پرسشی که در این اینجا با قدرت خودش را مطرح می کند درباره دلایل این تغییر ناگهانی در موضع عربستانی سعودی درباره نزدیکی به ایران و بازگرداندن روابط میان دو دشمن سرسخت به نقطه صفر است یعنی به مرحله تنش و تبادل اتهام ها و آن هم در بالاترین سطح آن به ویژه توسط عربستان سعودی است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، «عبدالباری عطوان» نویسنده ، تحلیلگر مشهور عرب و سردبیر روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم در سرمقاله این روزنامه نوشت: «عادل الجبیر» وزیر خارجه عربستان سعودی پس از روزه طولانی سکوت و غیبت از صفحه های تلویزیونی که باعث افزایش گمانه زنی ها و شایعه ها درباره برکناری یا استعفایش شد سخنانی تند و غیرمنتظره به زبان آورد که در آن موضع کشورش درباره چندین پرونده داغ مانند بحران با کشور قطر، شروط نزدیک شدن به ایران و اتهام «حزب الله» لبنان به بی ثبات کردن منطقه و نیز پرونده یمن پرداخت.
عطوان در ادامه نوشت: سخنان الجبیر درباره احتمال ادامه بحران خلیج فارس و محور آن قطر به مدت دو سال یا بیشتر و اینکه عربستان سعودی و سه همپیمان دیگرش مشکلی در ادامه این بحران ندارند بی تردید سخن مهمی است زیرا کشورهای تحرمی کننده مشکلاتی که قطر با آن رو به روست مواجه نیستند لیکن این سخنان قابل پیش بینی بود و چیز جدید غیرمنتظره در آن وجود ندارد.
عطوان نوشت: مساله قابل توجه در سخنان الجبیر که آنها را در لندن پایتخت انگلیس پس از دیدارش با «ترزا می» نخست وزیر انگلیس به زبان آورد تکذیب هر گونه نزدیک شدن عربستان با ایران است.وی اظهارات ایران درباره نزدیکی دو کشور را تمسخر آمیز توصیف کرد(!) و این کشور را به بی ثبات کردن منطقه با حمایت از حزب الله و دیگر گروه هایی که وی مدعی شد تروریستی هستند اما نام آنها را نبرد،متهم کرد.
سردبیر روزنامه رأی الیوم در ادامه نوشت: ایران که مدیریت خوب موسم حج امسال توسط عربستان را مورد تمجید قرار داد و به رخ ندادن هر گونه مشکلی برای حجاج به دلیل این مدیریت خوب اشاره کرد سخنانی که باید برای تشویق این نزدیکی مناسب باشد گفت؛ نزدیکی ای که پس از احوالپرسی گرم آقای الجبیر و «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران در استانبول آغاز شد و با تسهیلات بی سابقه که دولت عربستان به حجاج ایرانی ارائه کرد و به بیشتر خواسته های دولت ایران اگر نگوییم همه آنها جامعه عمل پوشاند، ادامه یافت . این نزدیکی در روابط با دادن ویزا توسط دو کشور به هیأت های دیپلماتیک طرفین یعنی هیأت عربستانی برای سفر به تهران و بازدید از سفارت این کشور که به آتش کشیده شد و هیأت ایرانی برای بازدید از سفارت این کشور در ریاض شاهد پیشرفت شد؛ امری که گمانه زنی ها درباره نزدیک بودن بازگشایی سفارتخانه های دو کشور تقویت کرد.
عطوان در ادامه این سرمقاله نوشت: پرسشی که در این اینجا با قدرت خودش را مطرح می کند درباره دلایل این تغییر ناگهانی در موضع عربستانی سعودی درباره نزدیکی به ایران و بازگرداندن روابط میان دو دشمن سرسخت به نقطه صفر است یعنی به مرحله تنش و تبادل اتهام ها و آن هم در بالاترین سطح آن به ویژه توسط عربستان سعودی است.
نویسنده معروف عرب همچنین نوشت: واقعیت این است که در این روزنامه یعنی روزنامه رأی الیوم هیچ پاسخ شفافی به این پرسش و پرسش هایی که از آن منشعب می شود، نداریم لیکن چیزی که از طریق منابع ما که در درستی و صداقت آنها شکی نداریم این است که به یکی از خبرنگاران ما اطلاع دادند که یادداشتی توسط دولت عربستان به همه رسانه های عربستانی فرستاده شده است و از آنها خواسته است که حملات رسانه ای علیه ایران را متوقف کنند و این در نظر ما اقدامی «ستودنی» است زیرا ما از نزدیکی این دو کشور حمایت می کنیم و نیز از تفاهم بر سر همه مسائل اختلافی حمایت می کنیم زیرا جایگزین آن برخورد و رویارویی چه مستقیم و چه غیرمستقیم است و این رویارویی در همه احول هزینه های سنگینی دارد.
این نویسنده معروف عرب در ادامه نوشت: لابد اتفاق غیرمنتظره ای افتاده است که منجر به توقف این نزدیکی شده است مگر آن که این نزدیکی موقتی بوده است و مربوط به تلاش عربستان برای جلوگیری از وقوع مشکلاتی در موسم حج بوده است و با پایان موسم حج نیز و بازگشت حجاج در سلامت و امنیت به کشورهایشان غرض از این نزدیکی نیز به پایان رسیده است ولی ما با وجود اینکه این احتمال را بعید نمی دانیم ولی بر این باوریم که عنصری آمریکایی وجوددارد و پای آمریکا در وسط است و چه بسا عنصری تعیین کننده به وجود آمده است و نمود آن در سخنان جدید «دونالد ترامپ» و مسئولانی در دولتش بوده است که مدعی اند ایران حامی اصلی تروریسم و بی ثباتی در منطقه است که باعث شد دولت عربستان که همپیمان قوی آمریکا و دولت کنونی اش آن را مورد توجه قرار دهد.
عطوان نوشت: بازگشت تنش در روابط عربستان با ایران پس از مدت کوتاهی آرامش چه بسا بر چندین پرونده مانند پرونده های سوریه و یمن تأثیر بگذارد و بعید نیست که بر پرونده بحران با قطر نیز تأثیر بگذارد. احتمال های چندی در این زمنیه وجود دارد که بارزترین آنها دامن زدن به این بحران ها و جنگ های آنها به نحوی از انحاء است.
عبدالباری عطوان سردبیر روزنامه رأی الیوم در پایان سرمقاله نوشت: آقای الجبیر منتقل کننده خوب سیاست های کشورش است و نه سازنده آنها و ما چاره ای جز این نداریم که صبر کنیم تا دلایل این تغییر آشکار در موضع عربستان در قبال نزدیک شدن به ایران که طی هفته های اخیر علامت سوال های چندی را به وجود آورد، بفهمیم.امیدواریم که انتظارمان طول نکشد.
سخنان تند و غیرمنتظره عادل الجبیر
عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان سعودی روز گذشته -سه شنبه- پس از نشست با ترزا می نخست وزیر انگلیس در سخنانی غیرمنتظره و بی ادبانه گفت، اظهارات مطرح شده از سوی ایران درباره بهبود احتمالی روابط با پادشاهی عربستان "مضحک و تمسخرآمیز" است.
به گزارش خبرگزاری رویترز وی در لندن به خبرنگاران گفت که ایران برای برقراری هرگونه روابط حسنه با عربستان باید سیاست های خود را تغییر دهد.
راین در حالی است که محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران ماه گذشته گفته بود جمهوری اسلامی به زودی ملاقات های دوطرفه دیپلماتیک با عربستان سعودی خواهد داشت.
الجبیر در این زمینه گفت: اظهارنظرهای وزیر خارجه ایران، مضحک است. اگر ایران می خواهد روابط خوبی با عربستان سعودی داشته باشد باید سیاست های خود را تغییر داده و به قوانین بین المللی احترام بگذارد.
وی افزود: ما تاکنون شاهد نبوده ایم که آنان برای همسایه خوبی بودن، جدیت داشته باشند.
وزیر خارجه عربستان تصریح کرد که تبادل هیئت های دیپلماتیک با ایران برای تنظیم مسائل مربوط به حج است و به معنای عادی سازی روابط با ایران نیست. وی افزود: این تماس ها هیچ ارتباطی با سیاست ندارد.
عادل الجبیر در ادامه گفت: ما موسم حج را داشتیم و تلاش داریم که وقتی مراسم حج برگزار می شود آن را سیاسی نکنیم اما این به معنای عادی سازی روابط نیست.
وی گفت: دیدارها درباره حج هیچ ارتباطی به سیاست ندارد و صرفا یک موضوع مذهبی است.
الجبیر همچنین تصریح کرد که روابط ایران و عربستان سعودی در سال های گذشته در بدترین وضعیت بوده است و دو کشور طرف مقابل را به برهم زدن امنیت منطقه و حمایت از طرف های مخالف یکدیگر در جنگ های سوریه، عراق و یمن متهم کردند.
الجبیر در بخش دیگری از سخنانش به بحران قطر پرداخته و گفته اگر شکاف ایجاد شده با قطر تا دو سال دیگر هم ادامه پیدا کند مشکل خاصی نیست.
وزیر خارجه عربستان همچنین گفت: عربستان سعودی، مصر، بحرین و امارات متحده عربی روابط با قطر را در ماه ژوئن به علت آنچه حمایت دوحه از گروه های شبه نظامی خوانده شده قطع کردند.
