اگرچه ترامپ تلاش کرده موضع سختگیرانه ای علیه ایران اتخاذ کند، بعید به نظر می رسد به راحتی از کنار نفع اقتصادی که این کشور برای آمریکا دارد، بگذرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، خبرگزاری ترند گزارش داد رئیس جمهور آمریکا در مصاحبه اخیر خود گفته است که ایران از ما قرار است بوئینگ بخرد و حال معلوم نیست این قرارداد به کجا برسد. این نشان می دهد که به رغم برخی لفاظی های تند علیه ایران، وی حاضر نیست منافع اقتصادی بازار ایران را نادیده بگیرد.
گرچه این واقعیت ادامه دارد که آمریکا تحریم های موثری را بر روابط تجاری با ایران تحمیل کرده و ورود اتباع ایرانی را به اراضی اش ممنوع کرده است، اما منافعی هم دارد که تنها در ایران تامین می شود.
در پی تحریم هایی که سال هاست علیه ایران اعمال شده، که بخشی از آنها در سال 2016 و پس از توافق هسته ای ایران لغو شد، روابط تجاری ایران با آمریکا همچنان محدود بود. حتی پس از آن، مجموعه اولیه تحریم های آمریکا، شرکت های جهانی را از تجارت با اشخاص خاص ایرانی ممنوع کرد. با این وجود در سال 2017 و به دنبال فرمان مهاجرتی «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا برای ممنوعیت سفر اتباع ایرانی همراه با اتباع چند کشور دیگر، وضعیت را برای ایرانیان بدتر کرد.
با این وجود، چه در سایه تحریم ها و چه بعد از اینکه آنها به صورت اسمی حذف شدند، برخی از بخش ها همچنان از ممنوعیت ها جان سالم به در بردند و محصولات لوکس ایرانی مانند پسته و فرش - حتی در مقادیر کم - از ایران به ایالات متحده صادر شد.
دونالد ترامپ اخیرا در گفتگو با فاکس نیوز گفته است هیچ مخالفتی با تجارت آلمان و فرانسه با ایران ندارد آنها (ایران) قراردادها و خرید سنگین داشته اند و برای اروپا سخت است که کاری (علیه تهران) بکنند.
ترامپ در ادامه هم افزوده است که ایران از ما قرار است بوئینگ بخرد و حالا معلوم نیست این قرارداد به کجا برسد. به نظر می رسد بر اساس این سخنان ترامپ می توان دو گمانه را مطرح کرد: اول اینکه امریکا با درک همراهی نکردن کشورهای اروپایی در تحریم های جدید علیه ایران، برای خروج از انزوا خواسته است این پیام را به اروپا بدهد که اقدامات ضد برجام وی آسیبی به قراردادهای آنها با ایران نخواهد زد. دوم اینکه به نظر می رسد ترامپ با بیان این سخنان، این سیگنال را به تهران ارسال کرده که آمریکا هم مایل است در بازار ایران سهم داشته باشد و میزان این سهم به اندازه ای وسوسه انگیز باشد که او نتواند علیه تهران کاری کند.
یک کارشناس حقوقی به خبرگزاری ترند گفت که به جز بخش های بسیار کوچکی همچون فرش و غذا، ایرانی ها نمی توانند با توجه به تحریم های باقی مانده در دیگر بخش ها همکاری کنند.
«بکی مانشه» یکی از مدیران در شرکت مشاوره مشترک (فرانسه / ایران) «فردوسی» گفت: « بر اساس تعاریف، ممنوعیت سفر مانع کسب و کار در آمریکا برای اتباع ایرانی است، اما به طور کلی تحریم های باقی مانده در آمریکا و نگرش ترامپ موانع بزرگ تری برای ایرانیان برای انجام تجارت در ایالات متحده است.»
مانشه می گوید: «من شخصا فکر می کنم که ممنوعیت سفر همراه با نگرش تهاجمی ترامپ بسیار بیشتر علیه مردم و کشور ایران است تا علیه فرصت های تجاری برای ایرانیان در آمریکا.»
در نیمه اول سال 2016 (درست بعد از لغو تحریم ها تحت برجام، صادرات غیر نفتی ایران به آمریکا به میزان قابل توجهی افزایش یافت و به 39 میلیون دلار رسید. فرش ایرانی بیشترین سهم را در ارزش صادرات داشت.
در سال 1985، پسته خام ایرانی 42 درصد از بازار آمریکا را تشکیل می داد. سپس اعمال یک تعرفه 241 درصدی بر پسته ایرانی، به عنوان مانعی سخت برای تاجران پسته ایران وارد شد. با این وجود، بازار آمریکا از آن زمان به بعد هیچگاه به طور کامل بدون پسته ایرانی نبوده است.
رئیس جمهور آمریکا هر چند که حدود 10 روز پیش از تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای خودداری کرد، اما دست کم فعلا از شعار تبلیغاتی اش مبنی بر خروج از برجام عقب نشینی کرده است. به نظر می رسد او درک کرده است که عقب نشینی از برجام به راحتی امکان پذیر نیست و از سویی در صورت پابرجایی برجام، این اروپاست که از مزایای اقتصادی آن بهره مند خواهد شد.
