اقدام احتمالی رئیس جمهور آمریکا در عدم تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای، گمانه زنی هایی را مطرح کرده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، المانیتور در گزارشی نوشت: «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا مرتبا گفته است که در گزارش این ماه پایبندی ایران را به توافق هسته ای تایید نخواهد کرد.
اگر ایالات متحده در ماه جاری، این مسئله را تایید نکند، مجلس سنا به اکثریت نسبی برای بازگرداندن تحریم‌هایی که توافق را از بین‌می‌برد، نیاز دارد. اگر چنین شود، سرنوشت توافق هسته ای در دست کنگره با اکثریت جمهوری خواه می افتد که ساده ترین راهکارش - چه از لحاظ سیاسی و چه حقوقی - اعمال مجدد تحریم های هسته ای خواهد بود که می تواند توافق را از بین ببرد.»
تحت قانون مربوط به سال 2015 که راه را برای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هموار کرد، کنگره 60 روز فرصت خواهد داشت تا در صورت عدم تایید پایبندی ایران به برجام توسط ترامپ، تحریم ها را مجددا اعمال کند.
مجلس سنا هم اکنون 52 عضو جمهوری خواه از 100 عضو در مجموع دارد، و برخلاف دیگر طرح ها، سنا درباره توافق هسته ای فقط به 51 رای منفی نیاز دارد تا دوباره تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای را علیه ایران اعمال کند.
سناتور «جک رید» از طرفداران این توافق گفت: «آنها به 50 رای نیاز دارند و نمی تواند با اقلیت برای موفقیت در این کار اتکار کنند. من فکر می کنم این رای گیری دشواری خواهد بود.»
هیچ یک از جمهوری خواهان در هیچ یک از دو مجلس در سال 2015 به نفع این توافق رای ندادند.
یک دستیار سناتور به شرط ناشناس ماندن به المانیتور گفت: «اگر به اکثریت جمهوری خواهان در مجلس نمایندگان و سنا نگاه کنید، هیچ کدام به توافق هسته ای ایران در جریان بررسی کنگره در سال 2015 رای ندادند. پس فشار بر روی آن اعضا زیاد خواهد بود.»
مخالفان توافق اکنون برای بدترین سناریو آماده می شوند.
«یان فینر» رئیس دفتر «جان کری» وزیر خارجه پیشین آمریکا نوشت: «شما ممکن است در موقعیتی قرار بگیرید که دولت پایبندی ایران به توافق را تایید نکند و کنگره نیز بگوید خب پس دولت نظر خودش درباره توافق را اعلام کرد و این حرکت شاید بدون آنکه به عواقبش عمیقا پرداخته شده باشد، اجرا شود.»
کری خودش هم شخصا در یادداشتی در 29 سپتامبر در روزنامه واشنگتن پست از کنگره خواسته بود شتابزده وارد عمل نشوند.
کری نوشت: « به عنوان سناتوری که به ده ها توافق کنترل تسلیحاتی رای داده، معتقدم که ملاک قضاوت درباره چنین توافق هایی بی نقص بودن آنها نیست، بلکه این است که آمریکا با وجود آنها در وضعیت بهتری قرار دارد یا خیر. غیرمنطقی است که با تمرکز وسواسی روی گسترش احتمالی برنامه هسته ای ایران در یک دهه بعد از توافقی که امروز کارگر است خارج شویم؛ آن هم وقتی که اگر ما توافق را باطل کنیم، چنین توسعه ای می تواند همین فردا به وقوع بپیوندد. در این صورت، به نقطه ای که قبلا قرار داشتیم و با شرایطی به مراتب بدتر که در آن آمریکا منزوی است، نه ایران، عقب گرد می کنیم.»
برخی از دموکرات ها هم چنین صحبت هایی را در کنگره انعکاس داده اند.
سناتور «کریس مورفی» از ایالت «کنتیکات» به المانیتور گفته است: «من فکر می کنم منازعه گسترده ای راه بیافتد. اما در نهایت نمی دانم که آیا جمهوری خواهان می خواهند مسئول رسیدن ایران به سلاح هسته ای باشند؟ من می دانم که جمهوری خواهانی هستند که مخالف توافق هسته ای هستند و آنها به بازگشت تحریم ها رای خواهند داد، اما من بر این باورم که جمهوری خواهان معقولی هستند که نمی خواهند ایران را در مسیر کره شمالی و رسیدن به سلاح هسته ای قرار دهند.»
و در طیف سیاسی دیگری، برخی اینگونه استدلال می کنند که کنگره برای از بین بردن توافق هسته ای قابل اعتماد نیست.
«جان بولتون» نماینده پیشین آمریکا در سازمان ملل در تاریخ 28 سپتامبر در یادداشتی در روزنامه وال استریت ژورنال نوشت: «شاید بی نظیرترین استدلال این است که کنگره باید درباره سرنوشت توافق تصمیم بگیرد و اینکه آیا تحریم های آمریکا مجددا اعمال می شود یا خیر؟ اگر یک رئیس جمهور نمی خواهد این نوع مشکل را حل کند، او نمی بایست این کاره می شد.»
جمهوری خواهان کنگره هم به نوبه خودشان برای آرام کردن شرایط به منظور انجام هرگونه رای گیری بالقوه مهم این چنینی عجله ای ندارند.
«باب کورکر» رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا به المانیتور گفت: «من نمی خواهم به بحث های عمومی در مورد آنچه که ممکن است رخ دهد، ادامه دهم.»
«کنث کاتزمن» کارشناس مربوط به تحریم های ایران در بخش مطالعات کنگره گفت: «در صورت عدم تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای از سوی ترامپ، ایران می توان آمریکا را به نقض برجام متهم کند؛ حتی اگر تحریم ها مجددا اعمال نشوند.»
