین می برد» و تأکید کرد که ارتش ترکیه در حالت آمادگی کامل برای انجام عملیات نظامی بزرگ علیه این نیروهاست و این عملیات از شهرهای «عفرین» و «منبج» در شمال سوریه آغاز می شود. وزارت خارجه سوریه نیز با صدور بیانیه شدید اللحن اعلام کرد که « هر شهروند سوری عضو نیروهای جدید تحت حمایت آمریکا شود، خائن به ملت و میهن است و بر همین اساس با وی رفتار می شود».لیکن«سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه هشدار داد که «ایجاد منطقه ای که افراد مسلح مورد حمایت آمریکا بر آن سیطره دارند منجر به تقسیم سوریه می شود» و از واشنگتن خواست در این زمینه توضیح بدهد.

ایجاد رژیم کرد مستقل با حمایت آمریکا پاداشی است که آمریکا به ترکیه و رهبرانش در مقابل خدمات استراتژیکی آنکارا به واشنگنتن طی پنجاه سال گذشته، می دهد چه در چارچوب عضویت اش در پیمان ناتو و چه ایفای نقش در طرح آمریکا برای تجزیه سوریه و تلاش برای تغییر نظام در این کشور.

اقدام ارتش ترکیه در گلوله باران نیروهای کرد همپیمان آمریکا تحریک آمریکا به شمار می رود که بیش از 2هزار نیرو در اراضی سوریه دارد؛ امری که می تواند به رویارویی ترکیه و آمریکا منجر شو و به نظر می رسد که مخالفان ترکیه به رهبری حزب جمهوری این خطر را به خوبی درک کرد به همین دلیل به سرعت و بدون محافظه کاری از اردوغان رئیس جمهور ترکیه حمایت کرد.

اردوغان به تنهایی نمی تواند با طرح آمریکا در شمال سوریه، بدون حمایت از قدرت های بزرگ مانند روسیه، ایران، سوریه و عراق که به شدت با این طرح واشنگتن مخالف هستند و آن را خطری برای خود می دانند، مقابله کند لیکن مشکل در این نهفته است که رئیس جمهور ترکیه  هر از چند گاهی اقداماتی انجام می دهد که این همپیمانان احتمالی را «تحریک» می کند مانند نادیده گرفتن پرواز پهپادهایی که به پایگاه های نظامی روسیه در «حمیمیم» و «طرطوس» با پرواز از «ادلب» حمله کردند و سخنانی در تونس به زبان آورد که در آن «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه را به شدت مورد حمله قرار داد  و او را تروریست توصیف کرد و بار دیگر خواستار براندازی خودش و حکومتش شد. اردوغان این سخنان را بدون هشدار قبلی و پس از سکوتی طولانی به زبان آورد؛ امری که برخلاف توافق  رخ داد و ایران و روسیه دو همپیمان اصلی اسد رئیس جمهور سوریه  در منطقه را به چالش کشید.

اردوغان به سرعت بحران پهپادها با روسیه را با تماس تلفنی اش با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه حل کرد و تأکید کرد که یک گروه سوری در ادلب که هوادار آمریکاست بدون علم وی این پهپادها را به سمت پایگاه های روسیه فرستاد و اطلاعات کامل را در این زمینه برای تأیید دیدگاهش به روس ها داد که چه بسا به بمباران مرکز این گروه و انهدامش و انهدام انبارهای پهپادها و سلاح هایش منجر شد و تبرئه پوتین را در این زمینه به دست آورد لیکن نمی خواهد این کار را با دولت سوریه انجام دهد که در زمینه ایجاد رژیم احتمالی کرد در شمال سوریه با این کشور دغدغه مشترک دارد به رغم آن که چند بار و پیش از سخنانش در تونس درباره اهمیت نزدیکی ترکیه با سوریه و همکاری با حکومت دمشق سخن گفت و بعید ندانست که با خود اسد نیز دیدار کند و این را به خبرنگاران ترک گفت که وی را در سفر بازگشت اش از نشست سه جانبه سوچی با پوتین رئیس جمهور روسیه و «حسن روحانی» رئیس جمهوری ایران همراهی می کردند.

شمشیر خطر پیش روی در سوریه در حال نزدیک شدن به گردن اردوغان و حکومتش است و تهدید به تجزیه ترکیه می کند البته اگر در تجزیه سوریه بر اساس نژادی و طایفه ای و بر اساس طرح آمریکا به نتیجه برسد. اگر اردوغان مصلحت ترکیه را بالاتر از همه چیز بداند و در این مساله تردیدی نداریم، بنابراین باید یک طرح منطقه ای متضاد را به راه اندازد که کشورش، سوریه، عراق و ایران را با رهبری روسیه را در برگیرد..

چه بسا برخی ما را متهم به این کنند که ما اردوغان و سرعت تغییر ائتلاف هایش و موضع گیری هایش به شیوه غافلگیر کننده و غیرقابل توقع در برخی مواقع را  نمی شناسیم ولی واقعیت برخلاف این است و ما درباره وی چیزهای زیادی می دانیم لیکن در دو حالت خطر طرح آمریکا به اندازه ای که برای ترکیه بزرگ است برای کشورهای دیگر بزرگ نیست  حالت دخالت نظامی ترکیه به تنهایی و بدون چتر منطقه ای روسیه یا حالت سکوت و تحرک نشان ندادن؛ امری که باعث می شود ما گزینه اول را انتخاب کنیم...و خدا عالم تر است.