این انتخابات هفت ماه پس از انتخاب مجدد الهام علی‌اف برای پنجمین دوره متوالی به عنوان رئیس جمهور آذربایجان برگزار می‌شود.
به گزارش جماران، رأی‌گیری برای انتخابات زودهنگام مجلس ملی جمهوری آذربایجان ازساعاتی پیش آغاز شد. به گزارش رسانه های محلی این کشور، این انتخابات در ۶۷۸۰ مرکز رأی‌گیری که در ۱۲۵ حوزه انتخابیه در سراسر کشور برپا شده برگزار می‌شود. ۵۴ مرکزرأی‌گیری در مناطق آزاد شده از اشغال ارمنستان مستقر شده است. در این انتخابات پارلمانی، ۹۹۰ نامزد برای ۱۲۵ کرسی نمایندگی رقابت می‌کنند. تعداد کل واجدان شرایط رأی‌گیری در آذربایجان ۶ میلیون و ۴۲۱ هزار و ۹۶۰ نفر است.
از برخی ویژگی ها و حاشیه های این انتخابات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جمهوری آذربایجان طی روزهای 11 تا 22 نوامبر میزبان اجلاس اقلیمی سازمان ملل متحد (COP 29) خواهد بود به همین دلیل هفتمین انتخابات پارلمانی این کشور دو ماه پیش از موعد برگزار شد.
- مهمترین حزب اصلی مخالف آن را تحریم کرده است. جبهه خلق آذربایجان، حزب اصلی اپوزیسیون، انتخابات را «تقلبی» خوانده و آن را تحریم کرده است.
- حزب «مساوات»، حزب مخالف اصلی جمهوری آذربایجان، ۳۴ کاندیدا را برای انتخابات امروز معرفی کرد اما تنها ۲۵ نفر از آنها ثبت نام شدند. حزب مخالف دیگر این کشور موسوم به «آلترناتیو جمهوریخواه» نیز ۱۲ کاندیدا را وارد این انتخابات خواهد کرد.
- این انتخابات هفت ماه پس از انتخاب مجدد الهام علی‌اف برای پنجمین دوره متوالی به عنوان رئیس جمهور آذربایجان برگزار می‌شود.
- شش میلیون نفر واجد شرایط رای دادن در این جمهوری غنی از نفت و گاز هستند.
- اکنون حزب آذربایجان نوین که وابسته به آقای علی‌اف است، اکثریت مجلس ملی آن کشور را در اختیار دارد.
- کمیسیون ملی انتخابات جمهوری آذربایجان اعلام کرده قرار است ۵۰ سازمان مامور به نظارت بر این انتخابات باشند. بزرگترین هیات در میان این ناظران متعلق به سازمان امنیت و همکاری اروپا بوده و قرار است این سازمان از فردا دوشنبه ارزیابی مقدماتی خود در مورد این انتخابات را ارائه کند.
- برای افزایش شفافیت، دوربین های پخش زنده در 1000 شعبه رای‌گیری در سراسر کشور نصب شده‌اند که امکان مشاهده مستقیم و مستمر آنلاین روند رای‌گیری را فراهم می‌کند. از صندوق های رای قابل حمل نیز در تمام مراکز رای گیری برای انتخابات استفاده می شود.
به گزارش الجزیره، تمام نیروهای اپوزیسیون، برخی با ملاحظاتی قصد خود را برای شرکت در انتخابات اعلام کردند، به استثنای حزب جبهه مردمی که اعلام کرد حداقل شروط برای برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه وجود ندارد. پارلمان جمهوری آذربایجان متشکل از ۱۲۵ نماینده است که برای مدت ۵ سال بر اساس انتخابات عمومی و مستقیم انتخاب می‌شوند. طبق قانون اساسی، دوره نمایندگی مجلس که در انتخابات زودهنگام انتخاب می شود ممکن است کمتر از ۵ سال باشد.
الدانیز رستم زاده، نویسنده سیاسی اپوزیسیون، می‌گوید ربط دادن ضرورت برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی به کنفرانس آب و هوا در باکو چیزی جز یک «بهانه» برای پنهان کردن نیات واقعی مقامات نیست و آنها در حال آماده شدن برای «سرقت آرای مردم» برای بار دیگر هستند. طبق قانون اساسی قرار بود انتخابات پارلمانی در سوم نوامبر ( آبان ماه) آینده برگزار شود، در حالی که کنفرانس آب و هوا در یازدهم ماه جاری برگزار می‌شود. هیچ چیزی مانع از برگزاری انتخابات در مهلت‌های تعیین شده در قانون اساسی نمی‌شود اما مقامات مجدداً به سراغ دستکاری در آرا و نادیده گرفتن توصیه‌های سازمان‌های بین‌المللی برای بهبود قوانین و رویه‌های انتخاباتی رفتند.این انتخابات در فضایی برگزار می‌شود که حداقل شرایط را برای رقابت عادلانه در کشور فراهم نمی‌کند. عامل انتخابات زودهنگام مخالفان دولت را تحت فشار زمانی شدید قرار می‌دهد و توصیه‌های سازمان‌های بین‌المللی برای بهبود قوانین و شیوه‌های انتخاباتی را نادیده می‌گیرد. انتخابات در فضایی برگزار می‌شود که در آن تعقیب کیفری فعالان مدنی و با نقض گسترده قوانین انتخاباتی ادامه دارد، به این معنی که نمی‌توان چنین انتخاباتی را آزاد، منصفانه و بازتاب تصمیم جامعه دانست.
از سوی دیگر، «رامیل اسدوف»، پژوهشگر امور قفقاز جنوبی، معتقد است انتخابات پارلمانی کنونی رویداد مهمی در تاریخ سیاسی آذربایجان است، زیرا نزدیک به ۳۰ سال است که هیچ انتخاباتی در سرزمین‌های اشغالی قبلی (قره باغ کوهستانی) برگزار نشده است. او به الجزیره گفت: آذربایجان امروز به مرکز نفوذ استراتژیک جدیدی در عرصه سیاسی جهانی تبدیل شده است و رویدادهای مهمی که در حیات سیاسی این کشور رخ می دهد همواره مورد توجه کارشناسان جهان قرار می‌گیرد. منطقه شوروی سابق از جمله قفقاز جنوبی از عدم توازن سیاسی و درگیری‌ها رنج می‌برد که نه تنها فروکش نمی‌کند، بلکه با قدرتی تازه در حال فوران است؛ امری که موجب می‌شود دولت آذربایجان برای تقویت نهادهای مختلف خود از جمله پارلمان تلاش کند.
آسوشییتدپرس نیز در گزارشی در این باره می نویسد: انتخابات قبلی در جمهوری آذربایجان از زمان استقلال این کشور از اتحاد جماهیر شوروی کاملاً آزاد یا عادلانه تلقی نشده و انتظار نمی رود که رای مجلس ملی تغییرات قابل توجهی در بدنه تحت سلطه حزب آذربایجان نوین متعلق به رئیس جمهور الهام علی اف ایجاد کند. پدر علی اف از سال 1993 تا زمان مرگ او در سال 2003 بر آذربایجان حکومت کرد و سپس الهام مدیریت را به دست گرفت. هر دو کشور را با روش های سرسختانه خود رهبری و مخالفان را سرکوب می کنند.
