اروپا، به ویژه اتحادیه اروپا به‌عنوان یکی از مناطق ثروتمند و پیشرفته جهان شناخته می‌شود. با وجود این میزان از رفاه، بسیاری از جوانان اروپایی از نظر سلامت روان و رفاه شخصی دچار مشکلات جدی هستند.
به گزارش جماران به نقل از یورونیوز، بریتانیا در رتبه‌بندی رفاه کودکان در اروپا پایین‌ترین جایگاه را دارد. کشورها چگونه مقایسه می‌شوند و کارشناسان چه عواملی را در کاهش رضایت از زندگی مؤثر می‌دانند؟
اروپا، به ویژه اتحادیه اروپا به‌عنوان یکی از مناطق ثروتمند و پیشرفته جهان شناخته می‌شود. با وجود این میزان از رفاه، بسیاری از جوانان اروپایی از نظر سلامت روان و رفاه شخصی دچار مشکلات جدی هستند.
ماه اوت گذشته، انجمن کودکان در بریتانیا در گزارشی به بررسی رفاه جوانان در این کشور پرداخت و آن را با وضعیت جوانان در اروپا مقایسه کرد.
بر اساس این گزارش، به‌طور متوسط، ۱۶.۶ درصد از جوانان اروپایی از زندگی خود ناراضی هستند که این رقم معادل یک ششم جوانان اروپایی است.
چگونه در نبرد با کودکان بر سر استفاده از تلفن همراه قبل از خوابیدن پیروز شویم؟
در هلند، پایین‌ترین نرخ نارضایتی در میان کشورهای اروپایی گزارش شده است، به طوری که فقط ۶.۷ درصد از نوجوانان ۱۵ ساله این کشور اعلام کرده‌اند که از زندگی خود رضایت ندارند.
همچنین فنلاند و دانمارک نیز در جایگاه خوبی در میان کشورهای اروپایی قرار گرفته‌اند، به طوری که تنها ۱۰.۸ درصد از جوانان فنلاند و ۱۱.۳ درصد از جوانان دانمارک اعلام کرده‌اند که از زندگی خود رضایت کمی دارند.
در مقابل، بریتانیا بالاترین سطح نارضایتی از زندگی در میان جوانان را گزارش کرده است، به طوری که ۲۵.۲ درصد از جوانان این کشور از زندگی خود ناراضی هستند. پس از بریتانیا، لهستان با ۲۴.۴ درصد و مالت با ۲۳.۶ درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
جک اونیل، یکی از مسئولان ارشد انجمن کودکان در بریتانیا در گفتگو با یورونیوز با ابراز نگرانی از داده‌های این گزارش، گفت این گزارش به وضوح نشان می‌دهد که جوانان در بریتانیا نسبت به همسالان خود در سراسر اروپا از رضایت کمتری از زندگی برخوردارند و رفاه آنها نیز در حال کاهش است.
این گزارش با استفاده از داده‌های منابع مختلف به تحلیل رضایت از زندگی جوانان پرداخته است.
چرا کودکان بریتانیا غمگین‌ترین کودکان اروپا هستند؟
بنا به گفته جک اونیل، اگرچه نمی‌توان یک عامل خاص را به‌عنوان دلیل اصلی رتبه پایین بریتانیا در رفاه کودکان معرفی کرد، اما وجود ضعف در برخی حوزه‌ها نشان می‌دهد که این عوامل نقش مهمی در ایجاد این وضعیت دارند.
بریتانیا همچنین تفاوت قابل توجهی در سطح رضایت از زندگی میان جوانان با شرایط اقتصادی و اجتماعی خوب و جوانان با شرایط نامساعد را نشان می‌دهد که این فاصله نشان‌دهنده این است که نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی بر سطح رفاه کودکان تأثیر داشته باشد.
این گزارش همچنین نشان می‌دهد که بریتانیا از نظر میزان کمبود غذایی در رتبه چهارم در میان کشورهای اروپایی قرار دارد، به طوری که ۱۱ درصد از نوجوانان ۱۵ ساله به دلیل نداشتن پول، از وعده‌های غذایی خود صرف‌نظر می‌کنند.
بنا به گفته جک اونیل، بحران هزینه‌های زندگی در بریتانیا باعث می‌شود که جوانان این کشور کمتر بتوانند وقت آزاد داشته باشند یا از بودن با دوستان و خانواده خود لذت ببرند.
بسیاری از خانواده‌های بریتانیایی از وجود مشکلات در تأمین هزینه‌های مربوط به تعطیلات، فعالیت‌های فوق‌برنامه برای فرزندان خود و حتی جشن‌ها و مناسبت‌های ویژه خبر داده‌اند. ۴۱ درصد از آنها اعلام کرده‌اند که نمی‌توانند هزینه چنین رویدادهایی را تأمین کنند.
علاوه بر این، ۵۰ درصد کودکان بریتانیایی گفته‌اند که به دلیل نداشتن پول کافی نمی‌توانند در فعالیت‌های اجتماعی یا سفرهای مدرسه شرکت کنند.
فراتر از مشکلات مالی که کودکان بریتانیایی با آنها مواجه هستند، آنها نگرانی‌های قابل توجهی درباره مسائل دیگر زندگی مانند افزایش هزینه‌های زندگی نیز دارند.
بنا به گفته جک اونیل، دو نفر از هر پنج کودک و نوجوانی که در نظرسنجی شرکت کرده‌اند، نگرانی خود را از افزایش قیمت‌ها بیان کرده‌اند. او گفت که این موضوع نشان‌دهنده این است که مشکلات اقتصادی نه تنها بر بزرگ‌ترها بلکه بر جوانان نیز تأثیر گذاشته و موجب افزایش نگرانی و اضطراب آنها شده است.
علاوه بر افزایش قیمت‌ها، کودکان بریتانیایی نگران مسائل دیگری مانند جرم و جنایت، امنیت آنلاین و مسائل زیست‌محیطی نیز هستند.
همچنین مسائل مربوط به مدرسه نیز نقش قابل توجهی در کاهش رفاه کودکان در بریتانیا ایفا کرده است. در سال ۲۰۲۴ میلادی، ۱۴.۳ درصد از جوانان بریتانیایی گفتند که از تجربه تحصیلی خود ناراضی هستند.
به گفته جک اونیل، نگرانی‌ها در مورد امنیت مدرسه، احساس تعلق و زورگویی که بریتانیا دومین نرخ بالای آن را در اروپا دارد، از دیگر مسائل کلیدی هستند که بر کودکان تأثیر منفی گذاشته است.
با افزایش مشکلات مرتبط با سلامت روان در میان جوانان در بریتانیا، این کشور همچنین نتوانسته است حمایت‌های لازم و کافی برای کمک به آنها را فراهم کند.
بر اساس این گزارش، بیش از ۲۷۰ هزار کودک در بریتانیا در انتظار دریافت کمک‌های بیشتر پس از ارجاع آنها برای دریافت خدمات اولیه در مورد سلامت روان هستند، که این زمان طولانی یکی از مشکلات عمده در این زمینه است.
دلایل عمده کاهش رفاه در اروپا
اگرچه این گزارش بر بریتانیا تمرکز دارد، اما روندهای مشابهی در سراسر اروپا دیده می‌شود. گزارش‌ها نشان می‌دهند که کاهش رفاه در میان جوانان در چندین کشور اروپایی نیز رخ داده است.
بر اساس گزارش یونیسف، در میان ۲۳ کشوری است که داده‌های آنها در دسترس بوده، درصد نوجوانان ۱۵ ساله‌ای که از رضایت بالای زندگی خبر داده‌اند از حدود ۷۴ درصد در سال ۲۰۱۸ به ۶۹ درصد در سال ۲۰۲۲ کاهش یافته است.
یونیسف در گزارش خود از نرخ بالای فقر به‌عنوان یکی از عوامل اصلی مؤثر بر کاهش رفاه جوانان در اتحادیه اروپا نام برده است. بر اساس گزارش یونیسف، حدود ۲۰ میلیون کودک در اتحادیه اروپا، یعنی تقریباً یک چهارم کودکان، در معرض خطر فقر یا محرومیت اجتماعی قرار دارند.
دکتر الی دان‌هیل، مدیر سیاست‌گذاری، حمایت و ارتباطات سازمان «Eurochild» به یورونیوز گفت فقر نه تنها در دوران کودکی بلکه در آینده کودکان نیز اثرات منفی بر سلامت جسمی و روانی آنها خواهد گذاشت.
بنا به گفته او، کودکانی که در فقر بزرگ می‌شوند اغلب برای تأمین نیازهای اولیه خود مانند غذا، پوشاک، لوازم مدرسه یا تجهیزات ورزشی با مشکل مواجه هستند، موضوعی که می‌تواند باعث محدودیت در فعالیت‌های عادی آنها و در نهایت منجر به انزوای اجتماعی‌شان شود.
فقر همچنین بر سلامت روان کودکان تأثیر منفی می‌گذارد، به‌گونه‌ای که آنها نسبت به کودکانی که در فقر زندگی نمی‌کنند بیشتر در معرض خطر ابتلا به استرس، اضطراب و افسردگی هستند.
علاوه بر این، تغذیه نامناسب یکی دیگر از مسائل مهم مرتبط با فقر است، زیرا کودکان فقیر به دلیل ناتوانی خانواده‌هایشان در تأمین غذای سالم و مغذی، دچار مشکلات سلامتی هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت می‌شوند.
بنا به گفته دان‌هیل، فقر به‌شدت بر توانایی کودکان برای یادگیری و پیشرفت تحصیلی آنها تأثیر می‌گذارد و در نهایت باعث عقب‌ماندگی آنها شده و شانس این کودکان را برای خروج از فقر در بزرگسالی کاهش می‌دهد.
از سوی دیگر، افزایش هزینه‌های غذا، مسکن و گرمایش، همراه با از دست دادن شغل‌ها و مشکلات بهداشتی، خانواده‌های بیشتری را در اروپا به سمت فقر سوق داده است.
ایمنی اینترنتی و رفاه کودکان
بر اساس گزارش یونیسف، کودکان اروپایی در فضای دیجیتال با خطرات مختلفی مواجه هستند که در این خصوص می‌توان به مواردی مانند زورگویی سایبری، قرار گرفتن در معرض محتوای نامناسب، اطلاعات نادرست و سوء‌استفاده جنسی اشاره کرد که می‌توانند به شدت به رفاه جسمی و روانی آنها آسیب برسانند.
فابیولا باس پالومارس، یکی از مسئولان ارشد «Eurochild» و متخصص در زمینه ایمنی اینترنتی به یورونیوز گفت اگرچه تأثیرات استفاده از اینترنت بر کودکان به‌سختی قابل اندازه‌گیری است، اما اثرات منفی رسانه‌های دیجیتال بر کودکان مانند اعتیاد به اینترنت، احساس انزوا و کاهس اعتماد به نفس در تعاملات اجتماعی غیرقابل انکار هستند.
بنا به گفته او، پلتفرم‌ها برای افزایش تعامل با کاربران، از روش‌هایی استفاده می‌کنند که ممکن است به ضرر کودکان باشد.
این مقام مسئول در «Eurochild» با تأکید بر ضرورت تغییرات در طراحی پلتفرم‌ها برای رعایت حقوق کودکان، گفت حتی با این تغییرات، مسائلی مانند زورگویی سایبری و سوء‌استفاده جنسی همچنان به مقررات هدفمند و ابزارهای ویژه نیاز خواهند داشت تا به طور مؤثر با آنها مقابله شود.
نقش دولت‌ها و سیاستگذاران
برای مقابله با نگرانی‌های فزاینده در مورد رفاه کودکان، اونیل بر نقش دولت‌ها تأکید دارد. او بر این باور است که دولت‌ها باید اقداماتی جدی و مؤثر مانند «دسترسی به حمایت‌های روانی پیشگیرانه و مداخله زودهنگام»، «اولویت دادن به رفاه کودکان به عنوان یک اولویت ملی»، «تصویت قوانین لازم برای تضمین دسترسی خانواده‌ها به نیازهای اساسی» و «اصلاح محیط‌های آموزشی» انجام دهند تا به کاهش مشکلات مربوط به رفاه کودکان منجر شود.
بنا به گفته دان‌هیل، اگرچه سیاست‌ها و برنامه‌های خوبی در سطح اتحادیه اروپا برای مبارزه با فقر کودکان وجود دارد، اما کشورهای عضو در اجرای مؤثر این طرح‌ها با چالش‌هایی مواجه هستند.
او گفت یکی از مشکلات اصلی این است که بسیاری از دولت‌ها هنگام تدوین برنامه‌های خود برای بهبود رفاه کودکان، با سازمان‌های مردم‌نهاد و خود کودکان تعامل کافی ندارند.
او در ادامه گفت که این عدم تعامل، همراه با ضعف در سازوکارهای نظارتی، ارزیابی اثربخشی این برنامه‌ها در کمک به بهبود وضعیت کودکان را دشوار می‌کند.
