اوکراین نیروهای نظامی خود را به صورت کلاسیک و ارتش‌های سنتی در مصاف روس‌ها قرار نداد، در عوض نیروهای خود را به واحدهای کوچک و سریع تقسیم کرد که قادر به حمله به هر جایی که فرصت پیش می‌آمد، باشد.
به گزارش جماران؛ دو سال و نیم پیش، روسیه به اوکراین، بخشی از امپراتوری سابق روسیه و اتحاد جماهیر شوروی، حمله کرد. دلیل تهاجم کاملا ژئواستراتژیک بود. بر اساس محاسبات، مسکو از اینکه یک قدرت متخاصم بتواند از غرب و از طریق اوکراین و از جنوب به آن حمله کند، نگرانی داشت. تهاجمات ناپلئون و هیتلر گواه این نگرانی بود و روسیه بدون عمق استراتژیک و حائل، می‌تواند، همیشه در معرض تهاجم باشد.
برای روسیه، اینکه هیچ کس وقوع چنین تهاجمی را برنامه‌ریزی نکرده بود، معنای کمی نداشت. ملاحظات ژئوپلیتیک، مستلزم آمادگی برای دفاع در برابر دشمن قبل از برنامه‌ریزی دشمن برای حمله است. به هر حال مسکو آگاه بود که نیروهای طرفدار غرب از قیامی که چندین سال پیش از آن رییس جمهوری طرفدار روسیه را سرنگون کرد، حمایت کردند. حمایت غرب مبتنی بر ترس از حمله روسیه به اوکراین و به مرور زمان به بقیه اروپا بود و ترس هیچ یک از طرفین غیرمنطقی نبود.
تصور بسیاری این بود که روسیه به سرعت ارتش اوکراین را در هم می‌شکند و با یک حمله سریع، درها را بر روی مداخله و تدارکات ایالات متحده خواهد بست. اولین حمله به اوکراین شامل ورود تانک‌ها و قوای زمینی در جبهه‌های شمال و شرق بود، نمایشی برق آسا از قدرت که به منظور ایجاد وحشت، برنامه ریزی شده بود، هنوز تصویر به زیرتانک رفتن خودروی درحال فرار اوکراینی، از یاد نرفته و تمثیلی از دوران استالین را برای جامعه اروپا و اوکراین به نمایش گذاشت.
تصاویر اولیه پر از تانک‌های متحرک در یک ستون 40 کیلومتری (25 مایلی) در جاده‌ای از شمال به سمت کیف بود و شراکت بلاروس در این حمله نیز از یاد نرفته است. تصور کرملین برآن بود که طی دو الی سه روز، اوکراین به اشغال قوای روس درآید و ظاهرا روسیه ذخیره و تدارکات کافی برای نیروهای زرهی خود، پیش بینی نکرده بود.
آنچه از داستان میدان جنگ به گوش رسید، حمله نیروهای اوکراینی به ابتدا و انتهای ستون های رزهی-تهاجمی روسیه بود تا سرعت حرکت و فرار این نیروها را به حداقل برساند و در نهایت نیروهای روسی در نزدیکی کیف گرفتار شدند و متوقف شدند. اینجا ارتشی قدرتمند اما معیوب نمایان شد که اوکراین توانست از آن بهره برداری و اعتماد به نفس رویارویی با ارتش روسیه به مرور زمان، حاصل شد.
از سوی دیگر، مسکو انتظار مداخله واشنگتن را نداشت. آمریکا، نیرویی به اوکراین اعزام نکرد، اما تجهیزات مورد نیاز برای مسدود کردن هجوم روسیه را به اندازه کافی در اختیار اوکراین قرار داد و اینجا بود که مشخص شد پوتین از تجربیات حمله شوروی به افغانستان، هیچ درسی نگرفته است. مسکو همچنین وابستگی اروپا به نفت و گاز روسیه را دست بالا ارزیابی کرد.
پوتین تصور کرد که اروپا، به ویژه آلمان، از همکاری با ناتو امتناع می‌کند اما پیش بینی کرملین صحیح نبود و اروپا به شکل غیر قابل تصوری به یک همگرایی موفق در قبال اوکراین دست یافت. از سوی دیگر، اوکراین نیروهای نظامی خود را به صورت کلاسیک و ارتش‌های سنتی در مصاف روس‌ها قرار نداد، در عوض نیروهای خود را به واحدهای کوچک و سریع تقسیم کرد که قادر به حمله به هر جایی که فرصت پیش می‌آمد، باشد.
در اشتباهی دیگر، پوتین تصمیم به استقرار گروه واگنر در موقعیتی کمابیش برابر با نیروهای متعارف روسیه در میدان نبرد گرفت. این امر باعث ایجاد تنش با فرماندهی نظامی روسیه بر سر مسائل حیاتی مانند توزیع مهمات شد.
به نظر می‌رسید، رئیس جمهوری روسیه؛ ولادیمیر پوتین بیشتر از فرماندهی نظامی رسمی خود در کنار واگنر است و می‌خواست از آشپز سابق خود به عنوان یک نیروی قابل اعتماد استفاده کند. این بار نیز، تصورات پوتین خطا بود. یوگنی پریگوژین؛ رییس گروه واگنر، پس از کش و قوس‌ها و اعتراض به کمبود مهمات و به بهانه خیانت فرماندهان ارتش در میدان جنگ، در اقدامی ناگهانی نیروهای خود را به سمت کرملین روانه کرد و تا 200 کیلومتری پایتخت، پیش رفت.
اگرچه این شبه کودتا ناموفق بود و شبهات بسیاری در رابطه با آن وجود دارد، اما شکننده بودن ساختار سیاسی روسیه را بیش از پیش نشان داد. غائله واگنر، تمام شد و رهبر آن در یک سانحه هوایی به مجازات خود رسید. اما این واقعه اعتماد به فرماندهی نظامی تضعیف و همچنین هموار بودن مسیر ورود به روسیه را نمایان ساخت.
در نهایت روسیه در تصرف کل اوکراین ناکام ماند و امروز جامعه روسیه به شکل ترسناکی نسبت به جنگ در قیاس با دو سال گذشته بی تفاوت است و امروز اوکراین دومین ارتش زمینی جهان را دراستان های شرقی متوقف کرده و طی دو سال و نیم جنگ، روسیه توانسته تنها سرزمین‌هایی که در هفته‌های ابتدایی نبرد اشغال کرده است را نگه دارد، به ناوگان دریای سیاه خود در قبال حملات نامنظم اوکراین دستور عقب نشینی دهد و امروز در استان کورسک درگیر تهاجم هرچند کوچک اوکراین به سرزمین‌های خود باشد.
