از عراق و سوریه گرفته تا لیبی و سرزمین های اشغالی، رئیس جمهور جدید آمریکا با چالش های گسترده ای که خود این کشور ایجاد کرده مواجه است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، پایگاه تحلیلی نیو ایسترن اوت لوک در گزارشی نوشت: مراسم تحلیف «دونالد ترامپ» توسط مجموعه ای از چالش های اشباع شده بود که مخالفان رئیس جمهور جدید آمریکا آنها را مطرح کردند. با این حال مشکلات ترامپ به همین تعداد چالش ها محدود نمی شود زیرا چالش های سیاست خارجی نیز نیاز به رسیدگی فوری دارند. اکثریت مطلق این چالش ها از یک یا چند راه با خاورمیانه در ارتباط هستند، چرا که رویکرد دولت «باراک اوباما» در قبال بازیگران منطقه ای شکست خورده است.
در واقع این منطقه در اوضاع نامطلوبی قرار دارد. بیایید با عراق شروع کنیم. این کشور به واسطه سیاست های دنبال شده توسط روسای جمهور قبلی آمریکا که تجاوز به عراق با هدف تغییر نقشه خاورمیانه را رقم زدند، همچنان با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می کند. داعش یکی از فجایعی است که به واسطه همین سیاست های اشتباه ایجاد شد. بنابراین ترامپ اشتباه نمی کند زمانی که می گوید دولت اوباما هیولای داعش را ایجاد کرده است.
در واقع می توان تمامی اینها را به عنوان محاسبات غلط استراتژیک و یا طرح های شیطانی عمدی بسته به موقعیت آنها توصیف کرد. عملیات موصل را نیز باید به تمامی این چالش ها اضافه کرد. سه ماه پس از آغاز این عملیات تاکنون موفقیت استراتژیکی به دست نیامده است؛ در حالی که تروریست ها به سمت سوریه تغییر مسیر داده و برای اشغال شهرهای «دیرالزور» و «تدمر» تلاش مجدد داشته اند.
اوضاع در سوریه حتی از عراق هم برای واشنگتن بدتر است. آمریکا موفق شده است تقریبا خود را در مقابل تمامی طرفین درگیر در سوریه - روسیه، عربستان سعودی، ترکیه - بی اعتبار کند، در حالی که هیچ اشاره ای به ایران و خود دولت سوریه نداشته است. بنابراین آن دسته از بازیگرانی که در جستجوی یک راه حل مناسب برای حل بحران سوریه بودند برای پایان دادن به این درگیری خونین تصمیم به کنار گذاشتن واشنگتن گرفتند. در حال حاضر دولت جدید آمریکا این فرصت را در اختیار دارد که در سکوت به تماشای مذاکرات در شهر «آستانه» قزاقستان بپردازد و برای اولین بار در طول 25 سال گذشته حرفی نزند. ترامپ در این خصوص سکوت اختیار کرده، در حالی که تنها گام هایی رو به جلو برای همکاری با روسیه در مبارزه با داعش برداشته است.
در لیبی نیز دولت اوباما با شکست مواجه شد. لیبی که به واسطه دخالت آمریکا با سرنگونی رژیم مواجه شد، در حال حاضر به جای داشتن یک دولت با ثبات، سه دولت، همراه با دو مجلس و چند ارتش دارد. طرح صلح سازمان ملل متحد که به طور جدی توسط واشنگتن حمایت شد، هنوز اجرایی نشده است، بنابراین دولت به اصطلاح وحدت ملی اکنون در آخرین روزهای خود به سر می برد. از سوی دیگر «صالح عیسی» رئیس پارلمان لیبی در «طبرق» و «خلیفه حفتر» فرمانده نیروهای مسلح لیبی به طور فزاینده در میان مردم محلی محبوبیت کسب کرده اند؛ به همین دلیل آنها در حال تلاش برای برقراری روابط با مسکو هستند. دونالد ترامپ هنوز تاکنون هیچ اظهار نظری در مورد وضعیت لیبی نداشته، اما مخالفت شدید خود را با تمامی انواع اسلامگرایان نشان داده است.
بحران یمن فاجعه ای دیگر برای آمریکا بوده است. دولت اوباما به جای کنار کشیدن خود از این ماجرا، سال گذشته اعلام کرد که یک طرح جامع صلح برای پیاده سازی دارد. این طرح به عنوان ابتکار عملی از سوی چهار کشور آمریکا، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و انگلیس با شکست مواجه شد. و از همه بدتر اینکه این طرح توسط «عبد ربه منصور هادی» رئیس جمهور مستعفی یمن و دست پرورده عربستان رد شد زیرا پذیرش آن به معنای برکناری او بود. ظاهرا دونالد ترامپ برای بررسی این موضوع حتی جلو هم نیامد، و تنها باید به این موضوع فکر کند که چگونه می تواند متحد قدیمی عربستان را که خود را در جنگ خونین یمن گرفتار کرده، نجات دهد.
با این حال، بزرگترین شکست سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه در زمینه حل و فصل مساله فلسطین بوده است. اوباما برنده جایزه صلح نوبل بوده است اما چیزی که که در دوره ریاست جمهوری وی مشاهده شد، تشدید شهرک سازی های یهودی نشین در سرزمین فلسطین و از بین رفتن کامل هر چشم اندازی برای ظهور یک کشور فلسطینی بود. در این زمینه دونالد ترامپ متعهد شده است که سفارت آمریکا را به «بیت المقدس» منتقل کند. این تصمیم می تواند برای دولت آمریکا و روابط آن با اعراب بسیار پر هزینه باشد.
به عبارت دیگر، تصویر کلی خاورمیانه برای کاخ سفید بسیار تیره به نظر می رسد. نبود راه حل های ساده، روابط پرتنش با ترکیه و عربستان سعودی، می تواند برای غرق کردن دولت ترامپ کافی باشد. به نظر نمی رسد که اتحاد با رژیم اسرائیل برای حفظ نفوذ واشنگتن در منطقه کافی باشد. منطقی ترین رویکرد می تواند انتخاب عاقلانه اولویت ها باشد. موفقیت اولیه را می توان با انجام یک عملیات مشترک با روسیه در برابر تروریست های داعش در عراق و سوریه به دست آورد. این باید یک هدف بلند پروازانه و قاطع باشد. واشنگتن هنوز هم می تواند بر کردهای سوریه که از دیرباز از آنها حمایت شده، فشار آورد. علاوه بر این مسکو و واشنگتن می توانند دست در دست یکدیگر در مورد لیبی و مساله فلسطین همکاری کنند. اگر به این موضوعات پرداخته نشود، ترامپ ممکن است در خاورمیانه ای که اوباما ایجاد کرده، غرق شود.
