در شکستی برای ترامپ، پیش بینی می شود فردا کنگره نه تحریم های جدیدی علیه ایران اعمال کند و نه متمم جدیدی به قانون بازنگری توافق هسته ای ایران اضافه کند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، مجله «اینترپرتر» که توسط اندیشکده استرالیایی «لویی» چاپ می شود، در گزارشی نوشت: کنگره آمریکا میتواند این هفته توافق هسته ای ایران را به هم زند اما بعید است که چنین کاری انجام دهد.
«دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا از زمان رقابت های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تاکنون علیه توافق با ایران سخن گفته است. او در سخنرانی 13 اکتبر خود سخنان ماه گذشته اش در مجمع عمومی سازمان ملل را تکرار کرد و گفت که برجام یکی از بدترین و یکجانبه ترین توافق ها در تاریخ آمریکا بوده است.
رئیس جمهور آمریکا باید هر 90 روز یکبار پایبندی ایران به برجام را به کنگره اطلاع دهد، بنابراین بیانیه ماه اکتبر ترامپ درباره اینکه نمی تواند این پایبندی را تایید کند و این کار را نخواهد کرد - آن هم به رغم ارزیابی های متعدد آژانس بینالمللی انرژی اتمی که بارها پایبندی ایران را تایید کرده بود - آمریکا را بیش از پیش به خروج از برجام نزدیک کرد. با این حال، ترامپ به جای اینکه شخصا خروج از برجام را اعلام کند، این مسئله را به کنگره محول کرد. تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای توسط رئیس جمهور آمریکا یک ضرورت تحت «قانون بازبینی توافق هسته ای ایران» (INARA) است. این قانون که در مه سال 2015 تصویب شده بود، توسط «باب کورکر» و «بن کاردین» سناتور جمهوری خواه و دموکرات کمیته روابط خارجی سنا ارائه شده و یک قانون دو حزبی محسوب می شود.
اکنون کنگره تا فردا سه شنبه 12 دسامبر فرصت دارد تا درباره وضع مجدد تحریم ها علیه ایران - تحریم هایی که به واسطه برجام لغو شده بود - تصمیم گیری کند. دموکرات های کنگره به طور گسترده حامی این توافق هستند و در نتیجه قصد ندارند تحریم های جدیدی وضع کنند که برجام را تهدید کند. در داخل حزب دموکرات، اشتیاق بسیار کمی برای اقدام نظامی پیشدستانه علیه ایران وجود دارد، که زمانی روش جایگزین برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای محسوب می شد.
بنابراین جمهوری خواهان باید هرگونه تلاشی برای وضع تحریم های جدید علیه ایران را هدایت کنند که این اقدام هم بسیار بعید به نظر می رسد. زیرا جمهوری خواهان با توجه به جنجال های اخیر در کنگره فرصت چندانی برای بحث درباره برجام و تحریم های احتمالی جدید نداشته اند.
باب کورکر سناتور بازنشسته ایالت «تنسی» و منتقد ترامپ و رئیس کمیته روابط خارجی سنا قدرتمندترین جایگاه را در سنا برای اعمال تحریم های جدید در اختیار دارد. اما کورکر اخیرا هشدار داد که ریاست جمهوری ترامپ همچون «یک شوی واقعی» است و تهدیدات او علیه دیگر کشورها، آمریکا را به سمت جنگ جهانی سوم سوق می دهد. کورکر و همکارش «تام کاتن» از ایالت «تنسی» و شاید بهترین دوست ترامپ در سنا، در ماه اکتبر کار بر روی قانون INARA را آغاز کردند. اقدام علیه ایران به موافقت 60 نماینده در سنا نیاز دارد بنابراین به حمایت شماری از سناتورهای دموکرات هم نیاز است.
شاید مهم ترین نکته این باشد که همه منتقدانِ جمهوری خواهِ توافق هسته ای ایران می دانند که دولت ترامپ از جمله «رکس تیلرسون» وزیر خارجه این کشور به پایبندی ایران به توافق هسته ای اذعان کرده اند. به علاوه، «جیمز ماتیس» وزیر دفاع این کشور اخیرا به کمیته خدمات نیروهای مسلح سنا گفت که این توافق در جهت منافع امنیت ملی آمریکا است و رئیس جمهور باید تعهد به آن را حفظ کند.
بسیاری از جمهوری خواهان به شکل محرمانه خواستار عدم خروج ترامپ از برجام شده اند و به دلیل پایبندی ایران به برجام، جایگزینی برای آن نیافته اند. جمهوری خواهانی که مخالف برجام هستند، به سختی توانسته اند سودی در خروج از برجام برای آمریکا ارائه کنند.
در نهایت اینکه ترامپ در خصوص توافق هسته ای، توپ را در زمین کنگره انداخته اما شانس کمی برای اعمال تحریم های جدید علیه ایران وجود دارد. جمهوری خواهان در کنگره در تلاش هستند تا بر سر لوایح مالیاتی متفاوت کنگره و سنا به اجماع دست یابند و آن را برای امضا در اختیار ترامپ قرار دهند. در عین حال مذاکراتی در مورد تعطیلی احتمالی دولت در جریان است، قوانین دیگری باید مورد بازنگری قرار گیرند، اتهامات جنسی علیه دموکرات ها و جمهوری خواهان مطرح شده است، و انتخابات محلی در ایالت «آلاباما» در روز سه شنبه به حاشیه کشیده شده است.
شاید ترامپ توپ را به زمین کنگره انداخته باشد اما تمام شواهد نشان می دهد که احتمال بسیار زیاد، کنگره نیز با رد وضع تحریم های جدید علیه ایران و یا افزودن متمم جدید به قانون INARA، توپ را به خود ترامپ پاس خواهد داد. تا ژانویه 2018 میلادی که ضرب الاجل بعدی برای اعلام نظر رئیس جمهور آمریکا درباره پایبندی ایران به برجام است، بسیار بعید است که ترامپ بتواند به راه حلی برای کار با کنگره و متحدان آمریکا در خصوص اعلام تحریم های جدید علیه ایران دست یابد. در چنین شرایطی ترامپ برای خودش گفته است که این توافق نامه پایان خواهد یافت.