پایگاه خبری جماران - کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه در گفت و گو با الکساندر کارییفسکی، مجری شبکه 24 روسیه به پرسش ها درباره تداوم جنگ در نوار غزه و توسعه دامنه آن به لبنان، چرایی خویشتن داری ایران در خونخواهی از ترور اسماعیل هنیه، رئیس فقید دفتر سیاسی حماس در تهران و نحوه پاسخ جمهوری اسلامی ایران به هرگونه پاسخ رژیم اسرائیل به عملیات وعده صادق دو پاسخ داده است.
علت خویشتنداری بیش از حد ایران در این شرایط چیست؟
جمهوری اسلامی ایران هیچ گاه طالب درگیری نبوده و نیست و ما همواره دعوت کردیم که مسائل از طریق گفتگو پیش برود؛ اما نکته اینجاست که ذات و موجودیت رژیم صهیونیستی در غرب آسیا با درگیری و نزاع گره خورده است. در طول مدتی که از تشکیل این رژیم نامشروع میگذرد، هر روز با همسایگانش بویژه مردم مظلوم فلسطین جنگید. یک روز را نشان بدهید که در آن با مردم درگیری نداشته باشد و یا مردم زندان نروند و شکنجه نشوند. اگر یادتان باشد در سال 1982 رژیم صهیونیستی تا بیروت پیشروی کرد، اما همین مردم لبنان و حزبالله وجب به وجب سرزمین خودشان را از اسرائیل پس گرفتند. در بیروت شهرکی به اسم شهرک "خیام" است که در بالای آن رژیم صهیونی زندانی ساخته بود. من رفتم و از نزدیک زندان را دیدم، زندان بسیار مخوفی بود؛ وقتی مردم را بازداشت میکردند و در قفسهایی زندانی میکردند که اگر زندانی اراده میکرد بنشیند هم نمیتوانست بنشیند و او باید ماهها در این قفسها میماند. بعدها که حزبالله سرزمین لبنان را آزاد کرد، این زندان تبدیل به محل گردشگری شده بود. هر کسی که میرفت آنجا، با ماهیت رژیم صهیونیستی آشنا میشد و یک روز خود اسرائیل این زندان را بمباران کرد و از بین برد؛ برای اینکه مردم دیگر آنجا را نبینند. لذا در این شرایط شما ببنید در این یک سال گذشته چه اتفاقاتی افتاد؟ از روز اول اعلام کردیم که در جریان عملیات 7 اکتبر نبودیم. این را رهبری ما اعلام کردند که دخالتی در این ماجرا نداشتیم. شما رفتارهای رژیم صهیونیستی را در حمله به کنسولگری ایران نگاه کنید که کاملاً مغایر با قواعد بینالمللی است. در آنجا افرادی را که با گذرنامه دیپلماتیک حضور داشتند، به شهادت رساند و یک روز دیگر در ایران، مهمان ما را که قبلا نخست وزیر فلسطین بود و به دعوت ما برای شرکت در مراسم تحلیف رییس جمهور ما آمده بود، در تهران ترور کرد. اگر بخواهیم لیستی از اقدامات رژیم صهیونیستی سیاهه کنیم، کتاب بزرگی میشود، اما جمهوری اسلامی ایران خویشتنداری کرد. وقتی رژیم صهیونیستی سرکنسولگری ما را هدف حمله قرار داد، اولین انتظار ما این بود که سازمانهای بینالمللی مسئول این عملیات را محکوم و برای رژیم صهیونیستی جریمه تعیین کنند. شما جلسه آن روز شورای امنیت را به یاد دارید که برای محکومیت این جنایت تشکیل شد. اما در آن جلسه فقط روسیه و الجزایر موضع قوی داشتند. بعضی از کشورها موضوع متوسطی داشتند، اما آمریکاییها چگونه رفتار کردند؟ آنها اجازه ندادند که شورای امنیت به نتیجه برسد. بنابراین ما ناگزیر عملیات [وعده صادق 1] را طراحی کردیم، آن عملیات یک پیام داشت که اگر قرار باشد ما اذیت کنید و با ما بجنگید ما هم با شما میجنگیم. ما در آن عملیات از سلاحهای پیشرفته خود استفاده نکردیم، در ضمن از قبل زمان عملیات را اعلام کردیم. بنابراین آن عملیات به معنای یک عمیلیات واقعی و برای کشتن نبود. پس از عملیات نیز اعلام کردیم اگر رژیم صهیونیستی پاسخ ندهد ما هم پاسخ نمیدهیم. اما آیا اقدامات جنون آمیز به پایان رسید؟ همانطور که دیدیم به پایان نرسید. آقای اسماعیل هنیه را آنهم بعد از انتخابات ایران شهید کردند، رییسجمهور جدید آمده بود و در حال اعلام سیاستهایش بود، در همین زمان اسماعیل هنیه را در تهران ترور کردند. در همین زمان گفتیم، انتقام میگیریم؛ چون اساسا شما میدانید در فرهنگ ما، مهمان احترام ویژهای دارد. تعرض به مهمان، تعرض به ما و آبروی ماست؛ اما چرا بلافاصله عملیات نکردیم؟
چرا عملیات نشد؟ دو ماه در واقع منتظر بودیم، پرسشهایی هم درباره این تعلل مطرح شد؟
اینجا ما خویشتنداری استراتژیک، معقول و منطقی داشتیم، اگر یادتان باشد در آن زمان بحثی مطرح بود که به یک فرمول آتش بس میرسند. مطرح بود که با وساطت قطر، مصر، آمریکا و حماس در حال مذاکره هستند تا به فرمولی برای آتش بس برسند. در این شرایط هر گونه عملیاتی از سوی ایران، باز می توانست بهانه ای ایجاد که اینها به آتش بس می رسیدند ولی ایران نگذاشت. ما برای اینکه منطق خودمان را نشان بدهیم، که به دنبال آتش بازی نیستیم و به دنبال آرامش، صلح و رفاه مردم فلسطین و منطقه هستیم؛ خویشتنداری کردیم. ولی شما دیدید که عملا برای اسراییل زمان خریدند و این رژیم به جنایتهایش ادامه داد و آن جنایت بزرگ را در ضاحیه لبنان مرتکب شد و سید حسن نصرالله را که از شخصیتهای بزرگ اسلام، عرب و لبنان بود، به شهادت رساند.
رهبر ایران آسیبی را که به لبنان وارد شد، چگونه ارزیابی میکند، الان موشک زیادی را به اسرائیل شلیک کردید، اسرائیل خودش هیچ آسیبی ندیده، اطلاعات دقیق چیست؟
این عملیاتی که ما انجام دادیم، هم دنیا هم اسرائیل که عملیات موفقی بود. ما هدفمان کشتن مردم بیگناه نبود، حتی هدفمان زدن زیرساختهای غیرنظامی هم نبود، اما یک پیام بسیار مهم فرستادیم، این پیام را همه فهمیدند که ما هر کجا را بخواهیم می زنیم، مگر نمی گفتند ما دارای پدافند گنبد آهنین هستیم، به تعبیر یک فردی به جای گنبد آهنین، آبکش آهنین بود. همه دیدند که همه موشکهای ایران به سرزمین های اشغالی اصابت کرد. البته قدرت سانسور اسرائیل بالاست، بلافاصله اعلام کردند اگر کسی از مردم اسرائیل فیلمها را منتشر کند، جرم است؛ اما مردم اطراف مثل فلسطینی ها و اردنی که شاهد اصابت موشکها بودند، از صحنه اصابت فیلم گرفتند. ایران هدفگیری نکرده بود که به برج های تلاویو بزند. ما در این مرحله به دنبال کشتار مردم، پیچیدهتر کردن مسئله و وارد کردن منطقه به جنگ نیستیم. ما از حق پاسخگویی استفاده کردیم و پیامی را که قصد انتقال آن را داشتیم، منتقل کردیم و آن این است که اگر رژیم صهیونیستی بخواهد اقدام دیگری انجام دهد، حتما اقدامات بعدی بسیار سختتر خواهد بود.
اسرائیل عملیات نظامی را در لبنان پیش میبرد و منابع غربی میگویند که حزبالله خسارتهای زیادی میبینند، آیا احتمال این هست که نیروهای ایرانی برای دفاع از حزبالله وارد لبنان شوند.
به نظر ما مردم لبنان و حزب الله به اندازه کافی هستند که در مقابل رژیم صهیونیستی ایستادگی کنند. اتفاقا آنها قوی هستند، تجربههای گذشته را دارند، همین امروز بر خلاف خبرهایی که اسرائیل نقل میکند، از لبنان نیز خبرهای متفاوتی به گوش میرسد، دوباره تانک های مرکاوا رژیم مورد اصابت مردم لبنان و حزب الله قرار گرفتند، اسرائیل در جنگ زمینی قطعا پیروز نخواهد شد. اتفاقا به شما می گویم که اسرائیل اشتباه بسیار بزرگی مرتکب شده، چه در غزه و چه در لبنان عملیات هوایی انجام داد، درست است که در غزه بعد از عملیات هوایی، عملیات زمینی نیز آغاز شد، سوال این است که آیا در غزه موفق شد؟ غزه سرزمین محصور و کوچک است، مردم چیزی ندارند و محتاج غذا، آب و دارو هستند، اما شنیدید که مردم سر تسلیم فرود بیاورند، مگر دو میلیون نفر نیستند، پس چرا علیه حماس راهپیمایی نمیکنند و نمیگویند از جنگ خسته شدیم؟ آنها بدون اعتراضی دارند مقاومت میکنند. با مردم نمیشود برخورد کرد، در جنگ زمینی اسرائیل موفق نیست، چون با مردم فلسطین و لبنان و سربازان بیروحیه خودش طرف است. مردم در مقابل سرزمین خودشان حساس هستند، شما در روسیه از مقاومت های جانانه خودتان خبر دارید، چرا در مقابل ناپلئون ایستادید؟ چرا در مقابل هیتلر ایستادید؟ مگر ناپلئون تا مسکو نیامد؟ مگر کرملین را آتش نزد؟ مگر هیتلر بخش اعظم سرزمین شما را تصرف نکرد؟ شما چقدر در سن پطرزبورگ و ولگوگراد مقاومت کردید و چقدر کشته دادید؟ شما ایستادگی کردید و یک روزی تا برلین رفتید. همین را در مورد ملتهایی که سرزمینهایشان اشغال میشود، ببینید. نمونهاش مردم غزه هستند. چرا امروز نتانیاهو دیوانگی میکند؟ یک روز به غزه، یک روز به لبنان و یک روز به سوریه حمله میکند، یک روز هم در تهران دست به اقدام تروریستی میزند. اگر در غزه موفق شده بود، نیازی به این دیوانگیها نیست. چرا جنگ را گسترش میدهد؟ برای اینکه یکسال در یک سرزمین کوچک، کودکان، پیرمردان، پیرزنان و زنان را کشت، بیمارستانها، مدارس، مساجد و کلیساها را بمباران و نابود کرد؛ اما اراده مردم فلسطین و غزه را نتوانست نابود کند. رمز دیوانگی نتانیاهو همین شکستهای اوست.
شما توضیح دادید سیاست خارجی ایران، چرا خویشتنداری میکند؛ اما در غرب این خویشتنداری را ضعف ایران تلقی میکنند و میگویند ایران نه تنها در دفاع از خودش ضعف دارد، بلکه در دفاع از حزبالله هم ضعف دارد. بنابراین اسرائیل کاری را انجام میدهد که شما دوست ندارید؟ چه واکنشی به این موضع دارید؟
شما و ما هر دو با دروغگویی غرب و رسانههای غرب آشنا هستیم، هر رفتاری را آنها در جنگ روانی طور دیگری جلوه میدهند. اگر بعد از ترور شهید اسماعیل هنیه بلافاصله عملیات را شروع میکردم، فکر میکردید جنگ روانی آنها چه بود؟ می گفتند ما داشتیم به تفاهم میرسیدیم، مردم غزه را نجات میدادیم، به آتش بس میرسیدیم، ایران با عملیاتش جلوی آتش بس را گرفت. دیدید ایران آتشافروز و جنگطلب است و دلش با مردم فلسطین نیست، این شیوه آشنای جنگ روانی غرب است. ما رهبری خردمند داریم؛ عالم سیاست جای احساس نیست. احساسات میتواند تاثیر بگذارد اما ما باید تصمیم معقول بگیریم، به نظر من تصمیم ما معقول بود، ما با دنیا اتمام حجت کردیم. امروز جنابعالی به عنوان یک فرد آگاه به سیاست، میتوانید رفتار ایران را قضاوت کنید. حتما خواهید گفت ایران خویشتنداری کرده، ایران که به دنبال جنگ نبود، ایران به دنبال این بود که مردم غزه نجات پیدا کنند؛ اما صبر هر کشوری حدی دارد.
چه روزی کاسه صبر ایران سرزیر میشود؟ خطوط قرمز ایران چه زمانی نقض میشود، اگر مراکز هسته ای ایران هدف حمله اسرائیل قرار بگیرد، واکنش ایران چه خواهد بود.
مسئولان ما گفتهاند، ما به دنبال گسترش جنگ نیستیم، ولی اگر رژیم صهیونیستی به ما حمله کند، متناسب با حملات این رژیم پاسخ خواهیم داد. ما جواب خودمان را دادیم، هم فرمانده نیروهای مسلح، هم فرمانده سپاه و هم وزیر امور خارجه ما و بالاتر از همه اینها رییس جمهور محترم ما همه اعلام کردند که اگر جوابی به عملیات ما داده شود، جواب ما سختتر خواهد بود. دیگر از اینجا به بعد به اراده آمریکا و اسرائیل بستگی دارد.
ارزیابی های بین المللی، موضع شورای امنیت سازمان ملل و موضع روسیه هم خیلی شفاف بود. دیگر کشورها هم همینطور. آیا جامعه بینالمللی میتواند به مدلی از کاهش تخاصمها و تنشها در منطقه برسد؟
هم در روسیه و هم ما به توانایی سازمانهای بینالمللی آگاه هستیم. آمریکاییها، سازمانهای بین المللی را از ماهیت خودشان خارج کردند. اصلا چرا شورای امنیت و سازمان ملل تشکیل شد؟ شما میدانید جامعه ملل برای چه تشکیل شد. 20 سال طول نکشید که جنگ جهانی دوم آغاز شد. بعد سازمان ملل و در دل آن شورای امنیت ایجاد شد. وظیفه اصلی شورای امنیت چه بود؟ صیانت از صلح و امنیت جهانی. آیا با رفتار یکجانبهگرایانه آمریکا و نقش پررنگی که در سازمانهای بینالمللی دارد، این سازمانها توانستند به وظایف اصلیشان توانستند عمل کنند، شما توجه کنید؛ اسرائیل هر کاری انجام می دهد، از نظر آمریکا بد نیست. قواعد بینالمللی را نقض میکند. چند تا مثال بزنم با این فرض که چقدر انسان را کشته است، بماند. اینکه چقدر فلسطینی ها را کشته و سرزمین یک کشور را گرفته بماند. اینکه شهرک سازی ها انجام داد بماند. اینکه در جلوی چشم جهان، فردی را که در خانه اش نشسته بیرون می کند و با تجهیزات خانه را خراب می کند بماند. ما در قرن 21 زندگی می کنیم. می گوییم عصر تمدن است حال آنکه اینها وحشی گری است، همه اینها را بر فرض نادیده بگیرید. آیا حمله به سفارت یک کشور خلاف قواعد بین المللی هست یا نیست؟ کسی که گذرنامه دیپلماتیک دارد و وارد یک کشور می شود آیا از مصونیت دیپلماتیک برخوردار است؟ حالا رژیم صهیونیستی می آید می آید هن به سفارت حمله می کند و هم دیپلمات ها را به شهادت می رساند. آیا این قابل بخشش است؟ آمریکا چگونه برخورد کرد؟ شورای امنیت چه اقدامی انجام داد؟ آیا کشورها در محدوده مرزی خودشان، از مصونیت برخوردار نیستند؟ اگر کشوری حاکمیت یک کشور را نقض کرد؟ و مهمان سیاسی یک کشور را در آن کشور ترور کرد، آیا از نظر قواعد بین المللی محکوم هست یا نیست؟ آمریکایی ها چه کار کردند، واقعا تاسف بار است که شاهد باشیم سازمان های بین المللی وجود دارند، باید خجالت کشید از انفعال چنین سازمان های بین المللی. غزه در قرن بیست و یکم یک نمایشی از اینکه وضعیت انسانیت در دنیا چگونه است، آیا میشود انسانها را اینگونه کشت. یکسال مردم غزه را از اولین حقوق محروم کردند. اینها دیگر در جهان واضح است، چطور آمریکا، انگلیس و فرانسه اینها را نمیبینند؟ این وضعیت یک درد بشری است.
درباره قرارداد جامع همکاری میان روسیه و ایران بپرسم، من شنیدم این قرارداد جامعی است و آیا این قرارداد به زودی امضا می شود؟
همانطور که می دانید یک قرارداد جامع مبتنی بر اراده رهبران دو کشور طی سه سال گذشته تدوین شده، این قرارداد بسیار جامع هست، همه ابعاد روابط دو کشور را در بر می گیرد، خوشبختانه توسط وزارت خارجه های دو کشور پاراف شده و برای روسای جمهور دو کشور ارسال شده، هم در روسیه و هم در ایران مورد تایید نهادهای مسئول و نهاتیا روسای جمهور قرار گرفت و هم اکنون آماده امضا است. ما چند گزینه پیش رو داریم، اول آنکه در همین اجلاس کازان امضا شود ولی در گفتگویی که با دوستان روس خود داشتیم، آنها اشاره کردند که اگر در سفر دوجانبه ای امضا شود، بسیار بهتر است که اعتبار این موافقنامه نیز کاملا رعایت شود.