«دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا و «عبدالفتاح سیسی» رئیس جمهور مصر امروز دوشنبه در «واشنگتن» دیدار می کنند؛ دیداری که با انتقادات بسیاری مواجه شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، پایگاه خبری پولتیکو در گزارشی نوشت: عبدالفتاح السیسی حاکم نظامی مصر هرگز در دوره ریاست جمهوری «باراک اوباما» به کاخ سفید دعوت نشده بود اما امروز دوشنبه ترامپ برای او فرش قرمز پهن می کند.
السیسی که از سوی فعالان سیاسی به عنوان سرکوبگرترین فرد در تاریخ مصر لقب گرفته، بسیار مورد توجه ترامپ قرار گرفته است. این دو فرد اولین بار در طول مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری در ماه سپتامبر با یکدیگر دیدار کردند و ترامپ، سیسی را «مرد فوق العاده ای» خواند و سیسی اولین رهبر خارجی بود که پس از پیروزی ترامپ به او تبریک گفت.
رئیس جمهور مصر در پی پیروزی ترامپ در انتخابات گفته بود او «نشان داده است که درکی عمیق و اساسی از وقایع منطقه به طور کلی، و وقایع مصر به طور مشخص دارد».
رئیس جمهوری مصر روز شنبه راهی آمریکا شده بود.
دیدار امروز ترامپ و سیسی سرنخ های مهمی را در مورد اینکه ترامپ در نظر دارد چگونه با دیکتاتورهای خارجی با سوابق نامطلوب حقوق بشر تعامل داشته باشد، ارائه خواهد کرد. این دیدار همچنین کلید تلاش ترامپ برای تقویت روابط با متحدان عرب در مبارزه با تندروها در سراسر خاورمیانه است.
در حالی که دولت های غربی از اقدام سیسی در زندانی کردن هزار نفر از مردم به اتهامات سیاسی مشکوک اعتراض کرده اند، ترامپ آشکارا بی رحمی این حاکم مستبد مصر را ستوده است.
ترامپ در مصاحبه ای در ماه سپتامبر گفت: «او کنترل مصر را به دست گرفت. و او واقعا کنترل این کشور را به دست گرفت.»
ترامپ و مشاورانش موضع سخت – و به گفته بسیاری موضع وحشیانه - سیسی در برابر اخوان المسلمین را تحسین می کنند. دیگر حامیان سیسی در کاخ سفید شامل «استفان بانون» مشاور ارشد ترامپ، «سباستین گورکا» مشاور ضد تروریسم، و «درک هاروی» مقام ارشد امور خاورمیانه در شورای امنیت ملی هستند. «جیمز ماتیس» وزیر دفاع و «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا نیز خواستار روابط بهتر با مصر هستند.
اما شور و شوق ترامپ برای سیسی، مدافعان حقوق بشر را نگران کرده است.
آنها همچنین رویکرد غیر انتقادی ترامپ در قبال سیسی را آخرین نشانه از این موضوع می دانند که او دموکراسی و حقوق بشر را به عنوان اولویت خود در سیاست خارجی آمریکا در نظر نگرفته است.
«تام مالینوسکی» که از سال 2014 تا به امسال به عنوان دستیار وزیر خارجه در امور مربوط به دموکراسی، حقوق بشر و کار خدمت کرده، گفت: «پیام بزرگتری که من از رئیس جمهور می شنوم این است که او علاقه مند نیست آمریکا در جهان وجهه خوبی داشته باشد.»
ترامپ حتی به طور ضمنی این ایده را رد کرده که آمریکا از فضیلت خاصی برخوردار است. او در ماه ژوئیه به نیویورک تایمز گفت: «هنگامی که جهان می بیند آمریکا چقدر بد است و ما شروع به صحبت کردن در مورد آزادی های مدنی می کنیم، من فکر نمی کنم که ما یک پیام آور بسیار خوبی باشیم.»
مالینوفسکی و دیگران به چند نمونه که در آن مقامات ترامپ به مسائل مربوط به حقوق بشر طفره رفته یا آن را کم اهمیت جلوه داده اند، اشاره کرده اند.
ماه گذشته رکس تیلرسون با عدم ارائه گزارش سالانه خود در مورد حقوق بشر در سراسر جهان سنت شکنی کرد.
هفته گذشته، وزارت خارجه آمریکا به اطلاع کنگره رساند که به شرایط تحمیل شده توسط اوباما در فروش اسلحه به بحرین که نیاز به ارائه شواهدی از اصلاحات سیاسی و حقوق بشری این کشور داشت، پایان خواهد داد.
سناتور «بن کاردین» از کمیته روابط خارجی سنا گفت: «این اقدامات بر نفوذ ما در جهان تاثیر می گذارد. حقوق بشر بخشی از اصول ما است.»
روز جمعه یک مقام کاخ سفید به خبرنگاران گفت که ترامپ محتاطانه تر از روسای جمهور پیشین و در خفا از اقدامات ضد حقوق بشری سیسی انتقاد خواهد کرد.
حامیان حقوق بشر تردید دارند که ترامپ بتواند در این خصوص انرژی زیادی صرف کند.
کاخ سفید در بیانیه ای در هفته گذشته اعلام کرد که گفت و گو در مورد تروریسم و اصلاحات اقتصادی تنها در دستور کار دیدار با سیسی قرار خواهد داشت. در میان آنچه از گفت و گوها حذف شده، مورد «آیا حجازی» یک شهروند مصری - آمریکایی است که یک موسسه خیریه برای کودکان یتیم را تا زمانی که در سال 2014 به اتهامات ساختگی بازداشت شد، اداره می کرد. مقام های کاخ سفید از اظهار نظر در این خصوص که سیسی در مورد حجازی با سیسی گفت و گو خواهد داشت یا خیر، خودداری کردند.
«استفان مک اینرنی» از پروژه دموکراسی خاورمیانه گفت: «من هیچ نشانه ای نمی بینم که نشان دهد ترامپ نگران نقض حقوق بشر در مصر و یا عواقب آن باشد. مک اینرنی گفت: رویکرد سیسی به طور مستقیم توانایی های وی را به عنوان یک شریک موثر برای همکاری در زمینه مقابله با تروریسم و توسعه اقتصادی تضعیف می کند.»
وی هشدار داد که سرکوب گری های سیسی ممکن است رادیکالیسم را تشدید کند. مصر هزاران نفر از مردان جوان را به اتهامات سیاسی غیرخشونت آمیز در کنار افراط گرایان واقعی زندانی کرده است.
اما ترامپ در گذشته گفته بود که تاکتیک های وحشیانه می تواند به مقابله با افراط گرایی منتهی شود. وی در طول مبارزات انتخاباتی سال 2016 از دخالت های آمریکا برای سرنگونی دیکتاتورهای عرب انتقاد کرده بود.
چند تن از مشاوران کلیدی ترامپ نیز بر این باورند که سیسی سزاوار حمایت هایی بیش از دولت اوباما است.
هاروی در وبلاگ شخصی خود در ژانویه 2015 نوشت: «چرا اوباما با سیسی مذاکره نمی کند؟ سیسی رویکردی وحشتناک در قبال مسائل دارد.»
اوباما و «جان کری» وزیر خارجه وی در حالی که هرگز روابط خود را با قاهره قطع نکردند، به شدت از سیسی به دلیل سرکوب مردم انتقاد کردند. سیسی سازمان های غیر دولتی و گروه های خیریه را تعطیل، آزادی مطبوعات را محدود کرد و هزاران نفر از مردم وابسته به اخوان المسلمین را به زندان انداخت.
سیسی، ژنرال پیشین ارتش مصر، در راس فرمانده کلی نیروهای مسلح آن کشور، «محمد مرسی» رئیس جمهوری وابسته به گروه اخوان المسلمین در مصر را از قدرت برکنار کرد. پیش از برکناری مرسی، صدها هزار نفر از مخالفان او مدت ها دست به تجمعات و راهپیمایی های مختلفی زده بودند. پس از برکناری مرسی نیز تظاهرات و راهپیمایی‌های هواداران او برای مدت ها ادامه پیدا کرد. طی هر دو دوره شماری از معترضان و غیرنظامیان جان خود را از دست دادند.
اوباما همچنین رزمایش های نظامی مشترک با مصر و همچنین بخشی از کمک سالیانه 1.3 میلیارد دلاری آمریکا به قاهره را به حالت تعلیق درآورد. (اوباما در نهایت دریافت این مجازات رفتار سیسی را تغییر نمی دهد و تعلیق را برداشت.)
ترامپ و سیسی روابط مصر و آمریکا را از سر خواهند گرفت. در طول مبارزات انتخاباتی، ترامپ در بیانیه ای قول داد که آمریکا یک دوست وفادار، و نه تنها یک متحد برای مصر باشد.
مقامات کاخ سفید به درخواست ها برای اظهارنظر در این خصوص پاسخی ندادند. اما مقامی که روز جمعه با خبرنگاران گفت و گو داشت، افزود که حقوق بشر همیشه از جمله نگرانی های آمریکا بوده است.
مقامات ترامپ نیز در این جبهه ژست هایی گرفته اند. تیلرسون در طول سفر اخیر خود به چین گفت که آمریکا به دفاع از ارزش های جهانی مانند حقوق بشر و آزادی های مذهبی ادامه خواهد داد. وزارت خارجه آمریکا و کاخ سفید همچنین دستگیری صدها نفر از معترضان سیاسی در روسیه در آخر هفته گذشته را محکوم کردند.
هر رئیس جمهور مدرنی تلاش کرده است رابطه بین ارزش ها و امنیت را تعریف کند. «رونالد ریگان» آزادی را جشن گرفت اما از دیکتاتورهای ضد کمونیست حمایت کرد. «جورج دبلیو بوش» قول داد به گسترش دموکراسی در سراسر خاورمیانه کمک کند اما از متحدان غیر دموکراتیکی مانند عربستان سعودی حمایت کرد. اوباما در مورد کرامت و حقوق مدنی سخن گفت، اما با مستبدان معاملاتی داشت.
نتایج اغلب ریاکارانه به نظر می رسید، و برخی از اندیشمندان سیاست خارجی این گونه استدلال می کنند که آمریکا نباید یک ژست برتری اخلاقی اتخاذ کند. اما جمهوری خواهان به طور خاص به ایده «استثناگرایی آمریکایی» متوسل شدند و اوباما را به اتهام زیر سوال بردن آن به باد انتقاد گرفتند. اما آنها بر رد این شعار توسط ترامپ هیچ تمرکزی ندارند.
منتقدان ترامپ نگرانند که او وجهه آمریکا را تضعیف کند. رهبران خارجی مانند سیسی این قابلیت را دارند.
