ارزش ذخایر معدنی اوکراین هنوز بهطور دقیق ارزیابی نشده زیرا بسیاری از این مناطق هنوز کاوش نشدهاند یا نزدیک به خط مقدم جنگ قرار دارند.
به گزارش جماران، رئیسجمهور اوکراین اعلام کرد آمریکا تنها در صورتی میتواند از منابع معدنی این کشور بهرهبرداری کند که در ازای آن، تضمینهای امنیتی ارائه دهد که از تجاوزهای آینده روسیه جلوگیری کند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین میگوید به وزرای خود دستور داده است توافق پیشنهادی برای دسترسی آمریکا به معادن عناصر کمیاب این کشور را امضا نکنند، زیرا این توافق بیش از حد به نفع آمریکا تنظیم شده است.
به گفته دو مقام ارشد اوکراینی پیشنهادی که در گفتوگوی زلنسکی با جیدی ونس، معاون رئیسجمهوری آمریکا در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ مطرح شد، هیچ تضمین امنیتی مشخصی در ازای بهرهبرداری از منابع معدنی اوکراین ارائه نکرده است.
یک مقام ارشد کاخ سفید تصمیم زلنسکی برای امضا نکردن این توافق را «کوتاهبینانه» توصیف کرده است.
زلنسکی روز شنبه در مونیخ به آسوشیتدپرس گفت: «به وزرایم اجازه امضای این توافقنامه را ندادم، چون از نظر من این توافق تا از ما و منافعمان محافظت نمیکند.»
به گفته مقامهای اوکراینی این پیشنهاد به شکلی تنظیم شده بود که آمریکا بتواند از منابع معدنی کمیاب اوکراین «بهعنوان جبران کمکهای قبلی دولت بایدن» و همچنین «بهعنوان پرداختی برای حمایتهای آینده» استفاده کند.
اوکراین دارای ذخایر گستردهای از مواد معدنی کمیاب است که در صنایع هوانوردی، دفاعی و هستهای کاربرد دارند. دولت آمریکا پیشتر با هدف کاهش وابستگی به چین، علاقه خود را به دسترسی به این ذخایر اعلام کرده بود.
زلنسکی اما تاکید کرده که هرگونه بهرهبرداری از این منابع باید با ارائه تضمینهای امنیتی برای جلوگیری از تجاوزهای آینده روسیه همراه باشد.
او افزود: «برای من، ارتباط بین تضمینهای امنیتی و سرمایهگذاریهای اقتصادی بسیار مهم است.»
زلنسکی جزئیات بیشتری درباره دلایل عدم امضای این توافق ارائه نکرد. این سند روز چهارشنبه در جریان سفر اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا به کییف، به مقامات اوکراینی تحویل داده شده بود.
یک مقام ارشد سابق اوکراینی در این رابطه گفت: «این توافق یک قرارداد استعماری است و زلنسکی نمیتواند آن را امضا کند.»
برایان هیوز، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در بیانیهای تصریح کرد: «زلنسکی با رد این پیشنهاد یک فرصت عالی را که دولت ترامپ در اختیار اوکراین قرار داده، از دست میدهد.»
دولت ترامپ تمایلی به ارسال کمکهای مالی بیشتر به اوکراین ندارد و هیوز تاکید کرده که این توافق بر سر معادن میتوانست «فرصتی برای جبران هزینههایی باشد که مالیاتدهندگان آمریکایی برای اوکراین پرداختهاند» و در عین حال به رشد اقتصادی اوکراین نیز کمک میکرد.
او اضافه کرد: «کاخ سفید معتقد است که پیوندهای اقتصادی مستحکم با آمریکا بهترین تضمین برای جلوگیری از تجاوزهای آینده و بخشی اساسی از برقراری صلح پایدار است. آمریکا و روسیه این را میدانند و اوکراینیها هم باید این را بپذیرند.»
ارزش ذخایر معدنی اوکراین هنوز بهطور دقیق ارزیابی نشده زیرا بسیاری از این مناطق هنوز کاوش نشدهاند یا نزدیک به خط مقدم جنگ قرار دارند.
با این حال به نظر میرسد که پیشنهاد آمریکا راهکاری مشخص برای حفاظت از این معادن در صورت ادامه تجاوز روسیه ارائه نکرده است. یک مقام اوکراینی گفته است که مقامات آمریکایی «پاسخ روشنی» برای این مسئله نداشتند و یکی از نکاتی که باید به آن توجه داشت این است که «چگونه میتوان از عملیات استخراج منابع در اوکراین از جمله زیرساختها و نیروی انسانی محافظت کرد.»
یک مقام ارشد اوکراینی تاکید کرده که هرگونه توافقی باید مطابق با قوانین اوکراین باشد و مردم اوکراین آن را بپذیرند.
کسنیا اورینچاک، بنیانگذار انجمن ملی صنایع معدنی اوکراین پیشتر گفته بود: «طبق قانون اساسی، منابع معدنی اوکراین متعلق به مردم این کشور است.» او تاکید کرده که هر توافقی باید از حمایت عمومی برخوردار باشد.
در همین حال، یک مقام آمریکایی، اظهارات ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، درباره تسلیم نصف منابع معدنی نادر کشورش به ایالات متحده را "تنگنظری" توصیف کرد.
براساس گزارش آسوشیتد پرس، یک مقام آمریکایی در کاخ سفید، اظهارات زلنسکی را که مخالف واگذاری معادن نادر به شرکتهای آمریکایی است، مورد انتقاد قرار داد.
در همین راستا، مایک والتز مشاور امنیت ملی آمریکا، اعلام کرد که ایالات متحده "حق دارد" به خاطر میلیاردها دلار کمکهایی که در جنگ با روسیه به اوکراین داده است، درخواستی داشته باشد.
والتز در اظهاراتی به شبکه خبری فاکس نیوز آمریکا، روز یکشنبه گفت که ایالات متحده "بار" جنگ روسیه و اوکراین را برای سالها به دوش کشیده و حمایت آن از اوکراین به مبلغ میلیاردها دلار، مستحق پرداخت بهایی است.
وی اشاره کرد که پذیرش توافقی که به انتقال نصف منابع اوکراین از عناصر زمین نادر به ایالات متحده اشاره دارد، برای رئیسجمهور اوکراین "حرکتی بسیار حکیمانه" خواهد بود.
او همچنین تأکید کرد که رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، در حال مرور تمام عوامل پویا و موثر است و "هیچ ضمانت بهتری از همکاری مشترک با ترامپ وجود ندارد".
بحث درباره جزئیات
بر اساس گزارشهای منتشرشده از جمله در وبسایت روزنامه "پولیتیکو"، طی روز شنبه، به نقل از مقامهایی که نامشان فاش نشده و از جزئیات مذاکرات مطلع هستند، زلنسکی توافقی را که به انتقال نیمی از منابع معدنی نادر اوکراین به ایالات متحده میپردازد، رد کرده است.
این وبسایت به نقل از یک مقام اوکرانی نوشت: "این توافق هنوز امضا نشده و طرفین هنوز در حال بحث در مورد جزئیات هستند. وکلا در حال بررسی مفاد هستند، زیرا ایالات متحده درخواست خود برای دریافت ۵۰٪ از ثروت معدنی اوکراین را بهصورت بسیار پیچیدهای تنظیم کرده است".
این مقام اشاره کرد که طرح آمریکا ممکن است با قوانین اوکراین مغایرت داشته باشد، که این امر میتواند اجرای آن را غیرممکن کند.
در سوم فوریه جاری، رئیسجمهور آمریکا گفت که کمکهای نظامی و سایر کمکهایی که کشورش به اوکراین داده به ارقام "بسیار زیاد" رسیده و دولت او در عوض عناصر زمین نادر از کییف میخواهد.
ترامپ همچنین بر لزوم پایان دادن به جنگ در اوکراین تأکید کرد و گفت که ادامه حمایت آمریکا از کییف باید بهایی داشته باشد.
رئیسجمهور اوکراین نیز پیشتر اعلام کرد که کشورش آماده جذب سرمایهگذاری از متحدان در بخش منابع معدنی است.
شایان ذکر است که اوکراین معادن نادری دارد که در تکنولوژیهای مدرن مانند تیتانیوم و زرکونیوم استفاده میشود.