از نظر پناهجویانی که به خاطر جنگ از جنوب سودان گریخته اند، اوگاندایی ها با هدیه کردن زمین و ارائه کمک به آنها بهترین افراد هستند.
عکس: «نیومانزی» محل استقرار مهاجرین در شمال اوگاندا. خبرگزاری فرانسه/ ایزاک کاسامانی
به گزارش پایگاه پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، گاردین در گزارشی نوشت: تلفیق صدای موسیقی افروبیت(موسیقی غرب آفریقا) با موسیقی محلی سودانی در مغازه های شلوغ مرکز تجارت«نیومانزی»، یکی از محل های استقرار پناهجویان در شمال اوگاندا طنین انداز شده است.
این مرکز منزلگاه بیش از ۲۰ هزار مرد، زن و کودکی است که از مرز کشور«سودان جنوبی»، کشوری تازه تاسیس که شرایطش در مقایسه با نسل کشی «رواندی» چیزی کم ندارد، وارد شده اند.
افرادی که در حال حاضر در نیومانزی می خوانبد و صحبت از پشت سر گذاشتن گرسنگی، شکنجه، غارت و کشتار می کنند.
پسران به اجبار برای شرکت در جنگ به خدمت گرفته می شدند و زنان و دختران نیز مورد تجاوز قرار می گرفتند.
اما گویی با آمدن به اوگاندا شانس به آنها روی آورده بود. از ماه ژوئن زمانی که خشونت در سودان جنوبی شدت یافت تقریبا ۴۰۰ هزار نفر به اوگاندا گریخته اند. با آنان شاید بهتر از هر جای دیگری در دنیا به عنوان پناهنده رفتار می شود.
«جکوب یوت آچیک» ۳۶ ساله که در سال ۲۰۱۳ از «جوبا» پایتخت سودان جنوبی جایی که در آن یک فروشگاه مواد غذایی را اداره می کرد به اوگاندا گریخته است، اظهار می کند: اوگاندا وطن دوم است. نخست وزیری اوگانئت هم چون دولت خودمان است. اگر مشکلی روی دهد و با آنجا تماس بگیرید در اسرع وقت به آن رسیدگی می کنند.
«گادفری بیاروهانگا» هماهنگ کننده خدمات دولتی به پناهندگان، می گوید: در گذشته اوگاندایی ها برای حفظ امنیتشان از کشورشان به کشورهای دیگری گریخته بودند. حال موظفند خوبی آنها را جبران کنند. اکثر رهبران ما پناهنده بوده و یا هستند به همین دلیل برایشان آسان است که سیاست پناهندگی را بپذیرند.
این نگرش دولت مردان اوگاندایی با سایر کشورهای آفریقایی که با افزایش تعداد پناهندگان در چالش هستند، تقابل دارد.
در کنیا کشوری که «ددآب» بزرگترین و قدیمی ترین کمپ پناهجویان در آن قرار دارد، پناهندگان نمی توانند به صورت قانونی کار کنند و اعمالشان محدود است. هم چنین آنان در خطر این تهدید که کمپ تعطیل خواهد شد، زندگی می کنند.
در حالی که بیشتر پناهندگان اوگاندا از سودان جنوبی هستند باز هم ۳۰۰ هزار پناهنده از کشورهایی هم چون بروندی، رواندا، سومالی و جمهوری دموکرات کنگو در این کشور وجود دارند.
بیاروهانگا اضافه می کند که پناهندگان دراوگاندا اجازه کار دارند و ازخدمات اجتماعی مانند تحصیلات ابتدایی رایگان و مراقبت های بهداشتی که برای بومیان وجود دارد، برخوردار هستند.
وی افزود: به آنان زمین کوچکی داده می شود تا در سراسر شمال اوگاندا کشاورزی کنند. دولت نیز هیچ محدودیتی در آزادی عمل آنان ندارد و در اقامتگاه ها از پناهجویان استقبال می شود.
«آمو دنگ» چهارمین فرزند خود را باردار بود که «بور» شمال جوبا را ترک کرد. او حتی نمی داند که شوهرش هنوز زنده است یا خیر زیرا آنان در جنگ سال ۲۰۱۳ از هم جدا شدند و ژانویه سال ۲۰۱۴ او وارد نیومازی شد.
دنگ به گروه کشاورزی که وی را در کشت ذرت، لوبیا و اسفناج یاری و حمایت می کردند، پیوست. او می گوید: با این کار نه تنها مایحتاج مواد غذایی خودمان تامین می شود بلکه هم با فروش محصولات پول برای تامین سایر نیازهایمان به دست می آوریم.
«آچیک» نیز به کمک وام ۵۷۰ دلاری از بنیاد جهانی لوتری که با آژانس امور پناهندگان سازمان ملل و سازمان های دیگر همکاری می کند، موفق شد تا فروشگاهش را راه اندازی کند.
فروشگاهش از کالاهای سودانی که توسط پناهندگان تازه وارد و یا بازرگانان شجاع اوگاندایی که جرات کرده اند از آن مرز پر خطر بگذرند، پر شده است. او می گوید: این کسب و کار با کمک آنان توسعه یافته است و اکنون ارزش آن ۱۴۳۰ پوند است.
آچیک نیز به مدرسه بازگشته و به فرزندانش در ابتدایی نیومازی ملحق شده است.
«آبونی ساموئل» یکی از آموزگاران اوگاندایی همان مدرسه اظهار می کند: پناهندگان همانند برادران ما هستند و به کسب و کار در این منطقه رونق بخشیده اند.
در مطالعات اخیر آژانس برنامه جهانی غذا سازمان ملل متحد، اشاره شده است که حضور پناهندگان در کشورهایی که از آنان استقبال کرده و امکان تشکیل زندگی جدیدی را برای آنان فراهم کرده اند، سودمند بوده است.
همچنین حدود ۸۰ درصد دانش آموزان ابتدایی نیومازی پناهجو هستند.
ساموئل می گوید: آنان سه و یا چهار نفری در یک اتاق می خوابند. به درستی به آنان رسیدگی نمی شود. تنها دو کلاس درس وجود دارد که در هر یک بیش از ۷۰ دانش آموز حضور دارند به همین دلیل مدیریت کلاس دشوار می شود.
«وینیفرد کیزا» رهبر مخالفان در مجلس، به کلاس درس هایی که تعداد دانش آموزان در آنها زیاد است و موجب خلل در یادگیری می شود، اشاره کرده است.
او در دیداری که از اقامتگاه پناهجویان داشت، بیان کرده بود که برخی از پناهندگان باید به سودان جنوبی بازگردند زیرا در اوگاندا به میزان کافی مواد غذایی وجود ندارد.
یکی از کشاورزان محلی که نخواست نامش فاش شود از این موضوع که دیگر زمین زراعتی برای اوگاندایی ها باقی نماند ابراز نگرانی کرده است.
همچنین دولت کمک غذایی برای پناجویانی که پیش از سال ۲۰۱۵ وارد این کشور شده و هر مقدار زمینی را که تقاضا می کردند به دست آورده اند را قطع کرده است.
پناهندگان بر این باورند که دیگر برنامه طولانی مدت برای آنان در نظر گرفته نمی شود. دنگ می گوید که مساحت زمینش کافی نیست ولی چاره ای جز ماندن در اوگاندا ندارد زیرا همسر و یا خانه ای در سودان جنوبی ندارد و تنها برایش خاطراتی از ترس باقی مانده است.
مترجم: گلناز سادات غفاری