مواضع دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا درباره مسائل دفاعی، جنگ اوکراین، بحران غزه و تجارت جهانی یکی از پر بحثترین مواضع سیاست مداران معاصر آمریکا است.
به گزارش جماران، تنها یک هفته تا آغاز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده و دونامزد انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده یعنی کاملا هریس و دونالد ترامپ به همراه حزبیهای خود در تلاش برای کسب و جذب آراء بیشتر برای پیروزی در این انتخابات هستند.
ترامپ 78 ساله، میلیاردر و سیاستمدار اهل نیویورک، که از ژانویه 2017 تا ژانویه 2021 رییس جمهوری (پیشین) آمریکا بود، نماینده نهایی جمهوری خواهان در انتخابات فعلی است و برای ادامه سیاستهای «اول آمریکا» که در زمان ریاست جمهوری خود مطرح کرد، رقابت میکند، سیاستهایی که در برخی ابعاد، نشاندهنده انحراف آشکار از دولتهای جمهوریخواه قبلی است.
در این گزارش، پیشینه، دیدگاهها و مواضع ترامپ در حوزههای سیاست خارجی از جمله مسائل دفاعی (به ویژه ناتو)، بحران غزه، جنگ روسیه و اوکراین و تجارت بینالملل مورد بررسی قرار گرفته است.
مسائل دفاعی و حاشیههای ترامپ برای ناتو
ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود به طور قابل توجهی هزینههای دفاعی آمریکا را افزایش داد و شاخه جداگانهای از نیروهای مسلح را برای رسیدگی به رقابت فضایی تحت عنوان فرماندهی فضایی آمریکا ایجاد کرد. او همچنین استراتژی امنیت ملی و دفاعی ایالات متحده را برای تمرکز بر رقابت قدرتهای بزرگ با چین و روسیه تغییر داد و متحدان اروپایی را با تهدید به ترک اتحاد دفاعی متقابل دوران جنگ سرد تحریک کرد.
امروز ترامپ میگوید: نقش ایالات متحده در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، یک اتحاد دفاعی فراآتلانتیکی که برای مقابله با تهدید تهاجم شوروی در طول جنگ سرد تاسیس شده است را مجددا ارزیابی خواهد کرد و کاهش چشمگیر دخالت واشنگتن در این بلوک را در نظر دارد.
او در زمان ریاست جمهوری به شدت از ناتو انتقاد کرد و طبق گزارشها در سال 2020 به مقامات ارشد اروپایی گفت که «ناتو مرده است» و مکررا تهدید کرد که این اتحاد را ترک خواهد کرد.
او مدتهاست که مخالفت خود را با بند دفاع جمعی ناتو اعلام کرده است، که تصریح میکند که سایر متحدان ناتو باید در صورت حمله به کشور عضو، از آن دفاع کنند. او اغلب مدعی است که کشورهای ناتو با ناتوانی در برآورده کردن الزاماتی که اعضای آن حداقل 2 درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) خود را صرف دفاع میکنند، از مزایای مالی ایالات متحده استفاده میکنند.
ترامپ در سال 2019 طرح دفاع موشکی به روز شدهای را صادر کرد که اولین بررسی از این دست از سال 2010 بود که بر استفاده از فناوریهای جدید و سیستمهای فضایی برای محافظت از واشنگتن و متحدانش تاکید کرد. پلتفرم 2024 جمهوری خواهان خواستار ساخت سپر دفاع موشکی «گنبد آهنین» است که اشارهای به سیستم دفاع موشکی اسرائیل دارد.
در همان سال (2019)، او ششمین شاخه از نیروهای مسلح ایالات متحده به نام نیروی فضایی ایالات متحده را برای مبارزه با تهدید فزاینده ناشی از رقبای استراتژیک در فضا ایجاد کرد.
استراتژی دفاع ملی دولت او در سال 2018 بر اهمیت استراتژیک مناطق آسیا-اقیانوسیه و اروپا، با تمرکز ویژه بر رقابت قدرتهای بزرگ با قدرتهای تهاجمی فزایندهای مانند چین و روسیه تاکید کرد.
ترامپ با متعهد شدن به بازسازی «ارتش تحلیل رفته ایالات متحده»، به افزایش زیادی در بودجه دفاعی آمریکا دست یافت. او در سال مالی 2018 بودجه 700 میلیارد دلاری را امضا کرد که بزرگترین بودجه در تاریخ آمریکا تا آن زمان بود و بودجه تحت مدیریت او به رشد خود ادامه داد و در سال 2021 از 740 میلیارد دلار عبور کرد.
ترامپ همچنین، برای کاهش حضور نیروهای آمریکایی در خارج از کشور از جمله در افغانستان اقدام کرد. در سال 2020، او با طالبان به توافقی برای خروج دست یافت که باعث شد بایدن در سال 2021 به ماموریت نظامی دو دههای ایالات متحده در آنجا به طور کامل پایان دهد.
اسرائیل، بحران غزه و خاورمیانه
رویکرد اصلی ترامپ در قبال خاورمیانه با حمایت قوی از اسرائیل و عربستان سعودی و موضع تقابلی در قبال ایران تعریف شده است. او مدعی تلاشهای خود برای میانجی گری در یک توافق صلح منطقهای است و میگوید اگر رییس جمهور شود، به جنگ غزه پایان خواهد داد.
ترامپ اسرائیل را «متحد عزیز آمریکا» خوانده است. ترامپ به عنوان رییس جمهوری از اجماع قبلی برای الگوی دو دولتی عقب نشینی کرده و اخیرا گفته که علاقهای به یک کشور مستقل فلسطینی ندارد. پس از آغاز جنگ بین اسرائیل و حماس در سال 2023، او قول داد که «با افتخار» در کنار اسرائیل بایستد.
او در سال 2017قدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت و سفارت ایالات متحده را از تل آویو به آنجا منتقل کرد و در سال 2019، حاکمیت اسرائیل بر اراضی مورد مناقشه بلندیهای جولان را که اسرائیل در سال 1967 در سوریه تصرف کرد، به رسمیت شناخت.
ترامپ بر توافق آبراهام، مجموعهای از قراردادهای عادی سازی روابط بین اسرائیل و کشورهای عربی نظارت داشت. در ژانویه 2020، او یک طرح جدید صلح خاورمیانه را منتشر کرد که بر اساس آن حاکمیت اسرائیل بر بسیاری از اراضی اشغالی فلسطین اعطا میشد.
ترامپ روابط نزدیک خود را با عربستان سعودی حفظ کرده و با فروش سالانه میلیاردها دلار تسلیحات به پادشاهی عربستان موافقت کرد و از حامیان قوی محمد بن سلمان؛ ولیعهد سعودی است. او قانون دو حزبی را که حمایت ایالات متحده از عملیات نظامی ریاض در یمن را لغو میکرد، وتو و به دنبال تأثیرگذاری بر عرضه جهانی نفت از طریق این رابطه بود. اما در بحبوحه همه گیری کرونا، ترامپ تهدید کرد که اگر پادشاهی تولید نفت را محدود نکند، کمکهای نظامی را کاهش خواهد داد.
دوره ریاست جمهوری ترامپ بر منزوی ساختن ایران متمرکز بود و در سال 2018 از توافق هستهای با ایران (برجام) خارج شد و تحریمهای اقتصادی گستردهای را علیه کشور اعمال کرد.
او به عنوان یکی از تصمیمات نهایی خود در مقام ریاست جمهوری، جنبش انصارالله یمن را به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی معرفی کرد. اما با روی کار آمدن بایدن این اقدام لغو شد که مجددا در سال گذشته پس از آنکه حوثیها در بحبوحه جنگ اسرائیل و حماس حمله به کشتیهای مرتبط با اسرائیل در دریای سرخ را آغاز کردند، دوباره انصارالله را یک سازمان تروریستی معرفی کرد.
روسیه و جنگ اوکراین
ترامپ مدعی است که میتواند به سرعت جنگ در اوکراین را حل کند. او همچنین میگوید که در صورت انتخاب مجدد، متعهد به تایید کمکهای اضافی ایالات متحده به اوکراین نیست و گفته که کشورهای اروپایی باید کمکهای خود را افزایش دهند.
ترامپ در زمان رییس جمهوری خود، روابط گرمی با ولادیمیر پوتین؛ رییس جمهوری روسیه برقرار کرد، با این حال او تحریمهایی را بر مسکو به دلیل الحاق سرزمینهای کریمه اوکراین به روسیه تمدید کرد و از یک معاهده کنترل تسلیحاتی بزرگ ایالات متحده و روسیه خارج شد.
ترامپ میگوید که به نفع ایالات متحده است که جنگ در اوکراین را به سرعت پایان دهد؛ چراکه میلیونها نفر از مردم کشته میشوند، اگرچه او قبلا گفته بود که شرایط اعلام شده پوتین قابل قبول نیست، اما پیش از این پوتین را «نابغه» و «دانشمند» نامیده بود، با این حال گفته بود که پوتین در حمله به اوکراین در فوریه 2022 «اشتباه بزرگی مرتکب شد.»
او حمایت دو حزبی ایالات متحده از اوکراین را به چالش کشیده و گفته است که در صورت انتخاب مجدد، متعهد به افزایش کمکهای نظامی به این کشور نخواهد بود و کشورهای اروپایی باید کمکهای خود را در دفاع از اوکراین افزایش دهند.
بهعنوان رییسجمهوری، ترامپ علیرغم یافتههای جامعه اطلاعاتی آمریکا مبنی بر دخالت مسکو در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶، به دنبال همکاری نزدیکتر با روسیه بود. او بارها از اتهامات مبنی بر مداخله روسیه انتقاد کرد، هرچند بعدا آنها را پذیرفت.
با این حال، دولت او تحریمهای دوران اوباما را که پس از الحاق کریمه به روسیه در سال 2014 اعمال شد و تحریمها علیه افراد و شرکتهای روسی را با تمرکز بر فعالیتهای سایبری بدخیم، مداخله در انتخابات و حمایت روسیه از کشورهای کره شمالی و ونزوئلا، گسترش داد.
در سال 2019، ترامپ آمریکا را از معاهده 1987 نیروهای هستهای میانبرد (INF) که ذخایر موشکهای میانبرد و کوتاهبرد آمریکا و روسیه را حذف میکرد، خارج کرد و مدعی شد که چین از عدم گسترش تسلیحات روسیه و آمریما نفع برده و میخواهد یک پیمان هستهای جدید با روسیه تشکیل دهد که شامل چین نیز میشود. او همچنین از معاهده آسمانهای باز در سال 2002 که اجازه پروازهای نظارتی غیرمسلح بر فراز روسیه و بیشتر اروپا را می داد، خارج شد.
تجارت بینالملل
در یک سال گذشته ترامپ بارها استدلال کرده که سیستم تجارت جهانی علیه منافع ایالات متحده در حال تقلب و مسئول کسریهای تجاری بزرگ، کاهش تولید ایالات متحده، و خارج کردن مشاغل آمریکایی شده است. پلتفرم جمهوری خواهان وعده میدهد که ایالات متحده را به «ابر قدرت تولیدی جهان» از طریق «ایجاد تعادل مجدد در تجارت» به سمت تولید داخلی بازگرداند.
همچنین، ترامپ متعهد شده که تعرفهای «جهانی» بر بیشتر کالاهای وارداتی وضع کند، در حالی که با تعرفههای بالاتری که سایر کشورها بر محصولات ایالات متحده وضع کردهاند و همچنین تعرفههای اضافی برای کشورهایی که به دنبال جایگزینی برای دلار آمریکا هستند، مطابقت دارد. او این رویکرد را «چشم در برابر چشم-تعرفه در برابر تعرفه» نامیده است.
ترامپ به عنوان رییس جمهوری، توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی (نفتا) را مجددا مورد مذاکره قرار داد، که او آن را «یکی از بدترین قراردادهای تجاری» نامیده بود. توافقنامه به روز شده با همسایگان ایالات متحده، توافقنامه 2018 ایالات متحده، مکزیک و کانادا، شامل دسترسی بدون تعرفه به بازار ایالات متحده برای اکثر محصولات کانادایی و مکزیکی است.
با این حال، او امروز تعرفه 100 درصدی را برای خودروهای وارداتی از مکزیک پیشنهاد میکند و میگوید که برای رفع نگرانیها در مورد خودروهای چینی، درباره قرارداد تجاری 2018 دوباره مذاکره خواهد کرد.
در صورت انتخاب مجدد، او متعهد شده است که «در روز اول» به چارچوب اقتصادی هند-اقیانوسیه (IPEF)، یک ابتکار تجاری بین ایالات متحده و منطقه آسیا و اقیانوسیه پایان دهد. ترامپ در اولین روز ریاست جمهوری خود در سال 2017، ایالات متحده را از مشارکت ترانس پاسیفیک (TTP) خارج کرد.
ترامپ همچنین درباره توافق تجاری با کره جنوبی مذاکره کرد، از مذاکرات تجاری با اتحادیه اروپا (EU) خارج شد و تعرفههای گستردهای را بر واردات فولاد و آلومینیوم، از جمله از کشورهای اتحادیه اروپا و سایر متحدان، اعمال کرد اما بایدن بسیاری از این محدودیتها را کاهش داد.
چین، هدف اصلی محدودیتهای تجاری ترامپ بود. به عنوان رییس جمهوری، او بر 360 میلیارد دلار کالاهای چینی تعرفه وضع کرد که بایدن نیز آن را حفظ کرده است. ترامپ گفته است که این تعرفهها را به شدت افزایش خواهد داد و سرمایهگذاری ایالات متحده در چین و همچنین خرید داراییهای ایالات متحده توسط چین را ممنوع خواهد کرد.
او همچنین میگوید که واردات لوازم الکترونیکی، فولادی و دارویی ساخت چین را «قطع» خواهد کرد و به دنبال لغو امتیازاتی است که چین در سال 2000 در پی پیوستن به سازمان تجارت جهانی (WTO) کسب کرد.
در پایان قابل ذکر است که ترامپ سازمان تجارت جهانی را «فاجعه» خوانده و تهدید کرده است که از این سازمان خارج خواهد شد. او چین و سایر اعضا را به سوء استفاده از قوانین سازمان تجارت جهانی متهم میکند که به کشورهای در حال توسعه انعطاف بیشتری میدهد.