انقلاب اسلامی ونقش افکارامام(س) دراین انقلاب وبه دنبال آن تاثیر اندیشه های امام درکشورهای منطقه وجهان همواره ازسوی کارشناسان مورد بررسی قرارمی گیرد.با توجه به نزدیک شدن به ایام انقلاب ودهه فجر،با حسین رویوران،کارشناس منطقه گفت وگویی درهمین رابطه انجام شد. حسین رویوران دارای مدرک لیسانس جامعه شناسی،فوق لیسانس علوم سیاسی ودانشجوی دکتری علوم سیاسی است. وی 29 سال سابقه فعالیت درصداوسیمای جمهوری اسلامی دارد.دودوره مدیرمنطقه ای صداوسیما درمرکزبیروت و درسال های 79 تا 80 نیزمدیرشبکه العام بوده است.
آقای رویوران با تشکرازفرصتی که دراختیارما گذاشتید،لطفا بفرمایید که وضعیت منطقه در قبل و بعد از انقلاب اسلامی چگونه بود ؟
نقش ایران قبل از انقلاب نقشی وابسته و در چهارچوب راهبردهای امریکا تعریف می شد در حالی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی نقش ایران به عنوان بازیگری بزرگتر و مستقل تعریف شده و این نشان دهنده جایگاه جدیدی است که ایران به دست آورده است . پیش از انقلاب اسلامی چهارچوب ایران در جنگ سرد ، حضور نظامی در عمان و مخالف جنبش های چپ گرا بود . اما پس از انقلاب ایران به بزرگترین حامی جنبش های آزادی خواهی تبدیل شد و اکنون ایران در بسیاری از کشورهای منطقه نفوذ گسترده ای پیدا کرده ونقشی تعیین کننده و بسیار ارزشمند دارد که گروه "بیکر همیلتون" نیزبه آن اعتراف کرده اند و از امریکا خواستند با ایران درارتباط با این جایگاه جدید برخورد کنند .
درهمین رابطه سیاست خارجی ایران در پیش و بعد از انقلاب چگونه بود ؟
سیاست خارجی ایران در قبل از انقلاب کلا منحصر به ارتباط با دولتها ، آن هم در چهارچوب جنگ سرد بود. بعد از انقلاب به دلیل ویژگی انقلاب و حرکت مردمی که در ایران اتفاق افتاد، ارتباط با مردم منطقه افزایش یافت.به طورمثال اوایل دهه هشتاد دولت لبنان قصد داشت که سفیر ایران را اخراج کند،اما مردم لبنان جاده فرودگاه را می بندند و از اخراج سفیر ایران جلوگیری می کنند. این بیانگر آن است که مردم منطقه حامی ایران وانقلاب اسلامی هستند. درهمین رابطه پس از سی سال دیدیم که دولت لبنان پذیرای دو رئیس جمهور ایران اسلامی،آقایان خاتمی و احمدی نژاد بود. استقبال بی نظیری که توسط مردم ومقامات لبنان در سطح رسمی و مردمی اتفاق می افتد الگوی سیاست خارجی را در دو سطح مردمی و رسمی نشان داد.
آقای رویوران اگربه گذشته بازگردیم، سخنان امام و پیام انقلاب اسلامی چه تاثیری در مبارزات و روحیه مبارزان منطقه داشت ؟
امام تحولی جدید و چهارچوب نوینی در سطح سیاست خارجی ایران ایجاد کرد.امام مسائل امت اسلامی را در اولویت قرار داد. با وجود آنکه انقلاب اسلامی ایران یک خاستگاه شیعی دارد،اما به لحظ فکری اولویت های سیاست خارجی را بر اساس امت اسلامی و اولویت فلسطین قرارداد. این چهارچوب جدید همگونی و وحدتی در جهان اسلامی به وجود آورد که کشورها و جریان های وابسته به غرب با مطرح کردن اختلاف شیعه و سنی سعی کردند این خط امام را با مشکل مواجه کنند، اما علی رغم همه این توطئه ها در حال حاضر فرهنگ وحدت و امت بیشترین جایگاه را در سطح جهان اسلام پیدا کرده است .
اگربخواهیم ازسوی دیگرنگاه کنیم ،نقش امام درحمایت ازمبارزان مسلمان و آزادیخواهان فلسطین ، لبنان ، افغانستان ، عراق و شوروی سابق چگونه بود ؟
امام درطول زندگیشان همیشه حامی جنبش های مبارزبودند. درنتیجه جریان مبارزی که بر اساس افکار امام (ره) کار را به دست گرفت،موجب ایجاد موج جدیدی از جنگ سرد (جنگ نامتقارن) شد که نه تنها جنگ با اسرائیل را ممکن ساخت، بلکه پیروزی جنگ 33 و 22 روزه در منطقه را موجب شد.پیروی ازالگوهای جریان مقاومت فکری امام درنتیجه رویارویی با اسرائیل را دگرگون ساخت.
ما همواره شاهد بودیم که رسانه های غربی عمدتا در مورد امام و انقلاب اسلامی تبلیغات واقعی انجام ندادند، دیدگاه مردم منطقه در مورد امام و انقلاب اسلامی با توجه به این تبلیغات چگونه است ؟
یکی از ویژگیهای انقلاب اسلامی و امام نوآوری در شکل انقلاب و نظام سیاسی و رفتار های جدید سیاسی است. انقلاب اسلامی ایران نخستین انقلاب در سطح دنیاست که اکثریت مردم در آن شرکت دارند. در حالی که اکثر انقلاب های قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران مانند انقلاب فرانسه ،انقلاب اکتبر روسیه ،انقلاب اقلیت نخبه بودند و این بحث اکثریتی بودن انقلاب یکی از مدلهای جدیدی است که در درسهای کالبد شناسی انقلاب تدریس می شود. همچنین نظام سیاسی و قانون اساسی ایران انقلابی بزرگ بود.به روز کردن مفاهیم اسلامی و سیاسی به دلیل ارتباط انقلاب با مردم (مشروعیت الهی و انتخابی) که در مقوله جمهوریت و اسلامیت انقلاب قرار دارد،از تاثیرات این انقلاب بزرگ بود که باعث شد تا مردم را در هشت سال جنگ تحمیلی بسیج کند. در حالی که رژیم طالبان به دلیل نداشتن نوآوری فکری و عدم ارتباط با مردم ظرف سه هفته در مقابل تهاجم دشمن سقوط کرد.درافغانستان ما شاهد بودیم که اساسا مردم از نظام دفاع نکردند.بنابراین همه شواهد بیانگر آن است که میراث امام بسیار بزرگ و در ابعاد خود قابل بحث وبررسی است.