قطر که در وضعیت محاصره شدید و انزوا توسط نیمی از کشورهای حاشیه خلیج فارس به سر می برد، سنگ بزرگی در برکه بحران خلیج فارس انداخت که اندکی آرام شده بود و حمله ای را انجام داد آن هم پس از آن که در هفته های اخیر در موضع دفاعی قرار گرفته بود و بر استفاده از سلاح دیپلماسی تمرکز کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، «عبدالباری عطوان» در تحلیلی در روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم به آخرین تحولات در بحران خلیج فارس پرداخت و نوشت: در همزمانی قابل توجه با نشست وزرای خارجه چهار کشور تحریم کننده قطر در منامه پایتخت یمن که قرار است فردا-یکشنبه- برگزار شود، مشاهده شد که شبکه تلویزیونی «الجزیره» شروع به استفاده از جمله ای کرده است که هیچ کشور یا رسانه خلیجی( خلیج فارس) قبلا آن را مورد استفاده قرار نداده است و آن «جدایی میان حرمین شریفین از سیاست» در اشاره به اماکن مقدسه در «مکه مکرمه» و «مدینه منوره» است.
در این بحثی نداریم که بحران میان قطر و عربستان وجود دارد که روز به روز تشدید می شود و این بحران بر مساله ادای مناسک حج توسط حجاج قطری در این موسم به نحوی از انحاء تأثیر گذاشته است زیرا حکومت عربستان این حجاج را از پرواز مستقیم با استفاده از خطوط هوایی کشورشان به شهر جده منع کرده و عبور این حجاج از گذرگاه« سلوی» تنها گذرگاه زمینی با عربستان و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس به مانند آن چه قرن ها رخ می داد، را مساله غیرممکنی کرده است زیرا این گذرگاه بسته است لیکن اینکه دولت قطر از طریق بازوی رسانه ای قوی خود یعنی شبکه الجزیره به درجه درخواست برای جدایی حرمین از سیاست پیش برود یعنی لغو اداره موسم حج و تحرک حجاج توسط حکومت عربستان سعودی است و باعث می شود که عربستان دیگر نتواند برخی از ملیت ها را از حج منع کند یا به گونه ای حلقه محاصره آنها را تنگ کند. این در خواست چه بسا از نظر برخی مسئولان عربستانی به درجه« اعلام جنگ» می رسد و خطرناک ترین نشانه دخالت در امور داخلی بسیار حساس عربستان در مقایسه با واکنش های سابق آنهاست.
حکومت عربستان در حمله برعکس اعلام کرد که از ورود حجاج قطری برای ادای مناسک و فریضه حج جلوگیری نمی کند و تأکید کرد که می توانند از کشورهای مختلف و با استفاده از هر هواپیمایی و به شکل مستقیم به جده بیایند اما حجاجی که از کشور قطر می خواهند به عربستان بیایند می توانند به این کشور بیایند اما از طریق «ترانزیت» یعنی نه به شکل مستقیم و از طریق ایستگاه های دیگر و از طریق خطوط هوایی غیر از خطوط هوایی قطر.
آقای «علی بن صمیخ المری» رئیس کمیته ملی حقوق بشر در قطر روز گذشته از وجود موانع و محدودیت هایی سخن گفت که در مسیر حجاج قطری قرار داده می شود و این سخن را در چارچوب تمرکز گسترده دولت قطر و رسانه های این کشور بر این مساله گفت زیرا به خوبی از حساسیت دشمنان سعودی شان به این مساله خبر دارند و نیز این گونه سخنان در چارچوب جنگ سیاسی و رسانه ای صورت گرفته است که همه حرمت ها را شکسته است از جمله اینکه به آبروریزی و انتشار رسوایی ها و اسرار امنیتی و سیاسی و تخریب« دیگری» و وارد آوردن ضرر به وی به ویژه در مساله مرتبط با حمایت از تروریسم وارد شده است.
درخواست برای جدایی حرمین شریفین از سیاست مقدمه یا اشاره ای به مساله خطرناک تر است یعنی تشکیک در شایستگی و توانایی حکومت عربستان سعودی در اداره این اماکن مقدسه و تلاش برای خلع حاکمیت عربستان بر آنها و حق اش در اداره آنها و در نهایت خلع ید عربستان از برگزاری موسم های حج و حج عمره است و این اقدام در صورتی که رخ دهد و شدت بگیرد و در جهان اسلامی پژواک پیدا کند به نظر ما صدها بار خطرناک تر از بستن مرزها و محاصره کردن و بستن سفارتخانه هاست.
کشورهای اندکی هستند که به این اقدام در اوج اختلاف شان با حکومت عربستان دست زدند که بارزترین آنها لیبی دوران سرهنگ«معمر قذافی» و نیز ایران و برخی از نویسندگان و روزنامه نگاران اش که خواستار سازمانی مستقل برای نظارت بر اماکن مقدسه شدند که از نمایندگان همه کشورهای اسلامی به مانند«واتیکان» در رم تشکیل شود لیکن چنین خواسته های با واکنش شدید و خشن رهبران عربستان سعودی مواجه شد.
نمی دانیم که درخواست الجزیره برای جدایی حرمین شریفین از سیاست قله یک کوه یخی در استراتژی جدید قطر است یا اینکه «لغزش زبانی» گذری است یا اینکه پیام هشدار به مسئولان عربستانی است که می گوید آن چه در راه است بزرگ تر است لیکن چیزی که به خوبی می دانیم این است که قطعا به هیزم آتش نزاع شدید در جریان، می افزاید؛ بحرانی که پس از نشست چهارگانه منامه و در سایه شکست همه میانجی گری ها برای ایجاد راه حل ها و برون رفت ها از این بحران و اصرار بر بستن شبکه تلویزیونی یعنی شبکه تلویزیونی الجزیره و خواهرانش، رو به صعود است .
پرسشی که در این جا خودش را با قدرت تمام مطرح می کند درباره این است که آیا مسئولان قطری محاسبه های خود را به خوبی انجام داده ا ند و آیا این اقدام یعنی اشاره غیرمستقیم به خلع حاکمیت عربستان بر امکان مقدسه در مکه و مدینه را با هم پیمانان قدیمی ترک خود و هم پیمانان ایرانی جدید خود پیش از ورود به میدان مین با شدت انفجار بالا، هماهنگ کردند یا نه ؟
این پرسش را به دو دلیل مطرح می کنیم: اول اینکه به خوبی می دانیم که این رویکرد و پیامدهای آن خطرناک است و احتمال های پیچیده کردن بحران خلیج فارس را و چه بسا انتقال آن به مرحله رویارویی نظامی را بیشتر می کند زیرا (به ادعای عبدالباری عطوان نویسنده این تحلیل) ترکیه و ایران این رویکرد را تأیید می کنند و به شیوه های مستقیم یا غیرمستقیم از دهه ها و چه بسا قرن ها پیش می خواهند و خواستار رخ دادن آن از زبان یک کشور عربی و به طور خاص یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس هستند آن هم در سایه رقابت مرجعیت های اسلامی بر اداره اماکن مقدسه و و رهبری جهان اسلامی.
قطر که در وضعیت محاصره شدید و انزوا توسط نیمی از کشورهای حاشیه خلیج فارس به سر می برد، سنگ بزرگی در برکه بحران خلیج فارس انداخت که اندکی آرام شده بود و حمله ای را انجام داد آن هم پس از آن که در هفته های اخیر در موضع دفاعی قرار گرفته بود و بر استفاده از سلاح دیپلماسی تمرکز کرد. ما بر این باوریم که قطر احساس کرده است و البته بر اساس اطلاعاتی که به دست آورده به این نتیجه رسیده است که کشورهای چهارگانه تحریم کننده آماده اقدامات غیرمنتظره و بی سابقه علیه دوحه می شوند که نقش ها درباره آن در کنفرانس منامه هماهنگ و توزیع می شود به همین دلیل تصمیم گرفت که این «ضربه پیشگیرانه» هشدار دهنده را بزند...و خدا بهتر می داند.
