در حالی که توافق هسته ای ایران به عنوان «پیروزی دیپلماسی» توسط حامیانش در سراسر جهان مورد ستایش قرار گرفته، «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا آن را «بدترین معامله» نامیده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، شبکه الجزیره گزارش داد: رئیس جمهور آمریکا مخالف جدی برجام است. او اخیرا تصمیم گرفت که رسما برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام را که بین ایران و شش قدرت جهانی و اتحادیه اروپا امضا شده است، تایید نکند؛ اقداماتی که در حال حاضر باعث شده توافق را به کنگره آمریکا منتقل کند.
بنابراین آیا این اقدام آمریکا بر دیگر امضا کنندگان تاثیری خواهد گذاشت؟ آیا این توافق آنگونه که برخی استدلال می کنند، قابل مذاکره مجدد است؟ و آیا بر هم زدن این توافقنامه منجر به جنگ در منطقه خواهد شد؟
آیا این اقدام آمریکا بر دیگر امضا کنندگان تاثیری خواهد گذاشت؟
بر خلاف آمریکا، سایر کشورهای گروه 1+5 مخصوصا کشورهای اروپایی خواهان حفظ برجام هستند. اروپا، روسیه و چین از همان ابتدا موضع خود را از آمریکا جدا کردند. کنگره آمریکا قرار است تا دو هفته دیگر اعلام کند که آیا قصد دارد تحریم های هسته ای را که با برجام برداشته شده بود، برگرداند یا نه. به همین دلیل دو روز پیش یک هیات بلند پایه اروپایی راهی واشنگتن شد تا با نمایندگان کنگره صحبت کند. اروپایی ها نگرانند بازگشت تحریم ها آینده توافق هسته ای با ایران را به خطر بیاندازد.
بر اساس گزارش ها انگلیس، فرانسه و آلمان هیاتی بلندپایه را راهی واشنگتن کرد تا از توافق هسته ای ایران در کنگره آمریکا دفاع کنند.
اعضای این هیات که بدون دعوت قبلی جمعه به آمریکا رفته بودند، قصد داشتند فشارها بر متحد آمریکایی خود را برای حفظ برجام افزایش دهند.
وزیر خارجه آلمان نیز این هفته در سفر رسمی یک روزه خود به واشنگتن و پس از دیدار با نمایندگان کنگره آمریکا گفت: «ما نیازمند یک استراتژی مشترک هستیم، اما تاکنون به این هدف نرسیده ایم. کشورهای اروپایی مواضع واحدی دارند. واشنگتن هم تلاش می کند سیاست های خود را با اروپایی ها هماهنگ کند اما هنوز معلوم نیست که در این زمینه موفق خواهیم شد یا نه.»
پیشتر در اوایل نوامبر امسال «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و همچنین «بوریس جانسون» وزیر خارجه انگلیس برای رایزنی درباره حفظ این توافق به واشنگتن سفر کرده بودند.
کنگره آمریکا تا کمتر از دو هفته دیگر، 12 دسامبر (21 آذرماه)، فرصت دارد که درباره برجام تصمیم بگیرد.
آیا بر هم زدن این توافقنامه منجر به جنگ در منطقه خواهد شد؟
«جان کری» وزیر سابق خارجه آمریکا در دفاع از برجام گفته است که اگر این توافق نبود اکنون جنگ با ایران شروع شده بود. او گفته که «حسنی مبارک» رئیس جمهور وقت مصر و «ملک عبدالله» پادشاه وقت عربستان در دیدار با مقام های آمریکایی خواهان حمله به ایران بوده اند.
به گفته جان کری، «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل هم خواهان حمله به ایران شده بود.
کری هشدار داده که برهم زدن برجام می تواند به جنگی دیگر منجر شود.
«تریتا پارسی» نویسنده و تحلیلگر سیاسی ایرانی-آمریکایی که بنیانگذار و رئیس فعلی شورای ملی ایرانیان آمریکا (نایاک) است، نگران است که تلاش برای بازمذاکره درباره توافق هسته ای، آن را نابود کند و منجر به جنگ شود.
او در مصاحبه با الجزیره گفت: «من بسیار نگران هستم که مسائل در این مسیر پیش می رود و تلاش ها برای بازمذاکره درباره آن، خواسته یا ناخواسته آن را نابود کند. و اگر توافقی وجود نداشته باشد، ما به اوضاع سال 2013 باز می گردیم که در آن همه چیز به سمت پذیرش برنامه هسته ای ایران یا رفتن به سمت جنگ بود.»