همزمان با بالا گرفتن تنش ها در قطر، رئیس جمهور مصر توافق جنجالی برای واگذاری دو جزیره این کشور به عربستان را تایید کرد؛ اقدامی که گفته می شود ذی نفع اصلی آن تل آویو خواهد بود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، شبکه الجزیره گزارش داد «عبدالفتاح سیسی» رئیس جمهور مصر توافق جنجالی برای واگذاری دو جزیره این کشور به عربستان را تایید کرد.
«تیران» و «صنافیر» در فاصله چهار کیلومتری از هم در دریای سرخ واقع شده اند و عموما بی سکنه اند. تیران در دهانه خلیج عقبه، در راه آبی به نام تنگه تیران واقع شده که اسرائیل برای دسترسی به دریای سرخ از آن استفاده می کند و تنها دروازه به بندر «ایلات» در جنوب سرزمین های اشغالی محسوب می شود.
دقیقا 50 سال پیش محدودیت های مصر بر بخش حمل و نقل اسرائیل توسط مصر از طریق تنگه تیران به آغاز جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1967 منتهی شد.
اما توافق واگذاری این جزایر به عربستان اسرائیل را خوشحال کرد. زیرا ازین پس ریاض مسئول عمل کردن به مواردی در معاهده صلح اسرائیل-مصر در سال 1979 خواهد بود که به حمل و نقل در این تنگه ها مربوط می شود.
به گفته تحلیلگران، اسرائیل از توافق واگذاری جزایر به عربستان سود بسیاری می برد. این منافع شامل عادی سازی روابط با عربستان و دسترسی به فرصتی برای ایجاد یک ائتلاف عربی – اسرائیلی و جبهه دیپلماتیک علیه دشمن مشترک یعنی ایران محسوب می شود.
اما آن گونه که تحلیلگران می گویند شاید مهمترین دستاورد بهبود روابط اسرائیل و عربستان، کمک به تلاش های اسرائیل برا انزوای رهبری فلسطینی در غزه و کرانه باختری باشد. بدین ترتیب فشارها بر فلسطین برای پذیرش توافقی به نفع اسرائیل افزایش می یابد.
به گفته «مناچم کلین» استاد سیاست در دانشگاه ایلان نزدیکی «تل آویو» و کارشناس روابط اسرائیل-مصر، تل آویو مصر و عربستان را دو قدرت عرب مهم منطقه می داند.
او به الجزیره گفت: «اسرائیل قصد دارد همکاری های امنیتی و دیپلماتیک را با هر دوی آنها تقویت کند. او در نهایت امیدوار است از اهرم خود با آنها برای حل بحران فلسطین به نفع خود بهره ببرد.»
کلین گفت روابط قوی اسرائیل با قاهره و ریاض، لزوم خروج نیروهای اشغالگر از سینا بر اساس معاهده صلح 1979 را تضعیف خواهد کرد.
کلین تاکید کرد به طور خاص از زمانی که السیسی در سال 2013 به قدرت رسید، اسرائیل چشمان خود را بر روی وضعیت سینا به عنوان یک منطقه غیرنظامی شده بسته است. در عوض این رژیم اجازه داده تا تعداد چشمگیری از نیروهای مصری وارد این شبه جزیره در جنوب مرزهایش شوند تا با گروه های تندرو بجنگند و به محاصره بیشتر غزه کمک کنند.
کلین گفت در عین حال گزارش های متعددی از عادی سازی روابط سعودی ها و اسرائیلی ها در زمینه های تجاری، امنیتی و اطلاعاتی منتشر شده است.
اسرائیل با قرارداد تسلیحاتی 110 میلیارد دلاری «دونالد ترامپ» با ریاض هیچ مخالفتی نکرده است. این در حالی است که این رژیم معمولا به اقدامات نظامی این چنینی اعتراض می کند.
به علاوه، روزنامه تایمز لندن هفته گذشته به نقل از منابع عرب و آمریکایی گفت که اسرائیل و عربستان سعودی در حال توسعه روابط اقتصادی هستند که به تاجران اسرائیلی اجازه فعالیت در حوزه خلیج فارس را می دهد و به هواپیماهای اسرائیلی اجازه می دهد از حریم هوایی عربستان استفاده کند.
توافق اولیه برای واگذاری این دو جزیره به عربستان سعودی در سفر سال گذشته ملک سلمان پادشاه عربستان به مصر انجام شد و هفته گذشته از پارلمان مصر رای مثبت گرفت.
تایید به یکباره این توافق همزمان با بالا گرفتن تنش ها در قطر باعث نگرانی عده ای در مصر شده و معترضان را خیابان کشانده است.
منتقدان، السیسی را به فروختن این جزایر در قبال دریافت کمک از عربستان متهم کرده اند.
پیشتر دیوان عالی مصر توافق واگذاری دو جزیره به عربستان را باطل اعلام کرده بود و دادگاهی دیگر آن را تایید کرد. با این حال هنوز دادگاه قانون اساسی مصر هنوز درباره سرنوشت این جزایر تصمیمی نگرفته است.
هفته گذشته پارلمان مصر اعلام کرد تصمیم گیری درباره این واگذاری در حوزه اختیاراتش است و آن را تایید کرد. تایید پارلمان به اعتراضات تازه ای در قاهره منجر شد.
السیسی مدعی شده است این جزایر همواره به عربستان تعلق داشته است و در سال 1950 عربستان از مصر خواسته برای حمایت از این کشور در دو جزیره نیرو مستقر کند.
منتقدان، رییس جمهور کشورشان را به نقض قانون اساسی و واگذاری جزایر برای خشنود کردن عربستان و بهره گیری از حمایت مالی اش متهم کرده اند.
صنافیر و تیران در فاصله چهار کیلومتری از هم در دریای سرخ قرار دارند. دو جزیره به جز نیروهای نظامی مصری و صلح بانان بین المللی سکنه ای ندارند.
اسرائیل در سالهای 1956 و 1967 دوبار این جزایر را اشغال کرد و هر دو بار آنها را به مصر بازپس داد.
عبدالفتاح السیسی در سال 2016 در پی توافق با واگذاری جزایر به عربستان با انتقاد جدی مواجه شد.