حمله تابستانی اوکراین نقطه عطفی در جنگ کنونی و به خودی خود یک نقطه عطف تاریخی است. روسیه برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم مورد تهاجم ارتش خارجی قرار گرفت. گزارش های اولیه حاکی از آن است که این عملیات در میان محرمانه بودن بسیار و طی چند ماه آماده شده است.
به گزارش جماران، در ساعات اولیه 6 آگوست، واحدهای ارتش اوکراین در اقدامی غافلگیرانه از مرز به منطقه کورسک روسیه عبور کردند که به تابوی دو سال و نیم در مورد عملیات نظامی در خاک روسیه پایان داد. اهداف این تهاجم بلندپروازانه هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد و در معرض بحث های زیادی است، اما از قبل واضح است که تصمیم اوکراین برای حمله به روسیه در تمسخر کامل خطوط قرمز ولادیمیر پوتین و ترس غرب از تشدید تنش موفق بوده است.
شورای آتلانتیک در این باره می نویسد: حمله تابستانی اوکراین نقطه عطفی در جنگ کنونی و به خودی خود یک نقطه عطف تاریخی است. روسیه برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم مورد تهاجم ارتش خارجی قرار گرفت. گزارش های اولیه حاکی از آن است که این عملیات در میان محرمانه بودن بسیار و طی چند ماه آماده شده است. اوکراین موفق شد روس‌ها را کاملاً بی‌حرکت گرفتار کند و نیروهای اوکراینی در روزهای اول عملیات، ده‌ها کیلومتر به سمت استان کورسک پیشروی کردند.
رهبران سیاسی و نظامی اوکراین تاکنون در مورد این تهاجم به صورت علنی بسیار کم صحبت و جزئیات کمی ارائه کرده اند. با این وجود، می توان تعدادی از اهداف احتمالی را شناسایی کرد. واضح ترین قصد اوکراین احتمالا کاهش فشار نظامی در جنوب و شرق این کشور است، جایی که روسیه در ماه های اخیر به آرامی اما پیوسته در حال پیشروی بوده است. فرماندهان اوکراینی بر این باورند که با حمله به مرزهای دارای دفاع سبک و تصرف خاک روسیه، می‌توانند کرملین را وادار کنند که نیروها را از خط مقدم جنگ در اوکراین بیرون بکشد تا آنها را برای دفاع از خود روسیه مستقر کند.
این حمله همچنین فرصت هایی را برای اوکراین ایجاد می کند تا پس از یک سال عملیات دفاعی پرهزینه و تضعیف کننده، ابتکار عمل نظامی را دوباره به دست آورد. مدتهاست که آشکار شده اوکراین نمی تواند به طور واقع بینانه به پیروزی در جنگ فرسایشی علیه فدراسیون روسیه بسیار بزرگتر و ثروتمندتر امیدوار باشد. بهترین شانس کی یف برای موفقیت نظامی در بازگشت به جنگ تحرک و مانور است که به فرماندهان اوکراینی اجازه می‌دهد از چابکی نسبی خود و در عین حال بهره‌برداری از فرآیندهای تصمیم‌گیری بسیار دست و پاگیر ارتش روسیه استفاده کنند. این دقیقاً همان چیزی است که تهاجم به استان کورسک به دست آورده است.
از نظر روانشناختی، آوردن جنگ به روسیه به اوکراین این امکان را داده است که ضربه ای قدرتمند به روحیه دشمن وارد کند. پیشروی‌های ارتش اوکراین در منطقه کورسک در حال گسترش وحشت در سراسر منطقه اطراف و تضعیف تلاش‌های پوتین برای جلوگیری از مختل شدن زندگی روزمره مردم عادی روسیه از تهاجم این کشور به اوکراین است.
در جبهه داخلی، حمله غافلگیرکننده تابستانی اوکراین روحیه جامعه اوکراینی را تقویت کرده و امیدها را زنده کرد که این کشور خسته از جنگ همچنان می تواند به موفقیت نظامی معناداری دست یابد.
حمله کورسک ممکن است در نهایت بخشی از آماده سازی اوکراین برای یک روند صلح آینده باشد و کی یف به دنبال اشغال هر چه بیشتر خاک روسیه است تا از آن به عنوان ابزار چانه زنی در هر مذاکره با کرملین استفاده کند. در واقع، در روزهای اولیه تهاجم، گمانه‌زنی‌های گسترده‌ای وجود داشت مبنی بر اینکه هدف اصلی اوکراین ممکن است نیروگاه هسته‌ای کورسک باشد، به‌منظور مبادله آن با نیروگاه هسته‌ای Zaporizhzhia تحت اشغال روسیه در جنوب اوکراین. مبادله نهایی زمین در مقیاسی بسیار بزرگتر ممکن است بخشی از محاسبات کی یف باشد.
پیشروی ارتش اوکراین به سمت روسیه پیامدهای عمیقی بر برداشت از جنگ دارد. این به طور مستقیم این باور گسترده را به چالش می کشد که تهاجم روسیه به بن بست رسیده است و دیگر نمی توان در میدان جنگ تصمیم گیری کرد. مهمتر از همه، این اقدام همچنین خلأ خطوط قرمز ولادیمیر پوتین و حماقت تاکید غرب بر مدیریت تشدید تنش را آشکار می کند.
از زمانی که حمله روسیه به اوکراین در فوریه 2022 آغاز شد، واکنش بین المللی به دلیل ترس از تشدید با مانع مواجه شد. رهبران غربی به خود اجازه داده اند که توسط پوتین مرعوب شوند، پوتین که از تهدیدات هسته ای و صحبت های مکرر در مورد خطوط قرمز روسیه برای محدود کردن جریان کمک های نظامی و متقاعد کردن شرکای اوکراین برای اعمال محدودیت های پوچ برای استفاده از سلاح های غربی در داخل روسیه استفاده کرده است. در نتیجه، اوکراین عملاً مجبور به جنگ با یک دست بسته شده است.
تهاجم اوکراین اکنون سؤالات جدی در مورد اعتبار تهدیدها و هشدارهای روسیه و عقلانیت پشت احتیاط فراوان غرب ایجاد کرده است. به هر حال، تهاجم کنونی ارتش اوکراین به روسیه مطمئناً جدی ترین خط قرمز روسیه را زیر پا گذاشته است. همزمان ولادیمیر پوتین با کم اهمیت جلوه دادن تهاجم وانمود می کند که همه چیز همچنان طبق برنامه پیش می رود.
پوتین در اولین بیانیه علنی خود پس از آغاز تهاجم اوکراین، به طور فخرآمیز از آن به عنوان اقدام تحریک آمیز یاد کرد، عبارتی که به نظر می‌رسید برای پنهان کردن وخامت اوضاع طراحی شده بود. کرملین سپس در استان کورسک «وضعیت اضطراری» اعلام کرد که متعاقباً به «عملیات ضد تروریسم» ارتقا یافت.
تحلیل گران مدافع کرملین هم تلاش می کنند این حمله را کم اهمیت نشان دهند. هیچ درخواستی از مردم روسیه یا تلاشی برای متحد کردن کشور علیه مهاجم وجود نداشته است. برعکس، رسانه‌های کرملین طبق گزارش‌ها دستورالعمل‌هایی را دریافت کرده‌اند که از ایجاد نگرانی در سطح عمومی اجتناب کنند، در حالی که به مقامات روسی گفته شده است که از اظهارنظر درباره تحولات منطقه کورسک به طور کامل خودداری کنند.
