بزرگ ترین تهدید فعلی برای برجام تلاش های «دونالد ترامپ» برای لغو این توافق است و به این منظور هر دروغی می گوید.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، «پل پیلار» تحلیلگر پیشین سیا در مسائل خاورمیانه در یادداشتی در مجله آمریکایی نشنال اینترست نوشت: بزرگ ترین تهدید فعلی برای برجام تلاش های «دونالد ترامپ» برای لغو این توافق است. انگیزه او برای این کار، از بین بردن هر آنچه «باراک اوباما» رئیس جمهور پیشین به دست آورده و همچنین لفاظی های تبلیغاتی است. قدرت این انگیزه نباید دست کم گرفته شود؛ مهم نیست که این انگیزه تا چه حد با حقیقت، عقل و منافع آمریکا در تضاد است. ترامپ از خروج از توافق آب و هوایی پاریس و طرح اوباماکر خبر داده است.
شاید بهترین امید برای تضعیف فرآیند پیگیری ترامپ برای لغو برجام، شفاف سازی است که او در مورد آن انجام می دهد. ترامپ علنا تایید کرده است که در مسیر برچیدن برجام گام بر می دارد و برای دستیابی به این نتیجه از هیچ تلاشی فروگذار نکرده است.
با این حال، شیوه دیگر این است که آمریکا تا حدی ساز مخالف با تعهدات خود را بزند که ایرانیان از برجام خارج شوند. با توجه به اینکه ایران از جدیدترین تحریم های آمریکا رسما شکایت کرده، شاید ترامپ امیدوار شده باشد که در این مسیر موفق باشد.
برخی از مخالفت ها با برجام از جمله از سوی اکثر جمهوریخواهان در کنگره، بر اساس موضع مخالف آنها با دستاوردهای اوباما است. اکثر مخالفان این مخالفت را به واسطه تمایل به منزوی کردن ایران صورت می دهند. برخی از رژیم های دیگر در خاورمیانه (به ویژه اسرائیل و عربستان سعودی) که رقبای ایران هستند نیز همین آرزو را دارند.
مخالفت با برجام به یک جنبش بزرگ و به خوبی تامین مالی شده تبدیل شد که چیزی نمانده بود در همان ابتدا آن را نابود کند. سخنرانی های گمراه کننده یا نادرست فرصت زیادی برای مانور داشتند. اما با تصویب برجام در کنگره تمامی مخالفت ها و حرف و حدیث ها پایان یافت تا اینکه ترامپ که در دوره تبلیغات انتخاباتی خود از لغو برجام خبر داده بود، در انتخابات نوامبر 2016 پیروز شد. بسیاری از مخالفت ها و شعارهای گذشته بار دیگر تکرار شد. این تکرار باعث شد بسیاری به این باور برسند که شاید این شعارها حقیقت داشته باشند.
ترامپ خود به دلیل استفاده از چنین لحنی متخلف برجام محسوب می شود. برای مثال هفته گذشته در یک سخنرانی در اوهایو، او یکی از پرطرفدارترین ادعاهای ضد برجام را تکرار کرد: آمریکا تحت توافقنامه به ایران بین 100 تا 150 میلیارد دلار از دارایی هایش را داده است و به طور جداگانه 1.7 میلیارد دلار پول نقد به این کشور پرداخت کرده است. اما در حقیقت آمریکا به ایران یک پنی هم نپرداخته است. آمریکا دارایی های ایران را بلوکه کرده است.
ترامپ با توجه به کار حرفه ای خود باید با چنین شرایطی آشنا باشد. در قرارداد هوایی با ایران، ایرانیان پول قرارداد را پرداخت کردند اما آمریکا هیچگاه کالا را تحویل ایران نداد.
بسیاری از «افراد بالغ» در دولت ترامپ مخالف تمایلات وی هستند. گزارش شده که افرادی از جمله «رکس تیلرسون» وزیر خارجه و «جیم ماتیس» وزیر دفاع و «هربرت مک مستر» مشاور امنیت ملی ماه گذشته از ترامپ خواستند که واقعیت را درک کند و تایید کند که ایران به برجام پایبند بوده است.
بزرگترین مشکلی که مشاهده شد این بود که تیلرسون ادعا کرد که «آنها [ایران] قبل از اینکه کاری انجام دهد فورا از لغو تحریم ها بهره مند شد.» هر گونه نگاهی به تاریخ پیاده سازی برجام، بر اساس برنامه دقیق مذاکره، نشان می دهد که چگونه این بیانیه نادرست است. در حقیقت ایران پیش از هرگونه لغو تحریمی محدودیت های لازم را در برنامه هسته ای خود اعمال کرد.
سپس دولت ترامپ بر آزمایش موشکی ایران متمرکز شد و تحریم های جدیدی علیه این کشور به همین بهانه اعمال کرد.
هیچ چیز در برجام ایران را متعهد به توقف توسعه، آزمایش و ساخت موشک های بالستیک نمی کند. تحریم هایی که با توجه به فعالیت های موشکی اعمال شدند، بخشی از تحریم هایی بودند که قرار بود در اثر فعالیت های هسته ای ایران اتفاق بیفتد.
تحریم های جدید تحت عنوان قانون «مقابله با اقدامات بی ثبات کننده ایران» تصویب شده است. این عنوان در حالی به این تحریم ها اطلاق شده که ایرانیان شواهد بسیاری در خصوص حمایت آمریکا از جنگ مرگبار به رهبری عربستان در یمن دارند.
تمامی این اتفاقات در همسایگی ایران رخ می دهد، نه در همسایگی آمریکا. و این تحولات با لفاظی های خصمانه علیه ایران از سوی دولت فعلی آمریکا همراه شده است که رقبای منطقه ای ایران را به سمت رویارویی بیشتر ترغیب می کند. اگر در همسایگی ایران کشوری نباشد که نقض روح برجام را تعیین کند، سپس ترامپ باید خود را در آینه ببیند تا بداند چه کسی متخلف است.
سریال های دروغگویی دونالد ترامپ و میل او به تکرار دروغ ها حتی پس از اثبات خلاف آن، به خودی خود ناسازگاری رهبر ارشد آمریکایی را نشان می دهد. انتقاد از توافق هسته ای ایران کافی خواهد بود تا بسیاری از افراد حتی کسانی که از دروغ گویی ترامپ برای کشتن برجام آگاهند، این مرگ را بپذیرند. اگر افراد بالغ در دولت او می خواهند این اتفاق نیافتد، باید سخت تر تلاش کنند.
