سفر ملک سلمان به روسیه و تأثیر آن بر کاهش تنش عربستان با ایران/ آیا مسکو به ریاض در خروج از بحرانهای سوریه و یمن کمک می کند؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه رأی الیوم در سرمقاله خود به سفر پادشاه عربستان سعودی به روسیه پرداخت و نوشت:سفری که ملک «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان سعودی به روسیه که امروز پنج شنبه به شکل رسمی آغاز می شود، انجام می دهد از این لحاظ مهم نیست که از زمان تأسیس عربستان سعودی تقریبا در 85 سال پیش اولین سفر به شمار می رود بلکه به دلیل وقوع تغییرات در موضع گیری های عربی و بین المللی عربستان است که می تواند منجر به «تفاهم هایی» در زمینه مسائل منطقه ای مانند بحران های سوریه و یمن به طور خاص شود، مهم است.

پادشاه عربستان سعودی روز گذشته-چهارشنبه- در رأس هیأتی بیش از هزار وزیر و کارشناس و مسئول برجسته کشور در کنار همراهان عادی به مسکو سفر کرد به رغم آن که سفرش چهار روز بیشتر طول نمی کشد ولی حجم امیدهای روسیه از حیث دستیابی به سرمایه های عربستانی در زمینه های انرژی و تجارت دو جانبه به نظر می رسد بسیار بالاست؛ امری که باعث افزایش میزان تبادل تجاری میان دو کشور می شود که به نظر اندک است و از 2.8 میلیارد دلار در سال در حال حاضر بیشتر نیست.

«دیمتری پسکوف» سخنگوی«ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه گفت که همکاری نظامی و فناوری در رأس مسائلی احتمالا خواهد بود که محور رایزنی میان دو کشور است؛ امری که بر شدت گمانه زنی ها درباره احتمال فعال سازی توافقنامه های که شاهزاده «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان طی سفرش به مسکو در یک سال قبل به آن رسید و شامل ایجاد تأسیسات هسته ای با هزینه ای بالغ بر ده میلیارد دلار می شود.

هماهنگی در زمینه های نفت و تولدیش و بهای آن از مسائل مهم هستند. عربستان سعودی بزرگترین تولید کننده نفت داخل سازمان اوپک است و تولیدش روزانه بیش از 10 میلیون بشکه نفت است اما روسیه بزرگترین تولید کننده نفت خارج از همین سازمان است و تولیدش نیز به 10 میلیون بشکه در روز می رسد. تفاهم های نفتی میان دو کشور نقش بزرگی در کاهش سقف تولید و توقف فروپاشی بهای نفت در بازارهای جهانی و ثبات آن در مرز 50 دلار در هر بشکه ایفا کرد.

اما اگر به جنبه های سیاسی منتقل شویم گزافه گویی نکرده ایم اگر بگوییم که پادشاه عربستان سعودی در این سفر به ایفای نقش روسیه در چندین عرصه سیاسی به ویژه در بحران های یمن و سوریه و روابط متشنج عربستان و ایران چشم دارد.

عربستان سعودی به طور کلی از بحران سوریه خارج شد و آقای «عادل الجبیر» وزیر خارجه این کشور به هیأت عالی مذاکرات که مقر آن در ریاض است اطلاع داد که با این بحران به شیوه و رویکرد جدیدی بر بستر باقی ماندن«بشار اسد» رئیس جمهور سوریه در قدرت تعامل کند و تأکید کرد که کشورش از راه حل سیاسی برای حل بحران سوریه حمایت می کند یعنی گزینه نظامی دیگر مطرح نیست لیکن مساله مهم تر که در رایزنی های بیشتر به چشم خواهد خورد، چگونگی کمک مسکو به خروج عربستان سعودی از «دام یمن» با کمترین تلفات است.

روسیه نقش مهمی در تعیین سرنوشت مسائل در خاورمیانه بازی کرد و به حکم داشتن پایگاه های نظامی در سوریه و موفقیت محوری که آن را هدایت می کند و ایران، سوریه و حزب الله را شامل می شود در شکست طرح آمریکایی در اراضی سوریه، تبدیل به همسایه کشورهای منطقه شده است. همچنین روسیه برعکس آمریکا ثابت کرده است که آماده یاری رساندن به همپیمانانش است حتی اگر این کار منجر به اعزام نیرو و هواپیما و ارائه قربانیایی از افسرها و سربازانش شود و نیز آماده است تا همپیمانان خود را به سلاح های جدید و پیشرفته مجهز کند همانطور که ایران را به موشک های «اس 300» پیشرفته و ترکیه را به موشک های«اس400» مجهز کرد که پیشرفته ترین موشک ها در زرادخانه نظامی روسیه به شمار می رود.

مسکو می تواند به بزرگترین دروازه برای پادشاه عربستان سعودی برای راه حل سیاسی در یمن به دلیل روابط قوی اش با ایران و جنبش انصار الله و نیز حزب کنگره به رهبری «علی عبدالله صالح» رئیس جمهور سابق یمن، تبدیل شود. علاوه بر آن که می تواند نقش میانجی گر را برای گشودن کانال های گفت و گو میان عربستان سعودی و ایران در حال حاضر و آینده شود. آقای الجبیر بالاخره اذعان کرد که راه حل نظامی در بحران یمن سرنوشت ساز نیست و باید اولویت را به ره حل سیاسی داد.

بسیار دشوار است که در خوش بینی یا بدبینی غرق شد. سفر هنوز در ابتدی آن است لیکن مختصر و مفید می توان گفت که دو طرف به یکدیگر نیاز دارند و روسیه به دلیل نقش اش در سوریه تبدیل به یک بازیگر خاورمیانه ای شده است که نادیده گرفتن اش اشتباه محض است.