اهداف و پیامدهای حمله تروریستی خونین استانبول

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران،«عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در یادداشتی در روزنامه رأی الیوم به حمله تروریستی خونین در استانبول ترکیه پرداخت و نوشت:هدیه «بابا نوئل» تروریست جعلی که به یک باشگاه شبانه در شهر«استانبول» در شب تحویل سال  میلادی حمله کرد، خونین بود و جان چهل نفر از کسانی که در جشن شرکت کرده بودند را گرفت و بیش از هفتاد نفر را زخمی کرد که از جمله این کشته شدگان هفت عربستانی،سه اردنی، دو تونسی و دو لبنانی هستند.

خطر این حمله به دو دلیل اساسی است: نخست آن که سه هفته پس از وقوع حمله دیگری در آنکارا پایتخت ترکیه رخ داد که در اثر آن 45 نفر که بیشترشان نیروهای پلیس بودند، کشته شدند و دوم عامل این حمله همچنان از عدالت فراری است و جستجو برای یافتنش توسط نیروهای پلیس ادامه دارد. این یعنی عملیات با دقت برنامه ریزی شده و انتحاری نبوده است و این حکایت از آن دارد که عملیات اقدامی فردی نیست بلکه یک سازمان بزرگ پشت آن قرار دارد.

انفجار سابق در آنکارا را یک سازمان تندروی کُرد که باور بر این است که وابسته به حزب کارگران کردستان(پ.ک.ک) است آن را به عهده گرفت اما تا زمان نوشتن این سطرها هیچ گروهی مسئولیت این حمله به باشگاه شبانه را به عهده نگرفته است.

انگشت های اتهام به دو سمت نشانه رفته است، نخست سازمان های تندروی کُرد چه سوری تبار باشند چه ترک تبار و دوم گروه داعش که ترکیه جنگ سختی را علیه این گروه برای بیرون کردنش از شهر«الباب» پس از موفقیت در پایان وجودش در شهر«جرابلس» در شمال سوریه به راه انداخته است و تلفات بسیار سنگینی به دلیل مقاومت سخت این گروه متحمل شده است.

برخی از شاهدان عینی گفتند که مهاجم به زبان عربی سخن می گفت تا نشان دهد وابسته به گروه داعش است ولی معمولا این گروه بلافاصله و چند ساعت پس از وقوع حملات اعلام می کند که  مسئولیت انجام آنها را توسط عناصرش یا کسانی که با این گروه بیعت کردند،به عهده دارد همانطور که در انفجارهای پاریس و دو عملیات زیر گرفتن با کامیون در شهرهای «نیس»(فرانسه) در تابستان گذشته و بازار عید میلاد در برلین در یک هفته پیش در آلمان و پیش از آنها انفجارهای پاریس و بروکسل انجام داده بود.

انتخاب باشگاه شبانه و یک ساعت پس از ورود به سال جدید دارای نشانه های اسلامی است که «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه  و حزب «عدالت و توسعه» که رهبری میکند،را در «تنگنا» قرار می دهد؛ به ویژه آن که وی تلاش می کند که به عنوان امپراتور عثمانی جدید خودش را جا بزند که می خواهد دولت خلافت را با حمایت از احزاب سلفی اسلامی سنی احیا کند.چه بسا طرف مهاجم این واقعیت را مورد توجه قرار داده است و زمان و مکان مناسب را انتخاب کرد تا برخی از اسلامگرایان یا همه آنها را علیه رئیس جمهوری ترکیه و حزبش بسیج کند به ویژه در سایه ناامیدی که بر برخی معارضان سوری و مخصوصا سلفی ها به دلیل دخالت نکردن ترکیه برای جلوگیری از بازپس گیری شهر «حلب» توسط ارتش سوریه، سایه افکنده است.

مساله خطرناک در این حملات که به شکل سریعی در عمق ترکیه زاد و لد می کنند و بر دو پایتخت ترکیه یعنی استانبول(تاریخی) و آنکارا(سیاسی) تمرکز می کنند و  اهداف خود را با دقت انتخاب می کند این است که هدفش از بردن جایگاه کشور ترکیه،بی ثبات کردنش ، به لرزه درآوردن نظام حاکم ، تشدید زیان های بحران روز افزون اقتصادی ، گسترش هرج و مرج خونین در کشور و نیز تقویت این تصور است که می گوید ترکیه دیگر کشور امنی نیست.

نکته قابل توجه این است که انتقال این طرح هرج و مرج خونین به ترکیه که از نزدیک یا از دور با همتای سوری اش شبیه است در زمانی رخ می دهد که امیدها برای ایجاد راه حل سیاسی برای بحران سوریه پس از تمام شدن کار حلب به نفع محور روسیه،ایران و سوریه و پس از پیوستن ناگهانی ترکیه به این محور افزایش یافته است؛ پیوستنی که همه معادلات منطقه ای و بین المللی را به هم زده است.

چه بسا هنوز زود است که گفت این تحول در موضع ترکیه با تأخیر رخ داده است زیرا دولت ترکیه نقش اصلی را در حمایت و کمک به گروه های مسلح در سوریه و شق اسلامگرای تندرویش و سازمان های آن که در فهرست گروه های تروریستی آمریکا و روسیه طی شش سال گذشته بازی کرده است و این واقعیتی است که نیاز به اثبات ندارد اما آن چه که میدانیم یا به عبارتی بهتر از تحولات حوادث سریع نتیجه می گیریم این است که ترکیه به سمت باتلاق تروریسم خونین کشیده می شود آن هم به دلیل سیاست ها و موضع گیری های سردرگم اش و گم کردن جهت نما توسط رهبرانش و نیز ایجاد بیشترین تعداد دشمن در طول تاریخ اش به ویژه در میان کشورهای همجوارش است.

اگر قطعی شود که داعش مسئول این حمله تروریستی است این یعنی اینکه این گروه طرح«ب» را در پیش گرفته است یعنی انتقال از مرحله «سنگر گرفتن» و «ثابت ماندن» به مرحله حملات انتقامجویانه از دشمنانش، به همین دلیل باید تهدیدهایش برای برپایی هشت «ایالت» وابسته به این گروه در منطقه خلیج فارس به مانند ایالت های دیگرش در «سینا»، «سرت»،«خراسان»،«موصل» و «الرقه» با جدیت کافی مورد توجه قرار داد. وجود 17 هزار نیروی پلیس که دولت برای تامین امنیت جشن های سال نو مستقر کرده بود نتوانست از نفوذ «بابا نوئل»جعلی به مشهورترین باشگاه شبانه در استانبول و نزدیک ترین باشگاه به محل جشن رسمی و تیراندازی به 800 نفر از کسانی که در جشن شرکت کردند، جلوگیری کند.

اما اگر این مساله مورد تاکید قرار نگرفت و یک سازمان تروریستی تندروی کُرد مسئولیت را به عهده گرفت این یعنی استراتژی کُردی برای تقاص گرفتن و انتقام وجود دارد که از همتای داعش خود خطرناک تر است زیرا کُردها در قلب بافت اجتماعی داخلی ترکیه هستند و آنکارا و استانبول و مراکز گردشگری جذاب برای مسافران خارجی را بهتر می شناسند.

ترکیه اکنون در بحران واقعی در دو شق تروریستی و اقتصادی به سر می برد و برون رفت ها از این بحران آماده نیست و خطر در همین جا نهفته است.