ایران و ترکیه به عنوان دو کشور بزرگ خاورمیانه در مسیر اتحاد بیشتر برای گسترش روابط دو جانبه و برقراری نظم منطقه ای امن پیش می روند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه آسیا تایمز در گزارشی نوشت: ایران و ترکیه به عنوان دو کشور غیر عربی در خاورمیانه، در میان بزرگترین و پرجمعیت ترین کشورها در این منطقه هستند. مناطق استراتژیک در خلیج فارس و تنگه هرمز در کنترل ایران، و تنگه های بسفر، دریای مرمره، و شاهراه هایی که دریاهای سیاه و دریای اژه را به هم متصل می کنند، در کنترل ترکیه قرار دارد. دو ملت برگرفته از تمدن های باستانی قدیم در جهان هستند و دارای هویت ملی بسیار قوی هستند. ترک ها در حرکت شان به سمت غرب در معرض فرهنگ ایرانی قرار گرفتند و میراث های ماندگار سیاسی و مذهبی را به ارث برده اند. در دوران مدرن میان این دو کشور همسایه همکاری هایی وجود داشته است. در دهه 1920، ترکیه جدید تحت حکومت «مصطفی کمال آتاتورک»، پیمان سعدآباد را با ایران امضا کرد. بعدا دو ملت پیمان بغداد را که شامل «عراق مستقل جدید» بود، اعمال کردند. همکاری های میان دو کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیز ادامه یافت. در حالی که تقریبا همه کشورها به سرعت قانون ویزا را برای ایرانیان مجددا تحمیل کردند، ترکیه درهای خود را به روی مسافران باز نگاه داشت.
اما به دلیل درگیری های سوریه، روابط دو کشور به کمترین سطح خود رسید زیرا ترکیه و ایران در جریان جنگ در سوریه در مقابل هم بودند.
با این حال هر دو کشور داعش را تهدید مشترکی برای خود می دانند. به نظر می رسد مشکل کردها نیز آنکارا و تهران را به هم نزدیک تر کرده باشد. دولت ترکیه در حال حاضر یک جنگ باز و خونین را علیه مخالفان کرد تحت رهبری پ ک ک و سازمان های کردی سوریه آغاز کرده است.
اخیرا بحران عربستان سعودی - قطر نیز ترکیه و ایران را به یکدیگر نزدیک تر کرده است. هر دو کشور از قطر حمایت می کنند. پارلمان ترکیه لایحه افزایش استقرار نیروهای ترکیه در قطر برای حفاظت از خانواده سلطنتی قطر را تصویب کرد و ایران نیز پیشنهاد داد که از طریق دریایی به قطر مواد غذایی بفرستد.
هم ایران و هم ترکیه راه حل های دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ سوریه را بررسی کرده اند. همانطور که آنکارا و تهران موافقت کرده اند تا مذاکرات «آستانه» قزاقستان را با هدف تسهیل یک راه حل سیاسی برای بحران سوریه تسریع کنند، روابط تجاری و روابط بین ترکیه و ایران رو به افزایش است. رئیس جمهور ترکیه در سفر اخیر خود به ایران تاکید کرد که تجارت با ایران تا سالانه 30 میلیارد دلار افزایش خواهد یافت و گفت که آنکارا هیچ مشکلی برای توسعه همکاری با تهران ندارد. یکی دیگر از حوزه مهم همکاری این دو کشور، عراق است.
ترکیه و ایران اختلاف نظرهایی دارند، اما توافق کرده اند روابط خود را در جبهه های مختلف تقسیم کنند. به عنوان مثال، در حالی که دو کشور همچنان در مورد برخی از جنبه های سیاست مانند سوریه (مثلا آینده دولت) دیدگاه مخالفی دارند، هر دو هم در زمینه های دیگری مانند اقتصاد، سیاست های کردی و استراتژی ضد داعش همکاری خواهند کرد. تهران می داند که ترکیه در بلندمدت نقش کلیدی در ایجاد پل های بالقوه بین ایران و غرب بازی خواهد کرد. آنکارا نیز می داند برای افزایش نفوذ در همه عرصه های جهان عرب، از جمله شیعیان، روابط صمیمانه تری باید با ایران داشته باشد. بنابراین، در حالی که چشم انداز منطقه ای پیچیده و در حال تغییر است، ترکیه و ایران با ادامه روابط قوی تر دوجانبه بیش از آنکه ضرر کنند، نفع خواهند برد. اما یک مسئله بسیار روشن است که نزدیکی این دو بازیگر، یک بلوک قدرتمند سیاسی، امنیتی و اقتصادی در خاورمیانه در آینده ایجاد خواهد کرد. این دو ملت مهم منطقه نیز باید بدانند که با ایجاد یک اتحاد جدید در میان خود، مسئولیت بیشتری برای مشارکت در نظم منطقه ای امن و پایدار دارند که در آن هیچ جایی برای افراط گرایی و فرقه گرایی وجود ندارد.
ترجمه: زهرا طحانیان
