زمانی که کودک بودم، زمستان ها مه غلیظی اسکوپیه را در برمی گرفت. به قدری غلیظ بود که نمی شد فاصله یک متری خود را هم دید. اگر قرار بود کسی رانندگی کند یک نفر می بایست پیاده در جلوی ماشین راه می رفت و مسیر جاده را نشان می داد.
به گزارش جماران به نقل از خبرگزاری فرانسه، هر وقت که می خواهم نفسی در هوای زمستان تازه کنم، مجبور می شوم از شهر اسکوپیه پایتخت مقدونیه، بیرون روم و راهی تپه های اطراف شوم که شهر را در خود احاطه کرده اند.
در گذشته، آن بالا جز ابرهای به هم پیوسته و گرفته چیز دیگری دیده نمی شد اما اکنون با شهری زیر غبار مدفون شده و تعدادی آسمان خراش که نوک شان از ابرهای دود گرفته بیرون زده، مواجه می شویم.
زمانی که کودک بودم، زمستان ها مه غلیظی اسکوپیه را در بر می گرفت. به قدری غلیظ بود که نمی شد فاصله یک متری خود را هم دید. اگر قرار بود کسی رانندگی کند یک نفر می بایست پیاده در جلوی ماشین راه می رفت و مسیر جاده را نشان می داد.
اسکوپیه در بستر دره ای واقع شده که شمال و جنوب آن را مناطق کوهستانی احاطه کرده اند. به گونه ای که به عنوان « آبگیر» شناخته می شود. انگار که در کاسه ای قرار گرفته است. در شرایط آب وهوایی بدین معنی است که هنگامی مه و یا ابرها به داخل آن می افتند؛ دیگر به دام افتاده و راهی برای گذر ندارند و چندین روز اوضاع ادامه دارد. این مسئله در مورد آلودگی هم صدق می کند.
زمانی که جوان تر بودم، یاد ندارم حرف و یا نگرانی در رابطه با آلودگی هوا مطرح شده باشد. بنا به اظهار سازمان بهداشت جهانی، اکنون اسکوپیه درمیان 10 شهر اروپایی است که بالاترین میزان ذرات ریز مضر در هوا را دارند.
در طی 10 سال گذشته یکی از موضوعات مورد بحثی که به آن بسیار پرداخته می شد، همین مسئله بود. کسی را در اسکوپیه پیدا نمی کنید که برنامه ای در رابطه با پیگیری سطح آلودگی هوا بر روی تلفن همراه نداشته باشد.
آلودگی اغلب در زمستان زمانی که سیستم های گرمایشی جریان پیدا می کنند؛ دیگر امری عادی است.
مطالعات نشان می دهد که نیمی از آلودگی هوا ناشی از سیستم های گرمایشی خانگی است که اکثرا چوب و زغال سنگ مصرف می کنند. عایق بندی ضعیف در بسیاری از ساختمان به این مشکل دامن زده است.
پس از سال ها بی مبالاتی، حال دولت شروع به توجه به این معضل کرده است. برنامه ای به منظور تغییر مصرف سوخت سیستم های گرمایشی به گاز وجود دارد، همچنین محدودیت هایی برای استفاده از خودرو در ماه های زمستان به طور مرتب اعمال می شود.
میزان کیفی هوا به اندازه ای بد است که تنها دیده نمی شود بلکه احساس هم می شود. در گذشته سرماخوردگی پس از سه و یا چهار روز بهبود می یافت اما اکنون سه هفته و یا بیشتر طول می کشد.
بعضی وقت ها وقتی نفس می کشید سوزشی درگلویتان احساس می کنید. ماسک به طور معمول بخشی از پوشش شده است. در زمستان یک دوچرخه سوار بدون ماسک نمی بینید. من و همکاران به مزاح می گوییم که ماسک دیگر یک وسیله جانبی مد روز است. در گذشته دستمال گردن بود، اما حال ماسک جایش را گرفته است.
در حال حاضر مهدکودک ها و مدارس سیستم تهویه هوا خریداری می کنند. البته خانواده ها هم در صدد تهیه آن هستند. قبلا در اسکوپیه وقتی می خواستیم نفسی تازه کنیم؛ بیرون می رفتیم اما الان اوضاع برعکس شده است. باید سر جای خودمان در مکان های سر بسته بمانیم.
اما من هنوز هم بر فراز تپه ها می روم. نه تنها کمی هوای تازه می خورم بلکه با وجود ساخت آسمان خراش ها می توانم عکس های زیبایی بیاندازم که نشان می دهند این شهر در زیر غبار مدفون شده است.
ترجمه: گلناز سادات غفاری
